efekt substytucji logo.pdf

(1052 KB) Pobierz
2950720 UNPDF
Z teorią w praktykę
Efekt substytucji logo,
czyli jak reklamować markę bez jej pokazywania
z podświadomością konsumentów poprzez użycie sygna-
łów pozauwagowych. Dzisiaj skupię się na innej odmianie
perswazji peryferycznej – efekcie substytucji logo .
Eksploracyjne badania, jakie prowadzimy, wskazują na możliwość
zastąpienia, w pewnych sytuacjach komunikacyjnych, oryginalnego
logo innym znakiem graficznym – tzw. substytutem logo. Jest nim gra-
ficzny obiekt, który na poziomie świadomego odbioru nie kojarzy się
z marką – jest po prostu abstrakcyjnym znakiem lub figuratywnym
obrazem, bez żadnych powiązań z kategorią produktową czy nawet
z samą reklamą. Za to na poziomie nieuświadomionego odbioru sta-
je się odpowiednikiem logo naszego produktu. Świadomość widzi
co innego, a mózg co innego.
uczesanie, zarost, zmieniony
kolor oczu, a nawet gdybyśmy
nie widzieli jej przez 30-40 lat!
Zawdzięczamy to markerom
tożsamości, których nie po-
siada nikt inny na Ziemi (mo-
że poza jego ewentualnym
bratem bliźniakiem jednoja-
jowym).
Wracam do głównego wywodu. Dobre logo jest jak twarz – posia-
da własną tożsamość, a zatem możemy zmienić w nim wszystko po-
za markerami, a i tak będzie trafnie identyfikowane. Może nie przez
świadomość, ale na pewno przez mózg.
Jak działa substytucja logo?
Mechanizm substytucji logo jest możliwy dzięki zjawisku niespecyficz-
nej aktywacji reprezentacji poznawczej. Kiedy widzimy jakieś logo
w mózgu błyskawicznie aktywizuje się wiedza, jaką zgromadziliśmy
o danym produkcie czy usłudze (czyli poznawcza reprezentacja mar-
ki). Jest to wypadkowa pracy m.in. kory wzrokowej, kory skojarze-
niowej oraz hipokampa. W konsekwencji
identyfikujemy markę oraz automatycznie
uruchamiamy emocjonalne skojarzenia i do-
świadczenia, jakie nagromadziliśmy obcu-
jąc z nią. Teraz najważniejsze. Wspominana
wcześniej reprezentacja jest zaktywizowana
niespecyficznie, tzn. nie tyle przez samo lo-
go, co przez jego markery tożsamościowe (ina-
czej: niezmienniki ).
Wytłumaczę to przez analogię. Kiedy uj-
rzymy twarz dawno niewidzianego kole-
gi, natychmiast przypominamy sobie skąd
go znamy (np. z liceum) oraz czy budzi wspo-
mnienia sympatyczne, czy nie (np. był kla-
sowym wesołkiem). Dzieje się tak, pomimo
upływu lat i zmian w jego twarzy (np. teraz
ma zmarszczki mimiczne, jest opalony i tro-
chę przytył). Rozpoznajemy go bez proble-
mu, bo w mózgu mamy zakodowane jego
niezmienne markery tożsamościowe – informa-
cje na temat unikalności jego twarzy. Osobę
tę rozpoznalibyśmy także gdyby miała inne
Testowanie skuteczności substytucji
Oto przykład substytucji logo dla hipermarketu Carrefour. Dla
niewtajemniczonych to dwukolorowa ryba. Dla mózgów owych
niewtajemniczonych to Carrefour. Nie wierzycie? Oto dowód.
Przeprowadziliśmy badanie na osobach losowo przydzielonych
do trzech grup. Wszyscy oglądali wystąpienie komików. Za ich ple-
138
>>listopad 2005
www.brief.pl<<
Rafał Krzysztof OHME
W poprzednim felietonie pisałem o reklamie „rozmawiającej”
2950720.002.png
cami cyfrowo (technika blue box ) wkleiliśmy ory-
ginalne logo (grupa pierwsza), substytut logo
(grupa druga), albo pozostawiliśmy błękitne
tło (grupa kontrolna). Po kilku minutach oglą-
dania dowcipnych wystąpień komików, badani
byli wprowadzeni w wyśmienity nastrój, który
zgodnie z fundamentalnym prawem reklamy
– wykorzystywanym np. w sponsoringu – po-
winien korzystnie wpłynąć na postawę wobec
marki. Następnie uczestnicy wypełniali kwe-
stionariusz testujący ich postawy wobec róż-
nych marek, między innymi porównujący sieć
hipermarketów Carrefour i Auchan. Proszę spoj-
rzeć na wyniki, które jednoznacznie wskazują,
że substytut działa równie dobrze jak samo lo-
go, a w niektórych pomiarach jest nawet lep-
szy! Mamy zatem empiryczny dowód, że ryba
jest ukrytym Cerrefourem (dla zainteresowanych więcej o bada-
niu w artykule na www.lab-oratorium.pl/publikacje).
stytucja zmniejsza jego nachalność. Czy pamiętają
Państwo słynną lodówkę w pierwszej edycji Big
Brothera? To był jeden wielki substytut Sprite’a.
Obecnie pracujemy nad jeszcze innym zastoso-
waniem efektu substytucji , tym razem na poziomie
ATL. Myślę tu o efekcie „2 w 1” – dwa produkty
w jednej reklamie. To niemożliwe, kiedy myślimy
o standardowej reklamie centralnej. Ale jeśli jeden
produkt będzie komunikowany centralnie, a drugi
peryferycznie? Tak jak na przykładowym rysunku
– centralna reklama wody, peryferyczna reklama
napoju gazowanego. Peryferyczność ogranicza
nas co prawda do komunikacji mało szczegóło-
wej, bazującej głównie na przekazie emocjonal-
nym, lifestylowej. Ale dostajemy za to piękną,
wizerunkową reklamę Fanty i to w prime time!
Za darmo.
Rafał Krzysztof Ohme
rkohme@psychpan.waw.pl
dr hab. Rafał Krzysztof Ohme – profesor SWPS, docent Instytutu
Psychologii PAN. Zajmuje się problemem świadomości, emocji
i zachowań konsumenckich. W latach 1995-2002 odbywał staże
naukowe w Stanford University i Kellogg Graduate School of
Management. Członek EAESP, SPSP, APS, ASSC. Laureat Nagrody
Premiera RP, Prezydenta RP, Fundacji Nauki Polskiej, Stypendium
Fulbrighta.
Do czego służy substytut?
Dzięki substytucji logo można istotnie wzbogacić repertuar oddziały-
wań marketingowych na poziomie BTL. Dobrze wiemy, że upominek,
gadżet, t-shirt czy torba z nadrukowanym logo, są inaczej postrzegane,
niż gdyby nadruk nie przypominał logo. Kilka drobnych zmian i urocza
pocztówka Anne Geddes przenosi ciepłe informacje o pewnej czekola-
dzie (albo o świstaku). Z kolei w przypadku plasowania produktu – sub-
Za miesiąc: Reklama w kinie, czyli skuteczny product placement.
BriefShop
Innowacyjna funkcja podglądu plików umożliwia dostęp do waż-
nych informacji w pełnym trybie graficznym. Aparat obsługuje wiele
formatów plików, w tym wszystkie popularne formaty biurowe (MS
Word, Excel, PowerPoint, txt, pdf i standardowe formaty graficzne).
Pliki wyświetlane są na ekranie aparatu D600 w dokładnie takiej samej
postaci, jak na monitorze komputera stacjonarnego. Użytkownicy mo-
gą je nie tylko przeglądać i poddawać dodatkowej obróbce, ale także
wyświetlać bezpośrednio na dużym ekranie za pomocą wideoprojek-
tora. Model D600 z powodzeniem zastąpi laptop podczas biznesowej
prezentacji lub spotkania. SGH-D600 wyposażony jest w najnowsze
rozwiązania technologiczne, w tym podwójny głośnik oraz odtwa-
rzacz plików MPEG4, H.263, MP3, AAC, i AAC+.
Najciekawszą funkcją jest niewątpliwie A2DP, czyli Advanced Audio
Distribution Profile („zaawansowany profil dystrybucji
dźwięku”). Jest to rozwiązanie po raz pierwszy wprowa-
dzone przez firmę Samsung, umożliwiające podłączenie
telefonu do stereofonicznego systemu audio w samo-
chodzie oraz do bezprzewodowej słuchawki dousz-
nej przez Bluetooth. Użytkownik aparatu może słuchać
muzyki odtwarzanej z jakością stereo przez słuchawkę
douszną lub prowadzić rozmowę telefoniczną podczas
spaceru lub jazdy samochodem. Bezprzewodowe połą-
czenie umożliwia także odtwarzanie plików mp3 zapi-
sanych w telefonie D600 przez samochodowy system
audio obsługujący standard A2DP. Wysoka jakość dźwię-
ku podczas odtwarzania plików muzycznych to dopie-
ro początek. Bluetooth pozwala na uzyskanie dźwięku
przestrzennego w słuchawkach dousznych i odtwarza-
nie muzyki z jakością stereo przez zestaw głośnomó-
wiący.
PROMOCJA
Samsung SGH-D600
lefon komórkowy, z praktyczną „anteną wewnętrzną” oraz
eleganckim rozsuwanym korpusem. Jest to „flagowy” mo-
del telefonu Samsung na II połowę 2005 roku, wyposażony w szereg
zaawansowanych funkcji, takich jak wbudowany aparat fotograficzny
z lampą błyskową, wykonujący zdjęcia w rozdzielczości
2 megapikseli. Obok aparatu fotograficznego telefon po-
siada także gniazdo umożliwiające podłączenie go do te-
lewizora, tapety w postaci ruchomego obrazu video oraz
funkcję sygnalizowania połączeń przychodzących odtwa-
rzaniem pliku video identyfikującego osobę dzwoniącą.
Telefon umożliwia także rejestrację i przesyłanie obra-
zów video. Dodatkową atrakcję dla użytkowników stano-
wi funkcja „Image Editor” („edytor obrazu”) umożliwiająca
dodawanie „emotikonów” i innych obrazków do fotogra-
fii oraz regulację jasności i kontrastu. Jasny 2-calowy wy-
świetlacz LCD o rozdzielczości QVGA zapewnia znakomitą
jakość zdjęć i odtwarzanych plików video. Do zaawansowa-
nych funkcji związanych z przetwarzaniem i przesyłaniem
danych należą: Bluetooth, USB, bezpośrednie połączenie
z drukarką PictBridge/Bluetooth, i obsługa klienta e-mail,
SynML DS(Local sync), a także pamięć zewnętrzna.
>>www.brief.pl listopad 2005<<
139
M odel SGH-D600 został zaprojektowany jako luksusowy te-
2950720.003.png 2950720.004.png 2950720.005.png 2950720.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin