katalizator-postepu.pdf

Dotacja to dużo więcej niż pieniądze

Tomasz J. Hofmann, partner zarządzający PNO CEE

katalizator postępu

koła – nie ze względów technicznych,

ale z powodu rewolucji w funkcjonalno-

ści małego urządzenia, które wcześniej

służyło w zasadzie tylko do telefonowa-

nia i smsowania. Następne edycje tego

urządzenia są jedynie modyikacjami

swojego pierwowzoru.

Aby produkt zyskał rzesze zaintereso-

wanych i wzbudzał pożądanie, należy

przede wszystkim umiejętnie zaanga-

żować w proces tworzenia innowacji

cały zespół danego przedsiębiorstwa,

jak również wykorzystać opinie użyt-

kowników, którzy dzielą się swoimi

spostrzeżeniami choćby na Facebooku.

Badania pokazują, że efektywne innowa-

cyjne przedsiębiorstwa potraiły stwo-

rzyć kulturę innowacyjności wspierając

kreatywność i motywując odpowiednio

wszystkich pracowników dla stworzenia

właściwego klimatu i potencjału inno-

wacyjności w organizacji.

Takie podejście owocuje licznymi inicja-

tywami, z których część zostaje przekuta

na innowacje, a czasem nawet patenty.

Bo to właśnie kultura organizacyjna

może zmotywować lub przeszkadzać

pracownikom w ciągłym poszukiwaniu

i podpowiadaniu nowych ulepszeń w re-

alizowanych zadaniach i wytwarzanych

produktach. TQM czy Kaizen to są po-

dejścia, a nie gotowe techniki czy narzę-

dzia do zaangażowania pracowników we

współodpowiedzialność za dostarczane

rezultaty.

Fot. Fotolia

Polacy w świecie postrzegani są jako bardzo przedsiębiorczy

i innowacyjny naród; takiej ocenie często towarzyszy

uznanie ze strony innych nacji. Patrząc na historię polskiej

wynalazczości można choćby wymienić Jana Heweliusza

za peryskop, Ignacego łukasiewicza za podwaliny branży

natowej, czy bardziej współcześnie Józefa Hofmanna za

wycieraczki samochodowe czy spinacz biurowy.

Ale nie brakuje także takich, którzy

o polskiej innowacyjności wypowiadają

się pejoratywnie w kontekście naszego

naturalnego sposobu myślenia “out-of-

-the-box”. Typowym przykładem takiej

oceny Polaków przez inne nacje jest na-

sza skłonność do obchodzenia obowią-

zujących norm i przepisów.

tymczasem Polska na liście 27 krajów

w zakresie dokładania do “wspólnego

banku” wynalazków znajduje się na pią-

tej pozycji od końca.

kultura innowacyjności

Warto zastanowić się, z czego wynika

tak słaba pozycja Polski na arenie euro-

pejskiej, jeśli chodzi o wkład w postęp.

Przyczyn jest z pewnością wiele. Można

zacząć choćby od prostej kwestii wyni-

kającej ze sposobu rozumienia zagadnie-

nia innowacyjności w przedsiębiorstwie.

Warto pamiętać, że w deinicji innowacji

mieści się każda choćby drobna modyi-

kacja, która powoduje, że produkt staje

się bardziej atrakcyjny w oczach jego

konsumenta (atrakcyjny tzn. wygod-

niejszy, bardziej przyjazny, lepiej odpo-

wiadający na potrzeby) lub wytwarzanie

tego produktu jest bardziej efektywne.

Zatem niekoniecznie musimy rozma-

wiać o wynalazku na miarę koła. Niech

za przykład posłuży iPhone. Jego pierw-

sza wersja była urządzeniem na miarę

Czy do innowacji można

namówić?

Innym powodem niskiej innowacyjno-

ści polskiej gospodarki jest też polityka

państwa w zakresie sposobu tworzenia

zachęt do inwestowania w produkcję.

Poprzez zwolnienia podatkowe dostępne

w Specjalnych Strefach Ekonomicznych

(SSE jest to mechanizm unikatowy na

skalę europejską) zaprasza się do Polski

montownie, przedsiębiorstwa o nieza-

awansowanych procesach produkcyj-

nych czy usługach masowych, tzw. cen-

tra usług nowoczesnych. Takie działania

z całą pewnością pobudzają naszą go-

spodarkę, bo irmy z SSE stanowią klien-

tów dla wielu lokalnych dostawców. SSE

dają również zatrudnienie wielu tysią-

stać nas na więcej

Aby gospodarka Polska mogła udźwi-

gnąć trudy wspinania się po drabinie

konkurencyjności, powinna do praco-

witości i atrakcyjności cenowej kadry

dodać katalizator postępu. Poziom in-

nowacyjności jest dość zróżnicowany

w poszczególnych krajach Unii. Z badań

prowadzonych na zlecenie Komisji Euro-

pejskiej - Innovation Union Scoreboard

– wynika, że nie zawsze pozycja na liście

rankingowej koresponduje z potencja-

łem gospodarczym. Polskę wyprzedzają

na przykład takie kraje jak Słowacja, Cze-

chy i Węgry. Rozwój innowacyjności jest

obecnie priorytetem Unii Europejskiej,

Sierpień-Wrzesień 2012 nr 4/2012 (71) / www.eurologistics.pl

ły, że młodzi naukowcy mogą się lepiej

odnajdować w środowisku sprzyjają-

cym im przez przedsiębiorstwa. Firmy

tworzą kulturę efektywności i stawia-

nia sobie celów w projekcie badawczym,

doceniają praktyczne zastosowanie

wyników badań i efekty inansowe ze-

społu badawczego. Uczelnie natomiast

poprzez bardzo hierarchiczny układ

odbierają młodym naukowcom możli-

wość ponoszenia ryzyka w podejmowa-

nych tematach badawczych, a sukces

pojmują poprzez formalną poprawność

realizacji projektu. Znacząco zamyka to

drogę do badania tego, co jeszcze nie-

odkryte. Jednak niestety tylko nieliczne

irmy decydują się na rozwój zaplecza

badawczego. Z tego powodu naukowcy

pomimo dostrzeganego potencjalnego

wsparcia kulturowego dla prowadzenia

badań w przedsiębiorstwach decydują

się na prowadzenie swojej kariery na

uczelni.

ródło Ranking innowacyjno ci krajów UE wg IUS, dane za 2011 na zlecenie Komisji Europejskiej

com pracowników. Jeśli jednak spojrzeć

na aspekt innowacyjności w tych stre-

fach, to mechanizmy rządzące SSE nie

motywują irm tam funkcjonujących do

inwestowania w lokalne działania na

rzecz rozwoju. A szkoda, bo przecież wie-

lokrotnie irmy lokujące swoje inwesty-

cje w SSE to duże przedsiębiorstwa, zna-

ne w świecie z innowacyjności. Firmy te

preferują poszukiwanie innowacyjnych,

konkurencyjnych, dających wysoką

efektywność ekonomiczną rozwiązań

w swoich laboratoriach poza Polską,

a swoim iliom w SSE tylko zlecają ich

realizację. Jeśli popatrzymy na liderów

z listy rankingowej Summary Innova-

tion Index, to okaże się, że wszystkie

te kraje dostrzegły potrzebę i wdrożyły

mechanizmy zachęt dla przedsiębiorstw

do średnio- i długoterminowego inwe-

stowania w rozwój poprzez badania.

Najprostszym i najczęściej stosowanym

rozwiązaniem jest system ulg przy za-

trudnianiu młodych naukowców i inan-

sowe stymulowanie tworzenia laborato-

riów naukowych w przedsiębiorstwach

produkcyjnych.

mogą liczyć na refundację nawet 75%

kosztów poniesionych na badania i roz-

wój. I dzieje się to prawie wyłącznie po-

przez zakreślenie odpowiedniego pola

w kwestionariuszu rocznego rozlicze-

nia podatku CIT. Ciekawe rozwiązanie

zostało wprowadzone w 2005 r. w Cze-

chach, pozwala ono przedsiębiorstwu

na uzyskanie korzyści o wartości 200%

wartości poniesionych kosztów na ba-

dania i rozwój. Rozwiązanie to opiera

się o zasadę „double dip”, w ramach któ-

rej przedsiębiorstwo nie tylko otrzymu-

je ulgę podatkową w wysokości 100%

poniesionych kosztów, ale dodatkowo

może w kolejnych 100% tych kosztów

pomniejszyć dochód do opodatkowa-

nia. Pozwoliło to Czechom nabrać jed-

nej z największych w Europie dynamik

wzrostu badań, co skutkuje średnio-

rocznym wzrostem innowacyjności na

poziomie 3-5% przy polskim wskaźniku

wynoszącym około 2% (wg IUS).

Na szczęście mamy możliwość popra-

wienia wskaźników dzięki funduszom

na innowacje z Unii Europejskiej. Warto

w tym miejscu wspomnieć o nadchodzą-

cych rundach aplikacyjnych chociażby

z Programu Operacyjnego Innowacyj-

na Gospodarka Działanie 1.4 „Wsparcie

projektów celowych” ze środków struk-

turalnych, a ze środków bezpośrednio

z Brukseli programy Eurostars i FP7.

Efektywne innowacyjne

przedsiębiorstwa

potrafiły stworzyć kulturę

innowacyjności wspierając

kreatywność i motywując

odpowiednio wszystkich

pracowników dla stworzenia

właściwego klimatu i potencjału

innowacyjności w organizacji

W ramach badań IUS Komisja Europej-

ska analizowała czynniki wpływające

na innowacyjność poszczególnych go-

spodarek Unii, m.in. potencjał zasobów

ludzkich, systemy badawcze, inanso-

wanie i inne formy wsparcia dla badań

i rozwoju, przedsiębiorczość w środo-

wisku naukowym, efektywność ekono-

miczną realizowanych projektów.

Tylko w jednym ze wszystkich wskaź-

ników – w zakresie potencjału zasobów

ludzkich w nauce – wypadliśmy zdecy-

dowanie powyżej średniej europejskiej,

we wszystkich pozostałych Polska pre-

zentuje się bardzo blado na tle Europy.

Wynik badań może potwierdzić także

popularność polskich naukowców na

świecie. Niestety jednak nie mamy

elastycznych rozwiązań systemowych,

które pozwoliłyby spożytkować drze-

miący potencjał, aby realizować ambit-

ne przedsięwzięcia badawczo-naukowe.

I niestety, dopóki takie systemowe po-

dejście nie zostanie stworzone, trudno

będzie ulec zachętom polityków czy

spożytkować niemałe dotacje unijne

wspomagające rozwój innowacyjności.

Tylko w jednym ze wszystkich

wskaźników – w zakresie

potencjału zasobów ludzkich

w nauce – wypadliśmy

zdecydowanie powyżej

średniej europejskiej

nauka a biznes

Ostatnim aspektem, na który warto

zwrócić uwagę, jest rola samych na-

ukowców i rozdźwięk, jaki ma miejsce

pomiędzy nauką a biznesem. To zjawi-

sko dotyczy całej Europy i chyba tylko

Stanom Zjednoczonym udało się do-

prowadzić do stanu, w którym nauka

w ok. 80% pracuje na rzecz gospodarki,

włączając badania podstawowe. PSDB

przeprowadziła badania, które pokaza-

Przykładem godnym naśladowania

jest Holandia, która doinansowuje ob-

ciążenia podatkowo-ubezpieczeniowe

związane z zatrudnianiem młodych

naukowców. Dodatkowo irmy holen-

derske mogą stosować zredukowaną

z 25% do 5% stawkę podatku CIT od

dochodów osiągniętych ze sprzedaży

produktów innowacyjnych. Również

irmy działające w Wielkiej Brytanii

www.eurologistics.pl / Sierpień-Wrzesień 2012 nr 4/2012 (71)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: