kowa, stosowana — analiza chemiczna, zajmująca się przeprowadzaniem analiz wg istniejących przepisów wykonawczych.
Podręcznik nasz podaje zarówno podstawy teoretyczne wszystkich ważniejszych metod analitycznych, jak i przepisy pozwalające zapoznać się w laboratorium z wykonaniem najważniejszych typów analiz.
Zarys rozwoju chemii analitycznej
Początki chemii analitycznej jako sztuki określania składu substancji sięgają tak daleko w starożytność, jak daleko sięga użytkowanie przez człowieka metali szlachetnych, których zawartość w monetach i ozdobach była na pewno od początku ich użytkowania przedmiotem zainteresowań użytkowników. Wzmianki o badaniu wyrobów złotych ,,próbą ogniową", jak nazywa się dziś jeszcze stosowane w tym samym celu metody kupelacyjne, spotkano w zapiskach z XV wieku p. n. e., a niewątpliwie handel wszystkich czasów musiał posługiwać się wielu empirycznymi metodami sprawdzania jakości materiałów, zanim wypracowano metody ściśle chemiczne.
Początki chemii jako nauki są nierozłącznie związane z chemią analityczną, która właściwie stała u podstaw rozwoju chemii, rozpoczynającej się od poznawania i określania ilościowego składu otaczających nas substancji, pierwiastków i ich prostych związków. Na wynikach analiz oparte są wszystkie podstawowe prawa chemiczne.
Stąd też z Chemią analityczną związane są nazwiska wielkich twórców chemii:
E. Boyle'a (1627-1691), M. W. Łomonosowa (1711 - 1765), J. Berzeliusa (1779 - 1848) i innych.
Właściwe zręby współczesnej chemii analitycznej stworzyli B. Fresenius (1818 - 1897), J. Liebig (1803 - 1873) i W. Ostwald (1853 - 1932). Pierwszy opracował już w latach 1840-1853 schemat rozdzielania kationów, używany z niewielkimi zmianami do dziś i stanowiący także podstawę schematu analizy jakościowej podanego w niniejszym podręczniku. Liebig stworzył podstawy elementarnej analizy organicznej, opartej na spalaniu substancji i oznaczaniu produktów spalania, rozwiniętej następnie w skali półmikro i mikro przez F. P regla. Prace Ost-walda, twórcy chemii fizycznej, dały podstawy teoretyczne analizy chemicznej. Prace te, rozwinięte następnie już wyraźnie z myślą o chemii analitycznej przez I. M. Kolthoffa, dały podstawę do wydzielenia chemii analitycznej, jako odrębnej dziedziny chemii obok chemii nieorganicznej, organicznej i fizycznej.
Omawiając rozwój chemicznych metod analitycznych trzeba wspomnieć jeszcze' o chromatografii, którą zapoczątkował rosyjski uczony M. S, Cwiet, publikując w 1904 r. wykonaną w Warszawie pracę o rozdzielaniu na kolumnie z węglanem wapnia naturalnych barwników organicznych.
Prace M. A. Ilińskiego i L. A. Czugajewa dotyczące: pierwsza — reakcji barwnej jonów kobaltu z α-nitrozo-i β-naftolem (1885), druga—jonów niklu z dwu-metyloglioksymem (1905) zapoczątkowały stosowanie w chemii analitycznej odczynników organicznych wykorzystywanych w kolorymetrii, analizie wagowej, i miareczkowej oraz w wielu innych dziedzinach.
18
cycu83