Buddyzm Historia Stupy - Artykul.pdf - Buddyzm - himen303

Historia Stupy

Ludzie, kiedy tylko zajęli się czymś więcej niż tylko polowaniem na mamuty, zaczęli

wznosić niesamowite i znaczące budowle, których przeznaczenia możemy się nieraz najwyżej

domyślać. W Afryce Egipcjanie zbudowali piramidy jako grobowce faraonów i mastaby dla rodów

wysokich. W Azji powstał Wielki Mur - jedyna budowla widoczna z kosmosu. W Europie swoją

tajemniczą spuściznę pozostawia Cywilizacja Mykeńska z Krety, wspaniałe budowle stawiają

Grecy i Rzymianie. Bliżej naszych czasów celtyccy druidzi wznoszą kamienne kręgi i dolmeny.

W Ameryce powstały cywilizacje Olmeków rzeźbiących ogromne kamienne głowy, Azteków i

Majów wznoszących miasta - obserwatoria astronomiczne i słynne meksykańskie piramidy.

Gdzie w tej całej historii znajdują się tybetańskie Stupy?

W czasach przed Buddą Siakjamunim wysokie kopce ziemne usypane

wokół centralnego pnia drzewa służyły najczęściej jako grobowce

bogatych lub wybitnych osobistości. Wraz z rozwojem filozofii

buddyjskiej ich funkcja jako relikwiarzy została przesunięta na drugie

miejsce zastąpiona przez rozbudowaną symbolikę ukrytą w każdym

fragmencie budowli.

Stupy stały się również manifestacją stref wpływu. Wszędzie tam

dokąd docierał buddyzm, budowano je jako widoczny znak - "dotąd

dotarliśmy, tutaj rozpościeramy swoje energie". Około 300 r. p.n.e.

cesarz Aśoka w pierwszej połowie swojego życia zjednoczył zbrojnie

północne Indie, by w drugiej oddać się praktyce buddyjskiej i stać największym budowniczym

Stup. Podobno ufundował ich 84 000.

Na przestrzeni dziejów Stupy ulegały ciągłym modyfikacjom i nie od razu przybrały formy

do jakich przywykliśmy. Czas ich powstania daje się miedzy innymi rozpoznać na podstawie ich

proporcji. Pierwsze z nich miały bardzo szeroką podstawę i były niezbyt wysokie - na przykład

Stupa Sanczi w Indiach zbudowana przez cesarza Aśokę. Im "młodsza" Stupa, tym smuklejsze są

jej proporcje. Podstawa staje się coraz mniejsza, całość coraz wyższa.

W III w. n.e. buddyzm dociera do Nepalu i zostaje odbudowana starożytna Stupa

Swajambhu. W wieku VI-VII nauka Buddy wraz ze sztuką wznoszenia Stup zostaje

przeniesiona do Tybetu. Około 1400 roku utrwalono na piśmie współczesne zasady

budowania Stup, które w międzyczasie uległy wielu modyfikacjom przybierając formy

chińskiej pagody, cejlońskiej dagoby, birmańskiej pagadi lub tybetańskiego czortenu.

Śledząc modyfikacje zachodzące w formach Stup, trzeba wspomnieć drogę jaką przeszła

na przestrzeni wieków filozofia buddyjska. Zrodzony w Indiach buddyzm, na przełomie III i IV

wieku dotarł do Nepalu. Następnie przekroczył granice Himalajów i w VI, VII wieku opanował

Tybet. Tutaj w prawie niezmienionej formie filozofia buddyjska przetrwała aż do połowy XX wieku

- do momentu zagarnięcia Tybetu przez armię chińską.

Reguły i normy dotyczące budowy i form Stup tybetańskich zostały spisane dopiero około

XIV wieku.

Istnieje 8 różnych Stup tybetańskich. Upamiętniają one wydarzenia z życia Buddy.

Stupa Lotosowa - urodzenie Buddy

Stupa Oświecenia - osiagnięcie oświecenia

Stupa Mądrości - udzielenie pierwszych nauk

Stupa Zejścia z Nieba - zstąpienie z Nieba Tuszita po udzieleniu nauk matce

Stupa Cudów - nakłonienie przeciwników przy pomocy cudów do właściwych

poglądów

Stupa Zjednoczenia - zażegnanie rozpadu w Sandze

Stupa Długiego Życia - przedłużenie życia na prośbę jego uczniów

Stupa Parinirwany - wejście w Nirwanę, pełne urzeczywistnienie.

Dziewiąty, bardzo rzadki rodzaj Stupy tybetańskiej, to Stupa Kalaczakry - Koła Czasu.

W zależności od miejscowych tradycji kulturalnych i architektonicznych, Stupy

przybierały bardzo urozmaicone kształty. Filozofia Buddyjska w symbiozie z lokalnymi tradycjami

stworzyła różnorodne ich formy i rodzaje.

Jedną ze skrajnych form Stupy jest chińska lub japońska pagoda. Budowla ta wywodzi się

z koncepcji Stupy i zawiera jej główne elementy.

Inną skrajną formą są Stupy budowane spontanicznie w Himalajach. Powstają one bez

planów, bez architektów, i bez obliczeń konstrukcyjnych. Ich budowniczowie używają kamieni,

rogów jaków i drewna do ich budowy. Stupy te służą do dziś jako drogowskazy i strażnicy dla

podróżnych i okolicznych mieszkańców.

Podobne budowle wznoszono wszędzie, gdzie pojawiał się buddyzm - od Afganistanu po

Borneo i od Mongolii po Śri Lankę. Teraz przyszła kolej na Europę.

Znaczenie Stupy

Stupy spełniają wiele ról, również spoza religii. Większość wzniesiono jako wota, gdyż taka

jest potrzeba człowieka, żeby kogoś o coś prosić. Inne służą jako drogowskazy i ochraniają

podróżnych od złych przygód. Mogą być fragmentami murów obronnych lub miejscem

pielgrzymek.

Do najbardziej niezwykłych Stup na świecie należy Stupa Swajambhu,

wzniesiona na wzgórzu o tej samej nazwie, w stolicy Nepalu, Katmandu. Według

legendy Stupa ta istnieje od niepamiętnych czasów, a jej poczatki sięgają epoki, kiedy cała dolina

Katmandu zalana była wodą. Obecna Stupa Swajambhu wykorzystuje wzgórze, na którym stoi,

jako część swojej struktury. Na płaskowyżu, na który można się wspiąć po 365 stopniach,

otaczają ją liczne towarzyszące Stupy wotywne.

Swajambhu oddaje jedną z buddyjskich symbolik wszechświata, który składa się z

podstawowej skały - wzgórza stanowiącego podstawę Stupy. Ono jest również częścią budowli,

która symbolizuje embrion, początek życia. To wszystko jest spajane przez oś Wszechświata -

centralny pień Drzewa Życia opierający się na skale. Jak głosi legenda, kiedyś cała dolina

Kathmandu była zalana wodą, z której wystawała jedynie Stupa Swajambhu.

Stupy są poliwalentnymi symbolami. Oznacza to, iż symbolizują nie jedną, określoną

rzecz, ale wiele, różnych, niezależnych od siebie rzeczy lub koncepcji.

Symbolizują miedzy innymi:

budowę materii

podstawowe elementy z jakich skonstruowany jest wszechświat

budowę uniwersum

oświecone ciało Buddy - rozumiane jako Naukę

drogę wiodącą do stanu oświecenia

Kolejne elementy Stupy symbolizują poszczególne elementy wszechświata. Sześcienna

podstawa symbolizuje stabilny element ziemi. Kulista waza przedstawia wodę, pierścienie

symbolizują ogień, parasol jest symbolem przestrzeni a wieńczący Stupę diament symbolizuje

umysł, który zawiera w sobie wszystkie poprzednie elementy.

Stupy symbolizują oświecone ciało Buddy. Ciało medytującego można "wpisać" w obrys

budowli. Dlatego wiele nepalskich Stup ma namalowane oczy poniżej trzynastu pierścieni na

elemencie zwanym "harmika". Jeżeli wyobrazimy sobie siedzącego w medytacji Buddę, którego

ciało dopasowane jest do wielkości Stupy, to jego oczy będą znajdować się dokładnie tam, gdzie

malują je Nepalczycy.

Tę zależność w sposób bezpośredni pokazali budowniczowie ogromnej Stupy w Borobudur

na Sumatrze. W każdej z 72 małych Stup otaczających główną Stupę znajduje się siedzący w

lotosie, widoczny przez ażurowe ściany Budda.

Inaczej symbolikę tej budowli można odnieść do buddyjskiej koncepcji Wszechświata

opisanej w naukach Kalaczakry. Wtedy możemy zobaczyć, że Stupa zawiera w sobie elementy

ziemi, wody, ognia i powietrza, a jej kształt ma odbicie w mapie energetycznej ciała człowieka

oraz mandali.

Spoglądając na Stupę od dołu do góry, możemy ujrzeć symboliczną drogę do oświecenia,

gdzie każdy schodek oddaje inny niezbędny dla rozwoju element - Buddę, Naukę, Sangę,

Oświeconą Postawę i radość jako fundament i pierwsze schodki. Następnie gromadzimy

pozytywne wrażenia, rozwijamy drogę łączenia, wreszcie niczym waza Stupy stajemy się

właściwym "naczyniem" o wystarczającej percepcji i koncentracji, aby móc właściwie medytować.

Później następuje "autostrada" z trzynastu pierścieni iglicy, po której szybko osiągamy całkowite

urzeczywistnienie.

Inaczej symbolikę tej budowli można odnieść do buddyjskiej koncepcji Wszechświata

opisanej w naukach Kalaczakry. Wtedy możemy zobaczyć, że Stupa zawiera w sobie elementy

ziemi, wody, ognia i powietrza, a jej kształt ma odbicie w mapie energetycznej ciała człowieka

oraz mandali.

Spoglądając na Stupę od dołu do góry, możemy ujrzeć symboliczną drogę do oświecenia,

gdzie każdy schodek oddaje inny niezbędny dla rozwoju element - Buddę, Naukę, Sangę,

Oświeconą Postawę i radość jako fundament i pierwsze schodki. Kolejne "rogi" fundamentu

symbolizują konieczne nam do rozwoju nieograniczoną miłość, współczucie, radość i

nieograniczone zrównoważenie. Posiadając właściwy fundament możemy zacząć gromadzić

zasługę. Aby w przyszłości móc coś otrzymać, musimy teraz coś zainwestować, zgromadzić.

Gromadzimy pozytywne wrażenia. Ze zgromadzonym kapitałem zaczynamy łączyć - właściwe

wtyczki z właściwymi gniazdkami. W ten sposób uruchamiamy maszynę, która potrzebuje jeszcze

właściwych wskazówek - poglądów - aby ruszyć we wskazanym kierunku. Ukierunkowani

właściwym poglądem, niczym waza Stupy stajemy się właściwym "naczyniem" o wystarczającej

percepcji i koncentracji, aby móc skutecznie medytować.

Teraz musimy jeszcze skoncentrować energię - ten akt symbolizują zwężające się ku

górze pierścienie - aby w końcu osiągnąć urzeczywistnienie i spełnienie wszystkich marzeń -

diament wieńczący Stupę.

Dopiero uwolnienie się od cyklu odrodzeń symbolizowane przez umieszczoną w niszy

statuę oznacza całkowite i pełne urzeczywistnienie - decydując się świadomie na ten stan,

możemy zasiąść wygodnie w naszym "okienku" i z radością obserwować świat przed naszymi

oczyma.

Niezależnie od tego, jak wielkie, silne i wspaniałe są i bedą Stupy, które mamy i które

jeszcze zbudujemy, nie powinniśmy zapomnieć, że są one "tylko" pomocnikami na naszej drodze.

Prawdziwą pracę musimy wykonać sami - Stupy nie będą za nas medytować - a więc

skorzystajmy z ich inspiracji i do roboty...

Konstrukcja Stupy

Wraz z rozprzestrzenianiem się buddyzmu na zachodzie powstają tutaj Stupy naszych

czasów. Budowane są przez liczne stowarzyszenia buddyjskie w różnych europejskich i

pozaeuropejskich krajach.

Oprócz naszej technicznej wiedzy, do ich budowy potrzebujemy przekazów i ceremonii

pielęgnowanych przez tybetańskich nauczycieli. Jednym z nich jest Lobpyn Tseczu Rinpocze.

Pod jego duchowym kierownictwem powstały w Europie i na świecie liczne Stupy naszych czasów.

Pierwsza, europejska Stupa pod kierownictwem Tseczu Rinpocze została zbudowana w Hiszpanii,

w buddyjskim ośrodku Karma Guen w 1994 roku. Jest to 13 metrowa Stupa Kalaczakry, która

według Tseczu Rinpocze jest "Stupą Matką" dla pozostałych

siedemnastu, do tej pory, wspólnie wzniesionych Stup.

Należą do nich Stupy niemieckie w Auen Buettel, Wuppertalu

i w Schwarzenbergu, Stupa w Graz w Austrii, w Zurichu i innych

miastach w Szwajcarii, Stupa w Eliście u podnóża Kaukazu i na końcu

największa z nich wszystkich, 33 metrowa, obecnie w budowie Stupa

Oświecenia w Benalmadena, w Hiszpanii.

Od 10 lat głównym pomocnikiem Tseczu Rinpocze w budowaniu Stup jest wybitny architekt

Wojtek Kossowski. Dzięki wykorzystaniu najnowocześniejszych technologii, proces budowy został

znacznie przyspieszony, przy zachowaniu jednocześnie wszystkich tradycyjnych elementów.

Został opracowany system, który pozwala na wzniesienie 5 do 7 metrowej Stupy w ciągu jednego

lub dwóch tygodni. Przygotowania do tego procesu trwają około roku i pozwalają na "złożenie"

Stupy w krótkim czasie z wcześniej przygotowanych elementów.

Cały ten pośpiech ma na celu umożliwienie Tseczu Rinpocze asystowanie we wszystkich

etapach budowy. Kolejne etapy wymagają określonych ceremonii - skrócenie czasu budowy

pozwala Rinpocze inaugurować Stupę w ciągu 10 dniowej sesji. Ze względu na napięty terminarz

Tseczu Rinpocze, jest to dla niego istotne ułatwienie.

Choć wnętrze Stup w zależności od ich rozmiarów wygladą zawsze inaczej, wszystkie

zawierają wypełniane różnymi przedmiotami skarbce. Oprócz skarbców, Stupy nie powinny

posiadać żadnych "pustych" ani użytkowych przestrzenii. W ten sposób podkreślony zostaje ich

symboliczny a nie użytkowy charakter.

Wkażdej Stupie znajduje się Drzewo Życia, które jest bardzo ważnym elementem.

Dopiero gdy zostanie wbudowane w Stupę, zaczyna ona emitować swoją własną energię i

funkcjonować we właściwy sposób. Wokół Drzewa Życia znajdują się umieszczone w specjalnych

pojemnikach mantry.

Znaczną część wypełnienia skarbców stanowią Tsa-tsa. Tsa-tsa są małymi wotywnymi

Stupami. Są ofiarami jakie składamy naukom Buddy. Ich produkcja jest ceremonią samą w sobie.

Jest bardzo wiele różnych form Tsa-tsa.

Każda z nich powinna posiadać otwór, do którego wkładana jest zwinięta w rolkę mantra.

Dawne Tsa-tsa produkowane były z gliny - wyciskane za pomocą metalowej sztancy, tak jak to

robiły nasze babcie gotując pierogi. Dzisiaj odlewamy je z gipsu w silikonowych formach. Ile Tsa-

tsa potrzeba do wypełnienia Stupy, zależy od wielkości skarbca i Tsa-tsy - dla przykładu w

Stupie Kalaczakry w Hiszpanii jest złożonych 14 000 Tsa-tsa.

Wypełniając skarbiec, ustawia się jedną warstwę Tsa-tsa, a wolną przestrzeń pomiędzy

nimi wypełnia się suchym piaskiem. Na powstałej w ten sposób nowej powierzchni ustawia się

kolejną warstwę. W ten sposób wypełnia się skarbiec wykorzystując całą wolną przestrzeń.

W skarbcach Stup składane są również kosztowności i klejnoty. I jak ze wszystkim przy

Stupie nie chodzi o ich wartość rynkową, nominalną, ale o wartość symboliczną.

Dążymy do tego, aby wartość symboliczna Stupy była jak największa. Wszystko to, co

jesteśmy w stanie ofiarować i zgromadzić w jej wnętrzu, będzie później wypromieniowane we

wszystkich kierunkach i im więcej tych wspaniałości, tym mocniejsza będzie energia Stupy.

Stupy są generatorami energii, która w bardzo pięknej ceremonii zostaje Stupie

przekazana podczas wprowadzania Drzewa Życia do kanału centralnego Stupy. Drewniany pal

Buddyzm Historia Stupy - Artykul.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: