Gałęzie końcowe aorty brzusznej(1).doc

(648 KB) Pobierz

ANATOMIA

Wykład 1

              Gałęzie końcowe aorty brzusznej

Aorta brzuszna ciągnie się od rozworu przełykowego do IV kręgu lędźwiowego, gdzie dzieli się na  gałęzie końcowe:

Tętnice biodrowe wspólne – na wysokości stawu krzyżowo-biodrowego t. biodrowa wspólna dzieli się na t. biodrową wewnętrzną i t. biodrową zewnętrzną.

Tętnica krzyżowa pośrodkowa.

Tętnica biodrowa wspólna

§          Na wysokości stawu krzyżowo-biodrowego tętnica biodrowa wspólna dzieli się na tętnice:

§          T. biodrową wewnętrzną

§          T. biodrowa zewnętrzną

Tętnica biodrowa zewnętrzna

§          A. iliaca externa – jest naturalnym przedłużeniem tętnicy biodrowej wspólnej, biegnie pod otrzewną ścienną po przednio przyśrodkowej powierzchni mięśnia biodrowo-lędźwiowego.

§          Często, zwłaszcza po stronie prawej, krzyżuje ją moczowód.

§          Po przejściu pod więzadłem pachwinowym w rozstępie naczyń otrzymuje nazwę t. udowej.

Tętno

§          W połowie długości więzadła pachwinowego

§            na t. biodrowej zew. można  wyczuć tętno.

Tętnica udowa

§          Arteria femoralis – jest przedłużeniem t. biodrowej zewnętrznej.

§          Początkowy odcinek leży w obrębie trójkąta udowego, pokryty blaszka powięzi szerokiej uda, sąsiaduje bocznie z nerwem udowo-goleniowym / n. saphenus/ i przyśrodkowo z żyłą udową.

§          W tym miejscu ze względu na powierzchowne położenie udaje się na niej łatwo wyczuć tętno.

T. Udowa dalszy bieg

§          Dalszy przebieg t. udowa leży na mięśniach przywodzących udo, przez kanał przywodzicieli przechodzi na tylną stronę uda i dostaje się do dołu podkolanowego.

§          W dole podkolanowym przedłuża się ona w w tętnicę podkolanową/ a. poplitea/

Gałęzie tętnicy udowej – 1.

§          A. T. nabrzuszna powierzchowna – a. epigastrica superficialis – odchodzi tuż poniżej więzadła pachwinowego i kieruje się ku górze.

§          Zaopatruje skórę i mięśnie brzucha i zespala się z t. okalającą biodro powierzchowną ( a. circumflexa ilium superficialis) i t. nabrzuszna dolną (a. epigastrica inferior

Gałęzie t. udowej - 2

§          T. okalająca biodro powierzchowna – biegnie na powięzi szerokiej do góry i boku.

§          Podobnie jak poprzednia zaopatruje powłoki brzucha

Gałęzie t. udowej - 3

§          Tętnice sromowe zewnętrzne – a. pudendae externae – 2-3 tętnice  dochodzące do moszny i prącia lub warg sromowych wiekszych

Tętnica głęboka uda – a. profunda femoris

§          Odchodzi od ściany tylnej tętnicy udowej około 5 cm poniżej więzadła pachwinowego.

§          Jest ona niemal tej samej grubości co tętnica udowa i zaopatruje swymi gałęziami prawie całe udo.

§          T. głęboka uda oddaje gałęzie:

§          A. t. okalająca udo boczna

§          B. t. okalająca udo przyśrodkowa

§          C. tt. Przeszywające

T. Podkolanowa- a. poplitea

§          Stanowi przedłużenie tętnicy udowej.

§          Rozpoczyna się w rozworze ścięgnistym przywodzicieli, biegnie przez całą długość dołu podkolanowego na tylnej powierzchni stawu kolanowego i na mięśniu podkolanowym.

§          Przechodzi pod łukiem ścięgnistym mięśnia płaszczkowatego i dzieli się pod nim na gałęzie końcowe: t. piszczelową przednią i tylną.

Wykład 2

Gałęzie łuku aorty

Tętnica szyjna wspólna:

Strona prawa – a. carotis communis – odchodzi od pnia ramienno-głowowego – truncus brachiocephalicus

Strona lewa  - bezpośrednio od łuku aorty

Tętnica szyjna wspólna

n        Biegnie ku górze po bocznej stronie tchawicy i przełyku.

n        Pokryta jest przez mięsień mostkowo – sutkowo -obojczykowy, razem z nerwem błędnym i żyłą szyjną wewnętrzną objęta wspólną torebką łącznotkankową.

n        Na wysokości górnej krawędzi chrząstki tarczowatej dzieli się na dwie gałęzie:

n        A. T. szyjną wewnętrzną i B. T. szyjną  zewn.

