1. Zacznijmy od elementow sciezki rytmicznej. Pierwszym z nich jest siezka bebna basowego - stopy (kick). Stopa w trance to absolutna podstawa. Prawda jest, ze kiedys wystarczylo uruchomic probke z popularnego automatu perkusyjnego TR-909 marki Roland i mozna bylo grac imprezy trancowe. Od jakiegos czasu obowiazuje jednak zasada, ze stopa trancowa musi byc dopracowana w kazdym szczegole. Kick powinien byc mocny, miesisty, zwarty i bardzo energetyczny- z szybkim atakiem i atrakcyjnym wybrzmieniem, pasujacym do charakteru utworu. 2. Kompresja musi byc. Nastepnym narzedziem, ktore bedzie nieodzowne podczas pracy nad miesista stopa, jest kompresor. Wlasciwa kompresja to kolejny krok do sukcesu. 3. A moze znieksztalcenie ? Aby dzwiek kick ladnie zaokraglic i dodac mu tzw. kopa, mozna w odniesieniu do sciezki stopy lub jednego z jej elementow skladowych zaaplikowac odrobine (ale naprawde odrobine) efektu overdrive 4. Delay nie zaszkodzi. Jesli ktos chce, to moze sprobowac poeksperymentowac z efektem delay w ustawieniu typu slap (krotkie szybko odbijajace sie echo). Dla skomasowania poszczegolnych odbic mozna dodac odrobine dobrej jakosci poglosu. Kick z wybrzmieniem poglosowym najlepiej stosowac w momencie zatrzymania, czyli tam gdzie jest duzo przestrzeni w miksie. Gdy wlozymy stope z poglosem do calego utworu, wowczas zamiast dobrego brzmienia mozna nam wyjsc tzw. ''zupa'' calkowicie niszczac czytelnosc miksu. 5.Wzbogacenie werbla Werbel mozna wzbogacic uderzeniem typu clap. Oba te brzmienia stosuje sie nie tylko rownolegle, ale pojedynczo, zamieniajac rolami w kolejnych czesciach aranzacji. 6. Zdejmij dol dla werbla i clapa W przypadku sciezek werbla i clapu warto za pomoca korektora usunac najnizsze czestotliwosci. Punkt odciecia ustaw w okolicach 100-200 Hz, wyszukujac odpowiedzniej wartosci w zaleznosci w kontekscie pozostalych sciezek. Aby dodac tym sladom prezencji sprobuj niznacznie podbic pasmo w okolicach 6-8 kHz. 7. Dla sciezki bassu uzyj filtru dolnoprzepustowego. Filtr taki tlumi pasmo powyzej czestotliwosci ustawionej jako czestotliwosc odciecia. Takie rozwiazanie pozwoli uzyskac lepiej wybrzmiewajaca partie stopy. Aby bass zabrzmial precyzyjnie, zastosuj zdecydowana kompresje, mozesz tez wzmocnic linie bassowa dodajac grajace ojtawe nizej brzmienie subbassowe. 8. Wspolpraca bassu i stopy. Punktem wyjscia do zaprogramowania trancowej lini bassowej jest klasyczny schemat, w ktorym bass gra pomiedzy uderzeniami stopy. Im ciekawiej zaprojektujesz nuty dla sciezki bassu, tym wieksza szansa na stworzenie przebojowego utwory ;p Eksperymentatorzy moga wykorzystac podzialy arpeggio. 9. Odlecmy w przestrzen. Wielu poczatkujacych producentow uznaje tluste sciezki padow za najwazniejszy element nowoczesnych utworow trance. Byc moze tak jest. Szeroki dywan elektryzujacego brzmienia, jaki unosi sie nad reszta aranzacji, stal sie szczegolnie popularny, od momentu kiedy trancowa scene zdominowali holenderscy dj. Nie znaczy to jednak ze kazdy kawalek musi sie zaczynac od podobnych zagrywek z wykorzystaniem typowego atmosferycznego brzmienia. Nie znaczy to takze ze, szeroki, szumiacy pad musi grac przez cala dlugosc utworu. Najciekawsze utwory trance nie tylko ruszaja, ale i opieraja sie na ciekawej lini bassowej, wspieranej przez stope. Zatem moze warto poczekac chwile, zanim z arsenalu brzmien wyciagniemy ta szeroka, czesto odstrojona barwe syntetyczna, ktorej brzminie rozlewa sie po okolicy jak wielki laserowy ocean. 10. Najwazniejsza jest melodia. Gdy juz ktos uprze sie na wykorzystanie atmosferycznego brzmienia, znanego z tysiecy produkcji powstalych w ciagu kilku ostatnich lat, powinien pamietac ze w utworze trance najwazniejsza jest dobra melodia, a nie uzyte brzmienie. Jesli masz ciekawy motyw, ekscytujacy bass, poruszajacy patern rytmiczny i wlasciwie dobrana barwe instrumentu prowadzacego melodie, to sukces jest murowany. Jesli w czasie produkcji caly czas masz wrazenie ze czegos brakuje to najprawdopodobniej brakuje chwytliwego tematu. Podstawowa rada dla poczatkujacych producentow brzmi: lepiej skupic sie na stworzeniu dobrej melodii niz na mnozeniu warstw klawiszowych arpeggio i bramkowanych riffow. 11. Zadbaj o czytelnosc padow. Brzmienie padow mozna zgrabnie umiescic w miksie lub nieznacznie uwypuklic za pomoca korektora. Sprawdz, w jakim pasmie zawiera sie podstawowe brzmienie Twojej ulubionej partii i subtelnie wyeksponuj ten zakres. W wiekszosci wypadkow rzecz dotyczy dosc szerokiego przedzialu 300Hz-10kHz. Jesli w miksie uzywasz drugiegio, podobnego brzmienia, sprobuj znalezsc rownowage pomiedzy obiema partiami. W przypadku drugiego padu, tego ktory gra nieco w tle, warto sprobowac nieco zmniejszyc poziom najwyzszych czestotliwosci, by w ten sposob uzyskac jego wycofanie w ogolnej aranzacji. 12. Dobry filtr to podstawa. Dobry filtr o miesistym, charakterystycznym brzmieniu, to podstawa przy pracy ze sciezkami padow. Jesli filtr w twoim syntezatorze nie jest wystarczajaco agresywny, by dodac sciezka odpowiadajacego Ci charakteru, wowczas zainteresuj sie produktem polskich programistow z PSP Audioware - wtyczka Nitro. Korzysta z niej co drugi zawodowy producent nowoczesnej muzyki elektronicznej na swiecie. 13.Stosuj odpowiednia korekcje nie tylko dla padow. Zasady stosowania odpowiedniej korekcji dotycza wszystkich sciezek, z ktorych sklada sie miks. Cala sztuka polega na tym, by znalezsc rownowage miedzy dzwiekami. Dlatego kazda zagrywka w naszym utworze powinna miec swoje miejsce, a pozostale zagrywki nie powinny jej w tym przeszkadzac. W takiej sytuacji zaczynamy zwykle od uproszczenia aranzacji i rezygnujemy z nut, ktore nic nie wnosza do calosci. Drugim krokiem jest praca z dobrym korektorem, ktory ujmiemy np. mulace dla zagrywek piana czestotliwosci w okolicach 300 Hz lub wytniemy niepotrzebne pasma z poszczegolnych sciezek - np. zakres ponizej 200 Hz dla partii hi-hatu. 14. Niech w utworze ciagle cos sie dzieje. Nie musza to byc drastyczne zmiany, chodzi raczej o ciagly przeplyw energii, ktory uzyskujemy glownie dzieki modulacji sciezek padow. Dobrym pomyslem jest korzystanie z brzmien typu sweep pad. Swietnie sprawdza sie tez umiarkowane wprowadzenie poszczegolnych partii poprzez otwarciefiltru dolnoprzepustowego. Na tej samej zasadzie mozna ''chowac'' poszczegolne riffy. Dzieki temu osiagniemy nieprzerwany strumien zmian, ktory nie pozwoli znudzic sie sluchaczowi. 15.Jak uzyskac tzw. EPICKIE BRZMIENIE ? Aplikujac do partii syntetycznej duzo szeroko brzmiacego poglosu. Gotowe barwy wielu zyntezatorow maja taki poglos ustawiony na stale. Cala sztuka polega jednak na tym, by ograniczyc to wybrzmienie do minimum, a w praktyce do wartosci, ktora pod wzgledem muzycznym sprawdza w utworze. Pamietajmy o jeszcze jednej rzeczy- wlaczenie pierwszego z brzegu metalicznego poglosu tylko po to by uzyskac jakikolwiek efekt to wylacznie strata czasu i miejsca w miksie. 16. To samo dotyczy efektow delay. Dodawanie efektow delay prawie do kazdej siezki, w polaczeniu z rytmicznie bramkowanymi dzwiekami i liniami arpeggiatorow, powoduje calkowita utrate panowania nad miksem i utrate jego spojnosci. Obecnie malo kto stosuje tego typu efekty, bazujace na dalekich, powtarzalnych odbiciach i glebokich poglosach. Wlasciwa dynamike uzyskamy glownie poprzez stosowanie odpowiednich brzmien i ograniczenie efektow delay i poglosow wszedzie tam gdzie nie sa one potrzebne. 17. Wszystko ma swoja kolejnosc. Sluchajac utworow w stylu trance szybko zauwazymy ze maja one okreslone zasady- rozwijaja sie powoli, w pewnym momencie zatrzymuja, a nastepnie znow ruszaja, wybrzmiewajac az do konca. Najczesciej wyglada to tak, ze na powtarzanych partiach sciezki rytmicznej budujemy wstep, potem czesc poczatkowa, po ktorej wystepuje glowny temat. W tym fragmencie wprowadzamy najwazniejsze sciezki i po odegraniu glownego tematu robimy zawieszenie\przerwe, ktora w terminologii angielskiej nosi nazwe breakdown. Po niej przychodzi czas, by stopniowo, od uspokajajacego zatrzymania, zaczac podkrecac atmosfere przed ponownym wejsciem rytmu i bassu. Wprowadzajac powoli kilka partii podkreslonych efektami budujemy odpowiednia dramaturgie - to najwazniejszy fragment utworu, na ktory podswiadomie czekaja sluchacze. 18. Nigdy nie zapominaj o filtrach. W czesci breakdown mozna uzyc filtrowanego padu lub brzmien typu string, na ktorych stopniowo eksponujemy linie wokalna, zagrywke pianina albo rozwijamy riff glownego syntezatora. 19. Warto popracowac nad zawieszeniem. Chodzi o to by stworzyc breakdown inny niz te, ktore wystepuja w setkach roznych utworow. 20. Dzwieki typu FX to wazny element calosci. Posluchaj jakiegos ulubionego utworu. We wsystkich newraligicznych momentach slychac uderzenia akcentujace, glosy, pod spodem przelatuja szumy, filtrowane uderzenia, przejscia itp. Najlepiej jest gdy FX wprowadzaja kazdy nowy element w miksie. Od siebie dodam tylko do ostatniego punktu ze jedna z takich rzeczy mozemy uzyskac korzystajac z 3xosc (z ustawieniem fal 3x noise/szum) oraz nalozeniem na to fruity free filter. Byl tutorial na techno-tutorials.pl jak tworzyc szumy. (byel nie za glosno!) jesli wrzuciccie jeszcze na to flangera/flangusa albo phasera to dostaniecie dodatkowo wypelnienie tla lub ciekawy efekt do breakdown'ow. Musicie tylko oscylowac odpowiednio ustawieniem cutoff, filtra. Ale wszystko opisalem w tutorialu na blogu. Takie szumy na prawde idealnie wypelniaja utwor i dodaja klimatu.
Jigsaw94