AGATHA CHRISTIE DOM NAD KANA�EM PRZE�O�Y�A ANNA BA�KOWSKA TYTU� ORYGINA�U: BY THE PRICKING OF MY THUMBS Ha, czuj�, �e mnie kciuki sw�dz�: Co� z�ego drogi do nas szuka. (William Szekspir: �Makbet� akt IV, sc. I, t�um. Stanis�aw Bara�czak) Ksi��k� t� dedykuj� licznym czytelnikom z tego i innych kraj�w, �l�cych do mnie zapytania: �Co s�ycha� u Tommy�ego i Tuppence? Czym si� teraz zajmuj�?�. Moje najlepsze �yczenia dla Was wszystkich! Mam nadziej�, �e z przyjemno�ci� spotkacie si� zn�w z Tommym i Tuppence, wprawdzie posuni�tymi w latach, ale o wci�� niespo�ytym duchu. Agatha Christie KSI�GA PIERWSZA S�ONECZNE WZG�RZA ROZDZIA� I CIOTKA ADA Pa�stwo Beresfordowie siedzieli w�a�nie przy �niadaniu. By�a z nich ca�kiem zwyczajna para w podesz�ym wieku; w ca�ej Anglii setki takich jak oni jad�o w tym momencie �niadanie. Dzie� tak�e nie zapowiada� si� nadzwyczajnie � ot, jeden z pi�ciu powszednich dni tygodnia. Lada chwila mog�o zacz�� pada�, ale trudno by�o to przewidzie� z ca�� pewno�ci�. Pan Beresford mia� kiedy� rude w�osy; teraz z dawnej barwy pozosta�y tylko pojedyncze kosmyki, ca�o�� za� przybra�a charakterystyczny dla dawnych rudzielc�w kolor piasku z sol�. Pani Beresford pyszni�a si� za m�odu burz� czarnych, mocno poskr�canych k�dzior�w. Obecnie w owej czerni przeb�yskiwa�y gdzieniegdzie siwe pasemka, co dawa�o ca�kiem przyjemny dla oka efekt. Pani Beresford my�la�a kiedy� o ufarbowaniu w�os�w, ale w ko�cu dosz�a do wniosku, �e woli by� tak�, jak j� natura stworzy�a. Postanowi�a za to poprawi� sobie nastr�j nowym odcieniem szminki. Oto starsze ma��e�stwo przy stole nakrytym do �niadania. Mi�a z nich para, ale nic szczeg�lnego � powiedzia�by kto� patrz�cy z boku. Gdyby �w kto� � on czy ona � by� m�ody, zapewne doda�by: �No tak, s� ca�kiem mili, ale �miertelnie nudni, jak wszyscy starzy ludzie�. A jednak pa�stwo Beresfordowie nie przekroczyli jeszcze owego progu, za kt�rym cz�owiek uznaje si� za starego. Nie mieli te� poj�cia, �e � jak wielu innych � s� uwa�ani za nudnych wy��cznie ze wzgl�du na wiek. Oczywi�cie tylko przez m�odych, ale przecie� � jak pomy�leliby pob�a�liwie � ci m�odzi nic o �yciu nie wiedz�. Biedacy, stale si� martwi�, to o jakie� egzaminy, to zn�w o sprawy zwi�zane z seksem, kupuj� mn�stwo ekstrawaganckich ciuch�w, wyprawiaj� dzikie rzeczy z w�osami � a wszystko tylko po to, aby zwr�ci� na siebie uwag�. Pa�stwo Beresfordowie za�, ze swego punktu widzenia, min�li zaledwie szczytowy punkt swego �ycia. Ka�de z nich lubi�o zar�wno siebie, jak to drugie, tote� czas p�yn�� im nie tylko spokojnie, ale i przyjemnie. Zdarza�y si� oczywi�cie zgrzyty, wszystkim si� to zdarza. W�a�nie pan Beresford otworzy� list, przebieg� go oczami i od�o�y� na stosik po lewej stronie. Wzi�� nast�pny� ale jako� go nie otwiera�; r�ka zawis�a mu w powietrzu. Nawet nie patrzy� na kopert�, tylko siedzia� ze wzrokiem wbitym w stojak do tost�w. �ona obserwowa�a go przez chwil�, zanim zdecydowa�a si� przem�wi�: � Co si� sta�o, Tommy? � Sta�o? Jak to: �sta�o�? � W�a�nie pytam. � Nic si� nie sta�o. Co niby mia�oby si� sta�? � Zamy�li�e� si� nad czym� � orzek�a oskar�ycielsko Tuppence. � Nie s�dz�, bym w og�le o czym� my�la�. � Ale� tak, my�la�e�. Jeszcze raz pytam: co si� sta�o? � Nic, absolutnie nic. Przyszed� rachunek od hydraulika. � Aha! � wykrzykn�a Tuppence z b�yskiem zrozumienia w oku. � Pewnie wy�szy, ni� si� spodziewa�e�? � Naturalnie, jak zwykle zreszt�. � Nie rozumiem, czemu nie zostali�my hydraulikami. Gdyby� chocia� ty wyuczy� si� na hydraulika, mog�abym ci pomaga� i codziennie zgarnialiby�my fors� szuflami. � Niestety nie byli�my na tyle przewiduj�cy. � Czy w�a�nie temu rachunkowi tak si� przygl�dasz? � Nie, to tylko jaki� apel. � M�odociani przest�pcy czy integracja rasowa? � Nie, kolejny dom opieki dla starc�w. � C�, to przynajmniej ma jaki� sens, ale sk�d u ciebie ta zmartwiona mina? � Ach, wcale nie o tym my�la�em. � Tak? A wolno wiedzie�, o czym? � Bo widzisz, to mi co� przypomnia�o. � Ale co? Dobrze wiesz, �e i tak mi powiesz. � To naprawd� nic wa�nego. Po prostu my�la�em, �e mo�e� no, wiesz� ciotka Ada� � Ach, rozumiem! � wykrzykn�a Tuppence, zdj�ta nag�ym l�kiem. � No tak � doda�a po chwili ciszej, z namys�em. � Ciotka Ada. Wymienili spojrzenia. Jest smutn� prawd�, �e w dzisiejszych czasach niemal ka�da rodzina boryka si� z problemem, kt�ry mo�na by nazwa� �ciotka Ada�. Zmieniaj� si� tylko imiona � ciotka Amelia, Susan, Cathy, Joan � i stopnie pokrewie�stwa � babki, s�dziwe kuzynki i tak dalej. Sprawa ka�dej z nich wymaga rozwi�zania. Trzeba przedsi�wzi�� odpowiednie kroki, sprawdzi� osobi�cie ka�dy zak�ad oferuj�cy opiek� nad staruszkami, zada� mn�stwo pyta�. Prosi si� o rekomendacj� lekarzy, przyjaci�, kt�rzy swoje w�asne ciotki Ady poumieszczali ju� w takich domach jak Wawrzyny w Bexhill czy Szcz�liwe ��ki w Scarborough, gdzie �by�y idealnie szcz�liwe a� do �mierci�. Dla dzisiejszych ciotek Ad miejsce wybiera si� z wielk� staranno�ci�, nie jak dla przeci�tnej staruszki, kt�ra cierpi�c na artretyzm czy reumatyzm, mog�aby spa�� ze schod�w, albo kt�ra ma chroniczny bronchit, czy te� po prostu k��ci si� z s�siadami i wymy�la dostawcom. Tak si� nieszcz�liwie sk�ada, �e �ciotki Ady� sprawiaj� znacznie wi�cej k�opot�w ni� podopieczni z drugiego ko�ca skali wiekowej. Dzieci mo�na umie�ci� w plac�wce wychowawczej, podrzuci� krewnym albo wys�a� do odpowiedniej szko�y, gdzie mog� zosta� tak�e podczas wakacji, zorganizowa� im w�dr�wk� na kucykach albo pobyt na obozie. One same rzadko kiedy maj� co� przeciwko takiemu za�atwieniu sprawy. Co innego �ciotki Ady�. Cioteczna babka Tuppence Beresford � Primrose � zawsze sprawia�a k�opoty. Nie spos�b by�o j� zadowoli�. Zanim przekroczy�a pr�g zak�adu gwarantuj�cego serdeczn� opiek� i wszelkie wygody dla starszych os�b, zasypywa�a siostrzenic� listami, w kt�rych wynosi�a pod niebiosa zalety tej w�a�nie plac�wki, a kiedy ju� si� tam znalaz�a, nagle przychodzi�a wiadomo��, �e starsza pani obrazi�a si� i wysz�a bez s�owa. � Co� strasznego. Nie zostan� tam ani minuty d�u�ej! Tylko w ci�gu jednego roku ciotka Primrose zmieni�a jedena�cie zak�ad�w. Wreszcie napisa�a, �e pozna�a uroczego m�odego cz�owieka. Naprawd�, jest mi taki oddany! Bardzo m�odo straci� matk� i teraz rozpaczliwie potrzebuje kogo�, kto by si� nim zaj��. Wynaj�am mieszkanie i on niebawem si� do mnie sprowadza. Taki uk�ad idealnie odpowiada nam obojgu. Jeste�my pokrewnymi duszami. Nie musisz ju� nic wi�cej za�atwia�, kochana Prudence, mam zapewnion� przysz�o��. Jutro mam si� spotka� z adwokatem, bo koniecznie musz� zabezpieczy� jako� Mervyna, na wypadek, gdybym odesz�a pierwsza. To naturalna kolej rzeczy, chocia� zapewniam ci�, �e w tej chwili tryskam zdrowiem. Tuppence natychmiast wyruszy�a na p�noc (rzecz dzia�a si� w Aberdeen), ale policja by�a na miejscu jeszcze wcze�niej. Czaruj�cy Meryyn, kt�rego poszukiwano od pewnego czasu pod zarzutem wy�udzania pieni�dzy, zosta� aresztowany. Ciotka Primrose najpierw zawrza�a oburzeniem i nazwa�a ca�� akcj� prze�ladowaniem, ale po wys�uchaniu procesu, podczas kt�rego oskar�onemu zarzucono jeszcze dwadzie�cia pi�� takich samych przest�pstw, zmuszona by�a zmieni� zdanie o swym protegowanym. � Chyba powinienem pojecha� do ciotki Ady, wiesz? Min�o troch� czasu� � Tak s�dz� � przyzna�a Tuppence bez entuzjazmu. � Jak d�ugo tam nie by�e�? � Prawie rok. � Wi�cej, ponad rok. � O Bo�e! � westchn�� Tommy. � Jak ten czas leci, a� trudno uwierzy� A jednak masz racj�. � Policzy� w my�li. � To wstr�tne, �e si� tak zapomnia�o. Fatalnie si� z tym czuj�. � Chyba nie powiniene�. Przecie� posy�amy jej r�ne rzeczy, piszemy listy. � Tak, wiem. Jeste� naprawd� �wietna w tych sprawach. Ale mimo wszystko czyta si� nieraz o takich przykrych wydarzeniach. � My�lisz o tych okropnych ksi��kach z biblioteki? Los biednych staruszek opisuj� w nich jako jedno pasmo udr�ki. Tyle cierpienia� � To chyba prawda. Te historie s� przecie� wzi�te z �ycia. � No tak, na pewno istniej� takie zak�ady i tacy ludzie. S� strasznie nieszcz�liwi i bezradni w swym nieszcz�ciu. Ale co mo�na na to poradzi�? � Po prostu trzeba by� bardzo ostro�nym. Starannie wybiera� plac�wk�, zgromadzi� jak najwi�cej informacji i upewni� si�, czy maj� sympatycznego lekarza. � Sam przyznasz, �e trudno o kogo� milszego ni� doktor Murray. � Tak � z twarzy Tommy�ego znikn�� zatroskany wyraz. � Murray to ch�op pierwsza klasa. Uprzejmy, cierpliwy� Gdyby dzia�o si� co� z�ego, na pewno da�by nam zna�. � Wi�c chyba nie ma powodu do niepokoju. Ile� ona ma lat? � Osiemdziesi�t dwa� Nie, raczej osiemdziesi�t trzy. To musi by� straszne, kiedy �yje si� d�u�ej ni� wszyscy bliscy. � To tylko my tak czujemy. Oni s� innego zdania. � Nie wiemy tego na pewno. � C�, co do ciotki Ady, mo�na mie� pewno��. Nie pami�tasz, z jakim b�yskiem w oku opowiada�a nam, ilu swoich przyjaci� prze�y�a? Na koniec powiedzia�a: �A je�li chodzi o Amy Morgan, to s�ysza�am, �e nie daj� jej wi�cej ni� p� roku. Zawsze powtarza�a, �e jestem taka delikatna, a tu prosz�! Prawie na pewno j� tak�e prze�yj�. Triumfowa�a na sam� my�l o tym. � Tak czy inaczej� � Wiem, wiem � przerwa�a m�owi Tuppence. � Uwa�asz to za sw�j obowi�zek, wi�c musisz jecha�. � A nie s�dzisz, �e mam racj�? � Niestety, masz absolutn� racj�. Jad� z tob� � doda�a nieco heroicznym tonem. � Nie � zaprotestowa� Tommy. � Po co mia�aby� jecha�? To nie twoja ciotka, sam pojad�. � Niezupe�nie. Ja te� lubi� cierpie�, wi�c pocierpimy razem. To b�dzie okropne dla nas obojga i ani przez chwil� nie w�tpi�, �e dla ciotki tak�e. Ale doskonale rozumiem, �e to jedna z tych powinno�ci, od kt�rych si� nie ucieknie. � Nie, nie chc�, �eby� jecha�a. Zreszt� pami�tasz, jak os...
Jagusia_17