Ustawa z dn. 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Def. – art. 6
Ustawa określa:
1) zadania w zakresie pomocy społecznej;
2) rodzaje świadczeń z pomocy społecznej oraz zasady i tryb ich udzielania;
3) organizację pomocy społecznej;
4) zasady i tryb postępowania kontrolnego w zakresie pomocy społecznej.
Definicja pomocy społ.
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu
umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych,
których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby
i możliwości.
Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej,
współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi
i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami
wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.
Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia
niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających
godności człowieka. Zmierza do życiowego usamodzielnienia
osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności
uzasadniających udzielenie pomocy.
Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione,
jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej.
Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania
w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.
Uprawnieni do pomocy społecznej:
1.osoba i rodzina
Pomoc społeczna jest własnym prawem osoby.
Pojecie rodziny – inne niż w prawie cywilnym, kodeksie rodzinnym i opiekuńczym oraz w zabezpieczeniu społ.
poza pomocą społ.
rodzina- osoby spokrewnione lub niespokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:
1) ubóstwa;
2) sieroctwa;
3) bezdomności;
4) bezrobocia;
5) niepełnosprawności;
6) długotrwałej lub ciężkiej choroby;
7) przemocy w rodzinie;
7a) potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
8) potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
9) bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa
domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
10) braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej całodobowe
placówki opiekuńczo-wychowawcze;
11) trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy;
12) trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
13) alkoholizmu lub narkomanii;
14) zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
15) klęski żywiołowej lub ekologicznej.
2. obywatele i cudzoziemcy
obywatele RP- zamieszkanie i przebywanie na terytorium RP
obywatele EOG i UE – dodatkowo zezwolenie na pobyt
cudzoziemcy- zamieszkanie i przebywanie na terytorium RP na podstawie właściwych zezwoleń dotyczących cudzoziemców ( w tym pobyt tolerowany i status uchodźcy )
rozwiązanie związane z miedzyn. i ponadnarod.
3. grupy i społeczności
o grupach społ. jest mowa w kontekście rządowych programów ( mających na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin lub grup społ. )
o grupach i środowiskach lokalnych mowa jest natomiast w kontekście zadania pracownika socjalnego pobudzania społ. aktywności i inspirowania działań samopomocowych.
Pomoc społeczna polega w szczególności na:
1) przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawą świadczeń;
2) pracy socjalnej;
3) prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej;
4) analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy
społecznej;
5) realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych;
6) rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych
Podmioty wykonujące zadania z zakresu pomocy społ.
Jednostki samorządu teryt. i organy adm. Rządowej:
Gmina ( własne obligatoryjne i nie; zlecone )
Powiat (własne , zlecone )
Adm. rządowa
Samorząd województwa
Wojewoda
Minister właściwy ds. zabezpieczenia społ.
Gmina i powiat nie mogą odmówić pomocy osobie potrzebującej, mimo istniejącego obowiązku osób fiz. lub prawnych do zaspokojenia potrzeb życiowych.
Zadań nie można zlecać:
Partiom polit.
Zw. zaw. i organizacjom pracodawców
Fundacjom tworzony przez partie polit.
Świadczeniami z pomocy społecznej są: charakter celościowy ( nie: przyczynowy )
1) świadczenia pieniężne:
a) zasiłek stały,
b) zasiłek okresowy,
c) zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
d) zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie,
e) pomoc dla rodzin zastępczych,
f) pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki,
g) świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych
z nauką języka polskiego dla uchodźców;
2) świadczenia niepieniężne:
a) praca socjalna,
b) bilet kredytowany,
c) składki na ubezpieczenie zdrowotne,
d) składki na ubezpieczenia społeczne,
e) pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
f) sprawienie pogrzebu,
g) poradnictwo specjalistyczne,
h) interwencja kryzysowa,
i) schronienie,
j) posiłek,
k) niezbędne ubranie,
l) usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz
w rodzinnych domach pomocy,
m) specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w
ośrodkach wsparcia,
n) mieszkanie chronione,
o) pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,
p) opieka i wychowanie w rodzinie zastępczej i w placówce opiekuńczo-wychowawczej,
q) pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym
w mieszkaniu chronionym, pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, pomoc na
zagospodarowanie - w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych,
r) szkolenia, poradnictwo rodzinne i terapia rodzinna prowadzone przez
ośrodki adopcyjno-opiekuńcze.
Zasiłek stały
Zasiłek okresowy
Zasiłek celowy
Zasiłek specjalny
Zasiłek stały przysługuje:
1) pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu
wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od
kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; w wysokości różnicy między dochodem i kryterium dochodowym, nie mniej niż 30 zł. I nie więcej niż 418 zł. Miesięcznie
2) pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu
wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również
dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę
w rodzinie.
Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę,
niepełnosprawność, bezrobocie, brak możliwości utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:
1) osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego
osoby samotnie gospodarującej;
2) rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.
W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek
celowy.
Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości
kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych
przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a
także kosztów pogrzebu. Ma łagodzić skutki zdarzeń losowych ( klęski żywiołowej, ekologicznej )
Osobom bezdomnym i innym osobom niemającym dochodu oraz możliwości
uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w
Narodowym Funduszu Zdrowia może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie
części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne
zasiłek specjalny – w wyjątkowych sytuacjach przekroczenie kryterium dochodu nie jest przeszkodą do przyznania tego zasiłku.
Pomoc pieniężna polega na opłaceniu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osoby, która przebywa na bezpłatnym urlopie albo rezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania osobistej opieki nad członkiem rodziny. Może być przyznana w celu ekonomicznego usamodzielnienia.
Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin
w ich środowisku społecznym. Praca socjalna prowadzona jest:
1) z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i
samodzielności życiowej;
2) ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań
instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności
Udzielana jest bez względu na dochód, na podstawie kontraktu socjalnego, z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia.
Obejmuje: specjalistyczne poradnictwo ( prawne, psychologiczne, rodzinne ) oraz interwencję kryzysową (zespól interdyscyplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu )
Osoba lub rodzina ma prawo do schronienia, posiłku i niezbędnego ubrania, jeśli jest tego pozbawiona.
Indywidualny program wychodzenia z bezdomności realizowany przez ośrodek pomocy społ.
Sprawienie pogrzebu
Opieka w bezradnym osamotnieniu – osobie, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innej osoby, a jest jej pozbawiona
Pożywienie, higiena, pielęgnacja, kontakty z otoczeniem
Ośrodki wsparcia ( dziennego pobytu ) – środowiskowy dom samopomocy, dzienny dom pomocy, dom dla matek z dziećmi i kobiet w ciąży, schronisko dla bezdomnych, klub samopomocy
Rodzinny dom pomocy
Mieszkanie chronione
Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności,
niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego
kosztu utrzymania.
Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą
się na domy dla:
1) osób w podeszłym wieku;
2) osób przewlekle somatycznie chorych;
3) osób przewlekle psychicznie chorych;
4) dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie;
5) dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie;
6) osób niepełnosprawnych fizycznie.
Domy pomocy społecznej mogą prowadzić, po uzyskaniu zezwolenia wojewody:
1) jednostki samorządu terytorialnego;
2) Kościół Katolicki, inne kościoły, związki wyznaniowe oraz organizacje społeczne,
fundacje i stowarzyszenia;
3) inne osoby prawne;
4) osoby fizyczne.
Rodzinie mającej trudności w wypełnianiu swoich zadań oraz dziecku z tej rodziny
udziela się pomocy, w szczególności w formie:
1) poradnictwa rodzinnego;
2) terapii rodzinnej rozumianej jako działania psychologiczne, pedagogiczne i
socjologiczne, mające na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania
jej zadań;
3) pracy socjalnej;
4) zapewnienia dzieciom opieki i wychowania poza rodziną.
Wiele miejsca poświęca się w ustawie rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej i ośrodkowi adopcyjno-opiekuńczemu.
Pomoc na rzecz osób usamodzielnianych – dla osób, które osiągnęły pełnoletność w rodzinie zastępczej lub zakładach ( placówkach ) stacjonarnej i niestacjonarnej opieki.
Uchodźcy udziela się pomocy mającej na celu wspieranie procesu jego integracji
Pomocy, udziela się w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy i obejmuje ona:
1) świadczenia pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z
nauką języka polskiego, w wysokości od 420 zł do 1 149 zł miesięcznie na
osobę;
2) opłacanie składki na ubezpieczenie zdrowotne określonej w przepisach o
powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia;
3) specjalistyczne poradnictwo.
Pomoc jest realizowana w ramach indywidualnego programu integracji, uzgodnionego między powiatowym centrum pomocy rodzinie a uchodźcą, określającego wysokość, zakres i formy pomocy, w zależności od indywidualnej sytuacji życiowej uchodźcy i jego rodziny.
zobowiązania:
1) powiatowego centrum pomocy rodzinie do:
a) udzielania uchodźcy informacji dotyczącej pomocy określonej w programie
oraz warunkach jej wstrzymania lub odmowy udzielenia,
b) współdziałania z uchodźcą oraz wspierania go w kontaktach ze środowiskiem
lokalnym, w tym w nawiązaniu kontaktu z właściwym dla
miejsca zamieszkania uchodźcy ośrodkiem pomocy społecznej,
c) pomocy w uzyskaniu możliwości zamieszkania, w tym w miarę możliwości
w mieszkaniu chronionym,
d) prowadzenia z uchodźcą pracy socjalnej,
e) innych uzgodnionych z uchodźcą działań wynikających
z indywidualnej sytuacji życiowej uchodźcy,
f) wskazania pracownika, zwanego dalej „realizatorem programu”,
uzgadniającego z uchodźcą program oraz wspierającego uchodźcę w
okresie realizacji tego programu;
2) uchodźcy do:
a)zameldowania się w miejscu zamieszkania
b) zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy w terminie ustalonym
w programie oraz aktywnego poszukiwania pracy,
c) obowiązkowego uczestnictwa w kursach języka polskiego, w przypadku
gdy zachodzi taka potrzeba,
d) współdziałania oraz kontaktowania się z realizatorem programu w ustalonych
terminach, nie rzadziej jednak niż 2 razy w miesiącu,
e) innych uzgodnionych z realizatorem programu działań wynikających z
jego indywidualnej sytuacji życiowej,
f) przestrzegania zobowiązań przyjętych w programie. – ograniczenie lub wstrzymanie
Przesłanki
- marnotrawienie świadczeń
- celowe niszczenie lub korzystanie w sposób niezgodny z przeznaczeniem
- marnotrawienie własnych zasobów finansowych
(ograniczenie świadczeń, odmowa ich przyznania albo przyznanie pomocy w formie świadczenia niepieniężnego.)
- brak współdziałania – ale nie nieumiejętność
- odmowa zawarcia kontraktu socjalnego
- niedotrzymywanie postanowień
- nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy lub leczenia odwykowego
(odmowa, uchylenie, wstrzymanie )
- dobra sytuacja majątkowa (odmowa )
- osoby pozbawione wolności ( prawomocny wyrok sądu, kara pozbawienia wolności )
- tymczasowe aresztowanie - zawieszenie
KucyPollyPonik