Przy założeniu, iż:
1. badanie sprawozdania finansowego jest przeprowadzane przez konkretnego biegłego rewidenta po raz pierwszy,
2. badana jednostka jest wystarczająco duża i złożona, by uzasadniało to zastosowanie wszystkich technik odnośnych do poszczególnych etapów,
3. istnieje system kontroli wewnętrznej w najważniejszych dziedzinach działalności,
4. istnieją przesłanki do stwierdzenia poprawności działania kontroli wewnętrznej, poszczególne podstawowe etapy badania sprawozdania finansowego przedstawić można w taki sposób jaki zostało to ujęte w schemacie 1.
Schemat 1
Etapy badania sprawozdania finansowego
Założenie, iż jednostka badana jest po raz pierwszy
Porozumienie z poprzednim biegłym rewidentem
Ustalenie warunków
i umowa o badanie sprawozdania finansowego
Badanie sprawozdania finansowego
- kolejne etapy:
ETAP
TECHNIKI / ŚRODKI UMOŻLIWIAJĄCE OSIĄGNIĘCIE CELU
ETAP I
§ rozmowy z kierownictwem jednostki,
§ określenie otoczenia i charakteru działalności jednostki na podstawie odpowiednich dokumentów,
§ odniesienie do instrukcji procedur wewnętrznych,
§ odniesienie do wykresu powiązań organizacyjnych,
§ ustalenie zakresu pomocy płynącej od poprzedniego biegłego rewidenta.
ETAP II
§ własne obserwacje,
§ dalsze rozmowy,
§ sprawdzenie wybranych typowych transakcji.
ETAP III
§ wypełnienie właściwych obszarów w kwestionariuszu kontroli wewnętrznej,
§ przeprowadzenie testów zgodności w razie konieczności,
§ przygotowanie informacji odnośnie słabych obszarów
ETAP IV
§ rozważenie wpływu obszarów, w których uznano za słabe z uwzględnieniem: istotności, ewentualnych poprawek korygujących,
§ ukończenie programu oceny systemu kontroli wewnętrznej po rozważeniu całościowego wpływu zaobserwowanych niedociągnięć,
§ poinformowanie kierownictwa jednostki o najważniejszych niedociągnięciach.
ETAP V
potwierdzenie wiarygodności zapisów księgowych jako podstawy do tworzenia sprawozdań finansowych
§ przygotowanie szczegółowego programu badania,
§ wykonanie programu badania (rozmiary próbek powinny być dobrane w sposób zapewniający reprezentatywność; możliwość zastosowania statystycznych metod doboru próbki, gdy jest to uzasadnione ilością jednorodnych transakcji; badanie szczegółowe powinno zostać dokonane na wybranych próbkach, gdy jest to uzasadnione)
ETAP VI
upewnienie się, że stworzone sprawozdania finansowe są zgodne z podstawowymi odpowiednimi zapisami
§ przygotowanie własnych lub sprawdzenie sporządzonych przez jednostkę szczegółowych sprawozdań w pełnej wersji sporządzanych pod koniec roku
ETAP VII
sformułowanie opinii co do tego, czy księgi rachunkowe dają jasny i rzetelny obraz sytuacji jednostki i czy zgodne są z prowadzoną polityką rachunkowości i innymi regulacjami
§ dokończenie weryfikacji poszczególnych składników aktywów i pasywów,
§ przeprowadzenie programu badania bilansu z uwzględnieniem porównań z poprzednimi okresami, porównań w ramach jednostki a także przy odniesieniu do wskaźników i trendów dla porównywalnych przedsiębiorstw; rozważenie wpływu zmian polityki rachunkowości i wydarzeń po dniu bilansowym,
ETAP VIII
przedstawienie opinii
§ odniesienie do list kontrolnych dotyczących zawartości raportu i możliwych błędów,
§ rozważenie zasadności wydania opinii z zastrzeżeniem,
§ sformułowanie ostatecznej wersji raportu
Þ Norma 1 podaje, iż biegły rewident przeprowadza badanie sprawozdania finansowego w sposób staranny, zgodnie z opracowanym przez siebie planem badania, w uzgodnionym z jednostką czasie, stosując właściwe rewizji finansowej metody, przy uwzględnieniu znaczenia (istotności) badanych zagadnień i zachowaniu gospodarności rewizji. Natomiast przy ustalaniu szczegółowej metodyki planowania i przeprowadzania badania sprawozdania finansowego kieruje się postanowieniami Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej.
Þ Efektem planowania badania jest sporządzenie planu i programu badania.
Þ na pierwszym etapie określa się warunki wstępne współpracy. Strony powinny uzgodnić między innymi takie kwestie, jak:
1. co jest przedmiotem współpracy,
2. odpowiedzialność i współpraca z poszczególnymi kierownikami (dyrektorami) oraz obowiązki biegłego rewidenta,
3. sposób wykonywania przez firmę badającą zadań,
4. podstawę kalkulacji wynagrodzenia biegłego rewidenta.
Warunki, zgodnie z, którymi biegły rewident będzie świadczył takie usługi sprecyzowane będą w oddzielnej umowie.
Þ Krajowa Norma wykonywania zawodu nr 5 określa ogólne zasady zawierania i ewentualne zmiany umów o badanie sprawozdań finansowych. Według niej podstawą do podjęcia badania sprawozdania finansowego jest odpowiednia umowa zawarta między podmiotem uprawnionym do przeprowadzenia badania a jednostką. Oczywiście po uprzednim uzgodnieniu warunków realizacji tejże umowy. Taką umowę może poprzedzać złożenie przez podmiot uprawniony do badania oferty, która powinna zawierać w szczególności:
· prezentację podmiotu uprawnionego,
· przewidywany czas trwania badania,
· termin złożenia opinii wraz z raportem,
· propozycję ceny za wykonanie usługi oraz sposobu zapłaty,
· ponadto objaśnienia dotyczące formalnych oraz organizacyjnych warunków jej realizacji, które przykładowo zostały zobrazowane w tabeli 6,
· można dołączyć projekt umowy o badanie, bądź też inne dokumenty uznane za istotne dla negocjacji warunków badania.
Þ Podmiot uprawniony do badania może uściślić uzgodnione warunki realizacji umowy w liście intencyjnym, zawierając w nim cele i zakres badania oraz zakres swojej odpowiedzialności wobec jednostki.
Tabela: Obowiązki badanej jednostki i podmiotu uprawnionego
JEDNOSTKA BADANA
Jagusia_17