Montgomery+Lucy+Maud+-+Emilka+03+-+Dorosłe+życie+Emilki.pdf

L UCY M AUD M ONTGOMERY

D OROSŁE ŻYCIE E MILKI

T YTUŁ ORYGINAŁU ANGIELSKIEGO : E MILY ’ S Q UEST

P RZEŁOŻYŁA E WA H ORODYSKA

Stelli Campbell Keller,

która zna Józefa

R OZDZIAŁ 1

„Nareszcie koniec z bawarką” — zapisała w pamiętniku Emilia Byrd Starr po przyjeździe ze

Shrewsbury do Księżycowego Nowiu. Za sobą miała szkolne lata, a przed sobą —

nieśmiertelność.

Był to gest symboliczny. Pozwalając Emilce pić prawdziwą herbatę — regularnie, a nie

tylko przy specjalnych okazjach — ciotka Elżbieta Murray milcząco uznała jej dorosłość. Inni

już od pewnego czasu uważali Emilkę za osobę dorosłą — zwłaszcza kuzyn Andrzej Murray i

przyjaciel Perry Miller, którzy oświadczyli się o jej rękę i zostali, ku swemu żalowi,

bezapelacyjnie odrzuceni. Dowiedziawszy się o tym ciotka Elżbieta uznała, że nie ma co

zmuszać Emilki do picia bawarki. Emilka nie miała jednak nadziei, że kiedykolwiek wolno jej

będzie nosić jedwabne pończochy. Jedwabne halki, które były niewidoczne, jeszcze

tolerowano, pomimo ich uwodzicielskiego szelestu, lecz jedwabne pończochy uważano za

niemoralne.

A zatem Emilka, o której ci, co ją znali, szeptali tajemniczo tym, co jej nie znali: ,,ona

pisze”, została jedną z pań na Księżycowym Nowiu, gdzie nic się nie zmieniło od chwili jej

przybycia przed siedmiu laty i gdzie rzeźbiony ornament kredensu nadal rzucał na ścianę

przedziwny cień o etiopskich zarysach w tym samym miejscu, w którym Emilka dostrzegła go z

zachwytem pierwszego wieczora. Stary dom przeżył już bardzo wiele i dlatego był tak cichy,

mądry i odrobinę tajemniczy. Był także nieco surowy, lecz przy tym ogromnie życzliwy.

Niektórzy mieszkańcy Perlistej Wody i Shrewsbury uważali, że jest to miejsce nudne i że młoda

dziewczyna nie będzie tu miała żadnych widoków na przyszłość, powiadali też, że Emilka

postąpiła bardzo niemądrze odmawiając pannie Royal, która proponowała jej posadę w

czasopiśmie w Nowym Jorku. Odrzucić taką dobrą sposobność stania się kimś ważnym! Lecz

Emilka, która miała ustalone poglądy co do własnej osoby, nie uważała wcale, żeby życie w

Księżycowym Nowiu miało być nudne ani że pozostając tutaj utraciła szansę alpejskiej

wspinaczki.

Należała z boskiego wyroku do Starożytnego i Szlachetnego Zakonu Gawędziarzy. Gdyby

urodziła się wiele tysięcy lat temu, siadywałaby w plemiennym kręgu przy ognisku i czarowała

słuchaczy opowiadaniami. Skoro jednak przyszła na świat w czasach obecnych, musiała dotrzeć

do swego audytorium za pomocą rozmaitych środków przekazu.

Nici, z których powstaje tkanina opowieści, są jednak wszędzie od wieków takie same.

Narodziny, śmierć, małżeństwo, skandal — to jedyne naprawdę interesujące sprawy na tym

świecie. Emilka wyruszyła więc radośnie i zdecydowanie w pościg za sławą i fortuną — i

jeszcze za czymś. Emilia Byrd Starr pisała bowiem nie tylko dlatego, że marzyła o bogactwie

czy zdobyciu laurowego wieńca. Pisanie było czymś, co musiała robić. Każda rzecz, pomysł —

piękny czy brzydki — dręczyły ją, dopóki nie „przelała” ich na papier. Poczucie humoru i

dramatyzmu sprawiało, że komizm i tragizm życia zniewalały ją i domagały się, by jej pióro

nadało im właściwy wyraz. Świat straconych, lecz nieśmiertelnych marzeń, leżący tuż za

zasłoną rzeczywistości, kusił ją, by nadała mu kształt i znaczenie — wzywał głosem, którego

nie mogła, nie odważyła się nie słuchać. Przepełniała ją młodzieńcza radość istnienia. Życie

wabiło i nawoływało, by podążała przed siebie. Wiedziała, że czekają ją ciężkie zmagania;

wiedziała, że będzie musiała nieustannie obrażać sąsiadów z Perlistej Wody, odrzucając ich

prośby o pisanie nekrologów, wiedziała, że ilekroć użyje nie znanego im słowa będą

pogardliwie twierdzić, że „wyraża się przesadnie”; wiedziała, że wydawcy odeślą wiele z jej

maszynopisów. Wiedziała, że czekają ją dni pełne rozpaczy, gdy dojdzie do wniosku, iż nie

potrafi pisać i nie ma sensu próbować dalej — dni, kiedy redaktorskie zdania w rodzaju: „nie

nadaje się do druku nie tylko ze względów merytorycznych” zaczną jej tak działać na nerwy, że

zapragnie, wzorem Marii Baszkircew, wyrzucić przez okno dokuczliwy, tykający, bezlitosny

zegar z bawialni; dni, w które wszystko, co napisała i czego próbowała, wyda się jej mierne i

godne pogardy; dni, w które ogarnie ją gorzkie zwątpienie w podstawowe przekonanie, że

poezja życia jest równie prawdziwa jak jego proza; dni, kiedy echo „zbłąkanego słowa” z

rozmowy bogów, w które z takim napięciem się wsłuchiwała, wyda się jedynie urągliwym

sygnałem nieosiągalnej doskonałości i piękna, niedostępnych dla zwykłego śmiertelnika.

Wiedziała, że ciotka Elżbieta toleruje tę pisarską manię, lecz nigdy jej w pełni nie

zaakceptuje. W ciągu ostatnich dwóch lat nauki w szkole średniej w Shrewsbury, ku zdumieniu

i niedowierzaniu ciotki Elżbiety, Emilka zarabiała prawdziwe pieniądze dzięki wierszom i

opowiadaniom. Stąd tolerancja ciotki. Dotychczas jednak żaden z Murrayów nie robił niczego

podobnego. Na dodatek panna Elżbieta Murray miała niemiłe uczucie, że istnieje obszar, do

którego nie ma dostępu. Ciotka Elżbieta była głęboko urażona, że Emilka ma swój własny świat

prócz świata Księżycowego Nowiu i Perlistej Wody, gwiaździste i nieograniczone królestwo,

do którego może wkroczyć, gdy zechce, i żadna, nawet najbardziej stanowcza i podejrzliwa z

ciotek, nie jest w stanie podążyć za nią. Szczerze mówiąc, myślę, że gdyby oczy Emilki nie

spoglądały tak często na coś wyśnionego, cudownego i tajemniczego, ciotka Elżbieta miałaby

więcej zrozumienia dla jej ambicji. Nikt z nas, nawet niezależni Murrayowie z Księżycowego

Nowiu, nie lubi być ignorowany.

Ci z was, którzy śledzili losy Emilki w Księżycowym Nowiu i Shrewsbury * . sporo już o niej

wiedzą. Dla tych zaś, którzy jej nie znają, pozwolę sobie nakreślić portret naszej bohaterki w

cudownym wieku lat siedemnastu, przechadzającej się wśród złocistych chryzantem,

rozświetlających stary, jesienny, nadmorski ogród. Ogród Księżycowego Nowiu tchnął

spokojem. Był czarodziejskim, pięknym miejscem, pełnym soczystych, zmysłowych barw i

wspaniałych, ulotnych cieni. Przepełniała go woń sosen i róż, brzęczenie pszczół, zawodzenie

wiatru, pomruk błękitnej atlantyckiej zatoki, a od północy dobiegały zawsze łagodne

westchnienia jodeł z zagajnika Dumnego Jana Sullivana. Emilka kochała w nim każdy kwiat,

cień i dźwięk, zwłaszcza swoje zaprzyjaźnione, najmilsze drzewa — kępę dzikich wiśni w

południowo—zachodnim zakątku. Trzy Księżniczki Lombardzkie, pewną dziką śliwę przy

ścieżce nad strumykiem, potężny świerk pośrodku ogrodu, srebrzysty klon i pobliską sosnę,

osikę wiecznie flirtującą z wesołym wietrzykiem i rząd dostojnych, białych brzóz w zagajniku

Dumnego Jana.

Emilka zawsze się cieszyła, że mieszka wśród tylu drzew — starych, rodowych drzew,

zasadzonych i pielęgnowanych przez ludzi, którzy dawno odeszli, dźwigających radości i

smutki życia, które mijało w ich cieniu.

Smukłe, dziewczęce, młode stworzenie. Włosy jak czarny jedwab. Fiołkowoszare oczy, pod

którymi widoczne były fioletowe cienie, zawsze głębsze i bardziej tajemnicze, ilekroć Emilka

przesiadywała do późnych godzin, kończąc opowiadanie lub szkicując kolejną fabułę; pąsowe

usta z murrayowskimi zmarszczkami w kącikach; uszy lekko spiczaste jak u elfa. Być może

zmarszczki koło ust i kształt uszu nasuwały niektórym ludziom kocie skojarzenia. Subtelna linia

szyi i podbródka, wieloznaczny uśmiech; rozkwitająca, promienna istota, oczekująca spełnienia.

I kostki, które ta gorsząca wszystkich stara ciotka Nancy Priest z Księżycowego Stawu tak

chwaliła. Delikatny, różowy odcień zaokrąglonych policzków niekiedy raptownie przechodził

w purpurę. Niewiele rzeczy mogło wywołać ów nagły rumieniec: wiatr od morza,

nieoczekiwane spojrzenie na błękitne wzgórza, płomienista czerwień maku, białe żagle łodzi

wypływającej z zatoki o magicznej, porannej porze, srebrzyste fale w świetle księżyca,

porcelanowobłękitny orlik w starym sadzie. A także pewne gwizdanie w zagajniku Dumnego

Jana.

Czy była ładna? Nie potrafię powiedzieć. W rozmowach o pięknościach z Perlistej Wody

nigdy nie wymieniano Emilki. Ale ten, kto widział jej twarz, nigdy jej nie zapomniał. Nikt,

spotykając Emilkę po raz drugi, nie musiał bąkać: ,,Ehm… pani twarz wydaje mi się znajoma,

lecz…”. Miała za sobą pokolenia wspaniałych kobiet. Każda z nich przekazała jej cząstkę swej

osobowości. Posiadała wdzięk płynącej wody, a także coś z jej połyskliwości i przejrzystości.

Myśl kołysała nią niczym podmuch wiatru. Uczucia wstrząsały nią jak ulewny deszcz kwiatem

róży. Należała do tych żywotnych istot, o których mówimy, iż wydaje się niemożliwe, by

kiedykolwiek miały umrzeć. Na tle całej praktycznej, rozsądnej rodziny lśniła jak diament.

Wielu ludzi ją lubiło, wielu żywiło do niej niechęć. Nikt nie pozostawał wobec niej obojętny.

Pewnego razu, gdy Emilka była jeszcze bardzo mała i mieszkała w starym domku w

Majowym Gaju, gdzie zmarł jej ojciec, wyruszyła na poszukiwanie końca tęczy. Biegła przez

rosiste pola i wzgórza, wyczekująca i pełna nadziei. Tymczasem cudowny łuk bladł, przygasał,

aż w końcu zniknął. Emilka znalazła się sama w nieznanej okolicy, niepewna, gdzie jest dom.

Przez chwilę jej usta drżały, a oczy wypełniły się łzami. Potem uniosła twarz i uśmiechnęła się

dzielnie do pustego nieba.

— Będą jeszcze inne tęcze — powiedziała.

* Zobacz: .Emilka z Księżycowego Nowiu” i .Emilka szuka swojej gwiazdy”.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: