K4 - Koncentracja naprężeń w elementach konstrukcji stalowej.pdf

(936 KB) Pobierz
Tylko dla celów dydaktycznych
Ć WICZENIE
pt.
KONCENTRACJA NAPR Ęś E Ń W ELEMENTACH
KONSTRUKCJI STALOWEJ
Instrukcja
Opracował:
mgr in Ŝ . Konstanty Chochoł
mgr in Ŝ . Łukasz Wojsław
INSTYTUT MASZYN ROBOCZYCH CI Ęś KICH
POLITECHNIKA WARSZAWSKA
Wrzesie ń 2003
Spis tre ś ci
1. Podstawy teorii koncentracji napr ęŜ e ń ................................................................. 1
1.1 Przyczyny powstawania koncentracji napr ęŜ e ń ............................................................. 1
1.2 Podstawowe rodzaje koncentracji napr ęŜ e ń ................................................................... 2
1.3 Okre ś lenie wielko ś ci koncentracji napr ęŜ e ń .................................................................. 2
2. Metody stosowane w badaniach koncentracji napr ęŜ e ń ................................ 3
2.1 Metoda kruchych pokry ć ................................................................................................ 3
2.2 Badania modelowe ......................................................................................................... 4
2.3 Metoda elastooptyczna ................................................................................................... 4
2.4 Metoda tensometryczna.................................................................................................. 4
2.4.1 Budowa tensometrów rezystancyjnych .......................................................................................4
2.4.2 Budowa tensometrów rezystancyjnych .......................................................................................6
2.5 Metody numeryczne ....................................................................................................... 7
2.5.1 Metoda elementów sko ń czonych (MES).....................................................................................7
2.5.2 Metoda elementów brzegowych (MEB ).............................................................................. 7
3. Wykonanie ć wiczenia......................................................................................... 8
3.1 Teoretyczne okre ś lenie wielko ś ci napr ęŜ e ń ................................................................... 8
3.2 Do ś wiadczalne okre ś lenie wielko ś ci napr ęŜ e ń ............................................................ 10
3.3 Stanowisko badawcze................................................................................................... 11
3.3.1 Element badany .........................................................................................................................12
3.3.1.1 Parametry belki dwuteowej stanowi ą cej element badany ...............................................................12
3.3.1.2 Rozkład tensometrów ...........................................................................................................................12
3.3.1.3 Zastosowane czujniki ...........................................................................................................................12
3.3.2
Układ napinaj ą cy .......................................................................................................................12
3.4
Aparatura pomiarowa ................................................................................................... 15
2
Koncentracja napr ęŜ e ń w elementach konstrukcji stalowej
Celem ć wiczenia jest zapoznanie si ę ze zjawiskiem koncentracji napr ęŜ e ń w
elementach konstrukcyjnych, przyczynami wyst ę powania koncentracji, podstawami
teoretycznymi oraz praktycznymi metodami okre ś lania miejsc i wielko ś ci wyst ę puj ą cych
napr ęŜ e ń .
1.
Podstawy teorii koncentracji napr ęŜ e ń
1.1
Przyczyny powstawania koncentracj i napr ęŜ e ń
W teorii koncentracji napr ęŜ e ń posługujemy si ę poj ę ciami: „linia sił” i „potok sił”. S ą
to umowne linie poprowadzone wewn ą trz ciała spr ęŜ ystego w przewidywanym kierunku
przekazywania oddziaływania sił (rys. 1). Przy wej ś ciu i wyj ś ciu z ciała linie sił odpowiadaj ą
(pokrywaj ą si ę ) kierunkom oddziaływania sił zewn ę trznych.
Rysunek 1
Całokształt linii sił, zwany „ potokiem sił ” rozkłada si ę w ciele spr ęŜ ystym, w
miejscach odpowiednio oddalonych od miejsc przyło Ŝ enia obci ąŜ e ń skupionych,
równomiernie w całym przekroju prostopadłym do osi. T ę niezwykle istotn ą dla celów
praktycznych prawidłowo ść okre ś la zasada de Saint Venanta (rys. 2) :
„Je Ŝ eli na pewien niewielki obszar ciała spr ęŜ ystego w równowadze działaj ą kolejno
rozmaicie umieszczone ale statycznie równowa Ŝ ne obci ąŜ enia, to w odległo ś ci od tego
obszaru, przewy Ŝ szaj ą cej wyra ź nie jego rozmiary, powstaj ą jednakowe stany napr ęŜ enia i
odkształcenia.”
3
1016338000.213.png
P
d
=
A
P
P
P
d
=
A
P
P
2
2
P
P
2
2
P
P
P
d
=
d
=
d
=
A
A
A
Rysunek 2
Wszelkie szczegóły kształtu elementu, wywołuj ą ce zmian ę potoku sił, staj ą si ę
przyczyn ą powstawania koncentracji napr ęŜ e ń wewn ą trz elementu. Przy gwałtownych
(skokowych) zmianach przekroju belki, wyst ę puj ą rozszerzenia lub zw ęŜ enia potoku sił, a
przy załamanej osi belki, wyst ę puj ą skrzywienia osi „ potoku sił ” (przypadek analizowany w
niniejszym ć wiczeniu) – ( rys .1). Przyczyn ą powstawania koncentracji, poza szczegółami
kształtu, mog ą by ć równie Ŝ niejednorodne własno ś ci spr ęŜ yste materiałów, wynikaj ą ce z
niejednorodno ś ci jego struktury, wad lub uszkodze ń materiału w rodzaju porowato ś ci czy
p ę kni ęć .
1.2
Podstawowe rodza j e koncentrac j i napr ęŜ e ń
Koncentracja pierwotna – wyst ę puje w miejscach przyło Ŝ enia obci ąŜ enia zewn ę trznego (w
wi ę kszo ś ci przypadków wielko ść ta jest znana i mo Ŝ liwa do ś cisłego okre ś lenia).
Koncentracja wtórna – wyst ę puje w rezultacie przeciwstawiania si ę ciała spr ęŜ ystego
oddziaływaniom zewn ę trznym (zarówno wielko ść jest i miejsce wyst ę powania nie s ą znane).
1.3
Okre ś lenie wielko ś ci koncentracji napr ęŜ e ń
Wielko ść koncentracji napr ęŜ e ń jest stosunkiem najwi ę kszego rzeczywistego
napr ęŜ enia, działaj ą cego w danym przekroju (punkcie) do ś redniego, okre ś lonego
teoretycznie za pomoc ą metod wytrzymało ś ci materiałów. Wielko ść ta charakteryzuje si ę
współczynnikiem koncentracji napr ęŜ e ń K T okre ś lanym wzorem:
s
me
K
=
(
T
s
st
gdzie: σ me najwi ę ksze, okre ś lone eksperymentalnie napr ęŜ enie w rozpatrywanym
przekroju,
σ st ś rednie, teoretyczne okre ś lone napr ęŜ enie, w punkcie działania najwi ę kszego
napr ęŜ enia rzeczywistego
4
1016338000.224.png 1016338000.235.png 1016338000.246.png 1016338000.001.png 1016338000.012.png 1016338000.023.png 1016338000.034.png 1016338000.045.png 1016338000.056.png 1016338000.067.png 1016338000.078.png 1016338000.089.png 1016338000.100.png 1016338000.111.png 1016338000.122.png 1016338000.133.png 1016338000.144.png 1016338000.155.png 1016338000.165.png 1016338000.176.png 1016338000.180.png 1016338000.181.png 1016338000.182.png 1016338000.183.png 1016338000.184.png 1016338000.185.png 1016338000.186.png 1016338000.187.png 1016338000.188.png 1016338000.189.png 1016338000.190.png 1016338000.191.png 1016338000.192.png 1016338000.193.png 1016338000.194.png 1016338000.195.png 1016338000.196.png 1016338000.197.png 1016338000.198.png 1016338000.199.png 1016338000.200.png 1016338000.201.png 1016338000.202.png 1016338000.203.png 1016338000.204.png 1016338000.205.png 1016338000.206.png 1016338000.207.png 1016338000.208.png 1016338000.209.png 1016338000.210.png 1016338000.211.png 1016338000.212.png 1016338000.214.png 1016338000.215.png 1016338000.216.png 1016338000.217.png 1016338000.218.png 1016338000.219.png 1016338000.220.png 1016338000.221.png 1016338000.222.png 1016338000.223.png 1016338000.225.png 1016338000.226.png 1016338000.227.png 1016338000.228.png 1016338000.229.png 1016338000.230.png 1016338000.231.png 1016338000.232.png 1016338000.233.png 1016338000.234.png 1016338000.236.png 1016338000.237.png 1016338000.238.png 1016338000.239.png 1016338000.240.png 1016338000.241.png 1016338000.242.png 1016338000.243.png 1016338000.244.png 1016338000.245.png 1016338000.247.png 1016338000.248.png 1016338000.249.png 1016338000.250.png 1016338000.251.png 1016338000.252.png 1016338000.253.png 1016338000.254.png 1016338000.255.png 1016338000.256.png 1016338000.002.png 1016338000.003.png 1016338000.004.png 1016338000.005.png 1016338000.006.png 1016338000.007.png 1016338000.008.png 1016338000.009.png 1016338000.010.png 1016338000.011.png 1016338000.013.png 1016338000.014.png 1016338000.015.png 1016338000.016.png 1016338000.017.png 1016338000.018.png 1016338000.019.png 1016338000.020.png 1016338000.021.png 1016338000.022.png 1016338000.024.png 1016338000.025.png 1016338000.026.png 1016338000.027.png 1016338000.028.png 1016338000.029.png 1016338000.030.png 1016338000.031.png 1016338000.032.png 1016338000.033.png 1016338000.035.png 1016338000.036.png 1016338000.037.png 1016338000.038.png 1016338000.039.png 1016338000.040.png 1016338000.041.png 1016338000.042.png 1016338000.043.png 1016338000.044.png 1016338000.046.png 1016338000.047.png 1016338000.048.png 1016338000.049.png 1016338000.050.png 1016338000.051.png 1016338000.052.png 1016338000.053.png 1016338000.054.png 1016338000.055.png 1016338000.057.png 1016338000.058.png 1016338000.059.png 1016338000.060.png 1016338000.061.png 1016338000.062.png 1016338000.063.png 1016338000.064.png 1016338000.065.png 1016338000.066.png 1016338000.068.png 1016338000.069.png 1016338000.070.png 1016338000.071.png 1016338000.072.png 1016338000.073.png 1016338000.074.png 1016338000.075.png 1016338000.076.png 1016338000.077.png 1016338000.079.png 1016338000.080.png 1016338000.081.png 1016338000.082.png 1016338000.083.png 1016338000.084.png 1016338000.085.png 1016338000.086.png 1016338000.087.png 1016338000.088.png 1016338000.090.png 1016338000.091.png 1016338000.092.png 1016338000.093.png 1016338000.094.png 1016338000.095.png 1016338000.096.png 1016338000.097.png 1016338000.098.png 1016338000.099.png 1016338000.101.png 1016338000.102.png 1016338000.103.png 1016338000.104.png 1016338000.105.png 1016338000.106.png 1016338000.107.png 1016338000.108.png 1016338000.109.png 1016338000.110.png 1016338000.112.png 1016338000.113.png 1016338000.114.png 1016338000.115.png 1016338000.116.png 1016338000.117.png 1016338000.118.png 1016338000.119.png 1016338000.120.png 1016338000.121.png 1016338000.123.png 1016338000.124.png 1016338000.125.png 1016338000.126.png 1016338000.127.png 1016338000.128.png 1016338000.129.png 1016338000.130.png 1016338000.131.png 1016338000.132.png 1016338000.134.png 1016338000.135.png 1016338000.136.png 1016338000.137.png 1016338000.138.png 1016338000.139.png 1016338000.140.png 1016338000.141.png 1016338000.142.png 1016338000.143.png 1016338000.145.png 1016338000.146.png 1016338000.147.png 1016338000.148.png 1016338000.149.png 1016338000.150.png 1016338000.151.png 1016338000.152.png 1016338000.153.png 1016338000.154.png 1016338000.156.png
 
2.
Metody stosowane w badaniach koncentracji napr ęŜ e ń
Mo Ŝ liwe miejsca lub strefy wyst ę powania wtórnych koncentracji napr ęŜ e ń , okre ś la si ę
wst ę pnie na podstawie analizy „potoku sił”. Mo Ŝ na tu te Ŝ posłu Ŝ y ć si ę metod ą analogii,
wykorzystuj ą c rezultaty wcze ś niej wykonanych bada ń przy rozwi ą zywaniu podobnych zada ń .
Dzi ę ki tym wst ę pnym ustaleniom badania eksperymentalne (np. tensometryczne)
przeprowadzone s ą tylko dla okre ś lonego przekroju (strefy), gdzie spodziewa ć si ę nale Ŝ y
wyst ą pienia koncentracji. Powy Ŝ sza kolejno ść okre ś lania koncentracji napr ęŜ e ń pozwala
skróci ć do minimum kosztowne i pracochłonne badania eksperymentalne.
2.1
Metoda kruchych pokry ć
Powierzchni ę elementu konstrukcyjnego lub jego modelu pokrywa si ę warstw ą
kruchej substancji, ś ci ś le przylegaj ą cej do powierzchni. W wyniku obci ąŜ enia elementu w
warstwie kruchej pokrycia pojawiaj ą si ę układy p ę kni ęć w kierunkach prostopadłych do
kierunków maksymalnych napr ęŜ e ń rozci ą gaj ą cych ( rys . 3).
d
d
d
d
k
k
d
d
k
d
k
d
d
d
d
k
k
d
Rysunek 3
Zasadnicze typy p ę kni ęć kruchego pokrycia: a) p ę kni ę cia prostopadłe do kierunku napr ęŜ enia δ 1k przy
obci ąŜ eniu elementu, b) p ę kni ę cia prostopadłe do kierunku napr ęŜ enia δ 2k przy obci ąŜ aniu elementu po
uprzednim uzyskaniu p ę kni ęć typu a, c) p ę kni ę cia prostopadłe do kierunku napr ęŜ enia, uzyskane przy
odci ąŜ eniu elementu
Badaj ą c pr ę ty pryzmatyczne poddawane rozci ą ganiu wzgl ę dnie zginaniu, wzrasta
liczba p ę kni ęć , przypadaj ą ca na jednostk ę długo ś ci wzdłu Ŝ osi pr ę ta. Mo Ŝ na zatem, okre ś li ć
zwi ą zek empiryczny mi ę dzy g ę sto ś ci ą p ę kni ęć a odkształceniem. Zwi ą zek ten jest podstaw ą
oszacowania warto ś ci odkształce ń głównych na powierzchni obiektu pokrytego układami
p ę kni ęć kruchego pokrycia. Znaj ą c odkształcenia główne oraz stałe E, ν danego materiału,
wyznacza si ę odpowiednie warto ś ci napr ęŜ e ń głównych. Bezpo ś rednia obserwacja kolejno ś ci
pojawiania si ę p ę kni ęć kruchego pokrycia, w miar ę obci ąŜ ania elementu oraz ko ń cowej
g ę sto ś ci p ę kni ęć , umo Ŝ liwia ustalenie miejsc spi ę trze ń napr ęŜ e ń . Ze wzgl ę du na pewien
rozrzut wyników pomiarów g ę sto ś ci p ę kni ęć , warto ś ci odkształce ń napr ęŜ e ń wyznaczone t ą
metod ą maj ą charakter orientacyjny.
5
1016338000.157.png 1016338000.158.png 1016338000.159.png 1016338000.160.png 1016338000.161.png 1016338000.162.png 1016338000.163.png 1016338000.164.png 1016338000.166.png 1016338000.167.png 1016338000.168.png 1016338000.169.png 1016338000.170.png 1016338000.171.png 1016338000.172.png 1016338000.173.png 1016338000.174.png 1016338000.175.png 1016338000.177.png 1016338000.178.png 1016338000.179.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin