TYP LEKCJI – taka odmiana lekcji, której układ uwzględnia stosunek do ogniwa procesu nauczania i stopnia ich realizacji:
1) podająca (nauczająca) – głownie wprowadza nowy materiał
2) doskonaląca – utrwala wiadomości, umiejętności, nawyki oraz sprawność motoryczną
3) kontrolna – sprawdzająca i oceniająca przygotowanie i postępy uczniów w zakresie umiejętności, sprawności i wiadomości.
4) mieszana – łącząca różne ogniwa procesu nauczania i uczenia się.
RODZAJE LEKCJI – to takie jej odmiany, które odpowiadają określonym jej strategiom dydaktycznym, wynikającym
z teorii kształcenia wielostronnego, uczenia się przez przyswajanie, odkrywanie.
- lekcje podające – przyswajanie nowego materiału odbywa się drogą stosowania metod podających (twórczych),
- lekcje problemowe – rozwiązywanie zadań i sytuacji problemowych odbywa się na drodze odkrywania,
- lekcje eksponujące – uruchomiona zostaje emocjonalno - wolicjonalna sfera osobowości ucznia na drodze przeżywania,
- lekcje praktyczne – postępowanie dydaktyczne osiąga się drogą maksymalnej aktywizacji ucznia w działaniu.
W zależności od zadań jakie lekcja ma spełniać wyróżniamy:
ð lekcje ogólnorozwojowe
ð sportowo – treningowe
W zależności od rodzaju dyscypliny wyróżniamy:
ð lekcje gimnastyki
ð lekcje pływania
ð lekcje gier zespołowych itd.
W zależności od czasu trwania lekcji wyróżniamy:
ð lekcja mała (30 min)
ð lekcja normalna (45 min)
ð lekcja duża (90 min)
Zasada wszechstronność oddziaływania nauczyciel realizuje przez:
1) przećwiczenie całego układu ruchowego,
2) dobór odpowiednich środków wspomagających funkcjonowanie układu
krążenia, oddychania i systemu nerwowego,
3) rozwijanie i kształtowanie podstawowych cech psychomotorycznych,
4) kształtowanie umiejętności ruchowych, które znajdują zastosowanie
w aktywności rekreacyjnej i sportowej,
5) wykorzystanie tkwiących w lekcji możliwości wzbogacania wiedzy
o kulturze fizycznej,
6) zachęcanie uczniów do podejmowania własnej aktywności ruchowej.
Zasada stopniowanie wysiłku i trudności ćwiczeń (zadań ruchowych).
Droga metodycznego postępowania wiedzie od prostego do złożonego,
od łatwego do trudnego. Sens praktyczny tej zasady sprowadza się do
właściwego angażowania i kierowania stopniowo nasilającą się działalnością
ruchową dzieci. Natężenie wysiłku można regulować przez odpowiedni dobór
ćwiczeń, ich intensywność, czas trwania oraz tempo wykonania.
1) zmienność pracy mięśniowej: m. brzucha, m. grzbietu, m. prostowniki, zginacze
2) zmienność pracy dynamicznej ze statyczną
3) praca fizyczna z psychiczną
4) zmienność metod
5) zmienność ustawień
6) zmienność przyborów
I. Część wstępna
1. Zorganizowanie grupy i sprawdzenie gotowości do zajęć
2. Motywacja uczniów do zajęć
3. Wszechstronna rozgrzewka
II. Część główna
1. Realizacja zadania głównego
2. Kształtowanie umiejętności, doskonalenie sprawności
III. Część końcowa
1. Uspokojenie organizmu – fizjologiczne i emocjonalne
2. Czynności organizacyjno-prządkowe związane z zakończeniem lekcji
3. Nastawienie do samodzielnych działań na polu kultury fizycznej.
I.Metody reprodukcyjne (odtwórcze)1. Metoda naśladowcza – ścisła Nauczyciel stawia uczniów w sytuacji zadaniowej w wyniku nakazów i poleceń. Nauczyciel ściśle określa zadanie – ćwiczenie, a uczniowie ściśle je odtwarzają (naśladują pokazany ruch). Wierne odtwarzanie ćwiczenia jest nagradzane, a każde odstępstwo od pokazanego wzorca jest karane 2.Metoda zadaniowa – ścisła Nauczyciel stawia uczniów w sytuacji zadaniowej ścisłej, tzn. w takiej, w której uczniowie odczuwają wewnętrzną potrzebę osiągnięcia ściśle określonego przez nauczyciela celu. 3. Metoda programowe uczenia się - Metoda jest podobna do metody zadaniowej ścisłej. Różnica polega na tym, iż program osiągnięcia celu nauczyciel podaje nie „na żywo”, lecz w postaci broszury, tablic informacyjnych, fragmentu filmu instruktażowego, a uczeń samodzielnie uczy się, kontroluje, koryguje i ocenia się. II. Metody prokreatywne (usamodzielniające) 1. Metoda zabawowa naśladowcza Nauczyciel stwarza sytuację zadaniową polegającą na wywołaniu u dzieci potrzeby naśladowania określonego przedmiotu czy zjawiska, którego istotą jest określony ruch. Zadaniem dzieci jest naśladowanie owego przedmiotu czy zjawiska według własnego wyobrażenia I inwencji.2. Metodazabawowa – klasyczna Dzieci stawiane są w sytuacji zadaniowej przez nauczyciela, który podaje fabułę zabawy lub przepisy gry i odpowiednie czynności organizacyjne (celem przygotowania terenu zabaw i gier oraz przyborów). W tej sytuacji zachowanie się uczniów jest swobodne i samodzielne. Jedynymi ograniczeniami są fabuła i przepisy. 3. Metoda bezpośredniej celowości ruchu Nauczyciel stwarza sytuację zadaniową, polecając uczniom wykonanie prostego zadania w odpowiednio dobranej pozycji wyjściowej. Celem bezpośrednim dla uczniów jest wykonanie zadania. Właściwy cel jest znany tylko nauczycielowi. 4. Metoda programowanego usprawniania się Ćwiczący czuje się w sytuacji zadaniowej, ponieważ odczuwa potrzebę usprawniania się, w wyniku której podejmuje określony program działania (np. na ścieżce zdrowia). Rolę regulatora czynności usprawniających sprawuje środowisko (teren, przyrządy, tablice orientacyjne itp.).Wykonanie konkretnych zadań wymaga pełnej inwencji usprawniającego się.III. Metody kreatywne (twórcze) 1.Metody problemowe Nauczyciel stawia uczniów w sytuacji problemowej, to znaczy w takiej, z którą uczniowie spotykają się po raz pierwszy i nie znają sposobu jej rozwiązania. Uczniowie samodzielnie analizują sytuację, tworzą programy (pomysły) rozwiązania problemu i weryfikują jego poprawność w praktycznym działaniu. 2. Metody ruchowej ekspresji twórczej Nauczyciel stawia uczniów w sytuacji zadaniowej, którą uczniowie powinni samodzielnie, twórczo rozwiązać, przy czym każde rozwiązanie zademonstrowane przez ucznia uważa się za poprawne. Zadania polegają na inscenizacji określonych tematów ruchowych mimiką.
Metoda ruchowej ekspresji twórczej Rudolfa Labana (Strzyżewski, 1996). Improwizacja ruchowa, charakterystyczna dla tej metody, pozwala na pobudzanie uczniów do samodzielnego wyboru rozwiązania i wykonania postawionego zadania ruchowego zgodnie z własną inwencją twórczą.
Metoda ruchu rozwijającego Veroniki Sherborne (Bogdanowicz, 1996). Metoda nawiązuje do doświadczeń z okresu dziecięcego, wykorzystując dotyk, ruch oraz wzajemne relacje fizyczne, emocjonalne i społeczne do rozszerzenia świadomości samego siebie i pogłębiania kontaktu z innymi ludźmi. Ze względu na swoją uniwersalność można ją stosować w pracy z dziećmi i z dorosłymi (np. z zaburzeniami rozwojowymi).
Metoda Karla Orffa (Tatarczuk, 1991). Metoda ta nawiązuje do tradycyjnych, często ludowych, form zabaw, ćwiczeń, tańców, muzyki, porzekadeł, legend, baśni, poezji i prozy. Właśnie te formy ruchowo-muzyczno-słowne zainteresowań dzieci stały się podstawą metody, której głównym celem i zadaniem jest wyzwolenie u dzieci tendencji do samooekspresji i rozwijania inwencji twórczej.
Metoda Marii i Alfreda Kniessów. Najbardziej charakterystyczne w tej metodzie jest współdziałanie trzech podstawowych elementów: muzyki–rytmu–ruchu.
Dodatkowe pytanie:
REHABILITACJA NIEWIDOMYCH I SŁABOWIDZĄCYCH:
Podnoszenie sprawności fizycznej Usprawnianie pozostałych zmysłów Psychiczna adaptacja i akceptacja niepełnosprawności oraz jej konsekwencje Samodzielne poruszanie się Opanowanie wykonywania czynności życia codziennego Przygotowanie do aktywnego udziału w życiu społecznym środowiska niewidomych i pełnosprawnych Rozwój małej motoryki- uczynnianie ręki Ćwiczenia ruchowe uczą jak pokonywać lęk przestrzeni i uczucie onieśmielenia Wyrobienie poczucia wspólnoty i chęć współuczestniczenia z innymi dziećmi Nauka wytrwałości w wykonywaniu podejmowanych działań, zdyscyplinowania i koleżeństwa Kształtowanie prawidłowej postawy Wyrobienie jak najlepszej orientacji wzrokowej Podnoszenie wiary w swoje siły Wyrabianie poczucia rytmu i plastyki ruchowej Wzmożona czynność pozostałych zmysłów Indywidualne podejście do każdego ucznia Uczenie umiejętności korzystania ze zmysłów
CECHY INTEGRACJI POZASZKOLNEJ NIEWIDOMYCH
Dobrowolność uczestnictwa Brak stresu i niepowodzeń szkolnych Wspólny cel przebywających ze sobą Możliwość stałej modyfikacji sposobów rozwiązywania problemów Stymulowanie aktywności
ELEMENTY MECHANIZMU KOMPENSACJI ZMYSŁU WZROKU
Uwaga wyczekująca sprawnych zmysłów Umiejętność współdziałania zmysłów Pojawienie się zmysłu przeszkód Gromadzenie doświadczeń Wyposażenie w jak największy zasób słów
ROZWÓJ FIZYCZNY I MOTORYCZNY NIEWIDOMYCH
Opuszczenie głowy Wklęśnięcie klatki piersiowej Zaokrąglenie pleców Skurczenie mięśni uda i podudzia Wyciągnięte do przodu ramiona Cofnięta głowa i tułów Wysokość i ciężar ciała oraz obwód klatki piersiowej są niższe niż u osób widzących Najbardziej rozwinięte są wytrzymałość, moc, siła Najmniej rozwinięte są szybkość i zwinność
SPECYFIKA ZAJĘĆ RUCHOWYCH SPECYFIKA ZAJĘĆ:
Indywidualizacja zadań Wykorzystanie różnorodnych dźwięków Rytmizowanie zadań Specyfika przekazu informacji Specyfika Sali i pomieszczeń Stopniowanie trudności (ćwiczenia od pozycji niskich do wysokich) Specyfika nauczania nowych czynności ruchowych
NAUCZANIE NOWYCH CZYNNOŚCI RUCHOWYCH:
Bardzo dokładny opis- proste słowo, odwoływanie się do znanych rzeczy Pokaz czuciowy-dotyk przez dziecko osoby demonstrującej ćwiczenie Nauczyciel działa na aparat ruchowy ucznia- nauczyciel w roli asekuranta Głos prowadzącego- sugeruje tempo, rytm i sposób wykonania ćwiczenia Wyobrażenia surogatowe- uzyskiwane za pomocą innych zmysłów
BEZPIECZEŃSTWO NA ZAJĘCIACH:
Zaznajomienie się z przyrządami (muszą być one ustawione zawsze w tym samym miejscu) Zapoznanie z wysokością przyrządów Pomoc przy różnego rodzaju zeskokach Asekuracja Zakaz samodzielnego zmieniania położenia na Sali Gumowy pas na ścianie Wypukłe linie i punkty na boisku Odpowiednie natężenie światła Dostęp świeżego powietrza Odpowiednia kolorystyka i wystrój Maksymalna liczebność grupy to 12 osób
rambovelrocky