Ćwiczenie V.doc

Ćwiczenie V                 22. 10. 2001

Temat: Morfologia kolonii. Typy wzrostu na podłożach płynnych.

Kolonia bakteryjna jest to zbiór komórek na podłożu stałym widocznych gołym okiem. Jedna kolonia bakteryjna bądź grzybicza odpowiada jednej komórce bakteryjnej bądź grzybiczej.

Morfologia jest to wygląd kolonii z podłoża stałego.

Do opisu kolonii stosuje się następujące cechy:

1.            kształt kolonii – okrągły, owalny, nieregularny, postrzępiony, gwiazdkowaty, promienisty, soczewkowaty.

2.            wielkość (średnica) kolonii wyrażana w milimetrach

3.            brzeg kolonii:

-   równy

-   falisty

-   postrzępiony

-   poszarpany

-   ząbkowany

4.            powierzchnia kolonii

-   gładka

-   szorstka

-   drobno- lub gruboziarnista

-   pomarszczona

-   matowa

-   błyszcząca

-   brodawkowata

5.            struktura

-   bezkształtna

-   szorstka

-   nitkowata

-   ziarnista

6.                                     wyniosłość ponad powierzchnię podłoża

-   wypukła

-   stożkowata

-   płaska

7.                                     kolor kolonii (przy oświetleniu w świetle odbitym, przechodzącym i bocznym)

-   biały

-   kremowy

-   pomarańczowy

-   czerwony

-   zielony

-   czarny

-   niebieski

8.                                     przejrzystość

-   przejrzyste

-   mętne

-   opalizujące

-   nieprzejrzyste

9.                                     konsystencja podłoża (sprawdzamy pobierając opaloną ezą odrobinę materiału)

-   masłowata (łatwa do pobrania)

-   sucha

-   lepka

-   skórzasta

-   śluzowata

10.  zapach

-   gnilny

-   zapach drożdży (drożdżaki)

-   mydlany

-   jaśminowy

-   kwaśny

-   stęchły

-   piwny

11.  zawieszalność (zdolność do tworzenia jednolitej zawiesiny w roztworze soli fizjologicznej)

-   kolonia zawieszalna

-   niezawieszalna (nie da się zawiesić)

-   zawieszalność grudkowa (nie całkowicie zawieszalna)

12.  typ hemolizy (agar z krwią)

-   całkowita (całkowite przejaśnienia, liza wokół kolonii) – hemoliza beta

-   częściowa – hemoliza alfa (zazielenienie kolonii i podłoża wokół kolonii)

-   brak hemolizy – hemoliza typu gamma

Na podłożu płynnym ocenia się jeszcze typ wzrostu na tym podłożu – uzależniony od zapotrzebowania na tlen:

-   kożuszek na powierzchni (bakterie tlenowe np. Bacillus)

-   jednolite zmętnienie podłoża płynnego (wzrost w całej objętości podłoża np. bakterie względnie tlenowe pałeczki z rodziny Enterobacteriaceae)

-   osad na dnie – bakterie beztlenowe np. Peptostreptococcus

1