JanKaiser_Wyklad02.pdf

Biopsychologia: Tezy do wykładu 2.

1/9

Wykład 2

Biopsychologia

Temat:

Psychologiczny problem róŜnic indywidualnych w

świetle genetyki.

Ró Ŝ nice indywidualne , z psychologicznego punktu

widzenia, odnoszą się do powszechnie obserwowalnych

faktów:

-w tych samych warunkach róŜne osoby zachowują się

odmiennie

-ta sama osoba w róŜnych sytuacjach zachowuje się

podobnie

Psychologiczny problem róŜnic indywidualnych odnosi

się m.in. do czynników determinujących indywidualne

cechy zachowania

Powszechnie akceptowany teoretyczny model

wyjaśniający zachowanie uwzględnia dwa rodzaje

czynników:

-zewnętrznych (środowiskowych)

-wewnętrznych (tkwiących w organizmie)

Pomiędzy tymi czynnikami zachodzi interakcja, której

rezultatem są specyficzne formy zachowania (np. cechy

fizyczne (lub uzdolnienia) i lokalne warunki jako

czynniki specyficznego trybu Ŝycia)

Biopsychologia: Tezy do wykładu 2.

2/9

Zachowanie osobników jest oceniane pod kątem

efektywność optymalizacji warunków Ŝyciowych, ze

względu na nadrzędne cele gatunku lub/i wartości

społeczno-kulturowe.

KaŜdy człowiek zmierza do tych celów (w pewnym

stopniu) własną drogą, poniewaŜ jego czynniki

wewnętrzne wykazują swoiste właściwości a to

warunkuje sposób radzenia sobie z zadaniami

Ŝyciowymi.

RozróŜnić naleŜy:

- pierwotne czynniki wewnętrzne (procesy mózgowe)

- wtórne czynniki wewnętrzne (wyuczone –

osobowość))

Pierwotne czynniki wewnętrzne to szczególne

właściwości układu nerwowego poszczególnych

osobników, w znacznym stopniu zaleŜne od czynników

genetycznych (fenotyp).

Biopsychologia: Tezy do wykładu 2.

3/9

Genetyka zachowania

1. Mechanizm genetyczny – podstawowe pojęcia

- DNA (materiał dziedziczenia) to pasmo związków

chemicznych w kształcie podwójnej spirali,

zawierające biliony nukleotydów.

Są one zbudowane z czterech substancji

zawierających azot. Występują tylko dwa typy

nukleotydów (A-T i C-G). Ich kolejność w sekwencji

koduje informację dziedziczenia. Wszystkie komórki

somatyczne występujące w danym gatunku mają taką

samą ilość DNA

- Gen (jednostka dziedziczności) to porcja DNA,

zwierająca około 1000 nukleotydów (niektóre geny

mają ich 2 miliony). Zachowują strukturalną stałość z

pokolenia na pokolenie (wyjątek – mutacje). Cechy

osobnika moŜe determinować jeden lub więcej

genów.

- Chromosomy (łańcuchy genów) występują parami.

Człowiek w kaŜdej komórce somatycznej posiada 46

chromosomów (23 pary). Zawierają one około 30 tys.

genów (6 bilionów nukleotydów). KaŜda para zawiera

analogiczne geny (za wyjątkiem pary chromosomów

determinujących płeć)

Biopsychologia: Tezy do wykładu 2.

4/9

-Mejoza (podział komórek płciowych).

KaŜdy z chromosomów się podwaja i w takiej formie

tworzy parę ze swoim partnerem. Poprzez „crossing-

over” wymienia się z nim materiałem genetycznym.

Następnie jeden podwójny chromosom z kaŜdej pary

przemieszcza się do jednego bieguna jądra

komórkowego. Następuje podział na dwie genetycznie

zróŜnicowane komórki, z których kaŜda ma 46

chromosomów (23 pary). W ostatniej fazie pary

chromosomów rozdzielają się i powstają komórki

rozrodcze zawierające o połowę mniej chromosomów

(23). Z komórki pierwotnej powstają więc cztery

komórki rozrodcze róŜniące się kombinacją materiału

genetycznego (nie genami).

KaŜda z tych komórek moŜe się połączyć z podobnie

unikalną komórką partnera, wyniku czego powstaje

komórka somatyczna (zygota), która podlega

mitozie (reprodukcji komórek o identycznych genach)

dająca początek nowemu, unikalnemu organizmowi w

ramach cech gatunkowych.

Biopsychologia: Tezy do wykładu 2.

5/9

Dwa rodzaje genów:

a) strukturalne (kierowanie wytwarzaniem łańcuchów

aminokwasów (białek) i ich strukturacją cytologiczną

i histologiczną)

b) regulacyjne (kontrola aktywności innych genów)

Dojrzewanie indywidualnego organizmu polega na

wybiórczym uaktywnianiu genów w zaleŜności od

lokalizacji komórek w embrionie.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: