Uroczystość Bożego Ciała.pdf

OKIEM BIBLISTY

Nr 24 (484) 12 – 18 VI 2009 r.

PYTANIA CZYTELNIKÓW

Jezusa w Najświętszym Sakramen-

cie. Tym bardziej że Nowy Testa-

ment wyraźnie mówi, że Jezus jest

obecny duchowo wszędzie tam,

gdzie respektuje się Jego słowo.

Czytamy: „Jeśli kto mnie miłuje, sło-

wa mojego przestrzegać będzie, i Oj-

ciec mój umiłuje go, i do niego przyj-

dziemy, i u niego zamieszkamy”

(J 14. 23) oraz: „Kto przestrzega przy-

kazań jego, mieszka w Bogu, a Bóg

w nim, i po tym Duchu, którego nam

dał, poznajemy, że w nas mieszka”

(1 J 3. 24, por. 1 J 4. 4, 13;

Mt 18. 20; 28. 20; Rz 8. 9;

2 Kor 13. 5; 6. 16; Ef 3. 17; Ap 2. 1).

Zauważmy również, że podsta-

wą żywej wiary jest Słowo Boże oraz

wpływ Ducha Prawdy, który, jak

powiedział Jezus, „wprowadzi was

we wszelką prawdę” oraz „nauczy

was wszystkiego i przypomni wam

wszystko, co wam powiedziałem”

(J 16. 13; 14. 26). To znaczy, że „wia-

ra jest ze słuchania, a słuchanie przez

Słowo Chrystusowe” (Rz 10. 17, por.

J 17. 20) i „zbudowani [jesteśmy]

na fundamencie apostołów i proro-

ków, którego kamieniem węgielnym

jest sam Chrystus Jezus” (Ef 2. 20),

a nie prywatnych objawieniach, bar-

dzo często sprzecznych z Biblią. Do-

dajmy, że takie właśnie objawienia

Biblia nazywa plewami: „Cóż plewie

do ziarna? – mówi Jahwe” (Jr 23. 28).

Czyli co wspólnego mają objawie-

nia Julianny de Retine z naucza-

niem Jezusa Chrystusa? Odpowiedź

na to pytanie może być tylko jed-

na: absolutnie nic! Bo są one

sprzeczne z tym, co czytamy w No-

wym Testamencie. Są więc jak ple-

wy, po których prędzej czy później

nie pozostanie najmniejszy ślad

(Mt 3. 12). Czytamy bowiem: „Oto

Ja wystąpię przeciwko prorokom

– mówi Pan – którzy używają swo-

jego języka i mówią, że to wyrocznia.

Oto Ja wystąpię przeciwko prorokom,

którzy za proroctwo podają sny kłam-

liwe – mówi Pan – a opowiadając

je, zwodzą mój lud swoimi kłamstwa-

mi i przechwałkami. A przecież Ja

ich nie posłałem ani im niczego nie

nakazałem” (Jr 23. 31–32).

Na koniec zauważmy też, że cha-

rakter tego święta z całą jego ze-

wnętrzną oprawą bardziej przypo-

mina uroczystości pogańskie (kapła-

ni, strojne szaty, święte obrazy, ad-

oracja hostii), o których czytamy

w Księdze Izajasza (66. 17), niż re-

ligię serca, którą charakteryzuje cześć

Boga w duchu i w prawdzie (J 4. 24).

Tym bardziej że Jezus nauczał, „by-

śmy pobożności swojej nie wynosili

przed ludźmi” (Mt 6. 1) oraz że je-

dynym czynnikiem uwierzytelniają-

cym nasze chrześcijańskie świadec-

two wiary jest wzajemna miłość, a nie

manifestacje oparte na tradycji

sprzecznej z Biblią. „Po tym wszy-

scy poznają, żeście uczniami moimi,

jeśli miłość wzajemną mieć będzie-

cie” (J 13. 35). Ponadto Biblia wy-

raźnie głosi, że „w wierze, a nie w wi-

dzeniu pielgrzymujemy” (2 Kor 5. 7).

Jak napisano, „błogosławieni, którzy

nie widzieli, a uwierzyli” (J 20. 29).

BOLESŁAW PARMA

Uroczystość Bożego Ciiałła

Kościół katolicki co roku obchodzi uroczystość

Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej, w języku

potocznym zwaną Bożym Ciałem. Skąd się to święto

wzięło w Kościele? Czy ma ono biblijne uzasadnienie?

obecny w wystąpieniach hierarchów

podczas obchodów tego święta. Po tym

skrótowym naświetleniu genezy i cha-

rakteru uroczystości Bożego Ciała, ro-

dzi się pytanie: czy święto to posiada

biblijne uzasadnienie?

Otóż, podkreślmy to z całym na-

ciskiem, gdyby to święto posiadało

uzasadnienie biblijne, nie budziłoby

tyle kontrowersji, i to w gronie samych

teologów katolickich. Po prostu nie

byłoby większych problemów z jego

ustanowieniem i niepotrzebne byłyby

również żadne objawienia, aby to świę-

to ustanowić. Tak więc już samo usta-

nowienie go w XIII wieku po Chry-

stusie oraz dalsza zwłoka z jego ofi-

cjalnym przyjęciem i ogłoszeniem

gwiazdą zaranną, a Jego wyznawcy

nazwani zostali „ciałem Chrystusa”

(1 Kor 12. 27). Poza tym gdyby przy-

jąć dosłowne znaczenie Jego słów: „To

jest ciało moje, które się za was daje”

(Łk 22. 19) – a więc, że w myśl kato-

lickiej doktryny o przeistoczeniu Ostat-

nia Wieczerza była ofiarą Jezusa – na-

leżałoby uznać, że faktycznie miała

ona miejsce w Wieczerniku, a nie

na Golgocie. Ponadto warto przypo-

mnieć, że Jezus ofiarował siebie wy-

łącznie raz, a Jego ofiara jest niepo-

wtarzalna (Hbr 10. 10, 12–18). Dla-

tego też Wieczerza Pańska (komunia)

nie jest i nie może być ponowieniem

Jego ofiary, ponieważ jest obrzędem

pamiątkowym, zgodnie ze słowami

Powstanie i ustanowienie uroczy-

stości Bożego Ciała ściśle wiąże się

z usankcjonowaniem katolickiej na-

uki o transsubstancjacji, czyli przemia-

nie chleba i wina w ciało i krew Chry-

stusa. Przypomnijmy, że aż do 1215

roku, kiedy to papież Innocen-

ty III ogłosił dogmat o transsubstan-

cjacji, w Kościele toczyły się ustawicz-

ne spory wokół realnej obecności Je-

zusa w eucharystii. Jednym zaś z wie-

lu teologów sprzeciwiających się tzw.

przeistoczeniu, był Berengariusz

z Tours (XI wiek), który uważał, że

postacie chleba i wina mają jedynie

symboliczny charakter. I ten właśnie

pogląd dominował w XI i XII wieku,

zanim zwyciężyli zwolennicy dosłow-

nego rozumienia słów Jezusa: ,, To jest

ciało moje (...), to jest krew moja”.

Oznacza to, że przez kilkanaście

wieków rzymscy chrześcijanie nie zna-

li ani transsubstancjacji, ani święta Bo-

żego Ciała (do XIII w.), ani monstran-

cji (do XIV w.), ani adoracji hostii

i procesji (do XV w.), ani tabernaku-

lum (do XV–XVI wieku). Wszystkie

te tak bardzo cenione i nieodzowne

obecnie elementy katolickiej poboż-

ności zaczęły się pojawiać w Koście-

le stopniowo, począwszy od IV sobo-

ru laterańskiego (1215 r.), który orzekł,

że ciało i krew Jezusa prawdziwie za-

warte są w sakramencie ołtarza

pod postaciami chleba i wina. Prze-

łomem zaś w tzw. pobożności eucha-

rystycznej, stały się dopiero prywatne

objawienia Julianny de Retine

(1193–1258), augustianki z Mont Cor-

nillon, z okolic Liege w Belgii, w któ-

rych to rzekomo objawiający się jej

Chrystus domagał się ustanowienia

święta ku czci eucharystii.

Przypomnijmy, że objawienia te

zostały najpierw wykorzystane przez

miejscowych teologów jako oręż prze-

ciwko racjonalnym argumentom Be-

rengariusza i jego zwolenników, a na-

stępnie wykorzystane do umacniania

pobożności ludu, który to rzekomo

spragniony był oglądania hostii i cu-

dów (np. cud z krwawiącą hostią

w Bolzano we Włoszech). Objawie-

nia Julianny znalazły więc podatny

grunt, tym bardziej że wśród sprzyja-

jących jej teologów znajdował się sam

powiernik Julianny, archidiakon Ja-

kub Pantaleon , późniejszy papież

Urban IV (1261–1264), który bullą

„Transiturus” z 11 sierpnia 1264 r.

ustanowił w całym Kościele nowe świę-

to – Boże Ciało.

Wbrew jego planom, święto to

nie zostało jednak wprowadzone

natychmiast, ponieważ Urban IV

zmarł 2 października 1264 r., jeszcze

przed ogłoszeniem bulli, i wielu teo-

logów uznało decyzję zmarłego pa-

pieża za niewłaściwą, a Juliannę

oskarżono o herezję . Wprowadzo-

no je i rozpowszechniono w całym

Kościele katolickim dopiero po opu-

blikowaniu bulli przez papieża Ja-

na XXII (1316–1334) w 1317 roku.

Jeszcze później wprowadzono pro-

cesje jako stały element obchodów

święta Bożego Ciała. Przyjęły się one

Fot. WHO BE

Księża nie zapadli się w miękki polski asfalt. To procesja Bożego Ciała rzuca wszystkich na kolana

w Kościele dopiero w XV wieku,

a do ich upowszechnienia przyczynił

się papież Marcin V (1417–1431), któ-

ry mówił o nich głównie w swej bulli

„Ineffabile sacramentum” (1429 r.).

Warto tu dodać, że od samego też po-

czątku procesje te łączono z manife-

stacją wiary, z niesieniem monstran-

cji do czterech ołtarzy oraz z błogo-

sławieństwem udzielanym na cztery

strony świata. Procesjom towarzyszył

(szczególnie w tamtych czasach)

ogromny przepych i mnóstwo elemen-

tów folklorystycznych (barwne szaty,

chorągwie, święte obrazy, przystrojo-

ne domy). W czasach kontrreforma-

cji były one demonstracją katolickiej

siły, a w okresie rozbiorów, ostatniej

wojny światowej i w latach komuni-

zmu służyły nie tylko celom religij-

nym, ale również politycznym. Zresz-

tą ów podtekst polityczny nadal jest

w 1317 r. (od Urbana IV do Jana

XXII było 14 papieży) świadczyć mu-

szą na jego niekorzyść. Tym bardziej

że sami następcy Urbana IV, aż do Ja-

na XXII, mieli wątpliwości co do je-

go wprowadzenia. Skąd się brały te

wątpliwości? Ano właśnie stąd, że

święto to nie posiada biblijnego uza-

sadnienia, podobnie jak dogmat

o transsubstancjacji. Jezus nie twier-

dził bowiem, że chleb i wino to do-

słownie Jego ciało i krew. Powiedział

przecież: „Duch ożywia. Ciało nic nie

pomaga. Słowa, które powiedziałem

do was, są duchem i żywotem”

(J 6. 63). A zatem słów wypowiedzia-

nych podczas Ostatniej Wieczerzy nie

należy rozumieć w sensie dosłownym,

lecz przenośnym, symbolicznym. Tak

samo jak wtedy, kiedy czytamy, że Je-

zus jest Barankiem Bożym, drzwia-

mi, drogą, krzewem winnym, czy też

Chrystusa: „To czyńcie na pamiątkę

moją” (Łk 22. 19). Pamiątka Wie-

czerzy Pańskiej nie ma więc nic wspól-

nego z dogmatem transsubstancjacji,

który tak mocno akcentowany jest

podczas każdej mszy, a szczególnie

podczas święta Bożego Ciała.

Co więcej, uroczystość Bożego

Ciała jest nie do przyjęcia również

z tego powodu, że bezpośrednią przy-

czyną powstania i ustanowienia te-

go święta są prywatne objawienia Ju-

lianny. Tym bardziej – jak już to

wyżej zostało wykazane – że ich treść

stoi w rażącej sprzeczności z naucza-

niem Jezusa. Poza tym dlaczego to

Chrystus miałby się domagać czci eu-

charystii dopiero w XIII wieku? Gdy-

by przecież tego oczekiwał, powie-

działby o tym apostołom. On jednak

tego nie uczynił. Stąd też błędne jest

twierdzenie o rzekomej obecności

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: