14.Bitwy_-_Bouvines_1214.pdf

…

« 19 kwiecień 2008 »

B atalie i wodzowie wszech czasów

+ powrót do strony głównej

A jednak rycerze

Andrzej Nieuważny (2671 znaki)

Aparat urzędniczy

Andrzej Nieuważny (1496 znaków)

Arsenał minionych wieków

Michał Mackiewicz (6610 znaków)

Bitwa pod Bouvines

AR (2 znaki)

Francuskie Niderlandy

Grzegorz Łyś (5096 znaków)

Królewska ręka

Jarosław Krawczyk (2082 znaki)

Królewska stolica

Andrzej Nieuważny (1413 znaków)

Nadzieja królestwa

Andrzej Nieuważny (4055 znaków)

Nie tylko Bouvines...

Andrzej Nieuważny (437 znaków)

Niedzielna bitwa

Andrzej Nieuważny (2797 znaków)

Rycerze francuscy zwyciężają pod Bouvines, a tymczasem...

Tomasz Bohun (1614 znaki)

Spór w (byłej) rodzinie

Andrzej Nieuważny (2454 znaki)

Triumf po wiekach

Andrzej Nieuważny (2046 znaków)

Twardy i szczęśliwy gracz

Andrzej Nieuważny (2813 znaków)

Wojna po nowemu

Andrzej Nieuważny (2610 znaków)

Zatrzymać Filipa!

Andrzej Nieuważny (3667 znaków)

………

…

DRUKUJ

A jednak rycerze

Andrzej Nieuważny 18-04-2008, ostatnia aktualizacja 18-04-2008 12:55

Mimo zmian w taktyce na polu bitwy wciąż decydował atak roznoszącego wroga na kopiach i

pobłogosławionych w kościołach mieczach ciężkozbrojnego rycerstwa. Chronieni zbroją kolczą,

tarczą i zakładanym tuż przed bitwą hełmem rycerze formowali szyk „w płot”, w którym za panem

stawał jego giermek, dalej lekki jeździec („sierżant”) lub pachołek itd.

Bitwa rozpadała się na szereg pojedynków, których celem było

zrzucenie przeciwnika na ziemię i wzięcie go do niewoli w nadziei

okupu. Dowodzenie w takim starciu było iluzoryczne, a dowódca

najczęściej walczył w pierwszym szeregu. Nieco więcej kontroli

nad swym wojskiem dawał wodzowi szyk klinowy, w którym na

czele i po bokach kolumny stawali najlepsi rycerze.

W starciu rycerskich mas wiele zależało od ich zwartości i

motywacji. Złączonych więzami krwi i powinowactwa rycerzy

stających pod powiewającą nad królem Francji chorągwią Świętego

Dionizego, francuski historyk Georges Duby opisał tak: „Więzy te

uzupełniają zależność wasalną, pomagają zachować

zaprzysiężoną wierność, nie pozwalają dopuścić się zdrady, za

którą grozi utrata lenna. Jeszcze bardziej decydującym czynnikiem

jest długotrwała przyjaźń między rycerzami.

źródło: Archiwum „Mówią

Wieki"

Nawiązywana już w dzieciństwie, rozwija się podczas wspólnego

giermkowania na dworze pana, a przypieczętowana zostaje w

Zielone Świątki wspólnym uroczystym pasowaniem na rycerza;

następnie podsycana jest przez lata polowaniem i wojną, radością

wspólnych wypraw o świcie i wspólnym chwytaniem

najświetniejszych zdobyczy, których podział następuje wieczorną

porą przy winie. Mimo że skażona kłótniami, niecierpliwością i

wzajemnymi zaczepkami, leży u podstaw rzeczywistej jedności

zgromadzonych pod sztandarami drużyn. Przyczyniają się do niej

również więzy sąsiedzkie, a także poczucie przynależności do

tego samego kraju, którego trzeba wspólnie bronić, a sławę jego

powiększać”.

Ryzykowne dla wodzów walne bitwy staczano we Francji rzadko,

także ze względu na koszty. Choć król zaopatrywał armię,

kosztownie wyposażony i utrzymujący poczet rycerz stawiał się od 40 do 60 dni. Wszystko to

sprawiło, że mimo ciągłych wojen przed 1250 rokiem trudno było znaleźć takich, którzy wzięli

udział w dwóch wielkich starciach.W walce z jazdą piechota była pozornie skazana na klęskę.

Jednak uzbrojony w długą, drzewcową broń oraz w miecz czy topór, chroniony przez hełm

piechur nie był wcale łatwą ofiarą. Zaś zwalony z ranionego przezeń konia rycerz miał niewielkie

szanse na zwycięstwo. Szczególnie groźna była dlań ulubiona przez Filipa II kusza – ze stu

kroków bełt przebijał kolczugę lub łamał kość. Niska szybkostrzelność (dwa strzały na minutę)

nie pozwalała jednak używać kuszników w walnym starciu. Ważną rolę odgrywała piechota

komun miejskich.

Jak pisze Duby, „są to sprzysiężeni mieszkańcy kilku miasteczek i wsi, którzy w zamian za

określone przywileje zobowiązują się wobec króla do pewnych usług”. W tym do wystawienia lub

opłacenia pieszych żołnierzy. Podobne jak u rycerstwa więzy pozwalały milicjom nadrabiać brak

wyszkolenia.

Rzeczpospolita

Philipiak Polska Jakość, Prestiż, Zdrowie - Naszą misją jest promocja zdrowia

…

+zobacz więcej

…

…

DRUKUJ

Aparat urzędniczy

Andrzej Nieuważny 18-04-2008, ostatnia aktualizacja 18-04-2008 12:59

Czasy Filipa Augusta to nie tylko zbieranie ziem w ramach królewskiej domeny, lecz także

rewolucja w zarządzaniu. Władający dotychczas prowincjami namiestnicy (fr. prévôts), traktowali

urzędy jak dające sporą niezależność od władcy lenno.

Stawiając nad nimi bajliwów (fr. baillis), w prowincjach odebranych Plantagenetom zwanych

seneszalami (sénéchaux), Filip II odzyskał pełnię władzy. Nowi, zależni odeń urzędnicy nie tylko

wykonywali królewskie polecenia, lecz także nadzorowali wasali, kler oraz miasta. Byli

sędziami, szefami policji i wojska, a zwłaszcza nadzorcami monarszych finansów i poborców

podatkowych. Bajliwom powierzył też Filip zwoływanie wojsk na kampanię. Wzmacniający

władzę w prowincjach Filip był też pierwszym Kapetyngiem dopuszczającym systematycznie do

rady duchownych i ludzi świeckich niskiego stanu, którym powierzał zarządzanie sprawami

królestwa. Możni zwoływani byli jedynie przy uroczystych okazjach. W czasach konfliktów z

feudałami król mógł bezwzględnie liczyć na wyniesiony jedynie jego wolą zastęp sług monarchii i

państwa. Mistrz taktyki politycznej, jakim był Filip, świadom był też obowiązków wobec

wiernych mu ludzi. Ludwik IX zwierzy się po latach przyjacielowi (i biografowi) Jeanowi de

Joinville z nauk dziadka, przypominającego, że „trzeba wynagradzać mniej więcej

proporcjonalnie do zasług” i „nie można dobrze rządzić swymi ziemiami, jeśli nie umie się w

równej mierze twardo odmawiać i dawać”. Filip nie ograniczał się do ochrony miast, które

widziały w nim naturalnego protektora. Wzmacniał też autorytet monarchii, zastrzegając niektóre

sprawy sądowe dla trybunałów królewskich, a nawet zachęcając do apelacji przed tymi

trybunałami podsądnych niezadowolonych z wyroków senioralnych.

Rzeczpospolita

Philipiak Polska Jakość, Prestiż, Zdrowie - Naszą misją jest promocja zdrowia

Karmy dla psów Karmy, odżywki, akcesoria dla psów. Karmy wysokiej jakości. Zapraszamy!

Hotele Zabrze Świetnie trafileś! Wybierz nocleg i rezerwuj.

Żadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej

rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny lub

inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją,

fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody

PRESSPUBLICA Sp. z o.o.

Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub

autorów z naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.

…

…

DRUKUJ

Wojna po nowemu

Andrzej Nieuważny 18-04-2008, ostatnia aktualizacja 18-04-2008 13:02

Budując narzędzia wojowniczej polityki, Filip II potrafił wykorzystać zmiany społeczne i

gospodarcze. Idąc śladem Ludwika VI, zacieśnił więzi z wasalami, ale zadbał też o milicje

komunalne w rozwijających się bujnie miastach.

Popierał choćby „Bractwa szlachetnych igrców z kuszą”, które

oswajały plebejów z tą straszną (i budzącą opory Kościoła) bronią.

Obowiązek wojskowy uczynił mniej uciążliwym, pozwalając

wykupić się od służby niezdolnym do jej pełnienia. Ich pieniądze

szły na zaciągi najemne.

Zmienny charakter wojny wymagał nowoczesnej armii. Nie mogła

się ona składać tylko z feudalnego rycerstwa, gdyż poza czołowym

zderzeniem na polu walki pojawiały się już bardziej wyrafinowane

rozwiązania. Trzeba było różnicować uzbrojenie i specjalizować

oddziały. Poza ciężka jazdą i ustawionymi za nią giermkami,

pojawili się więc lżej uzbrojeni i zwrotniejsi konni „sierżanci” i kusznicy.

+zobacz więcej

Osobne zadania miała piechota, podzielona na stuosobowe kompanie „sierżantów pieszych”

oraz oddziały kuszników i łuczników. Częste oblężenia i obrony zamków sprawiły, że w końcu

XII wieku kiełkują już oddziały inżynieryjne. Przenosząc na grunt francuski doświadczenia

krucjat, Filip II (tak jak Ryszard Lwie Serce) rozwinął sztukę fortyfikacji i ich zdobywania.

Zniknęły ostatecznie drewniane donżony, a tych nowych, kamiennych, broniły podwójne linie

murów flankowane przez coraz potężniejsze wieże ze strzelnicami. Jak później powie

Bonaparte, wojna potrzebuje trzech rzeczy: „pieniędzy, pieniędzy i jeszcze raz pieniędzy”. Z

tego banalnego powodu stała armia królewska liczyła na początku XIII wieku ledwie 3 tys. ludzi,

w tym najwyżej 800 powoływanych okresowo na prawie lennym rycerzy. Czuwająca nad

bezpieczeństwem handlu i sprzyjająca mu monarchia czerpała zyski z rozwoju gospodarczego,

co pozwalało zaciągać najemników. Zawodowcy z Brabancji czy Nawarry walczyli we

wszystkich armiach, słynąc z bezwzględności i grabieży. Filip II zdołał jednak nie tylko zaprząc

ich do służby, ale i narzucić dyscyplinę. Bohater szturmu na Chateau-Gaillard w 1204 roku,

wódz Brabantczyków Lambert Cadoc stał się królewskim ulubieńcem.

Reformując system dowodzenia, król nie mianował następcy zmarłego w 1191 roku hrabiego

Blois, dziedzicznego wielkiego seneszala obarczonego układaniem i wykonaniem planów

wojennych. Jego funkcje podzielił między zarządzającego intendenturą pałacową wielkiego

mistrza a dowodzącego armią i odwoływalnego konetabla (od łac. comes stabuli – hrabia

nadzorca stajni).

Jego pośrednikami w kontaktach z książętami, hrabiami i baronami stali się marszałkowie.

Swego dowódcę miała piechota, która za Ludwika IX, wraz z łucznikami, kusznikami, milicjami i

saperami znajdzie się pod rozkazami wielkiego mistrza kuszników.

Bajliwowie odpowiadali za obronność zamków i prowadzili milicje komunalne oraz drobne

rycerstwo.

Rzeczpospolita

Philipiak Polska Jakość, Prestiż, Zdrowie - Naszą misją jest promocja zdrowia

Sokowirówka Philips Dużo soku bez zbędnej krzątaniny. Mikrosiateczka ze stali szlachetnej

Karmy dla psów Karmy, odżywki, akcesoria dla psów. Karmy wysokiej jakości. Zapraszamy!

…

źródło: Rzeczpospolita

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: