65.TWÓRCZOŚĆ K.SZYMANOWSKIEGO
Karol Maciej Szymanowski h. Korwin / Ślepowron, (ur. 3 października 1882 we wsi Tymoszówka na Ukrainie, zm. 29 marca 1937 w sanatorium k. Lozanny) – polski kompozytor, pianista, pedagog i krytyk muzyczny.Wraz z Grzegorzem Fitelbergiem, Ludomirem Różyckim i Apolinarym Szeluto należał do grupy kompozytorów Młodej Polski. Obok Fryderyka Chopina jest uznawany za najwybitniejszego polskiego kompozytora. jest najsłynniejszym polskim kompozytorem I połowy XX wieku i jednym z największych twórców europejskich swoich czasów.
Twórczość dzielimy na trzy okresy :
· I okres ok. 1900-1914 , odznaczający się wpływem twórczości Chopina, Skriabina i późnych romantyków, zwłaszcza Wagnera, R.Straussa i Regera
· II okres 1914-1923 , wykazujący zainteresowanie impresjonizmem oraz kulturami Wschodu i starożytności
· III okres od 1923 - , określany mianem „narodowego”
I okres ok. 1900-1914
· Dużo muzyki instrumentalnej
· Rozwijanie techniki wariacyjnej, budowanie na jednym motywie
· Liczne utwory fortepianowe
o Preludia op.1
o Cztery etiudy op.4
o Wariacje b-moll op 8 i A dur op.21
o Sonata na skrzypce i fortepian d-moll op.9
o I Symfonia f-moll oraz II symfonia B-dur
o II sonata fort. A-dur
o Liczne pieśni o tekstów poetów młodopolskich m.in : Tetmajer ,Kasprowicz, Brent, Miciński
o Pieśni miłosne Hafiza 6 z for (op.24)t, 8 z ork(op.26)-ciekawa kolorystyka, dobór instrumentów (harfy, czlesta, fortepian, idiofony),różne odcienie piano, bogata artykulacja
II okres 1914-1923
· Wpływ podróży do Włoch, na Sycylię i do Afryki, w drodze powrotnej Paryż i Londyn, gdzie kompozytor zetkną się z muz. Impresjonistyczna
o III symfonia „Pieśń o nocy” op.27, wpływ wcześniejszych Pieśni miłosnych Hafizy- jest utw. wokolano-instrumentalnym, na tenor chór i ork, teksty średniowiecznej poezji perskiej; budowa trzyfazowa ze scherzem jako ogniwem centralnym, brzmieniowa rola chóru (impresjonistyczna instrumentacja i poziomy dynamiczne)
o Mity-cykl trzech poematów na skzryzpce i fort op.30 : źródło aretuzy, ;narcyz; driady i Pan- fekt brzmieniowy : „współczesny liryzm” „efekt powietrza”; migotliwa partia fortepianu
o Cykle poematów fortepianowych Metopy op.29 i Maski op.34
o 12 etiud op.33
o III sonata op.36
o I koncert skrzypcowy op.35
o I kwartet smyczkowy op.37
o Oraz pieśni min. Pieśń muezina szalonego op.42 do słów J.Iwaszkiewicza
o Opera Król Roger
III okres od 1923
· Pobyt w Zakopanem, m. góralska, zetkniecie z muz. Strawińskiego
· Wzrost zainteresowanie folklorem: podhalański, kurpiowski
o Pieśni kurpiowskie
o Słopiewnie do tekstów Tuwima op.46 bis
o Cykl 20 mazurków – dalekie od tonalności dur-moll
o Balet Harnasie op.
o Stabat Mater op.53 na gł. solowe chór mieszany i ork55
o II kwartet smyczkowy
o II koncert skrzypcowy op.61
o IV symfonia koncertująca
margaritta_mg