Tętnica szyjna zewnętrzna

n        A. carotis externa na wysokości szyjki wyrostka kłykciowego żuchwy dzieli się na dwie gałęzie końcowe:

n        Tętnicę skroniową powierzchowną (a. temporalis superficialis)

n        Tętnicę szczękową (a. maxillaris)

Tętnica szyjna zewnętrzna

n        Jest główną tętnicą części twarzowej czaszki.

n        Gałęzie które oddaje t. szyjna zewnętrzna tworzą cztery grupy:

   Gałęzie odchodzące od

n        1. przedniej ściany tętnicy

n        2. tylnej ściany tętnicy

n        3. przyśrodkowej ściany tętnicy

n        4. gałęzie końcowe

Gałęzie przednie t. szyjnej zewnętrznej (1) t. tarczowa górna

n        Odchodzi w pobliżu miejsca podziału tętnicy szyjnej wspólnej, zaginając się łukiem osiąga górny brzeg gruczołu tarczowego.

n        Na jej przebiegu odchodzą odgałęzienia do krtani i m. mostkowo – sutkowo – obojczykowego.

n        A. thyroidea superior (1)

Gałęzie przednie t. szyjnej zew.

n        Tętnica językowa – a. lingualis.(2)

n        Odchodzi od t. szyjnej zew. Na wysokości większego rogu kości gnykowej.

n        Kieruje się ku przodowi i przyśrodkowo, podążając do języka.

n        Odgałęzienia tej tętnicy zaopatrują w krew mięśnie i błonę śluzową języka, częściowo migdałki, nagłośnię i śliniankę podżuchwową.

Gałęzie t. szyjnej zew.(3)
T. twarzowa a. facialis

n        Odchodzi nieco powyżej t. językowej.

n        Biegnie ku przodowi i ku górze.

n        Na swym przebiegu oddaje gałęzie do

n        Warg

n        Okolicznych mięśni

n        Ślinianki podżuchwowej

n        Skóry twarzy

Gałęzie tylne t. szyjnej zew.

n        1. Tętnica potyliczna – a. occipitalis

n        Odchodzi od tylnej powierzchni tętnicy szyjnej zew. Kierując się ku tyłowi i górze

n        Unaczynia ona okoliczne tkanki i skórę aż do ciemienia.

n        Oddaje gałąź mostkwo-sutkowo-obojczykową.

Gałęzie tylne t. szyjnej zew.

n        Tętnica uszna tylna – a. auricularis poisterior

n        Rozpoczyna się nieco powyżej tętnicy potylicznej i biegnie ku tyłowi miedzy wyrostkiem sutkowatym a małżowina uszna.

n        Daje odgałęzienia do: kanału nerwu twarzowego, jamy bębenkowej, komórek sutkowych i małżowiny usznej.

n        W szczęce unaczynia zęby trzonowe szczęki oraz błonę śluzową zatoki szczekowej.

Gałąź przyśrodkowa t. szyjnej zew.

n        Tętnica gardłowa wstępująca  -

n        a. pharynegea  ascendens.

n        Rozpoczyna się na przyśrodkowej ścianie tętnicy szyjnej zewnętrznej i po bocznej powierzchni ściany gardła, wznosi się ku górze – zaopatruje gardło.

n        Jej gałąź – t. oponowa tylna  - a. meningea posterior wchodzi do jamy czaszki i zaopatruje oponę twarda mózgowia.

Gałęzie końcowe t. szyjnej zew.

n        Dzieli się na dwie tętnice:

n        a/ Tętnica skroniowa powierzchowna –

n        A. temporalis superficialis

n        B. tętnica szczękowa – a. maxillaris

Tętnica szyjna wewnętrzna – a. carotis interna

n        Od miejsca podziału tętnicy szyjnej wspólnej kieruje się ku podstawie czaszki.

 

n        Przez kanał tętnicy szyjnej ( canalis caroticus) dostaje się do wnętrza czaszki, gdzie biegnie ku przodowi obok siodełka tureckiego, przebija oponę twardą i wchodzi  na podstawę mózgowia.

Gałęzie t. szyjnej wew.

n        1. Tętnica oczna – a. ophthalmica

n        2. Tętnica przednia mózgu – a. cerebrii anterior

n        3. Tętnica środkowa mózgu – a. cerebrii media

Tętnica oczna

n        Przez kanał wzrokowy dostaje się do oczodołu.

Liczne gałęzie unaczyniają gałkę oczną mięśnie i gruczoł łzowy.

n        Jej gałęzie wychodzą przez otwór nadoczodołowy unaczyniają okolicę nadoczodołową.

Tętnica przednia mózgu

n        Biegnie po przyśrodkowej powierzchni półkul mózgowych równolegle do ciała modzelowatego.

n        Tętnica prawa i lewa są zespolone tętnicą łączącą przednią

Tętnica środkowa mózgu

n        Wchodzi do dołu bocznego mózgu oddając gałęzie do płatów skroniowych i ciemieniowych.

n        Tętnica łącząca tylna  zespala tętnicę środkową mózgu z tętnicą tylną mózgu.

Tętnica podobojczykowa

n        A. subclavia  - po stronie prawej jest gałęzią pnia ramienno-głowowego,

n        po stronie lewej jest odgałęzieniem łuku aorty.

n        Po przejściu przez górny otwór klatki piersiowej biegnie przez szczelinę tylną mięśni pochyłych razem ze splotem ramiennym.

n        Pod obojczykiem dostaje się do jamy pachowej

n        Biegnąc między obojczykiem a 1 żebrem, wyciska na żebrze swój rowek.

T. Podobojczykowa zaopatruje

n        Kończyna górna wraz z jej obręczą

n        Górno-przednią część ściany klatki piersiowej

n        Część trzew szyi

n        Część szyjną rdzenia kręgowego

n        Część mózgowia

n        Ucho wewnętrzne

Anastomozy – połączenia t. podobojczykowej

n        Z tętnicami szyjnymi – przez t. kręgową i tt. Tarczowe

n        Z aorta i t. udową – przez tt. Ścian tułowia.

Tętnica pachowa

n        A. Axillaris – na poziomie brzegu zewnętrznego I żebra przebiega umowna granica między tętnicą podobojczykową i jej przedłużeniem – tętnicą pachową – a. axillaris.

T. Ramienna

n        A. brachialis – jest przedłużeniem t. pachowej.

 

n        T. pachowa dochodzi do poziomu ścięgna mięśnia najszerszego grzbietu i tu przechodzi w tętnice ramienną.

n        T. ramienna dzieli się na dwie gałęzie końcowe:

n        t. promieniową i t. łokciową

Gałęzie t. ramiennej

n        Tętnica głęboka ramienia – a. profunda brachi – zaopatruje tylną grupę mięśni ramienia i oddaje gałęzie do sieci tętniczej łokcia – rete arteriosum cubiti.

n        T. poboczna łokcia górna – a. collateralis ulnaris superior – oddaje gałęzie mięśniowe i gałąź do sieci tętniczej łokcia.

n        T. łokciowa poboczna dolna – a. collateralis ulnaris inferior – która biegnie do sieci tętniczej łokcia.

Tętnica promieniowa

n        A. radialis – przebiega wzdłuż kości promieniowej w przedłużeniu t. ramiennej.

n        Odchodzi od t. ramiennej pod rozcięgnem m. dwugłowego ramienia, przedostaje się na przednio-boczna powierzchnie przedramienia i kieruje się ku dołowi.

n        W dolnym odcinku przedramienia leży na kości promieniowej, pokryta jedynie skórą, co umożliwia wyczucie tętna w tym miejscu.

n        Pod ścięgnami odwodziciela długiego kciuka prostownika krótkiego kciuka i prostownika długiego kciuka przez t.zw. Tabakierkę anatomiczną przedostaje się na powierzchnię grzbietową ręki, po czym między I a II kością śródręcza dostaje się na dłoń gdzie przechodzi w łuk dłoniowy głęboki – arcus palmaris profundus.

Gałęzie t. promieniowej

n        Na swym przebiegu tętnica promieniowa oddaje gałęzie mięśniowe – do okolicznych mięśni, tętnice do sieci stawowej łokcia i gałęzie do sieci nadgarstka.

n        Należą do nich następujące tętnice:

n        Tętnica wsteczna promieniowa

n        Gałąź mięśniowa

n        Gałąź dłoniowa powierzchowna

T. Wsteczna promieniowa

n        A. reccurens radialis – jest pierwszą i najsilniejszą gałęzią t. promieniowej.

n        Skręca ona ku górze, biegnąc wzdłuż nerwu promieniowego. Zaopatruje sąsiednie mięśnie i uchodzi do sieci stawowej łokcia.

Gałąź dłoniowa powierzchowna

n        Ramus palmaris superficialis – odchodzi na poziomie wyrostka rylcowego kości promieniowej i biegnie ku dołowi po powierzchni m. odwodziciela krótkiego kciuka lub między jego włóknami.

n        Na dłoni łączy się z tętnicą łokciową w łuku dłoniowym powierzchownym. (arcus palmaris superficialis).

T. Łokciowa – a. ulnaris

n        Jest drugą dużą końcową gałęzią tętnicy ramiennej.

n        Przechodzi ona przez dół łokciowy i pod mięśniami przyczepiającymi się do kłykcia przyśrodkowego kości ramiennej kierując się ku dołowi po przednio-przyśrodkowej powierzchni przedramienia, równolegle do m. zginacza łokciowego nadgarstka.

Łuk dłoniowy głęboki

n        Po stronie bocznej kości grochowatej oddaje gałąź dłoniową głęboką, która łączy się z końcem t. promieniowej, tworząc łuk dłoniowy głęboki – arcus palmaris profundus.

...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin