Systemy mnemoniczne powstały już w starożytnej Grecji, gdzie były z powodzeniem wykorzystywane przez członków Rady Starszych, następnie rozwinęły się w Rzymie, pozwalając senatorom robić spore wrażenie na plebsie i innych politykach. Proste metody sprawiały, że zapamiętywali oni tysiące jednostek informacji, danych statystycznych, czy imion. Co stanowiło ich sekret? Starożytni odkryli dwa podstawowe czynniki wzmagające pamięć: wyobraźnię i skojarzenia.
Z przykrością należy stwierdzić, iż w obecnych czasach robi się naprawdę wiele, w dodatku skutecznie, aby ograniczyć pracę naszej wyobraźni i zahamować jej rozwój. Albert Einstein mawiał, że wyobraźnia jest ważniejsza niż wiedza. Nie wykorzystując wyobraźni w procesie zapamiętywania, nie wykorzystujemy pełnych możliwości umysłu.
Najprościej mówiąc, aby skutecznie coś zapamiętać, powinieneś skojarzyć nową informację z czymś już sobie znanym, zapamiętanym wcześniej, używając do tego własnej wyobraźni.
Doskonała pamięć wymaga więc od twojej wyobraźni stworzenia obrazu, możliwie "żywego", z zastosowaniem największej ilości z poniższych zasad:
Obrazy pozytywne
Barwa
Ruch
Absurdalność i humor
Związki
Przesada
Liczby, numeracja
Uszczegółowienie
Synestezja, wrażenia zmysłowe
Amor, czyli erotyka
Kolejność, porządek
Codzienność, niecodzienność
JA w obrazach
Aktywna wyobraźnia
Aby łatwiej owe elementy było zapamiętać, ułożone są w taki sposób, że pierwsze litery tworzą wyrażenie OBRAZ PLUS AKCJA, streszczające w sobie wszystkie te zasady. Można by uzupełnić to równanie, aby wyglądało następująco: OBRAZ + AKCJA = PAMIĘĆ.
W przeważające liczbie przypadków pozytywny, przyjemny obraz lepiej zostanie zapamiętany, gdyż umysł chętniej do niego powróci. Negatywne skojarzenia mogą zaś zostać zablokowane przez naszą pamięć.
Wykorzystuj pełną gamę barw i kolorów gdzie tylko możesz w swoich mentalnych obrazach. Niech wibrują kolorem, lśnią, mienią się.
Niech twoje obrazy będą bardzo "ożywione", wykorzystuj tu rytm, który jest ważnym składnikiem ruchu. Im więcej rytmu, jego zmian, im bardziej dynamiczna i gwałtowna akcja, tym obraz będzie łatwiej zapamiętany.
Obraz zabawny i śmieszny a ponadto absurdalny i surrealistyczny zapamiętasz znacznie łatwiej.
Każdą informację, którą chcesz zapamiętać musisz związać z informacją już znaną. Spróbuj np. opisanej na Wikipedii zakładkowej metody skojarzeń. Staraj się używać symboliki tworząc takie związki, wyobrażając sobie np. znak stop, żarówkę, dom itp.
Dużo łatwiej zapamiętasz obraz np. za duży lub za mały, rzecz której jest bardzo dużo lub przeciwnie - bardzo mało, także obraz zdeformowany, głośny lub cichy. Nie bój się wyobraźni! Jeżeli chcesz wyobrazić sobie coś dużego, niech będzie naprawdę ogromne!
Dzięki wykorzystaniu lewej półkuli mózgowej poprzez numerację mentalnych obrazów czy wykorzystywanie w nich symboliki liczb, wzmacniamy znacznie pamięć.
Im więcej szczegółów sobie wyobrazisz, tym łatwiej później sobie je przypomnisz.
Przenosząc jedne wrażenia zmysłowe na inne i wykorzystując każdy ze zmysłów, tzn. wzrok, słuch, węch, smak, dotyk i aparat kinestetyczny (daje świadomość położenia ciała w przestrzeni i ruchu), bardzo wzmacniasz pamięć. Wzmacniając pamięć, wzmacniasz także zmysły!
Pamięć w tym zakresie potrafi być naprawdę fenomenalna. Wykorzystaj to!
Wykorzystuj hierarchizację i kategoryzację, łącz duże z małym, dziel wg kolorów itd.
Niecodzienne skojarzenia zapamiętasz o wiele łatwiej.
Nie wahaj się wyobrażać samego siebie, wywołujesz wtedy emocje, które ułatwiają zapamiętywanie.
Ćwicz nieustannie swoją wyobraźnię - jest ona kluczem do rozwoju pamięci doskonałej.
Kojarz ze sobą elementy, sprawiając, aby w twojej wyobraźni:
Dla zainteresowanych
Zainteresowanym polecam ponadto zapoznać się z potężnym system mnemonicznym, stworzonym przez Tony'ego Buzana, pozwalającym zapamiętać nawet 50 tysięcy jednostek informacji:
Główny System Pamięciowy >>>
Znajomość tego system pamięciowego nie jest konieczna do kompletnego opanowania Organicznej Techniki Studiowania.
Część I: TEORIA
Nie będę Cię tu łudził, że stworzenie Samopowielającej się Matrycy Pamięciowej we własnym umyśle jest proste. Wymaga od nas wielu godzin treningu wyobraźni i w ogóle nieomal heroicznego wysiłku przynosząc jednak ogromne korzyści - dzięki Głównemu Systemowi Pamięciowemu (GSP) będziemy w stanie zapamiętać praktycznie wszystko.
Podstawę GSP stanowi alfabet fonetyczny, w którym poszczególne cyfry zamienione są na spółgłoski wg poniższej prawidłowości:
Cyfra
Odpowiadające głoska
Jak zapamiętać
0
s, z
z to pierwsza głoska w słowie zero, a o to ostatnia
1
t, d
litery t i d mają jedną pionową kreskę, jak cyfra 1
2
n
pisane n ma dwie pionowe kreski
3
m
pisane m ma trzy pionowe kreski
4
r
dominującą głoską w słowie cztery jest r
5
l
rzymska cyfra L (czyli 50) kryje słowo pięć; dłoń wyciągnięta ku górze z kciukiem wyciągniętym w bok ma pięć palców
6
j
pisane j to lustrzane odbicie szóstki
7
k, g
z dwóch siódemek ułożyć można duże K
8
f, w
pisane f ma dwie pętelki, jak cyfra 8
9
p, b
litery p i b to lustrzane odbicia cyfry 9
W naszym alfabecie fonetycznym najważniejsze są wymienione wyżej głoski. Wszystkie inne nie będą miały znaczenia w dalszym tworzeniu Matrycy Pamięciowej. Dla przykładu podam listę pierwszych 10 słów - zakładek Matrycy, opartych właśnie na alfabecie fonetycznym. Oczywiście każdy może stworzyć swoje własne obrazy, ważne jest tutaj aby były one łatwe do wyobrażenia, gdyż cały system opiera się właśnie na wyobraźni i zdolności umysłu do zapamiętywania obrazów.
Ponadto dla 0 możesz wyobrazić sobie Słonia lub Słońce.
Jak widać, każdej liczbie przyporządkowany jest wyraz, który zawiera w sobie głoskę danej liczby. Dla 3 jest to np. M w wyrazie Mysz. Pozostałe głoski nie mają tu znaczenia, także złożenia "sz" i inne tego typu. Jeśli zapamiętamy te dziesięć zakładek, będziemy mogli dzięki nim zapamiętać dziesięć dowolnych informacji w określonej kolejności stosując zasady podane w poprzednim rozdziale, czyli tworząc w wyobraźni obrazy. Aby zapamiętać powyższą listę, wyobrażaj sobie po kolei każdy z obrazów z dbałością o szczegóły, następnie wyobrażaj je sobie od końca. Kiedy już oczywistym dla ciebie będzie jak własny wiek, że 1 to duch, 2 to Noe itd., możesz przejść do prostego ćwiczenia.
Staraj się zapamiętać poniższą listę słów w podanej kolejności jak najszybciej. Aby ułatwić ci zadanie, podam gotowe skojarzenia, które może sobie wyobrazić. Naturalnie możesz wymyślić też własne, co pomoże ci o wiele skuteczniej zapamiętać listę.
Drzewo - skojarz z duchem, wyobraź sobie latające, przezroczyste drzewo, które wydaje przeraźliwy dźwięk: uuuuuuuuu; atom - aby skojarzyć go z Noem możesz wykreować w wyobraźni obraz arki Noego, która z trzaskiem rozpada się w wyniku wybuchu atomowego, albo wyobraź sobie Noego ciskającego z arki bomby atomowe; stetoskop - jeżeli nie wiesz czym jest stetoskop, możesz użyć innego, kojarzącego ci się z tym słowem obrazu. Spróbuj np. stworzyć w wyobraźni wielką mysz w fartuchu i okularach patrzącą przez mikroskop, albo badającą ciężarną kobietę (lepiej ciężarną mysz!) przy pomocy stetoskopu; sofa - jeżeli zobaczysz w umyśle malutką sofę leżąca na gigantycznym kwiecie róży a w dodatku będziesz na tej sofie siedział, to gwarantuję ci, że nie zapomnisz takiego obrazu; aleja - spacerujesz jakąś znaną ci aleją, ale droga nie jest prosta - aż po szyję brniesz w stercie świeżych, zielonych i pachnących liści; dachówka może jeż w stroju robotnika przybijający dachówki na szczycie wielkiego budynku?; szyba jakiekolwiek wyobrażenie, w którym ta szyba się tłucze i np. wpada do wielkiego kosza powinno być skuteczne; miód - spróbuj wykorzystać tu różne zmysły - np. jedząc mydełko Fa, które smakuje i pachnie zupełnie jak... miód!; szczotka - nie wyobrażam sobie, aby wąż boa trzymając w zębach szczotkę czyścił sobie skórę, a ty możesz to sobie wyobrazić?; pasta do zębów - skojarzysz ją z obrazem przeznaczonym dla cyfry 0, czyli np. ze słoniem, który z upodobaniem smaruje się miętową pastą do zębów i ryczy przy tym w niebogłosy.
Jeżeli choć przez chwilę widziałeś te obrazy w wyobraźni, nie powinieneś mieć teraz problemów z odtworzeniem tej listy przypadkowych rzeczowników w podanej kolejności. Po prostu przypominasz sobie zakładkę dla danej cyfry a potem obraz, który sobie z nią skojarzyłeś. Spróbuj na wyrywki!
Podstawę Samopowielającej się Matrycy Pamięciowej stanowi 100 pierwszych zakładek pamięciowych stworzonych w sposób opisany powyżej, czyli zawierających w swojej nazwie odpowiednie głoski odpowiadające odpowiednim cyfrom. Oto przykładowe zakładki, pamiętaj jednak, że najlepsze są te stworzone przez ciebie, z zachowaniem jednak zasad alfabetu fonetycznego.
10 TeZeusz 11 TaTo 12 TiNa (Turner); DoN (Kichot) 13 DoM 14 TiR 15 TaLerz 16 TuJa 17 TaczKa 18 ToFfi 19 DąB
20 NoS 21 NiT 22 NeoN 23 NeMo 24 NuR (gat. ptaka) 25 NiL 26 NahaJ (bicz) 27 NoGa 28 NóW 29 NaPa (rodzaj guzika)
30 MaSło 31 MłoT 32 MiNa 33 MaMa 34 MuR 35 MLecz 36 MaJa 37 MaK 38 MeWa 39 MałPa
40 RoSa 41 RaDio 42 ReN, RóżaNiec 43 RaMa 44 RuRa 45 RoLa 46 RaJa (gat. płaszczki) 47 RaK 48 RaFa 49 RyBa
50 LaS 51 LoDy 52 LiNa 53 LaMa 54 LiRa 55 LaLa 56 LeJ 57 LeK 58 LeW 59 LeP
60 JaZ (zapora) 61 YeTi 62 JeżyNa 63 JaMa 64 JaR 65 JeLeń 66 JaJo 67 JaK; JasieK 68 JaWa 69 JeeP
70 KoSa 71 KoT 72 KuNa 73 KaMień 74 KuRa 75 KoaLa 76 KoJec; KiJ 77 KuK 78 KaWa; GWóźdź 79 KaPeć
80 WóZ; FoSa 81 WaTa; WiDły 82 WiNo; WłóczNia 83 WyMię 84 WóR 85 FaLa 86 WiJ 87 WeK; WaGa 88 WarzyWa 89 WiePrz
90 PieS 91 BuTy 92 PszeNica 93 PiżaMa; PuMa 94 BaR; PRoca 95 PaL; BaL 96 BoJa 97 BeKa; PąK 98 PaW; PiWo 99 PaPa; PaPież
Naucz się tych zakładek po kolei je sobie wyobrażając, jak najdokładniej, z dbałością o szczegóły. Czuj je w wyobraźni każdym zmysłem. Niech staną się dla ciebie zastępczą formą liczenia do stu.
Istnieją dwa zasadnicze sposoby na powielenie naszej Matrycy tak, aby można w niej było "zapisać" kilkadziesiąt tysięcy jednostek informacji. Każdy ze sposobów ma swoje wady i zalety, indywidualną sprawą jest więc wybór najodpowiedniejszego dla nas.
Aby zwiększyć pojemność naszej Matrycy o dodatkowe 900% możemy wymyślić zakładki obrazkowe dla liczb od 100 do 1000. Jest to rzecz bardzo czasochłonna, wymagająca od nas doskonałej znajomości słownika. Zaletą tej metody jest fakt, iż nie będziemy musieli wysilać za bardzo naszej wyobraźni w trakcie zapisywania danych do Matrycy, co miałoby miejsce, gdybyśmy powielali Matrycę na drugi opisany w następnym paragrafie sposób. Sporą wadę stanowi niemożność znalezienia dla pewnych liczb trzycyfrowych pojedynczego słowa, wystąpi więc konieczność użycia dwóch obrazów w jednej zakładce.
Jeżeli uda nam się przebrnąć przez tę część i stworzyć 1000 zakładek obrazkowych dla liczb od 0 do 999, może przejść do drugiego etapu, czyli powielenia Matrycy o dalsze 900%. Tu sprawa jest już o wiele prostsza, gdyż będziemy potrzebować jedynie dziesięciu dodatkowych obrazów, aby to uczynić. Nasza wyobraźnia wykorzysta 1000 zakładek stworzonych do tej pory, ale dodatkowo wyobrażamy je sobie:
1000 - 1999 w wielki bloku lodu
2000 - 2999 pokryte gęstym olejem
3000 - 3999 palące się w snopach iskier
4000 - 4999 pulsujące w intensywnym świetle purpury
5000 - 5999 zrobione z delikatnego zamszu
6000 - 6999 całkowicie przezroczyste
7000 - 7999 pachnące twoim ulubionym zapachem
8000 - 8999 na środku autostrady
9000 - 9999 na błękitnym niebie
Dla przykładu więc zakładka oznaczona numerem 6014 to dla nas wielki, przezroczysty Tir, a zakładka 1074 to kura tkwiąca w bloku lodu w taki sposób, że jej głowa jest na zewnątrz, może więc swobodnie gdakać (mamy tu do czynienia z dźwiękiem, jako dodatkowym bodźcem dla pamięci). Aby stworzyć zakładkę 5939 potrzebny nam będzie obraz dla liczby 939, np. PoMPa, gdzie odpowiednie litery odpowiadają odpowiednim cyfrom alfabetu fonetycznego. Wyobrażamy więc sobie pompę zrobioną z miękkiego zamszu itd.
Tysiąc Grupa 0 - 99 100 - 199 200 - 299 300 - 399 400 - 499 500 - 599 600 - 699 700 - 799 800 - 899 900 - 999
100 - 999 wzrok dinozaur arystokrata pełnia księżyca rów błyskawica kościół Concorde płomień obraz
1000 - 1999 słuch śpiew bęben rżenie jęk ryk plusk szelest dzwon skrzypce fortepian
2000 - 2999 węch glony żywica gałka muszkatałowa mięta róża skóra ser kawa las chleb
3000 - 3999 smak spaghetti pomidor orzechy awokado rabarbar cytryna wiśnie krem lody banan
4000 - 4999 dotyk piasek wilgoć papier błoto kamień piana jogurt trawa jedwab kora
...
Birdosz