13. Omów budowę powrózka nasiennego (przebieg i struktury tworzące powrózek)
Powrózek nasienny przebiega przez kanał pachwinowy.
W skład powrózka nasiennego wchodzi:
- nasieniowód
- tętnica jądrowa
- tętnica nasieniowodu
- mięsień dźwigacz jądra
- tętnica mięśnia dźwigacza jądra
- żylny splot wiciowaty
- gałąź płciowa nerwu płciowo- udowego
- włókna autonomiczne
- naczynia chłonne.
Powrózek nasienny otaczają osłonki:
- powięź nasienna zewnętrzna
- powięź mięśnia dźwigacza jądra
- powięź nasienna wewnętrzna
- osłonka pochwowa.
23. Anatomia żołądka ( położenie, budowa zewnętrzna i wewnętrzna, unaczynienie i
unerwienie )
POŁOŻENIE ŻOŁĄDKA
Żołądek leży po lewej stronie jamy brzusznej w okolicy pępkowej, jest
umocowany połączeniem z przełykiem i przejęciem w dwunastnicę.
Kształt żołądka jest bardzo zmienny, zależnie od stanu wypełnienia. Żołądek zmienia również swe położenie w związku z ruchami przepony. Szczególnie granica dolna żołądka jest bardzo niestała. Na ogół większa część żołądka leży w podżebrzu lewym; odźwiernik jest położony po stronie prawej. W pozycji poziomej ciała najniższy punkt żołądka leży na wysokości od 1-czego do 2-giego kręgu lędźwiowego. W pozycji pionowej punkt ten obniża się o wysokość dwóch kręgów. Odźwiernik, który leży na wysokości I kręgu lędźwiowego w pozycji pionowej, obniża się do wysokości II kręgu lędźwiowego.
BUDOWA ZEWNĘTRZNA ŻOŁĄDKA
Żołądek stanowi duży zbiornik, w którym pokarm zostaje poddany procesom
mechanicznym i chemicznym, stad też wynika jego budowa.
W żołądku wyróżniamy dwa otwory, dwie ściany i dwa brzegi.
Otwór górny, czyli ujście wpustowe albo wpust, łączy przełyk z żołądkiem.
Otwór dolny, czyli ujście odźwiernikowe, łączce jamę żołądka z dwunastnicą, leży w obrębie odźwiernika, który na granicy żołądka zaznacza się bruzdą i ma w ścianie żołądka silny mięsień zwieracz odźwiernika.
Ściana przednia zwrócona jest do przodu i do góry.
Ściana tylna – do tyłu i do dołu (ściana tylno-dolna).
Ściany łączą się ze sobą na brzegach żołądka.
Brzeg wklęsły, krótszy, nosi nazwę krzywizny mniejszej żołądka. Krzywizna
mniejsza stanowi przedłużenie prawego brzegu przełyku i rozpoczyna się od wpustu. Jest ona skierowana w stronę prawą i do tyłu – do wątroby.
Brzeg wypukły, dłuższy, to krzywizna większa żołądka. Jest ona zwrócona w stronę lewą, do dołu i do przodu.
Mała część żołądka, obejmująca wpust to – część wpustowa. W miejscu przejęcia
brzegu lewego przełyku w część wpustowa wytwarza się wcięcie wpustowe, zwrócone ku górze. Na lewo i ku górze od części wpustowej występuje najwyżej położona część żołądka, zwrócona wypukłością ku górze, zwana dnem żołądka, wypełniająca wklęsłość lewej kopuły przepony.
Poniżej części wpustowej i dna leży największa część – trzon żołądka. Trzon
zbiegając ku dołowi zwęża się stopniowo, a następnie zagina w stronę prawą, przechodząc w wąską część odźwierników. W miejscu zagięcia żołądka, na krzywiźnie mniejszej powstaje wcięcie kątowe, stanowiące granicę między trzonem, a częścią odźwierników. Wcięciu kątowemu w przybliżeniu odpowiada tzw. kolano żołądka, stanowiące najniższy punkt krzywizny większej żołądka.
W części odźwiernikowej są dwa odcinki: szerszy, graniczący z trzonem, tzw. – jamą
odźwiernikową, i większy, graniczący z odźwiernikiem – kanał odźwiernikowy. Granicą zewnętrzną między jamą odźwiernikową a kanałem odźwiernikową może zaznaczać niestała bruzda pośrednia, biegnąca skośnie od krzywizny większej do mniejszej.
BUDOWA WEWNĘTRZNA ŻOŁĄDKA
Budowa ścian żołądka.
Ściana żołądka zbudowana identycznie jak w przełyku, czyli z: błony śluzowej i mięśniowej o układzie okrężnym i podłużnym, z tą różnicą, że zawiera jeszcze błonę surowiczą. Błona śluzowa jest obficie i charakterystycznie pofałdowana, zawiera liczne gruczoły o różnej budowie. Gruczoły trzonu są głównym producentem soku żołądkowego zawierającego enzymy trawienne. Błona mięśniowa ma 3 warstwy : podłużną, okrężną i skośną. W odźwierniku warstwa okrężna jest zgrubiała i tworzy zwieracz odźwiernika. Zbiornik żołądka charakteryzuje się wielkiej rozciągliwością ścian, zbudowanych głównie z włókien mięśniowych. Jedynie warstwa wewnętrzna – błona śluzowa nie jest rozciągliwa. Przy żołądku opróżnionym i skurczonym nadmiar błony śluzowej układa się w fałdy dzięki tkance podśluzowej, która pozwala na przesuwanie się błony śluzowej w stosunku do leżącej pod nią błony mięśniowej (kurczliwa błona mięśniowa uczestniczy w przesuwaniu dawek treści żołądkowej do dwunastnicy).
Błona surowicza i więzadła żołądka.
Z zewnątrz żołądek pokryty błoną surowiczą ( która odpowiada tutaj otrzewnej trzewnej). Jest ona cienka, gładka, zrasta się z błoną mięśniową. Schodząc z obu ścian żołądka przechodzi ona wzdłuż krzywizny mniejszej w więzadło wątrobowo-żołądkowe( pochodzi ono z krezki brzusznej żołądka). Wzdłuż krzywizny większej otrzewna przechodzi w więzadło:
- żołądkowo- przeponowe
- żołądkowo- śledzionowe
- żołądkowo- okrężnicze( Więzadła pochodzą z krezki grzbietowej żołądka )
Błona mięśniowa powstaje z tkanki mięśniowej gładkiej.
W błonie mięśniowej wyróżniamy:
1) Warstwę podłużną ( leży zewnętrznie, skupia się głównie na krzywiznach)
2) Warstwę okrężną ( leży głębiej, mniej więcej równomiernie rozłożona na ścianach
żołądka, tworzy zgrubienie w odźwierniku, stanowiąc zwieracz odźwiernika )
3) Warstwę mięśni skośnych, noszącą nazwę włókien skośnych (leży najgłębiej, odchodzi od
błony mi__niowej okr__nej w okolicy wci_cia wpustowego)
_Błona _luzowa
Wewn_trzn_ warstw_ _ciany _oł_dka stanowi gruba błona _luzowa uło_ona na tkance
pod_luzowej.
Błona _luzowa tworzy 3 rodzaje fałdów:
1) Du_e fałdy biegn_ w trzonie _oł_dka w ró_nych kierunkach, na krzywi_nie mniejszej
układaj_ si_ równolegle do niej, tworz_c „ drog_ _oł_dkow_”. Na tych fałdach, jak równie_ na
pozostałej powierzchni błony _luzowej, wyst_puj_ 2) drobniejsze fałdy w postaci wyniosło_ci
o _rednicy kilku milimetrów, oddzielone od siebie w_skimi bruzdami, s_ to pola _oł_dkowe,
których powierzchnia jest pokryta sieci_ b. drobnych bruzdek, dziel_cych błon_ _luzow_ na 3)
najdrobniejsze fałdziki.
Na powierzchni pól _oł_dkowych s_ rozrzucone dołeczki _oł_dkowe, w których otwieraj_ si_
gruczoły _oł_dka, wytwarzaj_ce sok _oł_dkowy .
Powierzchnia błony _luzowej jest pokryta nabłonkiem walcowatym jednowarstwowym ,
wy_ciela on liczne gruczoły _oł_dka, które układaj_ si_ w 3 grupy:
1) Gruczoły wpustowe
2) Gruczoły wła_ciwe ( trawie_cowi, wyst_puj_ w dnie i trzonie _oł_dka)
3) Gruczoły odwiernikowe
Gruczoły _oł_dka wytwarzaj_ sok _oł_dkowy ok.1,5l na dob_, którego głównym składnikiem
jest pepsyna( rozkłada białko i kwas solny )
Unaczynieni _oł_dka
oł_dek posiada bogate unaczynienie. Krew t_tnicza płynie do _oł_dka z aorty brzusznej
drog_ jej gał_zi trzewnych.
Krew _ylna biegnie od _oł_dka do serca prawego, przechodz_c przez sie_ naczy_
włosowatych . yły _oł_dkowe wspólnie z _yłami innych narz_dów nieparzystych jamy
brzusznej tworz_c układ _yły wrotnej, która prowadzi krew do w_troby. Naczynia _oł_dka s_
powi_zane z naczyniami innych narz_dów.
Po wyj_ciu aorty brzusznej z rozworu aortowego przepony oddaje ona par_ gał_zi _ciennych,
t_tnice przeponowe dolne . Nast_pn_ gał_zi_ jest pie_ trzewny, który odchodzi od przedniej
_ciany aorty w postaci krótkiego, grubego naczynia, dziel_cego si_ na kilka gał_zi.
1) T_tnica _ledzionowa jest najsilniejsz_ gał_zi_ pnia trzewnego. Dochodzi do wn_ki
_ledziony, do której oddaje gał_zie _ledzionowe. Na swym przebiegu oddaje:
a) gał_zie trzustkowe
b) t_tnic_ trzustkow_ wielk_
c) t_tnice _oł_dkowe krótkie
d) t_tnic_ _oł_dkowo – sieciow_ lew_
2) T_tnica _oł_dkowa lewa najmniejsza gał__ pnia trzewnego, d__y do wpustu _oł_dka i tu
oddaje gał_zie przełykowe i zespala si_ z gał_ziami przełykowymi aorty.
3) T_tnica w_trobowa wspólna (prowadzi krew do w_troby, _oł_dka, dwunastnicy i
trzustki. Po krótkim przebiegu, powy_ej od_wiernika oddaje t_tnic_ _oł_dkow_ praw_.
Biegn_c od strony prawej ku lewej, oddaje gał_zki do obu powierzchni _oł_dka i ko_cem
swym zespala si_ z t_tnic_ _oł_dkow_ lew_ ).
* T_tnice _oł_dka tworz_ dzi_ki zespoleni_ koło t_tnicze otaczaj_ce _oł_dek _oł_dek
płaszczy_nie krzywizn. W ten sposób jest zapewniony dopływ krwi do ka_dej cz__ci _oł_dka.
yły _oł_dka towarzysz_ t_tnicom i nosz_ jednoimienne nazwy. Rozró_niamy:
_yły _oł_dkowe: praw_ i lew_
_yły _oł_dkowo- sieciowe: praw_ i lew_
_yły _oł_dkowe krótkie
Obie _yły _oł_dkowe uchodz_ do pnia _yły wrotnej, przy czym dopływy _yły _oł_dkowej
lewej ł_cz_ si_ w okolicy wpustu ze splotem przełykowym, z którego krew płynie do _yły
nieparzystej i przez ni_ do _yły głównej górnej.
_yła _oł_dkowo – sieciowa prawa uchodzi do _yły krezkowej górnej, pozostałe do _yły
_ledzionowej.
Unerwienie _oł_dka
Czynno_ci _oł_dka s_ kierowane przez układ autonomiczny, którego o_rodki le__ w
o_rodkowym układzie nerwowym.
Do _oł_dka dochodz_ włókna współczulne i przywspółczulne.
Włókna przywspółczulne dochodz_ do _oł_dka drog_ nerwów bł_dnych, jako pnie nerwu
bł_dnego . Pnie te dochodz_c do _oł_dka tworz_ sploty _oł_dkowe na przedniej i tylnej jego
_cianie. Do splotów tych doł_czaj_ si_ gał_zki współczulne, odchodz_ce od splotu trzewnego i
tworz_ce sploty na _cianach naczy_ _oł_dka.
W _cianie _oł_dka tworz_ si_ 3 sploty autonomiczne, obj_te wspóln_ nazw_ splotu
jelitowego.
- splot pod_luzowy ( w tkance pod_luzowej )
- splot warstwy mi__niowej ( mi_dzy warstwami błony mi__niowej )
- splot podsurowiczy ( le_y pod otrzewn_ )
33. Omów budow_ p_cherza moczowego.
Trzon p_cherza moczowego przechodzi w szczyt p_cherza a tylko boczna cz___ tworzy dno.
Ku górze od szczytu p_cherza biegnie wi_zadło p_pkowe po_rodkowe. W obr_bie dna s_
uj_cia moczowodów i uj_cie wewn_trzne cewki moczowej, które w stanie spoczynku jest
zamkni_te przez j_zyczek p_cherza. Błona _luzowa p_cherza pokryta jest nabłonkiem
wielowarstwowym przej_ciowym. W obr_bie dna p_cherza mi_dzy uj_ciami moczowodów
a uj_ciem wewn_trznym cewki moczowej jest pole zwane trójk_tem p_cherza. Mi_dzy
uj_ciami p_cherzowymi moczowodów rozci_ga si_ fałd mi_dzymoczowodowy. Błona
mi__niowa p_cherza jest zbudowana z p_czków mi__niowych układaj_cych si_ w formie sieci.
W okolicy uj_cia wewn_trznej cewki znajduje si_ mi_sie_ zwieracz wewn_trznej cewki
moczowej. Mi_sie_ zamykaj_cy uj_cie zewn_trznej cewki to mi_sie_ zwieracz zewn_trzny
cewki. Najbardziej zewn_trzn_ warstw_ _ciany p_cherza moczowego stanowi otrzewna.
Pokrywa ona _cian_ trzonu p_cherza od jego szczytu do wysoko_ci uj_cia moczowodów.
Unaczynienie t_tnicze zapewniaj_ p_cherzowi moczowemu prawe i lewe t_tnice p_cherzowe
górne i dolne. yły p_cherzowe s_ przedłu_eniem splotu _ylnego p_cherzowego. Unerwienie
p_cherza zapewniaj_ nerwy p_cherzowe b_d_ce gał_ziami splotów p_cherzowych.
34. Wymie_ ró_nice cewki moczowej m_skiej i _e_skiej.
Długo__ 3-5 cm 15-20 cm
Zako_czenie cewki moczowej
Uchodzi w cz__ci przedsionkowej pochwy.
Ko_czy si_ uj_ciem zewn_trznym na szczycie pr_cia.
Rola
Narz_d odprowadzaj_cy mocz.
Droga moczowa i droga
płciowa (odpływ nasienia).
37. Budowa przepony miednicy
- przepona miednicy zamyka otwór dolny miednicy
- składa si_ z dwóch mi__ni: m. d_wigacza odbytu i m. gu_nicznego
mi_sie_ dwigacz odbytu
- mi_sie_ płaski, parzysty
...
Elaviel