Przedszkole nr 74
01-229 Warszawa ul. Wolska 79
PROGRAM ADAPTACYJNY
DLA DZIECI
3 LETNICH
„Na Wolskiej 79
maluchy nie płaczą”
Program opracowany przez Rade Pedagogiczną
Przedszkola nr 74
w Warszawie ul. Wolska 79
i zatwierdzony do wprowadzenia w dniu 24.02.2000r.
Adaptacja dzieci w przedszkolu
Małe dziecko w domu jest otoczone troską i uwagą, a jego potrzeby zaspakaja rodzina. Kiedy znajdzie się w przedszkolu, obce jest wszystko: miejsce, jedzenie, nauczycielki - zamiast mamy - i nieznane mu dzieci. Adaptacja dziecka w przedszkolu jest problemem bardzo ważnym od którego zależy dalsze funkcjonowanie dziecka, zaspakajanie jego potrzeb własnych oraz wolności do spełniania stawianych wymagań.
Trudna adaptacja dziecka do przedszkola i przeżycia z nią związane mogą spowodować u dziecka 3 letniego barierę utrudniającą oddziaływanie wychowawczego - dydaktyczne przedszkola, a także nawet zahamować jego aktywność i rozwój.
Troska o prawidłową adaptację dziecka do nowej dla nich sytuacji jest więc ważnym zadaniem nie tylko nauczycielki, ale całego personelu przedszkola, rodziców i bliskich dziecka.
Dziecko 3-letnie przychodząc do przedszkola musi przystosować się do :
· warunków nowego dla niego otoczenia i wymagań związanych ze
sposobami korzystania nieraz po raz pierwszy z urządzeń i
wyposażenia w swojej klasie, nauczycieli i innych pracowników
przedszkola,
· przebywania w licznej grupie rówieśników.
· wymagań stawianych w zakresie czynności samoobsługowych nie
zawsze wykonywanych dotychczas samodzielnie w domu
rodzinnym sposobu komunikowania się i odnoszenia się do
rówieśników i dorosłych,
· nowego trybu życia i rozkładu dnia nie zawsze zrozumiałego dla niego,
· innej niż w rodzinie pozycji społecznej, w grupie rówieśników jest ono jedno z wielu,
· braku oparcia w osobach bliskich w sytuacjach trudnych, osamotnienia.
Zwracając uwagę na działania, które złagodzą stres dziecka wspólne z Radą Pedagogiczna opracowałyśmy Program adaptacyjny dla dzieci 3 – letnich nadając mu tytuł: „Na Wolskiej 79 maluchy nie płaczą”, który funkcjonuje w moim przedszkolu od 3 lat.
W załączeniu:
· Program adaptacyjny „ Na Wolskiej 79 maluchy nie płaczą”.
· Wyciąg z protokółu z zebrania z rodzicami.
· Lista obecności rodziców na spotkaniach adaptacyjnych.
· Ankiety oceniające program przez rodziców.
· Ewaluacja spotkań adaptacyjnych.
· Wzór ankiet dla rodziców dotyczącej dziecka 3 letniego.
Program działań adaptacyjnych
dla dzieci w Przedszkolu Nr 74 w Warszawie
„ Na Wolskiej 79 maluchy nie płaczą”.
Informacje ogólne.
Dla dziecka 3 letniego moment pójścia do przedszkola to istotny przełom, który odbija się na jego dalszym życiu. Jest to niewątpliwie sytuacja budząca silne emocje. Dziecko czuje się wyrwane z rodzinnego układu, który gwarantuje mu poczucie stabilności i rozumienia tego, co się dzieje wokół. Maluch z dnia na dzień zostaje wrzucony w nieznane środowisko. Nowe jest otoczenie, przestrzenie, osoby oczekiwania, rytm dnia, jedzenie. Konsekwencją tego jest fakt że dziecka nie jest w stanie kontrolować sytuacji i odczuwa ją jako zagrożenie.
Dzieci na nowe sytuacje reagują w różne sposób:
· płaczem, w ten sposób emocje znajdują ujście,
· wycofaniem - emocje nie znajdują ujścia, maluch staje się apatyczny, smutny
· pozorną akceptacją -dziecko stosuje się do poleceń pani nauczycielki, jego zachowanie w przedszkolu nie budzi niepokoju, natomiast w domu staje się nie wytrzymania,
· zaburzeniem funkcjonowania - objawem może być np. moczenie
nocne, jąkanie. Taka sytuacja wymaga interwencji specjalistów.
Zaburzenie w funkcjonowaniu któregoś z obszarów prowadzi do powstawania urazu. Dlatego ważne jest by moment przekroczenia progu dom - przedszkole przebiegał jak najłagodniej, w atmosferze bezpieczeństwa i otwarcia na potrzeby dziecka.
Przyjmując malucha do przedszkola należy pamiętać, iż jest on częścią większej, niezależnej całości - rodziny. Jej poszczególni członkowie są ze sobą związani; wspólnie przeżywają zmiany na nie reagują. Dostosowanie się dziecka do nowej sytuacji jest wiec także wyzwaniem dla najbliższych. Często się zdarza, że właśnie osoby dorosłe bardziej przeżywają pójście dziecka do przedszkola niż ono samo. W związku z tym, aby pomóc malcowi w trudnej sytuacji, należy także wesprzeć rodzinę.
Zasady programu adaptacyjnego:
· dziecku w poznawaniu nowego otoczenia towarzyszy osoba dorosła,
· w adaptacji specjaliści są skoncentrowani wyłącznie na tym procesie i nie interesują się innymi problemami rodzin,
· w zajęciach mogą uczestniczyć wszyscy członkowie rodziny, w zależności od stopnia zainteresowania.
Uzależnienie się od matki i coraz dalsze wychodzenie ku ludziom powinno być stopniowe, łagodne, bez wstrząsów i rozpaczy. Raptowna rozłąka rodzi u małego dziecka podwójnie przykre przeżycie - strach przed osamotnieniem i obcym środowiskiem oraz żal do tej najbliższej osoby, która w jego mniemaniu zdradziła go i przestała kochać.
W związku z powyższym sądzę, że koncepcja zajęć organizowanych dla nowo przyjętych dzieci do przedszkola i ich rodziców (na przełomie maja i czerwca) jest dobrym sposobem zapobiegania problemom wrześniowej adaptacji.
Cele i założenia programu
W maju i czerwcu przeprowadzamy 5 spotkań dzieci przy współudziale rodziców.
Jeden raz w tygodniu maluch ma okazję wraz z opiekunami przebywać w
sali przedszkolnej w towarzystwie nauczycielki, pracowników obsługi i psychologa.
Dzieci mają okazję poznać nowe miejsce, swoje panie, nowych kolegów
i koleżanki. Rodzice zaś będą mogli korzystać z dostępnego psychologa,
nauczycielki i dyrektora przedszkola.
Główne cele programu
· ułatwienie dzieciom przekraczania progu dom – przedszkole,
· zmniejszenie stresu związanego ze zmianą środowiska /dziecko i rodzice/,
· umożliwienie rodzicom wcześniejszego poznania przedszkola i jego programu oraz osób, które będą miały wpływ na wychowanie ich dziecka
· możliwość poznania rówieśników, - nawiązanie pierwszych kontaktów : rodzic- rodzic, rodzic –nauczyciel,
· zapewnienie poczucia bezpieczeństwa w poznaniu środowiska przedszkolnego poprzez obecność rodziców,
· skrócenie okresu adaptacji maluchów do przedszkola we wrześniu,
· obniżenie lęku rodziców związanego z koniecznością oddania dzieci pod opiekę personelu przedszkola,
· nawiązanie współpracy z rodzicami,
· integracja rodziców między sobą,
· uświadomienie rodzicom potrzeb emocjonalnych dziecka,
· wzmocnienie dorosłego w roli rodzica.
Oczekiwania rodziców:
· zabezpieczenie dobrej opieki,
· spełnienie indywidualnych potrzeb,
· w miarę możliwości/ spełnienie żądań dzieci,
· potrzeba życzliwości i uśmiechu,
· poznanie naszej placówki, budynku, ogrodu,
· poznanie programu i metod pracy.
· poznanie nauczyciela, pracowników obsługowych,
· pobyt z dzieckiem w pierwszych dniach września,
· krótszy pobyt dziecka w okresie adaptacji.
Nasze możliwości.
Spotkania adaptacyjne z nowo przyjętymi dziećmi i ich rodzicami:
· rozmowy indywidualne podczas zapisu dziecka,
· wstępne zebranie nauczyciela grupy i innych specjalistów,
· zabawy z dziećmi i rodzicami, poznanie regulaminu przedszkola oraz
rozkładu dnia ze szczególnym zwróceniem uwagi na:
- nie zmuszania do jedzenia, leżakowanie,
- zapewnienie możliwości relaksacji dziecka, /opowiadanie, czytanie bajek, przytulanki w czasie leżakowania,/
- pomoc w czynnościach samoobsługowych.
- umożliwienie spontanicznych rozmów z nauczycielami i specjalistami zatrudnionymi w przedszkolu,
- zabezpieczenie właściwej opieki dzieciom.
- indywidualizacja oddziaływań,
- życzliwość i uśmiech na co dzień.
Podnoszenie warsztatu pracy nauczycielek.
· Udział w warsztatach, kursach zmierzających do doskonalenia umiejętności nawiązywania i utrzymywania dobrych kontaktów z rodzicami.
· Korzystanie z pomocy Ośrodek Socjoterapii „Szansa” służących podniesieniu swojej wiedzy.
· udział nauczycielek 3 - latków , w seminariach poświęconych pracy z dziećmi w oparciu o program prof. Edyty Gruszczyk Kolczyńskiej, „Wspomaganie rozwoju dzieci trzyletnich,
· czytanie literatury dotyczącej adaptacji dziecka do przedszkola.
Struktura spotkań z dziećmi i rodzicami.
Na przełomie maja i czerwca nauczycielki wspierane pomocą psychologa organizują cykl spotkań adaptacyjny dla dzieci przychodzących do po raz pierwszy do przedszkola.
W miesiącu sierpniu przed rozpoczęciem roku szkolnego dzieci z rodzicami odwiedzają przedszkole w celu przypomnienia sobie wspólnych zabaw i nauczycielek.
Miejsce spotkania;
· sala grupy I, w której maluchy będą przebywały od września, szatnia, łazienka,
· ogród przedszkolny.
Czas spotkania - do 1,5 godziny dziennie, dwa lub trzy razy w tygodniu w
różnych porach dnia w zależności od możliwości rodziców
lub opiekunów dzieci.
Uczestnicy :
· dzieci 3 letnie rozpoczynające edukację przedszkolną od
września,
· rodzice lub najbliżsi opiekun
· nauczycielki grupy I,
· pomoc nauczyciela, asystentka, psycholog, instruktor umuzykalnienie.
W czasie spotkań nauczycielki organizują wspólne zajęcia i zabawy wspomagające rozwój dziecka z wykorzystaniem scenariuszy pomocy instruktora umuzykalnienia.
Spotkania organizowane są aktywnymi metodami pracy z wykorzystaniem „Pedagogiki Zabawy, „ Ruch Rozwijający" W. Sherborne, metody Carla Orffa
oraz wielu innych znanych nauczycielkom.
Maaja23