rekomendacjausg.pdf

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące

diagnostyki ultrasonograficznej w położnictwie i ginekologii.

W dniach 8-9 maja 2004 r. odbyło się posiedzenie grupy ekspertów powołanych przez

Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, dotyczące standardów

wykonywania badania ultrasonograficznego w położnictwie i ginekologii.

Komisja Ekspertów działała w składzie: prof. Marek Spaczyński, prof. Krzysztof

Szaflik, prof. Jacek Brązert, prof. Romuald Dębski, prof. Tomasz Pertyński, prof. Maria

Respondek – Liberska, doc. Mariusz Zimmer, doc. Krzysztof Sodowski, doc. Artur

Czekierdowski, doc. Jacek Szamatowicz, doc.Krzysztof Preis, doc. Włodzimierz Sawicki, dr

Dariusz Borowski, dr Mirosław Wielgoś, dr Marek Pietryga, dr Mariola Ropacka, dr Piotr

Sieroszewski, dr Piotr Kaczmarek.

Głównym celem spotkania było opracowanie aktualnego schematu wykonywania

badania ultrasonograficznego w położnictwie i ginekologii. Badanie ultrasonograficzne stało

się jedną z podstawowych metod diagnostycznych w położnictwie i ginekologii i jest

nieodzownym elementem codziennej pracy lekarza.

Umiejętność wykonania tego badania w zakresie podstawowym jest częścią

wykształcenia ginekologa i położnika, dlatego powinno być ono wykonywane przez lekarza

ginekologa – położnika, jako badanie przesiewowe w ciąży oraz w wiekszości wskazań

ginekologicznych. Badania ultrasonograficzne mogą wykonywać lekarze posiadający

umniejętności potwierdzone certyfikatem Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa

Ginekologicznego.

Wymagania aparaturowe:

Aparat ultrasonograficzny w diagnostyce położniczo – ginekologicznej powinien

posiadać:

 prezentację 2D w czasie rzeczywistym, co najmniej 128 – stopniową skalę

szarości, powinien mieć możliwość pomiaru odległości (co najmniej dwóch

pomiarów), obwodu i pola powierzchni oraz program położniczy.

Powinien być wyposażony w trzy rodzaje głowic:

 przezbrzuszną typu convex (sektor) o częstotliwości 3,5 – 7,5 MHz

 liniową o częstotliwości 4,0 – 7,5 MHz (badanie piersi)

 dopochwową typu convex (sektor) o częstotliwości 4,0 – 7, 5 MHz

Cennym uzupełnieniem możliwości aparatu ultrasonograficznego powinna być opcja

kolorowego Dopplera i dokumentacji fotograficznej.

Standard ultrasonograficznego badania położniczego obejmuje:

1. Wykonanie trzech badań ultrasonograficznych - przesiewowych w ciąży:

o 11 – 14 tydzień ciąży,

o 20 tydzień ciąży ( +/- 2 hbd )

o 30 tydzień ciąży ( +/- 2 hbd )

2. W wyjątkowych sytuacjach klinicznych komisja zaleca wykonanie dodatkowego

badania ultrasonograficznego głównie ze

wskazań lekarskich przed 10 tygodniem ciąży.

3. Wynik badania ultrasonograficznego powinien zawierać następujące dane:

 imię, nazwisko, datę urodzenia lub PESEL pacjentki,

 miejsce i datę badania, wykonujący badanie,

 informację dotyczącą nazwy aparatu ultrasonograficznego oraz rodzaju

i częstotliwości głowic, którymi badanie zostało wykonane,

 rozpoznanie wstępne lekarza kierującego,

 data ostatniej miesiączki (OM) i tydzień ciąży wg OM,

 zaawansowanie ciąży wg ewentualnych poprzednich badań USG

 dokumentację badania:

- ultrasonogramy(videoprinter)

- taśma magnetyczna (video)

- dyskietka, płyta(komputer)

Badanie ultrasonograficzne do 10 tygodnia ciąży.

W tym okresie celem badania ultrasonograficznego ze wskazań lekarskich

jest:

 uwidocznienie i lokalizacja jaja płodowego.

 ocena wieku ciążowego (GS,CRL)

 uwidocznienie czynności serca płodu.

 ocenę liczby zarodków, kosmówek i owodni.

 stwierdzenie prawidłowego lub patologicznego rozwoju

ciąży

Wynik badania powinien zawierać ocenę:

1. Macicy:

 kształt (regularny, nieregularny)

 budowa ( prawidłowa, nieprawidłowa: wady, mięśniaki)

 wielkość ( prawidłowa, powiększona)

2. Lokalizacja i budowa przydatków

3. Pęcherzyka ciążowego (Gestation Sac ) :

 położenie w jamie macicy

 liczba pęcherzyków ciążowych

 kształt (okrągły, spłaszczony, regularność zarysów )

 pomiar pęcherzyka ciążowego (GS – średnia z 3 wymiarów)

4. Pęcherzyka żółtkowego (Yolk Sac)

 obecność YS (tak/nie)

 średnica

 opis ewentualnych nieprawidłowości (kształt,

echogeniczność)

5. Zarodka

 obecność (tak/nie)

 pomiar długości ciemieniowo – siedzeniowej / CRL /

 obecność czynności serca / przy CRL powyżej 6 mm /

Badanie ultrasonograficzne między 11 – 14 tygodniem ciąży.

Szczegółowa ocena struktury jaja płodowego obejmuje następujące elementy:

1. Liczba pęcherzyków ciążowych w jamie macicy.

2. Ocena czynności serca płodu (FHR)

3. Pomiary biometryczne: - długość ciemieniowo-siedzeniowa ( CRL )

- wymiar dwuciemieniowy główki płodu ( BPD )

4. Ocena anatomii płodu:

a) czaszka (kształt), sierp mózgu, sploty naczyniówkowe komór bocznych,

b) ściany powłok jamy brzusznej uwzględniając fizjologiczną przepuklinę pępkową

do 12 tygodnia ciąży,

c) żołądek

d) serce płodu - lokalizacja i czynność serca,

e) pęcherz moczowy

f) kręgosłup

g) kończyny górne i dolne

5. Ocena kosmówki.

6. Ocena przezierności karkowej (NT) i kości nosowej (NB)

Wykonanie badania ultrasonograficznego między 11 – 14 tygodniem ciąży z oceną

przezierności karkowej (NT) oraz kości nosowej (NB) i pozostałymi markerami zespołów

wad uwarunkowanych genetycznie powinno się odbywać w ośrodku referencyjnym według

zasad Fetal Medicine Foundation.

Optymalny czas badania prenatalnego (11,0 – 13+6 t.c. ) ;. CRL 45 – 84 mm

Nieprawidłowe wartości NT sugerują podwyższone ryzyko wystąpienia:

a. aberracji chromosomalnych

b. zaburzeń hemodynamicznych

c. wad serca płodu

d. zespółu przetoczenia krwi między płodami

Stwierdzenie jakiejkolwiek nieprawidłowości lub wątpliwości jest wskazaniem do

poszerzenia diagnostyki w ośrodku referencyjnym

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: