Biochemia W-d 4
Witaminy
(Kazimierz Funk wyizolował związek o charakterze aminy, konieczny do życia , zapobiegał on chorobie beri-beri)
Związki organiczne konieczne do prawidłowego przebiegu metabolizmu zwierząt i człowieka, nie sa syntetyzowane przez te organizmy w wystarczających ilościach lub wcale dlatego musza zostać one dostarczone z pozywaniem, większość witamin sa prekursorami koenzymów i kofaktorów, a ich nie dobór prowadzi do zaburzeń w metabolizmie i efekcie z niedoboru (awitaminozy)
Witaminy rozpuszczalne w wodzie:
C;b1;b2 b3 b5 b6 b12
· Kwas askorbinowy – Witamina C
o Występowanie: owoce warzywa
o Znaczenie – wychwytywanie wolnych rodników – antyoksydant
§ Udział w syntezie hydroksyproliny – składnik kolagenu
§ W gojeniu się ran
§ W prawidłowym wykształceniu zębów i kości
§ Powszechnie stosowana jako dodatek do żywności (zapobiega brunatnieniu)
§ Hamuje powstawanie nitrozo amin
o Niedobór: szkorbut, zaćma
· Tiamina – witamina B1
o Występowanie: kiełki pszenicy, otręby, drożdże piwne
o Znaczenie:
§ Pirofosforan tiaminy pełni funkcje koenzymu w reakcji dekarboksylacji (np. dekarboksylacja pirogronianu)
§ Transferazie grupy aldehydowej
o Niedobór: beri-beri, zaburzenia układu nerwowego
· Ryboflawina – Witamina B2 (wskazać miejsce ważne, w którym przyłącza się
o Występowanie: mięso, jaja, ziarna zbóż
o Znaczenie: prekursor koenzymów FAD i EMN biorących udział w reakcjach oksydoredukcyjnych, np. łańcuchu oddechowym
o Niedobór: zapalenie śluzówki kącika ust
· Niacyna - witamina PP (B3)
o Występuje: chude mięso, wątroba, mięso ryb, jaja , drożdże piwne.
§ Prekursor koenzymów: NAD+ i NADPH+
§ Może być wytwarzana z Tryp z niska wydajnością
§ Podawana regularnie obniża poziom cholesterolu oraz trojglicerydów we krwi
§ Niedobór: majaczka, biegunka
o Nikotynamid, kwas nikotynowy (narysować)
· Kwas pantotenowy – Witamina B5
o Występowanie: wątroba, mięso, jaja, mleczko pszczele
§ Składnik CoA
§ CoA bierze udział w syntezie tłuszczów i w cyklu kwasu cytrynowego
o Niedobór: zapalenie i pęknięcia skóry, bole w stawach, rozdrażnienie
· Witamina B6 – narysować pirydoksamine, pirydoksal, pirydoksyna. Prekursorem jest fosforan pirydoksalu –PAL. Fotolabilna
o Znaczenie
§ Składnik PAL
§ Jako enzym bierze udział w przemianach: aminokwasów, glikogenu
§ Udział w procesie syntezy niacyny z tryptofanu
§ Ko faktor w syntezie GABA
o Niedobór: zapalenie skory, zmęczenie, osłabienie mięsni, gościec
· Biotyna - Witamina H, posiada atom siarki, znać wzór, wiedzieć w jakich reakcjach uczestniczy
§ Koenzym karboksylaz, dekarboksylaz oraz deaminaz
§ Jako koenzym bieżę udział w biosyntezie kw. tłuszczowych oraz glukoneogenzeie
o Występuje w kompleksach z białkiem, połączona za pośrednictwem Lys.
o Produkowana przez bakterie
o Zmiany na skórze łojotok, wypadanie włosów, bóle mięśniowe, apatia, halucynacje
o Awidyna - składnik surowych jaj silnie łączy się z biotyna
· Kobalamina – Witamina B12 –
o Występowanie : brak jej w roślinach, mięso wątroba, nerki, mleko
§ Udział w izomeryzacji kwasów di karboksylowych
§ Udział w przekształceniu rybo nukleotydów w deoksyrybonukleotydy (synteza DNA)
§ Przekształcanie homocysteiny w metioninę
§ Zawiera układ korynowy: 4 zredukowane pierścienie pirolowe z centralnie zwianym kobaltem z dołączona grupa –CH3; -CN; adenylowa
o Do przyswojenia niezbędny jest kwas neuroaminowy.
· Kwas foliowy – nazwa pochodzi od kwasu wyizolowanego z liści. Składa się z 3 zasadniczych elementów:
o Gr. pterydynowa
o PABA – kwas amino benzenowy
o Kwas glutaminowy
§ Udział w biosyntezie kwasów nukleinowych
§ Jako CoF, uczestniczy w przenoszeniu fragmentów jednoweglowych: formylu, aldehydu mrówkowego.
§ Zawiera pochodna pterydynowa, kwas p-aminobenzenowy
§ Tworzy koenzym F w którego skład wchodzi kwas tertahydroksyfoliowy
WITAMINY ROZPUSZCZALNE W TŁUSZCZACH
· Witamina A – prekursorem jest karoten, wit. A występuje w kilku odmianach ( retinal, 3-dehydroretinol) łatwo ulega utlenieniu w obecności nadtlenków, metali, itp.
§ Udział w procesie widzenia
§ Ochrona przez wolnymi rodnikami
o Niedobór: kusza ślepota, suchość skóry, kruche paznokcie, zahamowanie wzrostu.
· Witamina D – kalcyferol narysować ergo kalcyferol, cholekalcyferol, aktywna forma witaminy D), jest to witamina fakultatywna (jeśli jest syntetyzowana przez organizm przy udziale promieni słonecznych)
§ Udział w gospodarce wapniowo – fosforanowej ułatwia wchłanianie soli wapnia
§ Hormon steroidowy
o Może być syntetyzowana w skórze przez UV –D3+
· α- tokoferol – Witamina E – wrażliwa na czynniki utleniające
o znaczenie:
§ udział w prawidłowym funkcjonowaniu narządów rozrodczych
§ pełni role przeciwutleniacza w błonach komórkowych
o stosowana do stabilizacji tłuszczów w produktach żywnościowych (jełczenie masła)
o źródło: oleje roślinne, orzechy, masło, szpinak, sałata
· Witamina K – Witamina K – mendaion znać wzór
§ Udział w procesie krzepnięcia krwi synteza protrombiny
§ Udział w formowaniu tk. kostnej
§ Posiada właściwości przeciwgrzybiczne, przeciwbólowe
o Syntetyzowana w jelitach przez bakterie
o K1 – produkty roślin
o Im dłuższy łańcuch boczny tym trudniej rozpuszczalna w wodzie
ANTYWITAMINY
Maja podobna budowę i właściwości do witamin, inaktywują witaminy
Powodują powstawanie nieaktywnych enzymów, np. sulfonilamid dla PABA, kwas pirydyno – 3 – sulfonowy dla niacyny, kwas glikoaskorbinowy dla witaminy C Narysować wzory, mogą być wzory na kolokwium, na czym polega funkcja antywitaminy.
SUBSTANCJE MINERALNE
Pierwiastki, kationy i mikroelementy niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmów żywych
· Podstawowe składniki (99% masy Komorek) :C, H, N, O
· Inne mikroelementy występujące w organizmach żywych : P, S, Na+, K+,Ca2+, CL-,
Wapń - główny składnik kości i zębów, może być ko faktorem w niektórych reakcjach enzymatycznych, pełni role sygnałową, po przyłączeniu ...
wnozcik2007