Poczet królów Polski - krótkie notki, portrety wg. Matejki.pdf

(957 KB) Pobierz
Poczet królów Polski - krótkie notki, portrety wg. Matejki
MIESZKO I
ok. 960-992
Mieszko I był pierwszym historycznym władcą Polski. Przodkiem jego miał być legendarny Piast, dlatego
pierwszą dynastię panującą w Polsce nazywano później Piastami. Najstarszy kronikarz polski, Gall Anonim,
zapisał imiona przodków Mieszka I, którzy rządzili plemieniem Polan. Byli to: Ziemomysł, ojciec Mieszka,
Leszek (Latek), jego dziad i Siemowit, pradziad.
Mieszko pojął za żonę księżniczkę czeską Dobrawę, a potem w 966 r. przyjął chrzest wraz z całym dworem.
Umacniało to władzę księcia w państwie oraz podnosiło znaczenie możnych.
Mieszko rozciagnął swą władzę na Pomorze Zachodnie, a później także na Śląsk i plemię Wiślan (dziś
Kieleckie i Krakowskie). Państwu Mieszka zagrażali Niemcy, toteż próbował on porozumieć się z cesarzem
niemieckim i zobowiązał się do płacenia mu daniny z niektórych ziem na zachód od Warty. Nie uchroniło to
jednak Polski od najazdów niemieckich. Mieszko dwukrotnie pobił Niemców: w 972 r. pod Cedynią (na północ
od ujścia Warty do Odry) i w 979 r.
267386591.011.png 267386591.012.png 267386591.013.png 267386591.014.png
BOLESŁAW CHROBRY
992-1025
Syn Mieszka I, skupił w swym ręku władzę w państwie polskim. W roku 1000 przyjmował w Gnieźnie
cesarza niemieckiego Ottona III, który przyjechał na grób św. Wojciecha, niedawno zamordowanego przez
pogańskich Prusów. Bolesław uzyskał u cesarza zgodę na ustanowienie królestwa w Polsce i zorganizowanie
arcybiskupstwa w Gnieźnie.
Wkrótce jednak wybuchła wojna między Polską a cesarzem niemieckim, która z przerwami trwała kilkanaście
lat. W 1018 r. zawarty został pokój w Budziszynie, na mocy którego Bolesław utrzymał swoją władzę nad
Łużycami i Milskiem, leżącymi nad Odrą i Łabą. W 1018 r. wyprawił, się na Ruś i wkroczył do Kijowa.
Przyłączył wtedy do Polski Grody Czerwieńskie.
W 1025 r., tuż przed śmiercią, Bolesław Chrobry koronował się na króla polskiego. Świadczyło to o pełnej
niepodległości państwa polskiego.
Zmarł w 1025 r.
1025-1034
Syn i spadkobierca Bolesława Chrobrego, objął tron po śmierci ojca i natychmiast koronował się na króla
polskiego. Gdy wkrótce wybuchła wojna z Niemcami, początkowo miała przebieg pomyślny. Potem jednak
MIESZKO II
267386591.001.png 267386591.002.png 267386591.003.png
wystąpili przeciwko Mieszkowi inni sąsiedzi, poza tym ujawniły się trudności wewnątrz kraju i opór Mieszka II
załamał się. Na jakiś czas został on nawet wypędzony z kraju. Niemcy zagarnęli znów Łużyce, odpadły także
od Polski Grody Czerwieńskie.
Mieszko II powrócił na tron, musiał jednak uznać zwierzchnictwo nad sobą cesarza niemieckiego i podzielić
się krajem z braćmi. Mimo to nie zrezygnował z walki o zjednoczenie państwa i zapewnienie mu
niepodległości; zmarł jednak przedwcześnie w 1034 r.
KAZIMIERZ ODNOWICIEL
1039-1058
Po śmierci Mieszka II w całym kraju wybuchł bunt możnych przeciwko władzy książęcej, w wyniku czego
następca tronu, syn Mieszka II Kazimierz, został wypędzony z kraju. Rychło jednak bunt przerodził się w
powszechne powstanie ludowe przeciwko możnym i przeciwko narzucanej religii chrześcijańskiej. Kraj
pogrążył się w zamęcie, a skorzystał z tego władca Czech Brzetysław. Najechał on na Polskę, złupił ją i
oderwał Śląsk. Wtedy to powrócił Kazimierz z orszakiem zbrojnych. Przywrócił w kraju ład i poszanowanie
dla władzy książęcej, odbudował organizację kościelną. Pokonał Masława, który uprzednio pochwycił władzę
na Mazowszu, odebrał też z czasem z rąk czeskich Śląsk.
Za zasługi przy odbudowie Państwa Polskiego nadano później Kazimierzowi przydomek Odnowiciela.
Zmarł w 1058 r.
267386591.004.png 267386591.005.png
BOLESŁAW ŚMIAŁY
1058-1078
Syn Kazimierza Odnowiciela. Po objęciu władzy po śmierci ojca dążył do zapewnienia Polsce całkowitej
niezależności i podnosił jej znaczenie w stosunkach z sąsiadami. Prowadził politykę przeciwstawiania się
cesarzowi niemieckiemu i współdziałającym z nim Czechom. Popierał przeciwników cesarza na Węgrzech i w
innych państwach. Po wyprawie na Ruś i wkroczeniu do Kijowa przywrócił władzę Polski nad Grodami
Czerwieńskimi.
W roku 1076 ukoronował się w Krakowie na króla polskiego.
Wkrótce po koronacji wybuchł bunt możnych, którzy niezadowoleni ze wzmocnienia władzy Bolesława woleli
popierać jego brata Władysława Hermana. Król surowo karał buntowników, a przywódca spisku, biskup
krakowski Stanisław, został ścięty. W wyniku ogólnego wzburzenia po tych wydarzeniach Bolesława wygnano
z kraju. Schronił się na Węgrzech, gdzie zginął.
WŁADYSŁAW HERMAN
267386591.006.png 267386591.007.png 267386591.008.png
1079-1102
Młodszy syn Kazimierza Odnowiciela, objął władzę w Polsce po wygnaniu brata, Bolesława Śmiałego.
Wyniesienie swoje zawdzięczał książę możnym, których znaczenie w państwie rosło. Wielkie wpływy na
dworze książęcym i w kraju uzyskał wojewoda Sieciech. Potem jednak pod naciskiem niezadowolonych
możnych i własnych synów Władysław skazał Sieciecha na wygnanie oraz podzielił się władzą w kraju z
synami, Zbigniewem i Bolesławem.
Za rządów Władysława Hermana, podupadło znaczenie Polski również w stosunkach z sąsiadami. Książę
unikał sporów z cesarstwem niemieckim i zaniechał myśli o koronacji; przejściowo opłacał także Czechom
daninę za Śląsk.
BOLESŁAW KRZYWOUSTY
1102-1138
Syn Władysława Hermana, objął władzę po śmierci ojca. Zjednoczył całość państwa w swym ręku; skierował
swe wysiłki ku odzyskaniu Pomorza i popierał przeciwników cesarza. Dlatego w 1109 r. ruszyła na Polskę
wyprawa cesarska. Wyróżniła się wtedy załoga, która obroniła Głogów, a Bolesław wojną podjazdową
niszczył armię cesarską. Wyprawa skończyła się klęską Niemców. Trzydzieści lat bojów z Pomorzanami
skończyło się włączeniem wschodniego Pomorza bezpośrednio do Polski i uzależnieniem książąt rządzących
w części zachodniej.
Aby zapobiec na przyszłość walkom o władzę w Polsce między swymi spadkobiercami, Bolesław Krzywousty
przed śmiercią podzielił kraj na pięć dzielnic.
Dzielnicą krakowską miał kolejno rządzić najstarszy książę w rodzie (senior), który miał zarazem sprawować
zwierzchnią władzę nad całym państwem.
267386591.009.png 267386591.010.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin