Historia Mikrobiologii Wykład.docx

(42 KB) Pobierz

Mikrobiologia

 

06.10.2011r.

HISTORIA MIKROBIOLOGII (Eugenia Gospodarek)

wykłady obowiązkowe, zaliczenie: egzamin, wejściówki na ćwiczeniach, powyżej 4,5 zwolnienie z egzaminu

Mikroby

Mikrobiologia – nauka o małym życiu, czyli o drobnoustrojach.

„Bakterie są malutkie

i nóżki mają krótkie.

Zachowują się dość dziwnie.

Jedne – leczą, inne – wprost przeciwnie.”

Mikrobiologie możemy podzielić na wiele różnych działów ; farmaceutyczną, przemysłową, medyczną, środowiska….

Zagęszczenie ludzi, rozwój handlu, duże wojny, bliski kontakt ze zwierzętami udomowionymi :

·         Gwałtowniejsze szerzenie niektórych chorób,

·         Epidemie przychodziły do miast jakby zaproszone wiatrem i ogniem, inne miały naturę lokalną (endemie),

·         Niektóre z tych plag, zwłaszcza te najgroźniejsze przychodziły nawet na człowieka za sprawą duchów, bóstw – kara za jakieś winy, nawet przodków,

Czasem, a wiedziano to już bardzo dawno, chory człowiek przenosił zarazę na zdrowego. W średniowieczu włóczące się gromady trędowatych musiały o  swoim zbliżaniu się dawać znać dźwiękiem dzwoneczków i ostrzegawczymi okrzykami.

Hipokrates – pierwszy wielki lekarz grecki.

Girolamo Fracastoro – włoski lekarz pierwszy epidemiolog – hipoteza o istnieniu zarazków i wywoływaniu przez nie chorób zakaźnych.

Carolus Linnaeus – szwedzki przyrodnik lekarz – wprowadził klasyfikacje minerałów, roślin i zwierząt. Wprowadził nazewnictwo dwuczłonowe.

Antoni van Leeuwenhoek – kupiec holenderski, szlifierz, amator soczewek, mikroskopista:

·         Skonstruował i ulepszył mikroskop (300x),

·         1668 – jako pierwszy zobaczył świat istot żywych, tak maleńkich, że dopiero znacznie powiększony stawał się widoczny,

·         Wykrył bakterie, 1684-1686,

·         Dzięki niemu studenci zobaczyli po raz pierwszy jak wygląda plemnik, ;)

Edward Jenner (1749-1823) – angielski lekarz i przyrodnik, wprowadził szczepienie przeciw ospie prawdziwej za pomocą krowianki, wirusa ospy bydlęcej na 100 lat przed wykryciem wirusów.

 

 

IXI WIEK ODKRYCIE ISTOT ŻYWYCH

Louis Pasteur – francuski chemik i mikrobiolog

·         ojciec podstaw mikrobiologii i immunologii,

·         Obalił teorię samorództwa wówczas iż ograniczoną do mikrobów,

·         Drobnoustrojom przypisywał rolę w procesach fermentacji (octowej, mlekowej i alkoholowej) i gnicia

·         1860- rola grzybów w fermentacji alkoholowej,

·         Opracował metodę zapobiegania kwaśnieniu wina za pomocą ogrzewania, zaproponował częściowe wyjaławianie płynów (pasteryzacja),

·         1864 – obalił teorię samorództwa przez wyjawianie pożywek (sterylizacja),

·         1877 – wyosobnił po raz pierwszy czyste hodowle bakterii przez zastosowanie bulionu (płynnej pożywki),

·         Stworzył podtawy nauki o odporności:

o        1880- szczepionka przeciw cholerze kur,

o        1880 – szczepiona przeciw wąglikowi,

o        1885 – szczepionka przeciw wściekliźnie (aktualna),

·         Z Dumasem zainteresował się pebryną – chorobą zakaźną jedwabników, wywołana przez pierwotniak opisany przez NaegelliegoNosema bombycis – początki mikrobiologii chorób zakaźnych,

·         Zajmował się zarazkami waglika i cholery drobiu (spór pomiędzy Pasteurem a Kochem dotyczący pierwszeństwa niektórych odkryć m.in. Bacillus anthracis trwał latami)

·         Znał prace Listera – twórcy antyseptyki

Joseph Lister – angielski chirurg

·         Zajmował się bakteriologią

·         1867 – wprowadził do chirurgii postępowanie aseptyczne,

·         Zastosował do odkażania kwas karbolowy,

·         Opracował metodę otrzymywania czystych kultur ( metoda krańcowych rozcieńczeń),

Robert Koch – niemiecki lekarz i bakteriolog:

·         Twórca teorii chorób infekcyjnych,

·         Współtwórca współczesnej bakteriologii,

·         Rozpoczynając prace nad etiologią wąglika, opierał się na wcześniejszych obserwacjach Davaine’a:

·         1876- laseczka wąglika (Bacillus anthracis)

·         1878 – gronkowce,

·         Po 1880 – udoskonalił metody i techniki bakteriologiczne:

o        Zastosował technikę zestalania podłoży bakteriologicznych za pomocą żelatyny i agaru,

o        Barwienie (wykorzystał pomysł Weigerta i zastosował barwniki anilinowe) i hodowle bakterii,

·         1881 – otrzymał czyste hodowle bakterii,

Ilja Iljicz Miecznikow – rosyjski zoolog, (Nobel – 1908)

·         Fagocytoza – uznał to zjawisko za główny mechanizm obronny organizmu człowieka i zwierząt,

·         Komórkowa odporność organizmu,

Bakterie w jogurtach (probiotyki) pochodzą z kału lub dróg rodnych kobiety à SMACZNEGO!

 

Hans Christian Joachim Gram – duński bakteriolog

·         1884 – metoda barwienia bakterii,

Alexander Fleming – szkocki lekarz, mikrobiolog ( Nobel – 1945)

·         1929 – wykrył lizozym (występuje głównie w łzach), penicyline,

·         1939 –1942 – z Floreyem i Chainem oczyszczanie i przemysłowa produkcja penicyliny,

Rudolf Stefan Jan Weigl – polski zoolog i bakteriolog

·         Prace nad durem plamistym,

·         Szczepionka przeciw durowi plamistemu (Rickettsia prowazeku – hodowla w jelitach wszy),

Ludwik Hirszfeld – polski mikrobiolog i serolog

·         1911 -  z E. von Dungernem wykrył dziedziczenie grup krwi,

·         1918 – stworzył seroantropologię,

·         Przewidział i  badał konflikt serologiczny między matką a płodem,

·         Wykrył Salmonella hirszfeldi,

 

MORFOLOGIA DROBNOUSTROJÓW

Komórka – podstawowa, zdolna do życia, fizyczna jednostka żywych organizmów.

Drobnoustroje nie żyją pojedynczo, ale jako wspólnota. Posługują się autoinduktorami (język chemii) do komunikowania się.

Różnice między Procaryota i Eukaroyta:             

 

PROCARYOTA

EUKARYOTA

Wielkość

1-10 mikrom

10-100 mikrom (um

Budowa

jednokomórkowe

1-komórkowe, częściej wielokomórkowe

Oddychanie

mezosomy

mitochondria

Błony

Cytoplazmatyczna ( nie mają błon komórkowych)

jądrowa

Organelle

brak

chloroplasty, lizosomy, retikulum endoplazamtyczne, aparat Golgiego, wakuole

Jadro

brak

obecne

Chromosom

pojedynczy lub kolisty (plazmidy i integrony jako ruchome geny)

zwykle kilka i linearne

 

 

Histony

Brak

obecne

Ploidy

Haploidalne

Diploidalne

Mitoza i mejoza

Brak

obecne

Rozmnażanie płciowe

Zwykle brak

tak

Rybosomy

70S (50S+30S)

80S (60S+40S) w cytoplazmie (mitochondria i chloroplasty mają rybosomy prokariotyczne)

Cytoszkielet

Brak

Mikrotubule i mikrofilamenty

Ściana komórkowa

Zwykle obecna, zawiera peptydoglikan

Brak u zwierząt, obecna u grzybów (chityna) i roślin (celuloza)

Ruch

Prosty, rzęski,

Złożony „9+2” flagella lub cillia z centrolami

Endocytoza

Brak

obecna

Różnicowanie

Zwykle brak

Tkanki, narządy

Energia

Wiele odmiennych dróg u różnych bakterii

Glikoliza w cytoplazmie, cykl Krebsa i ETC w mitochondriach

Metabolizm tlenu

Tlenowy i/lub beztlenowy

Zwykle tlenowy

...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin