Oman (’Umān, Sułtanat Omanu), państwo w pd.-zach. Azji, na Płw. Arabskim, nad Zat. Omańską i M. Arabskim; 212,5 tys. km2; 3,1 mln mieszk. (2003), Arabowie (79% ludności) miejscowi i napływowi z innych krajów arab., imigranci z Indii, Pakistanu; religia państw. islam; w miastach ok. 83% mieszk.; stol. Maskat; j.u. arab.; sułtanat. Wyżynny i pustynny (Ar-Rub al-Chali), na pn. g. Al-Dżabal al-Achdar (wys. do 3018 m); przybrzeżne w.: Masira, Kuria Muria; klimat zwrotnikowy suchy i skrajnie suchy; brak rzek stałych. Podstawą gospodarki wydobycie i eksport ropy naft.; przemysł rafineryjny, odsalarnia wody mor.; rzemiosło (tkactwo, budowa łodzi); w oazach uprawa palmy daktylowej i zbóż; koczownicza hodowla kóz, owiec i wielbłądów; gł. port mor. Matrah. — Od VIII w. rządy imamów muzułm. ugrupowania ibadytów; XVI–XVII w. miasta nadbrzeżne O. pod kontrolą Portugalii; od poł. XVIII w. sułtanat; 1793 Sultan Ibn Ahmad obalił rządy imamów i zał. panującą do dziś dynastię; od końca XIX w. wpływy bryt.; faktyczny podział O. na 2 państwa: sułtanat Maskatu i imamat O.; 1954 wojska sułtana opanowały imamat; w latach 60. wojna domowa, walka partyzancka przeciwko sułtanowi i bryt. obecności; 1971 niepodległość i członkostwo w ONZ i Lidze Państw Arab.; 1975–76 koniec wojny domowej; w latach 80. instalacja amer. baz wojsk.; 1981 współzał. Rady Współpracy Arab. Państw Zatoki, stopniowa demokratyzacja.
tatanka.com