Samodzielność.pdf

PROGRAM OREGOŃSKI

SAMODZIELNOŚĆ 1

Wiek 0-1

SSIE I POŁYKA PŁYN

1. Podawaj dziecku pokarm, kiedy jest głodne.

2. Pobudzaj wargi dziecka lekkim, delikatnym chwytaniem ich palcami. Można

również pobudzić je za pomocą kostki lodu (dotykając nią ust dziecka).

3. Pobudź dziecko do ssania masując mu policzki, wtedy, gdy smoczek (pierś) jest

w buzi: wykonuj palcami ruchy ku ustom i od ust.

4. By ułatwić dziecku połykanie, delikatnie pogłaszcz szyję dziecka ruchem od

podbródka do przełyku.

5. Jeżeli dziecko chwyta za dużo powietrza i nie może ssać wydajnie, spróbuj

używać smoczków o różnych kształtach, większych lub o większym otworze. Jeżeli

dziecko jest karmione piersią, matka musi bardziej przysunąć usta dziecka do piersi, by w

ten sposób utworzyć coś w rodzaju przyssawki. Można również spróbować zmienić

pozycję dziecka, unosząc je lub obniżając.

6. Zmieniaj rodzaje i konsystencję posiłków płynnych.

SAMODZIELNOŚĆ 2

Wiek 0-1

OTWIERA USTA DO KARMIENIA PIERSIĄ, BUTELKĄ ZE SMOCZKIEM

LUB ŁYŻECZKĄ

1. Przy karmieniu przyjmuj zawsze tę samą pozycję dla siebie i dla dziecka. Jeżeli

jest to niemożliwe, przed karmieniem daj dziecku powąchać mleko. Pokaż mu butelkę

lub łyżeczkę w jaskrawym kolorze; można również przywiązać do butelki dzwoneczek;

daje to dziecku informację wzrokową i akustyczną, poprzedzającą karmienie. Powiedz do

niego: "Oto twoja butelka" albo: "Pora jedzenia".

2. Nalej odrobinę mleka na palec i delikatnie wsuń go do ust dziecka. Postępuj tak

dotąd, aż dziecko nie będzie stawiało żadnego oporu przy wsuwaniu mu palca do ust.

3. Dotykaj brzegów ust dziecka smoczkiem lub łyżeczką.

4. Delikatnie naciśnij na wargi dziecka, by otworzyło usta, równocześnie dotykając

brzegów ust smoczkiem lub łyżeczką.

5. Staraj się unikać pośpiechu w czasie karmienia. W czasie karmienia przemawiaj

do dziecka. Jeśli dziecko wyrobiło już odruch oczekiwania następnej łyżeczki, zaczekaj,

aż otworzy usta, a nie wpychaj mu łyżeczki do ust.

SAMODZIELNOŚĆ 3

Wiek 0-1

ODWRACA GŁOWĘ W STRONĘ BRODAWKI PIERSIOWEJ LUB SMOCZKA

PO DOTKNIĘCIU NIĄ POLICZKA

1. Zawsze trzymaj dziecko w tej samej pozycji przed rozpoczęciem karmienia.

2. Lekko dotknij podbródka, potem policzka.

3. Lekko popukaj w policzek, następnie dotknij ust smoczkiem (piersią).

4. Jeżeli dziecko nie odwraca głowy w kierunku smoczka (piersi), pomóż mu w

tym delikatnie. Daj dziecku możność samodzielnego zwrócenia głowy ku pokarmowi

zanim mu w tym pomożesz.

SAMODZIELNOŚĆ 4

Wiek 0-1

POŁYKA PŁYNNE JEDZENIE PODANE NA ŁYŻECZCE

1. Jeżeli jest to możliwe, posługuj się łyżeczką plastykową lub pokrytą teflonem.

Jeżeli się posługujesz łyżeczką metalową, łyżeczka musi mieć gładkie brzegi.

2. Trzymaj dziecko w pozycji na pół pionowej. Podawaj niewielkie ilości pokarmu.

Zanim podasz kolejną porcję, zaczekaj aż dziecko przełknie poprzednią.

3. Staraj się podawać pokarm na środkową część języka.

4. Włóż do pokarmu malutkie kawałeczki pokruszonego lodu. Gdy lód dotknie

języka, dziecko odruchowo połknie pokarm.

5. Dotknięcie łyżeczką języka w 3-4 miejscach - przed opróżnieniem jej w ustach

dziecka - ułatwi cofnięcie języka, a więc również przełknięcie.

6. Aby ułatwić wykonanie odruchu przełykania, delikatnie pogłaskaj szyję dziecka

od podbródka ku krtani.

SAMODZIELNOŚĆ 5

Wiek 0-1

PODCZAS PICIA KŁADZIE OBIE RĘCE NA BUTELCE

1. Używaj lekkich butelek. Butelkę napełnij do około jednej trzeciej jej pojemności.

2. Połóż rączki dziecka na butelce, a następnie umieść swoje ręce na rączkach

dziecka. Stopniowo zdejmuj ręce z rączek dziecka. Zacznij od krótkich przerw w

trzymaniu i stopniowo je zwiększaj.

3. Owiń butelkę jakąś kolorową tkaniną, taśmą papieru, wstążką. Przywiąż do niej

dzwoneczek. Nałóż na butelkę coś przyjemnego w dotyku, na przykład kawałek futerka.

SAMODZIELNOŚĆ 6+/

Wiek 0-1

SIĘGA PO BUTELKĘ

1. Przywiąż do butelki kolorową wstążkę lub kawałek tkaniny, lub owiń ją folią

jaskrawego koloru. Trzymaj butelkę tuż przed oczyma dziecka (na osi oczu) i powoli

zbliżaj do ust.

2. Jeżeli dziecko nie sięga po butelkę, połóż jego rączki na butelce przed

wsunięciem do ust smoczka.

3. Powiedz coś w rodzaju: "Twoja butelka jest przed tobą" za każdym razem, gdy

dajesz dziecku butelkę. Pamiętaj o tym, by stale powtarzać takie zdanie.

4. Przywiąż do butelki dzwoneczek i potrząśnij ją przed dzieckiem, mówiąc

równocześnie: "Twoja butelka jest przed Tobą".

5. Dotknij butelką ust dziecka, następnie odsuń ją na 5-8 cm od ust i powiedz:

"Butelka jest przed tobą". Jeżeli dziecko nie sięga po nią, weź jego rączki i poprowadź w

kierunku butelki.

+/ Może być osiągnięte w późniejszym wieku przez dziecko całkowicie niewidome.

SAMODZIELNOŚĆ 7

Wiek 0-1

JE PAPKĘ Z ŁYŻECZKI

1. Nabieraj łyżeczką niewielkie ilości tartego pokarmu. Podawaj pokarm, kiedy

dziecko jest głodne.

2. Karmienie powinno być dla matki i dziecka czymś radosnym, odbywać się w

wygodnej pozycji i bez pośpiechu. Pokarm, picie i ciepłą myjką frotową miej pod ręką,

aby nie przerywać karmienia.

3. Podawaj dziecku zawsze nazwy pokarmów przez nie spożywanych. W czasie

karmienia rozmawiaj z dzieckiem.

4. Trzymaj dziecko na kolanach w pozycji siedzącej. Umieszczaj w buzi niewielką

ilość pokarmu w odległości około 2/3 długości języka w kierunku jego nasady.

Stopniowo zwiększaj objętość proporcji podawanego na łyżeczce pokarmu.

5. Urozmaicaj pokarm i postaraj się zorientować, które potrawy dziecko lubi

najbardziej. Podawaj je często pamiętając jednak zawsze o codziennym zapotrzebowaniu

(organizmu niemowlęcia) na określone składniki pokarmu.

6. Do tartych pokarmów wsyp trochę pokruszonego lodu. Umieść mieszankę lodu i

potrawy na tylnej części języka, aby ułatwić cofnięcie języka.

7. Zorientuj się, czy górna warga zgarnia dokładnie pokarm z łyżeczki. Jeżeli nie,

tak manipuluj łyżeczką, by górna warga zgarnęła pokarm.

8. Jeżeli dziecko nie porusza językiem we właściwy sposób, weź na palec odrobinę

masła orzechowego i umieść je na dziąsłach i podniebieniu dziecka. Może to pobudzić

dziecko do "zbadania" językiem pokarmu.

SAMODZIELNOŚĆ 8

Wiek 0-1

PODCZAS PICIA SAMODZIELNIE TRZYMA BUTELKĘ

1. Wlewaj do butelki niewielką ilość pokarmu lub picia (dolewając w miarę

potrzeby), by butelka nie była za ciężka dla dziecka.

2. Sama przytrzymując butelkę umieść na niej ręce dziecka. Stopniowo zwalniaj

chwyt butelki, aż dziecko zacznie trzymać ją bez twojej pomocy.

3. Jeżeli dziecko jest głodne, daj mu do trzymania butelkę w pierwszej fazie

karmienia. Przez pozostałą część karmienia musisz sama trzymać butelkę, ponieważ

dziecko jest już trochę najedzone i nie ma już takiej motywacji. Stopniowo wymagaj od

dziecka coraz dłuższego trzymania butelki.

4. Jeżeli butelka wyślizguje się dziecku z rąk, nawiń na nią jakiś materiał

zwiększający tarcie, jak na przykład taśmę izolacyjną. Gdy dziecko nabiera wprawy, usuń

taśmę.

5. Początkowo zwiń lub złóż ręcznik i połóż na piersi dziecka w celu stworzenia

dodatkowego oparcia dla butelki. Kiedy dziecko nabierze wprawy - usuń to dodatkowe

podparcie.

6. Chwal dziecko, w miarę jak staje się w tej czynności bardziej samodzielne.

SAMODZIELNOŚĆ 9

Wiek 0-1

SIĘGA I PODNOSI BUTELKĘ, PIJE SAMODZIELNIE

1. Trzymaj butelkę w zasięgu dziecka, by mogło ją widzieć. Przekaż dziecku

bodziec akustyczny, potrząsając nią (można również przywiązać dzwoneczek). Dziecku

niewidomemu zawsze mów, że butelka jest przed nim. Umieść rączki dziecka na butelce i

zaczekaj, aż dziecko samo weźmie ją do ust; pomóż mu dopiero wtedy, jeżeli tego nie

zrobi.

2. Mówiąc do dziecka, że butelka jest przed nim, połóż rączki na butelce. Pomóż

dziecku unieść butelkę do ust. Niech dziecko trzyma butelkę, podczas gdy ty delikatnie

podsuwasz ją do ust. Stopniowo ograniczaj pomoc, w miarę jak dziecko nabiera wprawy

w utrzymaniu butelki.

3. Aby dziecko lepiej widziało butelkę, owiń ją tkaniną, wstążkami jaskrawego

koloru lub folią.

4. Chwal dziecko za coraz większą samodzielność.

SAMODZIELNOŚĆ 10+/

Wiek 0-1

KARMIONE ŁYŻECZKĄ ŻUJE PRZETARTY POKARM (NP. gotowane

jarzyny, banany, pure z ziemniaków)

1. Wprowadzaj ten rodzaj potraw na początku karmienia, kiedy dziecko jest głodne.

Używaj produktów, które dziecko lubi. Powiedz mu, co to za rodzaj potrawy. Używaj

stałych terminów.

2. Zrób papkę z takich produktów, jak gotowana marchewka, ser, groszek, banany,

ziemniaki. Jeżeli papka jest zbyt gęsta, dodaj nieco mleka, soku owocowego lub sosu

mięsnego. Urozmaicaj potrawy, przyrządzając je możliwie najlepiej, by były atrakcyjne i

nęcące. Kiedy wprowadzasz nową potrawę, mów dziecku, że przyrządziłaś coś pysznego,

co mu na pewno będzie smakowało.

3. Używaj łyżeczki plastykowej lub teflonowej. Nie są one tak twarde i chłodne, jak

łyżeczki metalowe. Podawaj dziecku dość małe porcje potrawy, aby mogło obracać je w

ustach bez trudu, nie dławiąc się.

4. Staraj się, by dziecko spożywało swoje posiłki razem z pozostałymi członkami

rodziny, by w ten sposób mogło się dowiedzieć, że inni również jedzą i że chwalą sobie

jedzenie.

5. Możesz się spodziewać, że dziecko będzie wypychać jedzenie z ust zanim się

nauczy przesuwać je językiem do tylnej części jamy ustnej, a potem przełykać. Niech cię

nie przeraża to, że dziecko może się czasem zakrztusić; nie ustawaj w próbach nauczenia

dziecka łykania.

6. Jedzenie umieszczaj w tylnej bocznej części jamy ustnej dziecka. W tej pozycji

dziecko najczęściej zaczyna przeżuwanie. Po włożeniu łyżeczki dziecku do ust,

przymknij mu usta, by zakryły jedzenie. Po wyjęciu łyżeczki z ust upewnij się, czy górna

warga zagarnęła pokarm. Na początku możesz delikatnie pomóc dziecku w przymykaniu

warg palcem wskazującym i środkowym.

7. Delikatnie porusz szczęki dziecka do góry i na dół po włożeniu do ust pokarmu.

Umieść palec wskazujący pod dolną wargą, pozostałe zaś trzy (bez kciuka) pod brodą i

delikatnie poruszaj szczęki ruchem kolistym.

+/ Może być osiągnięte w późniejszym wieku przez dziecko całkowicie niewidome.

SAMODZIELNOŚĆ 11

Wiek 0-1

PIJE Z KUBKA PODTRZYMYWANEGO PRZEZ OSOBĘ DOROSŁĄ (RĘCE

DZIECKA NA KUBKU)

1. Użyj dużego śliniaka, bowiem na początku dziecko będzie rozlewać i ulewać

płyn.

2. Pozwól dziecku na zbadanie pustej filiżanki. Filiżanka powinna być jaskrawego

koloru i kontrastować z płynem, który się do niej wleje.

3. Picie z filiżanki wprowadzaj stopniowo, zaczynając od dania dziecku łyku mleka

jako uzupełnienie karmienia butelką.

4. Przechyl filiżankę tak, by dziecko wzięło do ust niewielką ilość mleka. Skoro

tylko dziecko zacznie nabierać wprawy w piciu z filiżanki, stopniowo skracaj czas

karmienia z butelki i wydłużaj czas karmienia z filiżanki.

5. Używaj ulubionego napoju dziecka, by zwiększyć jego pragnienie picia z

filiżanki. Jeżeli jest to możliwe ogranicz podawanie tego ulubionego napoju z butelki,

podawaj go wyłącznie filiżanką.

6. Pokaż dziecku filiżankę i jej zawartość. Powiedz mu, co masz, gdzie to jest i co

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: