{1}{1}23.976 {218}{313}www.NapiProjekt.pl - nowa jakość napisów.|Napisy zostały specjalnie dopasowane do Twojej wersji filmu. {314}{439}Globalny kryzys ekonomiczny|2008 r. Kosztował miliony ludzi {443}{526}ich oszczędności, miejsca pracy|i ich domy. {530}{650}Oto jak się to stało. {1038}{1134}ISLANDIA {1206}{1282}POPULACJA: 320,000 {1309}{1405}DOCHÓD KRAJOWY BRUTTO:|$13 MILIARDÓW {1423}{1504}STRATY BANKÓW: $100 MILIARDÓW {1648}{1737}Islandia to kraj stabilnej demokracji,|o wysokim standardzie życia {1741}{1776}i, do niedawna, {1780}{1857}z bardzo niskim bezrobociem|i długami rządowymi. {1907}{1995}Mieliśmy pełną infrastrukturę|nowoczesnego społeczeństwa. {2004}{2064}Czystą energię, produkcję żywności. {2068}{2126}Rybołówstwo z normami pozwalającymi|na ich rozsądne użytkowanie. {2130}{2207}Dobrą służbę zdrowia, edukację|i czyste powietrze. {2213}{2246}Profesor Ekonomii|University of Iceland {2250}{2278}Niedużo przestępstw. {2282}{2338}To dobre miejsce dla rodzinnego życia. {2342}{2387}Mieliśmy prawie status końca historii. {2391}{2430}ANDRI MAGNASON|Pisarz i filmowiec {2451}{2566}Jednak w roku 2000 rząd Islandii|zapoczątkował politykę deregulacji, {2570}{2634}która miała przynieść|katastrofalne skutki {2638}{2734}po pierwsze środowisku,|a następnie gospodarce. {2738}{2829}Zaczęli od pozwolenia wielonarodowym|korporacjom jak Alcoa {2833}{2890}na zbudowanie gigantycznych|fabryk aluminium {2894}{3010}i wykorzystywanie geotermicznych|i hydroelektrycznych źródeł energii. {3022}{3091}Wiele najpiękniejszych obszarów|w górach, {3095}{3204}o najpiękniejszych kolorach,|to geotermy. {3222}{3271}Wszystko ma jakieś konsekwencje. {4198}{4228}W tym samy czasie {4232}{4320}rząd sprywatyzował trzy|największe banki islandzkie. {4324}{4384}Był to najbardziej kliniczny|eksperyment {4388}{4459}finansowej deregulacji w historii. {4470}{4518}Wrzesień 2008 {4587}{4667}Mamy dość. Jak mogło do tego dojść? {4696}{4810}Finanse zwyciężyły i mniej więcej|zniszczyły wszystko. {4832}{4899}W okresie pięciu lat|te trzy małe banki, {4903}{4962}które nigdy nie działały|poza Islandią, {4966}{5036}pożyczyły 120 miliardów dolarów, {5040}{5114}sumę dziesięciokrotnie przewyższającą|ekonomię Islandii. {5118}{5172}Bankierzy obsypali pieniędzmi siebie {5176}{5222}i swoich przyjaciół. {5226}{5266}Wszystko poszło raptownie do góry. {5270}{5350}Ceny na giełdzie podskoczyły|dziewięciokrotnie. {5354}{5407}Ceny domów więcej niż dwukrotnie. {5457}{5559}Bańka gospodarcza zrodziła takich|ludzi jak Jón Ásgeir Jóhannesson. {5563}{5678}Pożyczył miliardy, by kupić|luksusowe sklepy w Londynie. {5682}{5735}Kupił także prywatny odrzutowiec|w prążki {5739}{5782}i jacht za 40 milionów dolarów, {5786}{5836}oraz luksusowy apartament|na Manhattanie. {5840}{5884}Gazety podawały na pierwszych|stronach: {5888}{5961}"Ten milioner kupił tę firmę {5965}{6089}w Zjednoczonym Królestwie,|Finlandii, Francji, itd.", {6093}{6124}miast mówić: {6128}{6218}"Ten milioner zapożyczył się|na miliard dolarów, {6222}{6326}by kupić tę firmę, a pożyczka pochodzi|z twego lokalnego banku". {6330}{6378}Banki założyły lokacyjne fundusze|rynku pieniężnego {6382}{6458}i doradzały posiadaczom lokat,|by przerzucili swe pieniądze {6462}{6516}na fundusze rynku pieniężnego. {6520}{6578}Schemat Ponziego musiał się|czymś karmić. {6582}{6657}Amerykańskie firmy księgowe|jak KPMG {6661}{6720}przeprowadzały audyty islandzkich|banków i firm inwestycyjnych {6724}{6767}i nie znalazły nic alarmującego. {6771}{6858}A Amerykańskie agencje oceniające|kredyt uznały Islandię za wspaniałą. {6862}{6917}W lutym 2007... {6923}{6974}Specjalny Komitet Dochodzeniowy|Parlamentu Islandii {6978}{7070}...agencja sondażowa nadała|bankom najwyższy status, trzy A. {7074}{7191}Poszło tak daleko, że rząd podróżował|z bankierami {7195}{7264}jako show w ramach PR. {7317}{7403}Kiedy banki Islandii upadły|pod koniec roku 2008, {7407}{7486}bezrobocie potroiło się|w okresie sześciu miesięcy. {7560}{7642}Wszyscy zostali w Islandii|tym dotknięci. {7778}{7824}Wielu ludzi straciło oszczędności. {7828}{7878}Tak to się stało. {7882}{7956}Regulatorzy rządowi, który winni byli|ochraniać obywateli... {7960}{7990}Nadzorcza Rada Finansowa {7994}{8022}...nie zrobili nic. {8046}{8131}Zawsze ze strony Rady było dwóch|prawników udających się do banku, {8135}{8181}by przedyskutować pewne kwestie. {8185}{8224}Kiedy zbliżyli się do banku, {8228}{8355}czekało na nich przed bankiem|19 SUVów. {8359}{8387}Wchodzisz do banku {8391}{8492}i masz przed sobą 19 prawników, {8496}{8625}świetnie przygotowanych, gotowych|na odparcie każdego argumentu. {8629}{8703}A jak ci dobrze poszło,|oferowali ci pracę. {8714}{8786}Jedna trzecia finansowych|regulatorów Islandii {8790}{8848}poszła pracować dla banków. {8878}{8926}Ale to chyba uniwersalny problem, co? {8930}{8995}W Nowym Jorku macie te same|problemy, prawda? {9744}{9811}Co pan sądzi o obecnych dochodach|na Wall Street? {9815}{9851}Przesadne. {9855}{9902}PAUL VOCKER|Były Prezes Rezerwy Federalnej {9906}{9980}Mówi się, że MFW ma kłopot {9984}{10033}z krytykowaniem Stanów|Zjednoczonych. {10037}{10064}Tego bym nie powiedział. {10098}{10143}Dyrektor Naczelny Międzynarodowego|Funduszu Walutowego {10227}{10318}Szczerze żałujemy naruszenia|prawa amerykańskiego. {10407}{10502}Zadziwiające, jak wiele kokainy|potrafią zażyć ludzie z Wall Street {10506}{10558}i następnego dnia pojawić się w pracy. {10627}{10724}Nie wiedziałem, na czym polega|handel długami kredytowymi. {10728}{10767}Jestem nieco staroświecki. {10771}{10840}GEORGE SOROS|Bilioner, inwestor, filantrop {10896}{10955}Czy Larry Summers wyraził|kiedyś skruchę? {10959}{11002}Nie wysłuchuję spowiedzi. {11006}{11043}BARNEY FRANK - Prezes,|Komitet Usług Finansowych {11047}{11075}Kongres U.S.A. {11354}{11400}Rząd wypisuje po prostu czeki. {11404}{11482}To jest plan A, to plan B,|a to plan C. {11486}{11579}Czy poparłby pan kontrolowanie|przez prawo pensji dyrektorów? {11595}{11624}Nie. {11640}{11698}Podsekretarz Skarbu Państwa|w Administracji Busha {11711}{11802}Czy ma pan komfort w kwestii|zarobków służb finansowych? {11806}{11842}Jeśli na to zarobili, to tak. {11846}{11895}- Uważa pan, że zarobili?|- Tak uważam. {11911}{11974}Główny Lobbysta|Okrągły Stół Służb Finansowych {11978}{12043}Czyli pomógł pan tym ludziom|załatwić cały świat? {12047}{12072}Można by tak powiedzieć. {12302}{12390}Odnieśli niesamowite zyski|z publicznych strat. {12406}{12470}Główny Doradca|Komisja Nadzoru Banków w Chinach {12597}{12671}Kiedy myślisz, że możesz|stworzyć coś z niczego, {12675}{12710}trudno się temu oprzeć. {12714}{12782}LEE HSIEN LOONG|Premier, Singapur {13068}{13143}Niepokoi mnie to, że ludzie chcą|powrócić do starych metod, {13147}{13211}do sposobu działania sprzed kryzysu. {13215}{13294}CHRISTINE LAGARDE|Minister Finansów, Francja {13298}{13332}Londyn|Giełda Papierów Wartościowych {13470}{13551}Dostawałam bardzo wiele anonimowych|emaili od bankierów mówiących: {13555}{13621}"Nie możesz mnie cytować,|ale bardzo się niepokoję". {13641}{13688}Amerykański Redaktor Naczelny.|The Financial Times {13766}{13807}Dlaczego pańskim zdaniem|nie było żadnego {13811}{13876}bardziej dokładnego dochodzenia? {13880}{13927}Bo wtedy znaleziono by winnych. {13931}{14003}NOURIEL ROUBINI|Profesor, Szkoła Biznesu NYU {14007}{14117}Czy uważa pan, że Szkoła Biznesu|Columbia ma tu konflikt interesów? {14126}{14156}Nie sądzę, że go mamy. {14160}{14199}GLENN HUBBARD - Główny Doradca|Ekonomiczny, Administracja Busha {14203}{14228}Dziekan, Szkoła Biznesu Columbia {14356}{14410}Były Gubernator Nowego Jorku|Były Prokurator Generalny NJ {14414}{14453}Nadzorcy nie wykonali swego zadania. {14457}{14551}Mogli interweniować w każdej|sprawie. Ale po prostu nie chcieli. {14952}{14984}15 września 2008 {14988}{15040}Lehman Brothers,|jeden z najbardziej szacownych {15044}{15125}i największych banków inwestycyjnych,|został zmuszony ogłosić bankructwo. {15129}{15203}Kolejny, Merrill Lynch, został|zmuszony do sprzedania się. {15207}{15307}Światowe rynki finansowe,|po dramatycznych wydarzeniach... {15508}{15536}We wrześniu 2008 r. {15540}{15612}Bankructwo amerykańskiego banku|inwestycyjnego Lehman Brothers... {15616}{15647}Siedziba Główna Lehman Brothers {15651}{15737}...oraz upadek największej kompanii|ubezpieczeniowej na świecie, AIG, {15741}{15778}zapoczątkował światowy kryzys. {15782}{15834}Strach ogarnął giełdy w ciągu doby... {15838}{15874}Akcje poszły dramatycznie w dół. {15878}{15946}To najwyższy spadek w historii. {15950}{16044}Akcje leciały w dół w wyniku|upadku Lehman. {16048}{16083}Bank musi odkupić mini obligacje|Lehman Brothers! {16087}{16127}Żądamy pełnej refundacji!|Żadnych kompromisów! {16131}{16176}Skutkiem była globalna recesja, {16180}{16249}która kosztowała świat|dziesiątki bilionów dolarów, {16253}{16306}pozbawiła pracy 30 milionów ludzi {16310}{16389}i podwoiła dług narodowy|Stanów Zjednoczonych. {16393}{16419}NOURIEL ROUBINI|Starszy Ekonomista {16423}{16455}Rada Doradców Ekonomicznych 98-00|Profesor, Szkoła Biznesu NYU {16459}{16517}Zniszczenie akcji, wartości domów, {16521}{16581}załamanie dochodów i miejsc pracy|może spowodować, {16585}{16715}że globalnie 50 milionów ludzi|znajdzie się poniżej linii ubóstwa. {16736}{16828}Jest to niesłychanie kosztowny kryzys. {16849}{16910}Kryzys ten nie był przypadkowy. {16914}{16991}Został spowodowany przez branżę,|która wymknęła się spod kontroli. {16995}{17024}Od lat 1980. {17028}{17102}Rozwój amerykańskiego sektora|finansowego prowadził do {17106}{17181}coraz poważniejszych|kryzysów finansowych. {17186}{17258}Każdy kolejny wywoływał|poważniejszy skutki, {17262}{17354}ale sama branża zarabiała|coraz więcej pieniędzy. {17402}{17538}CZĘŚĆ I: JAK DO TE...
Larry_Flynt