W 26.03.2006
Ø Najczęstsze przyczyny upośledzenia widzenia
Ø Ok. 11% przypadków ślepoty jest skutkiem urazów
Ø Szczególnie narażone grupy: dzieci i młodzi dorośli
Ø Kilkakrotnie częściej doznają urazów oka mężczyźni niż kobiety
Ogólny podział urazów:
· Urazy aparatu ochronnego oka
· Urazy niepenetrujące gałki ocznej
· Urazy penetrujące gałki ocznej
· Urazy nerwu wzrokowego
Urazy aparatu ochronnego oka:
· Rany powiek – wymagają dokładnego przywrócenia prawidłowych warunków anatomicznych
· Rany spojówki - ok. 5 – 6 mm antybiotyki + opatrunek; powyżej 6 mm szew ciągły
· Ciało obce – spojówki płukać solą fizjologiczną; odwrócić powiekę górną, usunąć ciało obce bawełnianym patyczkiem
· Uszkodzenie dróg łzowych – wymagają natychmiastowego zaopatrzenia aby zapobiec przewlekłemu łzawieniu
· Urazy oczodołu – złamanie typu blow-out – złamanie rozprężające dna oczodołu.
· Złamanie stropu oczodołu – może penetrować do jamy czaszki i płata czołowego.
· Złamanie przyśrodkowe brzegu
· Złamanie brzegu dolnego
Pourazowa przetoka szyjno-jamista jest to przetoka tęticzo-żylna prowadząca do dużych zaburzeń hemodynamicznych.
Objawy: ból głowy, tętnienie i szum w głowie, pogorszenie widzenia, dwojenie, zaburzenia odruchów źrenicznych, obrzęk powiek, spojówki.
Urazy niepenetrujące gałki ocznej:
· Urazy soczewki – zaćma pourazowa, podwichnięcie i zwichnięcie soczewki, wylew krwi do ciała szklistego
· Uszkodzenie siatkówki – konieczna obserwacja, pourazowy obrzęk siatkówki, plamki żółtej, odwarstwienie, krwotoki
· Pęknięcie naczyniówki
· Pourazowe zapalenie naczyniówki (powikłanie silnych urazów np. wybuch bomby, petardy), martwica tkanek
Ø Najcięższe chemiczne uszkodzeni oczu
Ø Najczęściej spotyka się oparzenia wapnem gaszonym (zaprawa murarska)
Ø Jeszcze groźniejsze jest oparzenie wapnem niegaszonym
Ø Inne substancje alkaliczne: ług sodowy, potasowy, amoniak
Ø Zasad daje martwicę rozpływną
Ø Zasada szybko przenika przez rogówkę do przedniej komory łącząc się z lipidami błon komórkowych uszkadzają strukturę zrębu rogówki, kąta rogówkowo-tęczówkowego. Ostateczny stopień uszkodzenia oka zależy od czasu i stężenia.
Postępowanie:
· Obfite płukanie 15-30 minut
· Miejscowo steroidy
· Kwas askorbinowy, witamina C
Ø Mniej groźne, powodują denaturację białek, które tworzą barierę utrudniającą przenikanie substancji
Ø Mają działanie skierowane na zakończenie nerwów czuciowych
Ø Powodują skurcz powiek, bolesność
Postępowanie w oparzeniach chemicznych:
· Pierwsza pomoc na miejscu wypadku ma ogromne znaczenie dla losu oparzonego oka
· Do płukania można użyć wodę z kranu, butelek, mleko, herbatę.
· Powieki nad oparzonym okiem muszą być rozwierane podczas płukania
· Staranne usunięcie mokrym wacikiem wszystkich grudek, które mogą zalegać w worku spojówkowym
· Płukanie powinno trwać kilkanaście minut
· Jeśli w ciągu następnych 30 minut oparzony nie może znaleźć się na ostrym dyżurze okulistycznym płukanie kilkunastominutowe należy powtórzyć
· Transport na ostry dyżur okulistyczny - bez zasłaniania oka
Ø Oparzenie termiczne
Urazy penetujące gałki ocznej
· Należy w szczególności zapobiegać dalszemu uszkodzeniu tkanek
· Zasłonić obie gałki w celu wyeliminowania ruchów oka po urazie
· Nie wolno usuwać żadnych części tkanek ani skrzepów krwi z okolicy rany
· Rozważyć konieczność profilaktyki przeciwtężcowej
· Włączyć antybiotyk w pełnej dawce leczniczej
® 2006 AŁ
Florencja2013