SSAKI
-zdolność regulowania temperatury wewn. ciała i utrzymywanie jej na stałym poziomie ( 34-40 o C ), regulowany dzięki obecności włosów i gruczołów potowych, przy aktywnym sposobie życia
-ciało podzielone na głowę, szyję, tułów, ogon
-stała liczba kręgów szyjnych ( 7)
-jama ciała podzielona na część brzuszną i piersiową, która bierze udział w ruchach oddechowych
-żuchwa zbudowana tylko z kości zębowej zestawionej stawowo z kością skroniową czaszki
-czaszka połączona z kręgosłupem 2 kłykciami potylicznymi, kośćmi wolnymi pozostaje tylko kość żuchwowa, gnykowa i kości słuchowe
Cechy czaszki ssaków:
-kości mózgoczaszki połączone szwami
-z reguły mózgoczaszka jest większa w porównaniu z trzewioczaszką
-jama nosowa oddzielona od jamy ustnej podniebieniem kostnym, łączy się z przodu nozdrzami zewnętrznymi, z tyłu wewnętrznymi
-łuk jarzmowy tworzy kość jarzmową i wyrostek kości skroniowej
-oczodół może być połączony z dołem skroniowym
-żuchwa zbudowana z 1 kości, której połówki są ze sobą zrośnięte lub połączone tkanką łączną
-żuchwa łączy się z panewką kości skroniowej
-kość gnykowa stanowi podparcie dla języka
-zróżnicowanie zębów ( zwykle siekacze, kły, trzonowce i przedtrzonowce)
Uzębienie ssaków:
a) heterodontyzm
b) homodontyzm
c) difiodontyzm- zmiana uzębienia z mlecznych na stałe ( kły i przedtrzonowce), a u nietoperzy i ryjówek- zęby mleczne zanikają przed urodzeniem
d) monofidontyzm- zęby mleczne nie pojawiają się
e) brachiodontyzm- zęby o koronach niskich
f) hypsodontyzm- zęby o koronach wydłużonych
g) sekodontyzm- korona o powierzchni piłkowanej
h) selenodontyzm- korona o powierzchni listewkowanej
i) lofodontyzm- korona o pionowych blaszkach tworzących układy
j) diasterma- przerwa między zębami
-kończyny przednie przesunięte pod tułów, uwstecznione
-zazwyczaj pięciopalczaste
-od serca odchodzi lewy łuk aorty
-erytrocyty u dojrzałych bez jader
-płuca pęcherzykowate
-wysoki stopień rozwoju mózgu i układu nerwowego
-najlepiej rozwinięte węch i słuch
Rodzaje macic:
a) podwójna- uchodzi do pochwy 2 niezależnymi przewodami ( słonie, słupozębne, gryzonie i nietoperze)
b) dwudzielna- macica zachowuje odrębność ale uchodzi do pochwy wspólnym ujściem ( świnie, bydło, część kopytnych, niektóre nietoperze i gryzonie)
c) dwurożna- macice w znacznym stopniu zlane w 1 twór ( walenie, owadożerne, niektóre drapieżne i kopytne)
d) pojedyncza- całkowicie jednolita ( naczelne)
-rozwój żyworództwa a połączenie z odżywianiem się zarodka w łonie matki za pośrednictwem łożyska
-młode odżywiają się wydzieliną z gruczołów mlecznych matki
Podział łożysk:
a) łożysko bezdoczesnowe
b) łożysko doczesnowe
PODGROMADA: prassaki
RZĄD: stekowce
Cechy nawiązujące do gadów:
-w pasie barkowym wolna kość krucza, obojczyki odchodzą do śródobojczyka
-na łopatce brak grzebienia
-układ pokarmowy i moczowo-płciowy wchodzą do kloaki
-formy jajorodne
Cechy łączące stekowce z ssakami:
-obecność gruczołów mlecznych
-włosy
-oparcie żuchwy
PODGROMADA: Ssaki niższe
RZĄD: torbacze
-ssaki lądowe
-niedorozwinięty płód przechodzi dalszy rozwój w torbie lęgowej matki
-podwójna macica i pochwa
PODGROMADA:Łożyskowce
Cechy różniące od torbaczy:
-brak torby i kości torbowych
-rozwój zarodka w matce poprzez łożysko
RZĄD: Owadożerne
-odżywiają się owadami
-zęby heterodontyczne, difiodontyczne z korzeniami
lenka_997