· Wskazanie – głównie stany biegunkowe u cieląt
· Droga podania : doustnie lub parenteralnie (dożylnie,dootrzewnowo)
· Wskazaniem do podawania płynów dożylnie jest ponad 6% stopień odwodnienia z jednoczesnym zmniejszeniem lub brakiem łaknienia
· Przy zachowanym odruchu ssania zaleca się płyny doustnie
· Optymalny płyn do nawadniania doustnego powinien :
ü Mieć odpowiednią osmolarność (ok 600mosm/kg – hipertoniczny zalecane w stanach braku łaknienia; takich płynów nie można stosować w przypadku rozległych uszkodzeń kosmków jelitowych przy biegunkach tła wirusowego lub pasożytniczego!; u cieląt pobierających mleko zaleca się płyny izotoniczne)
ü Zawierać sód (90-130 mmol/l; przy stężeniu poniżej 90mmol/l hiponatremia, powyżej 130 mmol/l hipernatremia i utrata wody)
ü Stanowić źródło substancji alkalizujących i energetycznych (glukoza,octany,propioniany,glicyna jako źródła energii i zwiększające adsorpcję wody; najczęściej stosowanymi substancjami alkalizującymi są dwuwęglany(skuteczne w szybkiej neutralizacji nagle wzrastającej kwasicy,wady- wzrost pH trawieńca, blokowanie procesu ścinania się mleka i nasilenie objawów biegunki;dlatego dwuwęglanów niestosuje się razem z mlekiem) lub octany lub propioniany(40-80 mmol/l); podawanie octanów z mlekiem nie powoduje wzrostu pH w trawieńcu i wpływa korzystnie na przyswajanie mleka!)
ü Zawierać dodatek substancji wspomagających odnowę nabłonka jelitowego – np.glutaminianów
· Deficyt płynów można obliczyć ze wzoru
ü Potrzebna ilość płynów w litrach = m.c zdrowego zwierzęcia w kg x % odwodnienia
ü Np. u cielęcia o masie normalnej 40 kg, które straciło 7% płynów : 40x7/100= 2,8 l objętość izotonicznego płynu potrzebna do uzupełnienia tego niedoboru
ü Całkowita ilość płynu podanego cielęciu musi być powiększona o płyn konieczny do normalnego funkcjonowania organizmu - ok. 60-80 ml/kg m.c/dzień
· Stosowanie roztworów hiperosmolarnych (ze zwiększoną zawartością glukozy) poprawia stan uwodnienia organizmu, przyspiesza przyrost cieląt, zwiększa produkcję moczu,zmniejsza objawy kliniczne choroby, zapobiega występowaniu kwasicy metabolicznej
· Właściwy stosunek glukozy do sodu w płynach nawadniających powinien wynosić od 1:1 do 1:3
· Jedna z najszybszych metod „cucenia” letargicznych cieląt (stan śpiączki) to podawanie dożylne hipertonicznego roztworu NaCl(7,2%), wlew wykonywać bardzo powoli 4-5 ml/kg przez 4-5 minut + jednoczesna aplikacja doustnego izotonicznego preparatu nawadniającego,który wskutek powstałego gradientu stężeń zostaje szybko wchłonięty ze światła jelita przechodząc do przestrzeni pozakomórkowej,podwyższa objętość płynów
· Roztwory hipertoniczne powodują szybkie podwyższenie objętości krążących płynów, wzrost objętości wyrzutowej serca i ciśnienia tętniczego
· Przykłady preparatów nawadniających : REHYVET, HYDROPLUS, HYDRABOOST CALF
aniaska2