porad4.pdf

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

01-748 Warszawa, ul. Szamocka 3 , 5

Ubezpieczenia społeczne i

ubezpieczenie zdrowotne osób

prowadzących pozarolniczą

działalność i osób z nimi

współpracujących

Poradnik: Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą

działalność i osób z nimi współpracujących

Poradnik. Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą

działalność i osób z nimi współpracujących

data aktualizacji: 02.08.2011 r.

Poradnik dostępny jest bezpłatnie w serwisie www.zus.pl

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 2011 r.

Poradnik: Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą

działalność i osób z nimi współpracujących

Spis treści

WSTĘP

I. POJĘCIA „OSOBA PROWADZĄCA POZAROLNICZĄ DZIAŁALNOŚĆ”, „OSOBA

WSPÓŁPRACUJĄCA”.............................................................................................................................................. 5

1. O SOBA PROWADZĄCA POZAROLNICZĄ DZIAŁALNOŚĆ ................................................................................................ 5

2. O SOBA WSPÓŁPRACUJĄCA ......................................................................................................................................... 7

II. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE OSÓB, DLA KTÓRYCH PROWADZENIE POZAROLNICZEJ

DZIAŁALNOŚCI LUB WSPÓŁPRACA PRZY PROWADZENIU TEJ DZIAŁALNOŚCI JEST JEDYNYM

TYTUŁEM DO OBJĘCIA UBEZPIECZENIAMI.................................................................................................. 8

III. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE OSÓB, DLA KTÓRYCH PROWADZENIE POZAROLNICZEJ

DZIAŁALNOŚCI LUB WSPÓŁPRACA PRZY PROWADZENIU TEJ DZIAŁALNOŚCI NIE JEST

JEDYNYM TYTUŁEM DO OBJĘCIA UBEZPIECZENIAMI........................................................................... 10

1. Z BIEGI TYTUŁÓW UBEZPIECZEŃ ............................................................................................................................... 10

A. Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej i umowa o pracę......................................... 11

B. Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej i umowa-zlecenie........................................ 12

C. Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej oraz umowa o pracę i umowa-zlecenie ...... 17

D. Kilka rodzajów pozarolniczej działalności......................................................................................................... 19

E. Współpraca z kilkoma osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność.......................................................... 19

F. Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej i bycie duchownym ..................................... 19

G. Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej i przebywanie na urlopie wychowawczym lub

pobieranie zasiłku macierzyńskiego bądź zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego ....................................... 19

H. Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej i pozostawanie w stosunku służbowym ...... 21

I. Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej i praca nakładcza ....................................... 21

J. Zbiegi innych tytułów ubezpieczeń (przykłady) ................................................................................................... 23

K. Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej i prawo do emerytury lub renty.................. 23

 okres od 1 stycznia 1999 r.

.............................................................................................................................. 23

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub osoba z nią współpracująca, która ma ustalone prawo do

emerytury lub renty, podlega dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym. ............................................................... 23

2. Z AKRES UBEZPIECZEŃ .............................................................................................................................................. 26

IV. ZASADY OPŁACANIA SKŁADEK NA UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE OSÓB PROWADZĄCYCH

POZAROLNICZĄ DZIAŁALNOŚĆ I OSÓB Z NIMI WSPÓŁPRACUJĄCYCH ........................................... 27

1. P ODSTAWA WYMIARU SKŁADEK .............................................................................................................................. 27

A. Ustalanie podstawy wymiaru składek zgodnie z zasadami obowiązującymi od 1 stycznia 1999 r. .................... 27

B. Ustalanie podstawy wymiaru składek zgodnie z zasadami wprowadzonymi 24 sierpnia 2005 r........................ 28

2. W YSOKOŚĆ SKŁADEK .............................................................................................................................................. 32

3. Z ASADY FINANSOWANIA SKŁADEK .......................................................................................................................... 33

4. T ERMINY PŁATNOŚCI SKŁADEK ................................................................................................................................34

V. UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE OSÓB PROWADZĄCYCH POZAROLNICZĄ DZIAŁALNOŚĆ I

OSÓB Z NIMI WSPÓŁPRACUJĄCYCH ............................................................................................................. 34

1. O SOBY UBEZPIECZONE ............................................................................................................................................. 34

2. P ODSTAWA WYMIARU SKŁADKI ............................................................................................................................... 35

3. S KŁADKA NA UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE I ZASADY JEJ FINANSOWANIA ............................................................... 35

4. S KŁADKI NA UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE A TYTUŁY UBEZPIECZENIA ..................................................................... 36

A. Kilka rodzajów pozarolniczej działalności ......................................................................................................... 37

B. Prowadzenie pozarolniczej działalności przez osobę mającą ustalone prawo do emerytury lub renty.............. 40

C. Prowadzenie pozarolniczej działalności przez osobę mającą ustalony umiarkowany lub znaczny stopień

niepełnosprawności................................................................................................................................................. 41

D. Prowadzenie pozarolniczej działalności przez osobę duchowną ....................................................................... 41

E. Prowadzenie pozarolniczej działalności przez rolnika ....................................................................................... 41

5. T ERMINY OPŁACANIA SKŁADEK ............................................................................................................................... 41

VI. SKŁADKA NA FUNDUSZ PRACY ............................................................................................................... 42

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 2011 r.

....................................................................................................................................................................... 5

Poradnik: Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą

działalność i osób z nimi współpracujących

VII. ZGŁASZANIE I WYREJESTROWYWANIE Z UBEZPIECZEŃ OSÓB PROWADZĄCYCH

POZAROLNICZĄ DZIAŁALNOŚĆ I OSÓB Z NIMI WSPÓŁPRACUJĄCYCH ........................................... 42

VIII. DOKUMENTY ROZLICZENIOWE ......................................................................................................... 44

IX. KONTYNUOWANIE UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH .......................................................................... 47

XI. TRYB DOKONYWANIA WPŁAT Z TYTUŁU SKŁADEK ....................................................................... 48

WYKAZ OBOWIĄZUJĄCYCH AKTÓW PRAWNYCH ................................................................................... 51

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 2011 r.

Poradnik: Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą

działalność i osób z nimi współpracujących

WSTĘP

Celem poradnika jest omówienie obowiązujących od 1 stycznia 1999 r. zasad ubezpieczeń

społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi

współpracujących.

Istotnym elementem poradnika jest część poświęcona zbiegom tytułów do podlegania

ubezpieczeniom społecznym (patrz: rozdział III). Omówiono w niej m.in. sytuacje, gdy osoba prowadząca

pozarolniczą działalność lub współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności nie podlega

obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu.

Ponadto w opracowaniu podane zostały stopy procentowe składek oraz zasady ustalania podstawy

wymiaru składek dla osób prowadzących działalność, w tym dla osób, które rozpoczęły wykonywanie

działalności gospodarczej po 24 sierpnia 2005 r.

Wymieniono w nim również obowiązki spoczywające na osobach prowadzących pozarolniczą

działalność, a więc obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i

Fundusz Pracy oraz obowiązek sporządzania i przekazywania do ZUS dokumentów ubezpieczeniowych.

W opracowaniu poinformowano także o możliwości dobrowolnego kontynuowania ubezpieczeń po

ustaniu obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, podając

jednocześnie obowiązujący w tym zakresie tryb postępowania (patrz: rozdział IX).

W dwóch ostatnich rozdziałach poradnika przedstawiono zasady dokonywania wpłat z tytułu

składek oraz zasady przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych.

I. POJĘCIA „OSOBA PROWADZĄCA POZAROLNICZĄ DZIAŁALNOŚĆ”, „OSOBA

WSPÓŁPRACUJĄCA”

Obowiązujące od 1 stycznia 1999 r. zasady ubezpieczeń społecznych osób prowadzących

pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących zawarte są w ustawie z dnia 13 października 1998

r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) .

Powołana ustawa, oprócz wprowadzenia obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych

dla osób fizycznych, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą

działalność oraz osobami z nimi współpracującymi, określiła również kogo należy uważać za wymienione

osoby.

Należy pamiętać, że osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i osobami współpracującymi

przy prowadzeniu tej działalności – jeżeli spełniają podane niżej warunki – są nie tylko obywatele polscy, ale

również obcokrajowcy.

1. Osoba prowadząca pozarolniczą działalność

Zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą pozarolniczą

działalność uważa się:

 osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności

gospodarczej lub innych przepisów szczególnych,

 twórcę i artystę,

 osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:

- w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów

osiąganych przez osoby fizyczne,

- z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów

o podatku dochodowym od osób fizycznych,

 wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (od 1 stycznia 2003 r.),

 wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej (od 1 stycznia 2003 r.),

 osobę prowadzącą niepubliczną szkołę, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o

systemie oświaty (od 1 marca 2009 r.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 2011 r.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: