Nauki medyczne
Nauki medyczne są częścią składową rehabilitacji.
l Podstawowe – anatomia, genetyka, biochemia, immunologia
l Kliniczne (stosowane) – interna, chirurgia, pediatria, ginekologia, położnictwo
l Biomechanika – znajomość ruchów mechanicznych żywego organizmu (przyczyn i skutków)
l Kinezyterapia – leczenie ruchem, maksymalne usunięcie niepełnosprawności fizycznej i przygotowanie do dalszej rehabilitacji, np. społecznej
Interdyscyplinarność rehabilitacji
W medycynie klinicznej można wyróżnić 4 zasadnicze sposoby postępowania terapeutycznego:
Chirurgiczne – leczenie operacyjne
Farmakologiczne – leczenie za pomocą środków chemicznych
Psychoterapia – oddziaływania na psychikę chorego
Fizjoterapia – leczenie za pomocą różnych rodzajów energii
Nauki humanistyczne
Psychologia – nauka zajmująca się badaniem mechanizmów i praw rządzących zjawiskami psychicznymi oraz zachowaniami człowieka (wpływ zjawisk psychicznych na interakcje międzyludzkie oraz interakcje z otoczeniem).
Socjologia – nauka badająca funkcjonowanie i zmiany społeczeństwa, badają relacje, które łączą lub dzielą ludzi.
Ocena psychologiczna i społeczna
Psycholog na podstawie wywiadu, obserwacji zachowań oraz różnych testów osobowości dokonuje oceny psychologicznej. Dzięki temu może wpłynąć na motywację pacjenta do ćwiczeń lub podjęcia pracy (jeśli to możliwe). Ważne, żeby był to osiągalny cel dla pacjenta, a nie zaspokojenie ambicji terapeuty. W każdym przypadku znaczący jest udział rodziny lub opiekunów pacjenta w procesie rehabilitacji. Powinni kontynuować jego czynne lub bierne usprawnianie w domu, sprawować bezpośrednią opiekę pielęgnacyjną czy też psychologiczną.
Rehabilitacja społeczna
ma na celu przywracanie możliwości normalnego sposobu życia w naturalnym środowisku. Rehabilitacja społeczna realizowana jest przede wszystkim przez:
Wyrabianie zaradności osobistej i pobudzanie aktywności społecznej osoby niepełnosprawnej,
Wyrabianie umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych,
Likwidację barier w szczególności architektonicznych, urbanistycznych, transportowych, technicznych, w komunikowaniu się i dostępie do informacji,
Kształtowanie w społeczeństwie właściwych postaw i zachowań sprzyjających integracji z osobami niepełnosprawnymi.
Rehabilitacja społeczna jest bardzo ważnym czynnikiem w procesie rewalidacji niepełnosprawnych ponieważ kontakty społeczne pozwalają zaspokoić podstawowe potrzeby takie jak poczucie bezpieczeństwa, wartości szacunku uznania przynależności, które są niezbędna składowa całego procesu rehabilitacji
Innym przykładem zastosowania rehabilitacji/ fizjoterapii w różnych dziedzinach życia może być rehabilitacja w ginekologii i położnictwie. Procesy pielęgnowania pacjentek na oddziałach ginekologiczno-położniczych w szerokim zakresie wykorzystują elementy fizjoterapii. Leczenie zachowawcze i operacyjne najczęstszych schorzeń ginekologicznych przewiduje włączenie indywidualnie dobranych zabiegów fizykalnych i ćwiczeń usprawniających. Szczególne znaczenie maja też ćwiczenia usprawniające w programie fizjoprofilaktyki „szkół rodzenia”.
Nauki o kulturze fizycznej
Nauki o KF są wypadkową nauk przyrodniczych i społecznych. Mają za zadanie dać odpowiedź w jaki sposób nie dopuścić do przekroczenia umownej granicy (tzn. jak zachować stan pozytywnego zdrowia, który nie powinien być utożsamiany ze stanem braku choroby).
Kultura fizyczna
To ogół zachowań przebiegających według przyjętych w danym środowisku społecznym reguł i norm postępowania a mających na celu: Dbałość o zdrowie człowieka, Poprawę jego postawy, Prawidłowy rozwój psychofizyczny oraz rezultaty tych zachowań
Jest zjawiskiem powtarzalnym i zbiorem zjawisk wyuczanych. Jej fundament stanowi wychowanie fizyczne.
l Wychowanie fizyczne
l Sport
l Rehabilitacja (fizjoprofilaktyka)
l Rekreacja
Ruch i praca są tymi czynnikami, które rozwijają i kształtują nasze narządy. Odpowiednio stosowane ćwiczenia mają zasadniczy wpływ na zakres ruchu w stawie. Wpływają kształtująco na mięśnie zdrowe, zwiększając ich siłę i masę, utrzymują prawidłową długość i elastyczność mięśni oraz rozwijają zdolność ich reagowania na bodziec układu nerwowego.
Fizjoprofilaktyka
Zespół działań zapobiegających rozwijaniu się choroby, skrzywienia kręgosłupa bądź zwykłej wady postawy. Najczęściej są to ćwiczenia gimnastyczne, czynne lub bierne, wspomagane lub oporowe, wykonywane z pomocą terapeuty lub samodzielnie. Mogą też być połączone z masażem lub innymi zabiegami terapeutycznymi, w zależności od indywidualnych potrzeb.
Gimnastyka korekcyjno – kompensacyjna
Gimnastyka w stosunku do chorego spełnia podwójne zadanie: leczy i usprawnia, uczy pacjenta wykonywania ruchów i czynności, przywracając mu tą drogą sprawność fizyczną.
Cele
l korygowanie zaburzeń statyki ciała i przeciwdziałanie utrwalaniu i pogłębianiu się ich
l wyrównanie zaburzeń w rozwoju motoryczności
l zapobieganie powstawaniu zaburzeń statyki ciała oraz wyrównywanie niedoboru ruchu dzieci z odchyleniami w stanie zdrowia lub rozwoju, które ograniczają ich udział w zajęciach wychowania fizycznego lub w których ćwiczenia fizyczne są istotnym elementem ich leczenia lub korekcji.
Systematyka ćwiczeń
l Ćwiczenia ogólnorozwojowe
l Ćwiczenia oddechowe:
Ćwiczenia oddechowe odruchowe
Ćwiczenia oddechowe specjalne
l Ćwiczenia specjalne
l Ćwiczenia elongacyjne
l Ćwiczenie odruchu prawidłowejpostawy ciała
l Ćwiczenia Klappa
ćwiczenia kształtujące
l ćwiczenia wyjściowe do ćwiczeń kształtujących,
l ćwiczenia ramion, nóg, szyi, tułowia (w płaszczyźnie strzałkowej w przód i tył, w płaszczyźnie czołowej, poprzecznej i złożonej)
l ćwiczenia mięśni brzucha
l ćwiczenia w podporach bez przyrządów.
tomasz-wloch