PRAWO O STOWARZYSZENIACH.pdf

©Kancelaria Sejmu s. 1/11

Dz.U. 1989 Nr 20 poz. 104

USTAWA

z dnia 7 kwietnia 1989 r.

Opracowano na pod-

stawie: tj. Dz.U. z

2001 r. Nr 79, poz.

855, z 2003 r. Nr 96,

poz. 874, z 2004 r. Nr

102, poz. 1055.

Prawo o stowarzyszeniach

W celu stworzenia warunków do pełnej realizacji gwarantowanej przepisa-

mi Konstytucji wolności zrzeszania się zgodnie z Powszechną Deklaracją Praw

Człowieka i Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych, umoż-

liwienia obywatelom równego, bez względu na przekonania, prawa czynnego

uczestniczenia w życiu publicznym i wyrażania zróżnicowanych poglądów oraz re-

alizacji indywidualnych zainteresowań, a także uwzględniając tradycje i powszech-

nie uznawany dorobek ruchu stowarzyszeniowego, stanowi się, co następuje:

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

1. Obywatele polscy realizują prawo zrzeszania się w stowarzyszeniach, zgodnie z

przepisami Konstytucji oraz porządkiem prawnym określonym w ustawach.

2. Prawo zrzeszania się w stowarzyszeniach może podlegać ograniczeniom przewi-

dzianym jedynie przez ustawy, niezbędnym do zapewnienia interesów bezpie-

czeństwa państwowego lub porządku publicznego oraz ochrony zdrowia lub mo-

ralności publicznej albo ochrony praw i wolności innych osób.

3. Stowarzyszenia mają prawo wypowiadania się w sprawach publicznych.

Art. 2.

1. Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach

niezarobkowych.

2. Stowarzyszenie samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury

organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności.

3. Stowarzyszenie opiera swoją działalność na pracy społecznej członków; do pro-

wadzenia swych spraw może zatrudniać pracowników.

04-08-10

©Kancelaria Sejmu s. 2/11

Art. 3.

1. Prawo tworzenia stowarzyszeń przysługuje obywatelom polskim mającym pełną

zdolność do czynności prawnych i nie pozbawionym praw publicznych.

2. Małoletni w wieku od 16 do 18 lat, którzy mają ograniczoną zdolność do czyn-

ności prawnych, mogą należeć do stowarzyszeń i korzystać z czynnego i bierne-

go prawa wyborczego, z tym że w składzie zarządu stowarzyszenia większość

muszą stanowić osoby o pełnej zdolności do czynności prawnych.

3. Małoletni poniżej 16 lat mogą, za zgodą przedstawicieli ustawowych, należeć do

stowarzyszeń według zasad określonych w ich statutach, bez prawa udziału w

głosowaniu na walnych zebraniach członków oraz bez korzystania z czynnego i

biernego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia. Jeżeli jednak jednostka

organizacyjna stowarzyszenia zrzesza wyłącznie małoletnich, mogą oni wybie-

rać i być wybierani do władz tej jednostki.

Art. 4.

1. Cudzoziemcy mający miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Pol-

skiej mogą zrzeszać się w stowarzyszeniach, zgodnie z przepisami obowiązują-

cymi obywateli polskich.

2. Cudzoziemcy nie mający miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej

Polskiej mogą wstępować do stowarzyszeń, których statuty przewidują taką

możliwość.

Art. 5.

1. Stowarzyszenia międzynarodowe mogą być tworzone na terytorium Rzeczypo-

spolitej Polskiej według zasad określonych w ustawie.

2. Stowarzyszenia mogą należeć do organizacji międzynarodowych na warunkach

określonych w ich statutach, jeżeli nie narusza to zobowiązań wynikających z

umów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną.

Art. 6.

1. Tworzenie stowarzyszeń przyjmujących zasadę bezwzględnego posłuszeństwa

ich członków wobec władz stowarzyszenia jest zakazane.

2. Nikogo nie wolno zmuszać do udziału w stowarzyszeniu lub ograniczać jego

prawa do wystąpienia ze stowarzyszenia. Nikt nie może ponosić ujemnych na-

stępstw z powodu przynależności do stowarzyszenia albo pozostawania poza

nim.

Art. 7.

1. Przepisom ustawy nie podlegają:

1) organizacje społeczne działające na podstawie odrębnych ustaw lub umów

międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną,

2) kościoły i inne związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne,

04-08-10

©Kancelaria Sejmu s. 3/11

3) organizacje religijne, których sytuacja prawna jest uregulowana ustawami o

stosunku państwa do kościołów i innych związków wyznaniowych, działa-

jące w obrębie tych kościołów i związków,

4) komitety wyborcze utworzone w związku z wyborami do Sejmu, do Senatu,

wyborem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborami do Parlamentu

Europejskiego lub wyborami do organów samorządu terytorialnego,

5) partie polityczne.

2. Do organizacji, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3, w sprawach nie uregulowa-

nych odrębnie stosuje się przepisy ustawy.

ust. 2-4 w art. 8 skre-

ślone

Art. 8.

1. Stowarzyszenie podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowe-

go, o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej.

5. Nadzór nad działalnością stowarzyszeń należy do:

1) wojewody właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia − w zakresie

nadzoru nad działalnością stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego,

2) starosty właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia − w zakresie

nadzoru nad innymi niż wymienione w pkt 1 stowarzyszeniami

− zwanych dalej „organami nadzorującymi”.

6. Przepisy ustawy nie naruszają uprawnień prokuratora wynikających z innych

ustaw.

Rozdział 2

Tworzenie stowarzyszeń

Art. 9.

Osoby w liczbie co najmniej piętnastu, pragnące założyć stowarzyszenie, uchwalają

statut stowarzyszenia i wybierają komitet założycielski.

Art. 10.

1. Statut stowarzyszenia określa w szczególności:

1) nazwę stowarzyszenia, odróżniającą je od innych stowarzyszeń, organizacji

i instytucji,

2) teren działania i siedzibę stowarzyszenia,

3) cele i sposoby ich realizacji,

4) sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa oraz

prawa i obowiązki członków,

5) władze stowarzyszenia, tryb dokonywania ich wyboru, uzupełniania składu

oraz ich kompetencje,

6) sposób reprezentowania stowarzyszenia oraz zaciągania zobowiązań mająt-

kowych, a także warunki ważności jego uchwał,

7) sposób uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek człon-

kowskich,

04-08-10

©Kancelaria Sejmu s. 4/11

8) zasady dokonywania zmian statutu,

9) sposób rozwiązania się stowarzyszenia.

2. Stowarzyszenie, które zamierza tworzyć terenowe jednostki organizacyjne, jest

obowiązane określić w statucie strukturę organizacyjną i zasady tworzenia tych

jednostek.

3. Osoba prawna może być jedynie wspierającym członkiem stowarzyszenia.

Art. 11.

1. Najwyższą władzą stowarzyszenia jest walne zebranie członków. W sprawach, w

których statut nie określa właściwości władz stowarzyszenia, podejmowanie

uchwał należy do walnego zebrania członków.

2. Statut może przewidywać zamiast walnego zebrania członków zebranie delega-

tów lub zastąpienie walnego zebrania członków zebraniem delegatów, jeżeli

liczba członków przekroczy określoną w statucie wielkość. W takich przypad-

kach statut określa zasady wyboru delegatów i czas trwania ich kadencji.

3. Stowarzyszenie jest obowiązane posiadać zarząd i organ kontroli wewnętrznej.

Art. 12.

Komitet założycielski składa do sądu rejestrowego wniosek o rejestrację wraz ze

statutem, listą założycieli, zawierającą imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia,

miejsce zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli, protokół z wyboru

komitetu założycielskiego, a także informację o adresie tymczasowej siedziby stowa-

rzyszenia.

Art. 13.

1. Wniosek o zarejestrowanie stowarzyszenia sąd rejestrowy rozpoznaje nie-

zwłocznie, a rozstrzygnięcie powinno nastąpić nie później niż w ciągu 3 miesię-

cy od dnia złożenia wniosku.

2. Sąd rejestrowy doręcza organowi nadzorującemu odpis wniosku o rejestrację

wraz z załącznikami wymienionymi w art. 12. Organ ten ma prawo wypowie-

dzieć się w sprawie wniosku w terminie 14 dni licząc od dnia jego doręczenia, a

także przystąpić, za zgodą sądu, do postępowania jako zainteresowany.

Art. 14.

Sąd rejestrowy odmawia zarejestrowania stowarzyszenia, jeżeli nie spełnia ono wa-

runków określonych w ustawie.

Art. 15.

1. Sąd rejestrowy przed wydaniem postanowienia o zarejestrowaniu stowarzysze-

nia, jeżeli uzna za niezbędne dokonanie dodatkowych ustaleń, wyznacza w tym

celu posiedzenie wyjaśniające.

2. Na posiedzenie wyjaśniające sąd rejestrowy wzywa uczestników postępowania.

04-08-10

Art. 16.

Sąd rejestrowy wydaje postanowienie o zarejestrowaniu stowarzyszenia po stwier-

dzeniu, że jego statut jest zgodny z przepisami prawa i założyciele spełniają wyma-

gania określone ustawą.

Art. 17.

1. Stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność z

chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

1a. Terenowa jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 10 ust. 2, może uzy-

skać osobowość prawną, jeżeli statut stowarzyszenia to przewiduje.

3. O wpisaniu stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego sąd rejestrowy

zawiadamia założycieli oraz organ nadzorujący, przesyłając jednocześnie temu

organowi statut.

ust. 2 w art. 17 skre-

ślony

4. Postępowanie w sprawach o wpis stowarzyszenia do rejestru stowarzyszeń,

innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych

zakładów opieki zdrowotnej do Krajowego Rejestru Sądowego jest wolne od

opłat sądowych.

Art. 20.

1. Zarząd terenowej jednostki organizacyjnej stowarzyszenia jest obowiązany, w

terminie 14 dni od chwili jej powołania, zawiadomić o tym organ nadzorujący

właściwy ze względu na siedzibę tej jednostki, podając skład zarządu i adres

siedziby jednostki, oraz doręczyć statut stowarzyszenia.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w razie zmian w składzie zarządu i adresie

siedziby terenowej jednostki organizacyjnej stowarzyszenia oraz w statucie sto-

warzyszenia.

art. 18 i 19 skreślone

Art. 21.

Zarząd stowarzyszenia ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić sąd rejestrowy o

zmianie statutu. W sprawie wpisania do rejestru zmiany statutu stowarzyszenia sto-

suje się odpowiednio zasady i tryb przewidziane dla rejestracji stowarzyszenia.

Art. 22.

1. Stowarzyszenia w liczbie co najmniej trzech mogą założyć związek stowarzy-

szeń. Założycielami i członkami związku mogą być także inne osoby prawne, z

tym że osoby prawne mające cele zarobkowe mogą być członkami wspierający-

mi.

2. Do związków, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy

ustawy.

art. 23 i 24 skreślone

04-08-10

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: