-----------------------------------------------------------------------------
Erich von D„niken
CZY SIĘ MYLIŁEM?
Nowe wspomnienia z przyszłości
Rozmowa z moimi Czytelnikami
Jednym z najmilszych doświadczeń w życiu
jest być celem nie będąc trafionym.
Winston Churchill (1874-l968)
Przed mniej więcej dwudziestu laty napisałem swoją pierwszą książkę.
W ciągu następnych dwóch lat od tego momentu proponowałem ją
kolejno 25 (słownie: dwudziestu pięciu) niemieckojęzycznym wydaw-
nictwom. Z miłą sercu regularnością po jakimś czasie znajdowałem
w skrzynce na listy maszynopis z dołączonym do niego stereotypowym
liścikiem zaczynającym się od słów: "Żałujemy bardzo... nie mieści się
w naszym profilu..." itd. Wreszcie w odruchu rozpaczy wysupłałem
ostatnie pieniądze, wsiadłem do mojego rozklekotanego volkswagena
i pojechałem do Hamburga, aby zaproponować panu doktorowi
Thomasowi von Randow, ówczesnemu redaktorowi działu naukowego
tygodnika "Die Zeit", wydrukowanie przynajmniej kilku fragmentów
mojej książki. Doktor von Randow zaprotegował mnie telefonicznie
w wydawnictwie Econ - u pana Erwina Bartha von Wehrenalp
- i kilka dni potem znalazłem się w Dusseldorfie przed jego wielkim
biurkiem. Spojrzał na mnie sceptycznie znad szkieł okularów i oświad-
czył:
- Możemy ewentualnie zaryzykować skromny nakład, powiedzmy:
nie więcej niż trzy tysiące egzemplarzy.
W lutym 1968 Wspomnienia z przyszrości ukazały się na księgarskim
rynku.
W tym czasie redaktorem naczelnym szwajcarskiego tygodnika "Die
Weltwoche" był nieżyjący już dziś dr Rolf Bigler - młodemu pod-
ówczas Jurgowi Ramspeckowi podlegały materiały odcinkowe. (Pan
Ramspeck jest dziś zastępcą redaktora naczelnego tego tygodnika.)
Obydwaj panowie byli zafascynowani moją książką i przedrukowali ją
w całości.
Wywołało to istną lawinę. W krótkim czasie w samej tylko Szwajcarii
sprzedano 20000 egzemplarzy książki, sukces rozciągnął się poza
granice mojego kraju na Republikę Federalną i Austrię. W marcu 1970
roku wydawnictwo Econ wypuściło trzydzieste wydanie Wspomnień,
co dało w sumie 600 tysięcy egzemplarzy. Licząc z wydaniami kieszon-
kowymi i klubowymi Wspomnienia z przyszlości miały na samym tylko
obszarze niemieckojęzycznym łączny nakład ponad 2,1 miliona egzem-
plarzy. Książkę przełożono na 28 języków, ukazała się w 36 krajach, na
jej podstawie nakręcono flm pod tym samym tytułem. Po jego emisji
w telewizji amerykańskiej, w Nowym Świecie wybuchła epidemia
"Danikenitis" (określenie magazynu "Time"). Poruszony przeze mnie
temat "Czy nasi przodkowie byli świadkami wizyty z Kosmosu?" stał się
powszechnym przedmiotem dyskusji.
Wraz z falą sukcesów pojawiła się również fala krytyki. W książce
zatytułowanej Czy bogowie byli astronautami? profesor Ernst von
Khuon zebrał artykuły siedemnastu naukowców. Część tekstów była
jednoznacznie negatywna, część zaś utrzymana w tonie łagodnej
przychylności. Od tego momentu na całym dosłownie świecie jak grzyby
po deszczu pojawiać się poczęły książki żerujące na moim powodzeniu.
Wśród nich zdarzały się produkty zupełnie żałosne. W telewizyjnych
dyskusjach, prowadzonych nie wiadomo dlaczego pod szyldem audycji
"naukowych", bardzo często dochodziło do wypowiedzi niewiele
mających wspólnego z naukowością. Jak powiada Norman Mailer:
"Jeśli idzie o krytyków, to odnosi się czasem wrażenie, iż niektórzy
mylą maszynę do pisania z krzesłem elektrycznym". Ja tę egzekucję
przeżyłem.
Czy pisząc Wspomnienia z przyszlości myliłem się w zasadniczych
punktach?
Byłem - do czego każdy nowicjusz ma pełne prawo - naiwny,
porwany tematem i o całe niebo mniej samokrytyczny, niż stałem się
później w wyniku własnych rozważań i wskutek ataków całej rzeszy
krytyków. Bardzo często dawałem się ponieść entuzjazmowi, aż
nadto chętnie akceptowałem informacje, które wydawały mi się przy-
datne - przy późniejszych weryfikacjach bywałem jednak czasem
niemile zaskoczony. Zdarzało mi się też oprzeć na pracach poważ-
nych autorów naukowych, by zostać potem pouczonym, iż poglądy
owego pana dawno już zostały podważone. Wskutek takich właśnie
przypadków okrzyknięto mnie wszem i wobec autorem "podważo-
nym", odwieszając moje poglądy na wątłym haku. Haczyk tkwiący
w tego rodzaju sądach podważających moje tezy był i jest nadal ten
sam: otóż moi antagoniści - tak samo jak ja - reprezentują całko-
wicie osobiste poglądy i mają pełne prawo, tak jak i ja, przy nich
pozostać.
Oto przykłady:
Napisałem wówczas o mapach tureckiego admirała Piri Reisa, które
podziwiać można w pałacu Topkapi w Istambule, co następuje:
"Równie precyzyjnie wyrysowane są tam wybrzeża Północnej i Po-
łudniowej Ameryki". Zdanie to zostało potem podważone, ponieważ
istotnie kontury obu Ameryk widoczne są jedynie w ogólnych zarysach.
Ta zaakceptowana przeze mnie korekta w żadnej jednak mierze nie
odbiera mapom Piri Reisa ich sensacyjnego charakteru, ponieważ
pokazują one linię brzegową Antarktydy, która przecież ukryta jest pod
warstwą wiecznych śniegów i lodu. Jednym z czekających na odpowiedź
pytań pozostaje, w jaki sposób tego rodzaju dzieła kartograficzne mogły
powstać w czasach Kolumba.
Swego czasu zacytowałem informację, jakoby w Chinach znalezio-
no w jednym z grobów pod Szu-Szu fragmenty aluminiowego pasa,
podczas kiedy de facto - taką wiadomość otrzymałem z Chin
- chodziło o specjalnie hartowany stop srebra. Podobnie czas skorygo-
wał informację o prastarym żelaznym obelisku w Indiach, który nie
ulega korozji mimo wystawienia na działanie atmosfery - obelisk
zaczął w kilku miejscach rdzewieć, sam to widziałem.
W związku z postaciami, obrazami i wydarzeniami opisanymi
w powstałym około 2000 lat przed Chrystusem sumeryjskim eposie
Gilgamesz, zastanawiałem się, czy wspomnianej w nim Bramy Słońca
nie należałoby łączyć ze słynną Bramą Słońca w Tiahuanaco na
płaskowyżu boliwijskim, co byłoby potwierdzeniem tezy o pokonywa-
niu przez naszych praprzodków olbrzymich odległości. Wkrótce sam
doszedłem do wniosku, że takie spekulacje to czysty wymysł: Brama
Słońca z Tiahuanaco otrzymała swoją nazwę dopiero od współczesnych
archeologów, a jak się nazywała przed tysiącymi lat, nie wie nikt.
Podczas mojej pierwszej podróży do Egiptu w roku 1954, mój
przyjaciel z akademika Mahmud Grand, mieszkający w Kairze, powie-
dział mi, że niewielka wysepka na Nilu w pobliżu Assuanu nazwana
została Elefantyna, ponieważ widziana z lotu ptaka przypomina syl-
wetkę słonia. Informacja ta utkwiła w szarych komórkach dziewiętnas-
tolatka prawdopodobnie dlatego, że już wówczas pasowała do mojego
późniejszego spojrzenia na świat. Dziś wiem już, że obok tej połu-
dniowej twierdzy granicznej Egiptu przechodziły po prostu wyprawy
zdążające do Nubii na słoniach.
Wszystko to są przykłady pomyłek, których było w mojej pierwszej
książce znacznie więcej, przyznałem się do nich, ale nie spowodowało to
zawalenia się żadnego z zasadniczych filarów gmachu myślowego, jaki
udało mi się stworzyć. Jeśli chodzi o tego rodzaju pomyłki, to trzeba
zważyć, że w owym czasie stawiałem kroki po nie odkrytej ziemi.
Postępowałem w moim odczuciu bardzo uczciwie, ponieważ każde
pytanie zaopatrywałem przysługującym mu pytajnikiem, było ich
w sumie 323. Moi jakże skrupulatni zazwyczaj krytycy raczyli tę
okoliczność przeoczyć.
Przyjąłem zasadę, by w miarę możliwości informować tylko i wyłącz-
nie o rzeczach, których sam dotknąłem, które sam widziałem i sfoto-
grafowałem. Jest to zasada, której nie trzymają się niekiedy nawet prace
naukowe, jak przyszło mi się z czasem przekonać.
Istnieją także książki pisane przez naukowców i techników, które
- w całości, bądź częściowo - potwierdzają moje tezy! Niechętnie,
ale jednak potwierdzają. O tym, jak z Szawła można przemienić się
w Pawła, opowiada w swojej książce Joseph F. Blumrich, który
w okresie swego nawrócenia kierował wydziałem projektów NASA
w Huntsville. Oto co pisze:
"Cała sprawa zaczęła się od rozmowy telefonicznej pomiędzy Long
Island i Huntsville. Nasz syn, Christoph, opowiadał nam między
innymi, tak na zasadzie 'co by wam tu jeszcze powiedzieć', że właśnie
przeczytał niesłychanie interesującą książkę, którą my też koniecznie
musimy przeczytać i w której chodzi o przybyszy z Kosmosu, którzy
odwiedzili Ziemię. Tytuł miał brzmieć Wspomnienia z przyszlości.
Autor? Niejaki Erich von Daniken. Jako posłuszni rodzice poszliśmy
za radą naszego oczytanego syna i zamówiliśmy rzeczone dzieło.
Jeśli o mnie chodzi, to zgodziłem się je zamówić, ponieważ wiem, że
tego rodzaju książki zawsze są pasjonującą lekturą. Czasami są wręcz
ekscytujące. W odległych czasach, krajach i regionach świata, o których
niewiele wiemy, potrafią się dziać wspaniałe rzeczy. Jako inżynier
zajmujący się od roku 1934 budową samolotów, od lat jedenastu zaś
projektujący wielkie rakiety nośne i satelity, wiedziałem oczywiście
z góry, że to wszystko brednie. Jasna sprawa! No i po jakichś sześciu czy
siedmiu tygodniach nadeszła z Niemiec zamówiona książka, a z nią
parę innych. - Cóż, Daniken może poczekać.
Kiedy przyszedł czas na niego, pierwsza zaczęła czytać moja żona.
Dziś nie pamiętam już, co wtedy robiłem czy czytałem. Pamiętam za to
bardzo dokładnie, że niezliczoną ilość razy przerywała mi moje
niezwykle oczywiście ważne rozmyślania okrzykami zdziwienia i peł-
nymi entuzjazmu stwierdzeniami, że koniecznie, ale to koniecznie muszę
tę książkę przeczytać! No i oczywiście przytaczała mnóstwo cytatów.
Ja tylko uśmiechałem się z wyżyn mojej wiedzy.
I tak na nasze piękne amerykańskie Południe zawitał listopad, a z nim
dzień, kiedy nie mogłem już odkładać lektury Danikena. Musiałem
przynajmniej do niego zajrzeć i chociażby wyrywkowo przeczytać.
Było to wieczorem, gdzieś tak drugiego, a może trzeciego listopada.
Nigdy nie zapomnę godzin spędzonych nad tą książką!
Czytam więc sobie, uśmiecham się i śmieję w głos, i powoli zaczynam
się trochę złościć, że dałem się namówić na lekturę, bo przecież z góry
wiedziałem, czego mogę się spodziewać!
Wtedy natrafiłem na to miejsce, gdzie Daniken pisze o przeżyciach
proroka Ezechiela. Byłem zachwycony: nareszcie coś technicznego,
coś, do czego mogę się ustosunkować na gruncie moich zawodowych
doświadczeń. Wszystko wskazywało na to, że jest dostatecznie dużo
szczegółów i będę mógł to sprawdzić! Wystarczy podejść do regału,
wyjąć Biblię i udowodnić żonie i sobie samemu, dlaczego ten Daniken
absolutnie nie może mieć racji.
Zamknąłem książkę, położyłem ją niezbyt delikatnie na stole i wyjaś-
niłem mojej zdumionej małżonce, co zaraz zrobię.
Takie było przynajmniej moje przekonanie.
Zacząłem znowu czytać, tym razem proroka Ezechiela, o którym do
tego wieczora wiedziałem tylko tyle, że istniał. Zaraz w pierwszym
rozdziale natrafiłem na zdanie: 'Ich nogi były proste, a stopa ich nóg
była jak kopyto cielęcia i lśniły jak polerowany brąz'. To był werset
siódmy.
Dla lepszego zrozumienia tego, co teraz nastąpi, muszę wspomnieć
pokrótce o mojej pracy zawodowej. Otóż w latach 1962/64 kierowałem
grupą, która miała za zadanie znalezienie rozwiązań konstrukcyjnych
dla nowych, nieznanych dotychczas wymogów i warunków. Jednym
z zadań było przebadanie wsporników, na jakich osiadać by miał
hipotetyczny lądownik księżycowy. Zaprojektowaliśmy sprężynujące
łapy do jednorazowego użytku oraz 'stopy', których forma i wielkość
gwarantowałyby odpowiednie rozłożenie ciężaru oraz stabilność w mie-
jscu lądowania. Na koniec sporządziliśmy szczegółowe plany konstruk-
cyjne, wsporniki zostały wykonane w warsztatach i przeprowadziliśmy
drobiazgowe próby. Z powodu tych prac, które ciągnęły się z przerwami
około półtora do dwóch lat, wygląd tych elementów konstrukcyjnych
był mi doskonale znany. Wsporniki zbliżonej konstrukcji mógł też
obejrzeć każdy na zdjęciach bądź w telewizyjnych transmisjach z lądo-
wania na Księżycu załogi Apolla.
Jak sobie to później uświadomiłem, Ezechiel musiał wszystko to, co
widział, opisywać jako obraz. Mówi on o obłokach, żywych istotach
i twarzach, ponieważ były to jedyne dostępne mu środki wyrazu. Nie
miał świadomości technicznej, która pozwoliłaby mu rozumieć, co widzi
i opisuje. Skoro więc widział coś jakby proste nogi i zaokrąglone stopy,
to po prostu to w ten sposób opisał - nie wiedząc nawet, że dokonuje
opisu technicznego w bezpośredniej formie.
A zatem to, co przeczytałem w siódmym wersecie Księgi Ezechiela, po
raz pierwszy zawierało technicznie wykonalne i przynajmniej z pozoru
poprawne rozwiązanie techniczne.
Uśmieszek zniknął mi z twarzy. Zapałałem ogromną ciekawością, bo
zakładając, że ten opis jest rzeczywiście prawdziwy, to co można w nim
jeszcze znaleźć? Przez jakiś czas wszystko szło łatwo i sprawnie. Jeśli
nogi były rzeczywiście nogami, to nic łatwiejszego, jak przyjąć, że
skrzydła były rzeczywiście skrzydłami, a mianowicie łopatami wirni-
ków nośnych, ramiona zaś były ramionami mechanicznymi. A jeśli to
wszystko: skrzydła, ramiona, nogi i stopy naszkicować razem z frag-
mentem cylindrycznego korpusu, to otrzymamy twór, którego wygląd
uzasadnia dezorientację proroka, przypisującego mu początkowo
podobieństwo do człowieka, zastąpione później określeniem "istota
żywa".
Wielkim znakiem zapytania pozostał w końcu już tylko wygląd
zasadniczego korpusu tego pojazdu kosmicznego. Opis Ezechiela
przekazuje tylko jego optyczne podobieństwo do helikoptera. Szukałem
i próbowałem. Razem z żoną porównywaliśmy teksty z różnych wydań
Biblii, które mieliśmy w domu, i odkryliśmy kolejne opisy w dalszych
rozdziałach Księgi Ezechiela. Nigdzie jednak nie znalazłem lepszych
punktów zaczepienia dla szukanego przeze mnie rozwiązania.
Mój zapał był już na tyle mocny, że nie zniechęciłem się i nie
powróciłem do negatywnego nastawienia, z jakim przystępowałem do
lektury. Było już dobrze po północy, kiedy nagle przypomniałem sobie
o pewnej nowej formie latającego pojazdu, z której opisem zetknąłem się
przed laty. Rzecz była wręcz niesamowita: zastosowanie tej formy
dosłownie z miejsca usunęło wszelkie wątpliwości co do kształtu
opisywanego u Ezechiela pojazdu! Byliśmy podnieceni i znajdowaliśmy
coraz to nowe fragmenty tekstu zgadzające się z domniemanym przez
nas kształtem pojazdu kosmicznego. Nadal jednak nie mieliśmy decydu-
jącego dowodu. Otwartym pozostawało pytanie, czy taki twór zdolny
jest do lotu? Sprawa jednak stała się już bardzo poważna.
Przede wszystkim zaraz następnego dnia dokonałem wstępnych ob-
liczeń sprawności układu przy szacunkowo zakładanej wadze elemen-
tów. Już to pierwsze obliczenie okazało się rozstrzygające, ponieważ
wynikało z niego jednoznacznie, że konstrukcja faktycznie jest wykonal-
na. Pozostała jeszcze cała ogromna praca obliczeniowa, niezbędna do
tego, by w pełni udowodnić prawdziwość opisu. Zagłębiając się coraz
bardziej w materię zagadnienia stwierdziłem, że opis podany przez
Ezechiela jest nader precyzyjny. Był to dla mnie niezwykle emocjonujący
i fascynujący okres.
Książkę Danikena także przeczytałem do końca.
Z uśmiechem. Tyle że jego przyczyna była już zupełnie inna".
We Wspomnieniach z przyszłości pisałem: "Przyznaję, że spekula-
cja to materia poprzetykana wieloma dziurami. 'Brak dowodów'
można powiedzieć. Przyszłość pokaże, ile z tych dziur można będzie
zapchać".
Kilka z nich można zapchać już teraz. Nie zdołałbym tego dokonać
bez słów otuchy, bez przyjacielskich rad i pomocy. Szczególne po-
dziękowania winien jestem profesorowi doktorowi Harry'emu Ruppe
z Wydziału Technologii Kosmicznej Politechniki Monachijskiej, który
służył mi wieloma cennymi wskazówkami. Panu Profesorowi Wil-
der-Smithowi dziękuję za umożliwienie mi zapoznania się z wynikami
jego badań nad powstawaniem życia, które ukazały mi zaskakujące
konsekwencje moich hipotez. Dziękuję profesorowi Ernstowi von
Khuon za jego inicjatywę, by poddać moją teorię naukowej dyskusji.
Przy okazji niniejszej książki moje szczególne podziękowania należą się
profesorowi Rolfowi Ulbrichowi z Wolnego Uniwersytetu Berlińskiego
za jego przekłady z rosyjskiego oraz profesorowi Dileepowi Kumarowi
Kandżilalowi z Kalkuty, za jego wspaniały referat.
Publikując tę moją dwunastą z kolei książkę winien jestem jednak
słowa podziękowania głównie i przede wszystkim moim wiernym
Czytelnikom, od których otrzymałem dwanaście tysięcy listów, co
dodało mi odwagi i zachęciło do dalszej pracy, ponadto czter-
dziestu dwóm wydawcom z całego świata, którzy podejmując na
początku ryzyko wydania moich książek, obecnie czynią to z radoś-
cią, ponadto kierującemu Wydawnictwem Bertelsmann panu Peterowi
Gutmannowi, pod którego skrzydła obecnie powracam. Dziękuję
mojemu współpracownikowi Willemu Dunnenbergerowi, który oka-
zał się wspaniałym towarzyszem podróży i znakomitym tropicielem
śladów w różnych bibliotekach. Dziękuję Ulrichowi Dopatce z głów-
nej biblioteki uniwersytetu w Zurychu, który potrafił wyczarować
dla mnie najbardziej nieosiągalne woluminy. Dziękuję mojej żonie
Elisabeth, która po z górą dwudziestu latach naszego małżeństwa
nadal z pogodną wyrozumiałością znosi wszelkie zamieszanie w naszym
domu.
Pierwsze zdanie Wspomnień z przyszfości brzmiało: "Napisanie tej
książki wymagało pewnej odwagi - przeczytanie jej wymaga odwagi
nie mniejszej".
Jest to również mottem Nowych wspomnień z przyszlości. Chciałbym
jeszcze przekazać Państwu na drogę słowa Goethego: "Przeciwnicy
sądzą, że nam zaprzeczają powtarzając swoje zdanie i nie zważając na
nasze!"
Feldbrunnen, w czerwcu 1985 r
Erich von Daniken
I. Nowe wspomnienia z przyszłości
Przyszłość ma wiele imion.
Dla słabych jest czymś nieosiągalnym.
Dla bojaźliwych jest czymś nieznanym.
Dla odważnych jest szansą.
Victor Hugo (1802 -1885)
Młody człowiek w mundurze US Air Force nie był zbyt rozmowny.
Krótko i zwięźle, a zarazem z wyczuwalną niechęcią odpowiadał na
moje podyktowane ciekawością pytania. Było to o ósmej rano drugiego
sierpnia 1984 roku. Jechaliśmy Colorado Highway 115. Mój milczący
kierowca wprowadził chevroleta na asfaltową, krętą, górską trasę. Nie
pytając go o nic, sam stwierdziłem spoglądając na licznik, że ujechaliśmy
pięć kilometrów, zanim dotarliśmy do niepozornego budyneczku
- Cheyenne Mountain Complex. Przed niewielkim budynkiem roz-
ciągał się olbrzymi parking. Gdzie się podziali kierowcy tych nie-
zliczonych samochodów?
Przy wejściu do tego niedużego budynku powitała mnie pani K.
Cormier, wiceszef wydziału US Space Command do spraw kontaktów
ze środkami masowego przekazu. Wzięła moją torbę i aparaty foto-
graficzne i pr...
Antyklerykalny