10 tajemniczych szyfrów i tekstów.pdf

(5948 KB) Pobierz
10 najciekawszych szyfrów
Przekazywanie tajnych informacji od lat spędza sen z powiek dowódcom wojskowym. Jak określić cel
ataku czy lokalizację armii, żeby przeciwnik o tym się nie dowiedział? Nic dziwnego, że metody
szyfrowania zmieniają się bardzo szybko, zawsze znajdzie się przecież osoba, której uda się rozwikłać
pilnie strzeżoną tajemnicę. Czasami jednak dla wprawienia kogoś w konsternację wystarczy zupełnie
banalny pomysł, jak choćby użycie nieznanego nikomu języka obcego. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu
niektóre języki w ogóle nie były opisane, mimo że mówiła nimi spora liczba osób.
Oprócz takich pomysłów, ludzie na przestrzeni lat wymyślili o wiele więcej sposobów szyfrowania.
Kluczem niekiedy okazywała się sama forma zapisu, innym razem trzeba było posiłkować się
specjalnymi narzędziami. Dzisiaj szyframi tradycyjnymi raczej nie zapisuje się prywatnej
korespondencji. Nie oznacza to jednak, że odchodzą w niepamięć, a dawne metody szyfrowania w
pełni zastępuje komputer.
Znajomość szyfrów, nawet tych tradycyjnych, może w niektórych sytuacjach naprawdę się przydać.
Na przykład podczas... surfowania po internecie. Jeśli na forum widzimy jakiś dziwnie wyglądający
ciąg liter, niekoniecznie musi on być pozbawiony sensu. Być może ma za zadanie ukryć coś ważnego.
1016103133.004.png
Oto 10 najciekawszych szyfrów stosowanych na przestrzeni wieków.
10. Kipu
Kipu, czyli pismo węzełkowe używane przez Indian z Ameryki Południowej, to jeden z najstarszych i
jednocześnie najciekawszych szyfrów. Kipu składało się z ze zbioru sznurków z supełkami, za pomocą
których zapisywano różne informacje. Takie jak liczby, ale też nazwy geograficzne czy dane
statystyczne. Kipu było stosowane już 5 tysięcy lat temu, ale praktycznie wyszło z użycia po
kolonizacji kontynentu.
Do dzisiaj przetrwało mniej niż 1000 egzemplarzy tego niespotykanego pisma. Wciąż jednak nie
udało się odczytać wszystkich zapisanych w ten sposób informacji. Był to bardzo złożony szyfr, w
którym znaczenie miały nie tylko długość sznurków i sposób ich wiązania, ale też kolor i rodzaj
przędzy, z której je wykonywano.
9. Szyfr Cezara
Za pomocą szyfru Cezara można bardzo szybko zakodować daną wiadomość. Technika szyfrowania
nie jest bowiem trudna. Każdą literę tekstu, jaki chcemy utajnić, zastępują się literą, która oddalona
jest od niej w alfabecie o konkretną liczbę pozycji do przodu lub do tyłu. Z następną literą robi się tak
samo. Autorem czy też najbardziej znanym użytkownikiem szyfru był Juliusz Cezar, który za pomocą
tej metody zapisywał listy do przyjaciół. Używał przy tym przesunięcia o 3 litery do przodu.
Przykładowo, wyraz "Cezar" po zaszyfrowaniu to FHCDU.
1016103133.005.png
8. Gaderypoluki
Szyfr gaderypoluki niektórzy z nas znają z czasów szkoły podstawowej lub harcerstwa. To właśnie
harcerze często używali go do kodowania krótkich wiadomości, głównie pojedynczych słów. Żeby
zaszyfrować dany wyraz za pomocą tego kodu, trzeba najpierw podzielić słowo gaderypoluki na pary:
GA-DE-RY-PO-LU-KI. Literę, którą chcemy zakodować, jeśli znajduje się ona w jednej z par, należy
zastąpić drugą literą z pary. Na przykład, jeśli chcemy zakodować literę K, zapisujemy ją jako I. Jeżeli
natomiast dana litera nie występuje w kluczu, zapisujemy ją bez zmian. Wyraz "informacja" po
zakodowaniu będzie wyglądał następująco: KNFPYMGCJG.
Oczywiście wyraz gaderypoluki, to nie jedyny, jakiego można użyć do szyfru. Tak naprawdę może to
być dowolna konstrukcja słowna, w której dana litera pojawia się jeden raz. Inne popularne
konstrukcje stosowane przez harcerzy to na przykład: HA-LO-JU-PI-TE-RY czy NO-WE-BU-TY-LI-SA.
1016103133.006.png 1016103133.007.png
7. Enigma
Enigma to chyba najbardziej znana maszyna szyfrująca w historii. Jej działanie, oparte na zasadzie
obracających się wirników, było autorstwem Artura Scherbiusa, który w 1919 roku uzyskał patent na
jej produkcję. Scherbius częściowo skorzystał jednak z czyichś dokonań i odkupił prawa autorskie od
Hugo Kocha, holenderskiego wynalazcy, który opatentował zasadę maszyny do szyfrowania. Maszyna
działała od lat 20. ubiegłego wieku, ale tak naprawdę stała się słynna dopiero w czasie II wojny
światowej, kiedy to była wykorzystywana przez służby wywiadu, na przykład Niemiec.
Najsłynniejsza maszyna szyfrująca związana jest z polską nauką. Dzięki Polakom udało się bowiem
opracować wzór do złamania szyfru i odczytać niemieckie depesze. Dokonali tego Marian Rajewski,
Jerzy Różycki i Henryk Zygalski, trzej młodzi kryptolodzy współpracujący z Biurem Szyfrów Oddziału II
Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.
6. Szyfr Atbash
To jeden z najstarszych szyfrów na świecie, który został opracowany już w 500 roku p.n.e. Szyfr
Atbash nie jest bardzo skomplikowany, a do jego odczytania potrzeba znajomości tylko jednego
alfabetu. Szyfr polega na tym, że literę, przykładowo leżącą w odległości pięciu miejsc od początku
alfabetu, zastępuje się literą położoną pięć pozycji od końca alfabetu. W ten sam sposób postępuje
się z pozostałymi literami.
Szyfr Atbash spełniał w swoim czasie ogromną rolę. Wyrazy nim zapisane odnajdziemy bowiem w
Starym Testamencie. W Księdze Jeremiasza zakodowano nim takie słowa jak "Chaldejczycy" oraz
"Babilon". Szyfr Atbash był bardzo ważny dla Żydów, ponieważ w czasach niewoli babilońskiej
używano go do szyfrowania tekstów o antybabilońskim charakterze.
1016103133.001.png
5. Skytale
Tej metody szyfrowania używano już w starożytności, głównie w Sparcie. Skytale to tak naprawdę
jedna z pierwszych maszyn szyfrujących. Składała się z drewnianej laski, która miała w podstawie
wielokąt. Na laskę nawijano pasek pergaminu, a tekst zapisywano wzdłuż. Po odwinięciu paska
pergaminu, wychodził ciąg liter pozornie pozbawiony sensu.
Szyfr mógł być bez problemu odczytany przez drugą osobę, pod warunkiem, że posiadała ona laskę o
takiej samej grubości. Wystarczyło, że nawinęła na nią pergamin.
1016103133.002.png 1016103133.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin