4
1. Cele dydaktyczno-wychowawcze.
Po lekcji uczeń:
umie:
· Wyjaśnić terminy: „państwo”, „władza państwowa”, „organizacja terytorialna”, „państwo suwerenne”, „obywatelstwo oraz zasada ziemi i zasada krwi”, „cudzoziemcy”.
· Wyjaśnić, czym jest państwo i dlaczego potrzebna jest władza państwowa.
· Powiedzieć, w jaki sposób człowiek nabywa obywatelstwo i jakie zasady istnieją w tej dziedzinie.
· Powiedzieć, kogo uznajemy za cudzoziemca i jakie są zasady zmiany obywatelstwa przez cudzoziemca przebywającego na terytorium naszego kraju.
· Prawa, jakie obowiązują obywateli i cudzoziemców na terenie państwa.
potrafi:
· Wyjaśnić różne teorie państwa, które powstały na przestrzeni dziejów.
· Wyjaśnić różne kombinacje nabywania obywatelstwa w Polsce oraz kto ma prawo je nadawać, a także możliwości Polaków do nabycia obywatelstwa innego państwa.
· Wyjaśnić na czym polega podwójne obywatelstwo.
2. Metody:
· wykład,
· rozmowa nauczająca,
· praca z podręcznikiem.
3. Środki dydaktyczne:
· podręcznik
4. Tok lekcji:
Czynności nauczyciela
Czynności uczniów
Uwagi
1
2
3
I. Czynności organizacyjno – porządkowe.
· sprawdzenie listy obecności
· zapisanie tematu lekcji do dziennika
II. Rekapitulacja wtórna:
· ?
Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
III. Realizacja nowych treści:
Temat: Cechy państwa.
1. Definicje państwa
· Jakie definicje państwa obowiązywały w przeszłości, kto jego głosił oraz o czym one mówiły?
2. Definicja państwa
· Co to jest państwo?
3. Cechy państwa
· Jakie są cechy państwa?
4. Państwo organizacją terytorialną
· Dlaczego państwo jest organizacją terytorialną?
5. Suwerenność wewnętrzna i zewnętrzna państwa
· Na czym polega suwerenność wewnętrzna i zewnętrzna państwa?
6. Cudzoziemcy
· Kto to jest cudzoziemiec?
7. Obywatelstwo
· Co to jest obywatelstwo?
8. Zasady nabywania obywatelstwa
· Jakie obowiązują zasady nabywania obywatelstwa?
Uczniowie zapisują temat do zeszytu.
I. Kuczałek, D. Ura, M. Urban, Wiedza o społeczeństwie, cz. 1, Warszawa 1999, s. 24-25.
Uczniowie odpowiadają na zadane przez nauczyciela pytanie.
a) definicja Arystotelesa
· państwo wspólnotą równych obywateli, mającą na celu możliwie doskonałe życie.
b) definicja św. Tomasza z Akwinu
· państwo jako społeczność niezależna i samorządna, której celem jest dobro wspólne.
c) definicja Czesława Znamierowskiego (polski filozof, teoretyk prawa, 1889-1967)
· państwo – to zorganizowana grupa, która powstała i istnieje po to, aby ludzie mogli osiągnąć wspólne cele, a zwłaszcza utrzymać porządek wewnętrzny i zapewnić bezpieczeństwo zewnętrzne.
I. Kuczałek, D. Ura, M. Urban, Wiedza o społeczeństwie, cz. 1, Warszawa 1999, s. 25. Uczniowie odpowiadają na zadane przez nauczyciela pytanie.
· państwo jest organizacją powołaną przez społeczeństwo – ludność żyjącą na danym terytorium w celu utrzymania porządku wewnętrznego i zapewnienia bezpieczeństwa zewnętrznego oraz wyposażoną w suwerenną władzę.
· terytorium,
· ludność
· władza
· ponieważ swoją działalnością obejmuje określony obszar. Terytorium państwa wyznaczają granice. Obejmują one także strefę powietrzną nad jego obszarem, wody przybrzeżne, statki morskie i powietrzne.
· suwerenność wewnętrzna państwa – jego instytucje są niezależne w podejmowaniu decyzji od innych organizacji działających na jego terytorium;
· suwerenność zewnętrzna państwa – państwo może dobrowolnie nawiązywać równorzędne stosunki z innymi państwami, być członkiem swobodnie wybranych organizacji międzynarodowych.
Ograniczenie suwerenności może być wynikiem dobrowolnie przyjętych zobowiązań, np. ekonomicznych, militarnych lub innych
Państwo posiada instytucje, które stosują przymus w sposób legalny i jawny (np. policja, sądy, prokuratura). Ich uprawnienia i zakres działania określa prawo.
Wszyscy ludzie przebywający na terytorium danego państwa, zarówno obywatele jaki i cudzoziemcy, muszą przestrzegać obowiązującego prawa.
· to osoby przebywające na terytorium państwa, ale nie mające obywatelstwa.
· to prawny związek człowieka z państwa; będąc obywatelem danego państwa człowiek ma określone prawa i obowiązki (zwane obywatelami), np. prawa wyborcze, obowiązek obrony ojczyzny.
I. Kuczałek, D. Ura, M. Urban, Wiedza o społeczeństwie, cz. 1, Warszawa 1999, s. 26. Uczniowie odpowiadają na zadane przez nauczyciela pytanie.
· zasada ziemi – każde dziecko urodzone na terytorium danego państwa nabywa jego obywatelstwo bez względu na to, jakie obywatelstwo mają jego rodzice (tak jak jest np. w USA)
· zasad krwi – dziecko nabywa obywatelstwo tego państwa, którego obywatelami są jego rodzice bez względu na to, gdzie się urodziło (dziedziczy je po rodzicach).
Taka zasada prawna została przyjęta w Polsce. Dziecko nabywa polskie obywatelstwo, gdy oboje rodzice lub jedno z nich ma obywatelstwo polskie.
· Cudzoziemcy mogą zabiegać o przyznanie im obywatelstwa polskiego, jeśli mieszkają w Polsce ponad 5 lat. W Polsce obywatelstwo nadaje Prezydent RP.
maro2030