Niziurski Edmund - Biala noga i chlopak z Targówka 1999r.pdf - NIZIURSKI EDMUND - hermes50

Edmund Niziurski

„Biała Noga i chłopak z Targówka"

13 I/

ISBN 83-87080-93-4

Wydawnictwo LITERATURA. Łódź, 1999

90-731 Łódź, ul. Wólczańska 19 tel. (0-42) 630-25-17 tel./fax (0-42) 630-23-81

Akc z*\vx>°

Kiedy w środę przyjechaliśmy specjalnymi wagonami do Makolągwi na kolonie letnie,

myśleliśmy, Ŝe jesteśmy w komplecie. Ale na drugi dzień, w czwartek, przybyło jeszcze dwu

nadprogramowych osobników, którzy od razu wzbudzili sensację.

Pierwszy nazywał się Wąsik Eugeniusz. Miał głowę ogoloną na łysą pałę, był niepozornego

wzrostu i nie przywiózł ze sobą Ŝadnego bagaŜu z wyjątkiem tekturowego pudełka po butach.

Przez pierwszy dzień nie rozstawał się z tym pudełkiem i nosił je z sobą nawet na obiad i na

apele. Dopiero kiedy pan kierownik Matys zwrócił mu uwagę, zaczął je zostawiać na sali pod

poduszką. Oczywiście przy pierwszej okazji zbadaliśmy zawartość tajemniczego pudełka.

Niestety, z rozczarowaniem stwierdziliśmy, Ŝe nie zawiera nic cennego. Nowe skarpetki, jakiś

model odrzutowca, starą sfatygowaną ksiąŜkę z bajkami z serii „Poczytaj mi, mamo" oraz

fotografię ładnej dziewczyny o dziwnej fryzurze. Pochichotaliśmy trochę nad tymi rzeczami,

zwłaszcza nad fotografią, i odłoŜyliśmy wszystko na miejsce.

Drugi osobnik wzbudził jeszcze większą sensację, bo przyjechał z wielką białą nogą w gipsie.

Był to rosły dryblas z pierwocinami wąsów pod nosem. Nazywał się Puchalski i liczył sobie

juŜ chyba z piętnaście lat albo i więcej.

Podobno miał pojechać na wędrowny obóz harcerski, ale złamał nogę w zasnutych mgłą

tajemnicy okolicznościach i na pocieszenie rodzice w ostatniej chwili zapisali go na te

kolonie.

Typ ten ulokował się od razu wygodnie ze swoją wielką nogą w łóŜku pod oknem i wygłosił

do nas małe przemówienie.

Oświadczył, Ŝe jest cierpliwy i zgodny, ma tylko jedno Ŝyczenie: śeby mu nikt nie wchodził

między okno i łóŜko i nie zasłaniał światła. Poza tym moŜemy robić, co nam się Ŝywnie

podoba. Hałas mu nie przeszkadza, moŜemy wyć i piszczeć do woli, jego to nie wzruszy.

Zresztą przywiózł ze sobą specjalne koreczki douszne i w razie potrzeby będzie je wkładał do

uszu. Sala go zupełnie nie obchodzi. MoŜemy sobie powyrywać nogi i ręce i poukręcać

głowy, on się nie będzie wtrącał. Tylko niech nikt nie próbuje wzywać jego pomocy, bo to

daremne. On się z góry wyłącza i będzie czytał „Morderstwo na poddaszu".

Natomiast jeśli się ktoś nie zastosuje do jego skromnych Ŝyczeń i będzie szurał w jego kącie i

zasłaniał mu światło, to on takiemu śmiałkowi da wycisk na uspokojenie, bo on, Puchacki,

jest dobry, ale tylko do czasu.

To powiedziawszy, skinął na Wąsika Eugeniusza, a kiedy Wąsik Eugeniusz się przybliŜył,

Puchacz - bo tak go od razu przezwaliśmy - jednym fenomenalnym chwytem przerzucił go

sobie przez ramię i ulokował na sąsiednim łóŜku z takim rozmachem, Ŝe aŜ spręŜyny jęknęły,

a Wąsik jeszcze dwa razy podskakiwał jak na trampolinie.

Olśnieni taką poglądową lekcją, przyjęliśmy Ŝyczenia Puchacza do wiadomości, staraliśmy

się nie wchodzić mu w drogę i wkrótce zapomnieliśmy prawie, Ŝe Puchacz jest na sali. Było

to zrozumiałe, bo tymczasem zaszły inne wypadki, które odsunęły Puchacza w mroczny cień.

Zaczęły się mianowicie historie z ogrodem pana Pieczaby. śeby je zrozumieć, trzeba sobie

uzmysłowić, co to jest Makolągiew.

Makolągiew to mało dziś znana miejscowość wypoczynkowa, uroczo połoŜona w

Kaszubskiej Szwajcarii, niedaleko Kościerzyny, zaludniona przewaŜnie przez ogrodników i

rybaków. Od paru lat w miejscowej szkole w miesiącach letnich organizuje się kolonie dla

dzieci warszawskich. Ludność miejscowa nie jest zbyt zadowolona z tego faktu. Podobno

kolonie odstraszają letników. Zresztą mieć do czynienia przez najlepsze miesiące w roku z

dwiema setkami krzykliwych urwisów to zbyt uciąŜliwe dla spokojnych mieszkańców

Makolągwi. Szczególne pretensje mają miejscowi ogrodnicy. Utarł się wśród nich pogląd,

nadzwyczaj zresztą szkodliwy, Ŝe od czasu zainstalowania w miasteczku kolonii rośliny źle

rosną, a nawet gniją. Na próŜno pan Klapczyński, najbardziej szanowany wychowawca

kolonijny, tłumaczył, Ŝe w rzeczywistości sprawa ma się wręcz przeciwnie i Ŝe krzyk

młodzieŜy sprzyja wzrostowi roślin. Na dowód cytował wyniki badań nad zastosowaniem

ultradźwięków w ogrodnictwie oraz przytaczał znane doświadczenie hinduskie, pokazując

zdjęcie z „Panoramy", gdzie widać było Hindusów w białych szatach, obchodzących

dostojnie, z piszczałkami, plantacje.

Argumenty te zupełnie nie trafiały do przekonania miejscowych badylarzy. Twierdzili oni, Ŝe

doświadczenia hinduskie nie mają zastosowania w tutejszych warunkach. W tutejszych,

pomorskich, warunkach biedne północne rośliny wymagają do wzrostu ciszy i skupienia, a od

hałasu gniją.

Dla udokumentowania tego smutnego zjawiska najbliŜszy sąsiad kolonii, ogrodnik Pieczaba,

zaraz na trzeci dzień od rozpoczęcia turnusu przybył do kierownictwa ze zgniłym burakiem i

oświadczył ponuro, Ŝe nieszczęsny burak zgnił od wczorajszego krzyku kolonisty Wąsika

Eugeniusza, któremu wpuszczono za kołnierz szczypawkę i który krzyczał z tego powodu tuŜ

koło płotu jego, Piecza-by, posiadłości.

Niestety, trzeba z przykrością stwierdzić, Ŝe młodzieŜ nie ułatwiała panu Klapczyńskiemu

jego niewdzięcznego zadania i nie pomogła mu ułoŜyć przyjaznych stosunków z ogrodnikiem

Pieczaba.

Na drugi dzień zjawił się on powtórnie w kancelarii, tym razem o wiele bardziej wzburzony,

ze skargą, Ŝe chłopcy z kolonii wdarli się wieczorem do jego ogrodu i objedli mu niedojrzałe

papierówki z drzewa. Pan kierownik Matys i pan Klapczyński nie chcieli dać wiary temu

oskarŜeniu. Nie zauwaŜyli, by którykolwiek z chłopców oddalił się wieczorem z kolonii, a juŜ

zupełnie nie wierzą, by któryś z nich złakomił się na niedojrzałe jabłka, poniewaŜ otrzymują

pod dostatkiem wiśni, truskawek i malin podczas kaŜdego po-—^ siłku i

zapotrzebowanie orga-

y_ m*_s nizmu młodzieŜy na witaminy

jest w pełni zaspokajane. - Panowie ich jeszcze nie znają - rzekł posępnie ogrodnik Pieczaba.

- Oni właśnie dlatego łakomią się na jabłka, Ŝe są zielone. MłodzieŜ lubi kwas. Ja jeszcze

schwytam tych łobuzów na gorącym uczynku i przyprowadzę tu za ucho. Wtedy się panowie

przekonają.

■

Nikt jakoś nie wierzył, by mogło dojść do tego, toteŜ wszyscy byli zaskoczeni, kiedy juŜ

następnego dnia Pie-czaba pojawił się znowu, ciągnąc ze sobą za ucho ni mniej, ni więcej,

tylko... Wąsika Eugeniusza we własnej osobie. Właściwie nie było to od razu takie pewne,

poniewaŜ oblicze delikwenta stało się dziwnie pucołowate, a jego nos upodobnił się do

pomidora. Więc kiedy Pieczaba oświadczył, Ŝe to Wąsik Eugeniusz, pan Klapczyński

zaprotestował stanowczo. Dopiero bliŜsze oględziny, a zwłaszcza zidentyfikowanie ogolonej

na zero głowy, doprowadziły do stwierdzenia tej smutnej okoliczności, Ŝe stojące przed

wychowawcami Ŝałosne indywiduum jest jednak Wąsikiem Eugeniuszem. Lecz skąd ta

niezwykła pucoło-watość?

Щт

Dopiero Pieczaba wyjaśnił, Ŝe to od pszczół. Wąsik podebrał mu miód z pasieki oraz kilka

jajek z kurnika, a takŜe prawdopodobnie wydoił krowę Łaciatą, poniewaŜ nie dała ani kropli

mleka na południe.

- Tak się obŜarł łobuz, Ŝe nie mógł uciekać - zakończył Pieczaba - schwytałem go między

krzakami agrestu, jęczącego i trzymającego się za brzuch. I agrest tam musiał Ŝreć.

Wtedy wszyscy wychowawcy zaniemówili. Nie wiedzieli zupełnie, co powiedzieć.

OskarŜenia były miaŜdŜące i nie dające się w Ŝaden sposób odeprzeć. Z drugiej strony ohydna

Ŝarłoczność Wąsika Eugeniusza przechodziła wszelkie pojęcie.

ZaŜądano od niego wyjaśnień. Wąsik, ledwie Ŝywy i wciąŜ trzymający się za brzuch,

zaprzeczył gołosłownym oskarŜeniom. Jąkając się tłumaczył, Ŝe puszczał model odrzutowca i

samolot wpadł mu do ogrodu Pieczaby, więc przelazł przez płot i szukał w ogrodzie. W

trakcie poszukiwań napadły go pszczoły i pokłuły. A boleści brzucha dostał od tego, Ŝe na

obiad objadł się owocami, a on „nie był zwyczajny do owoców", i na dodatek wypił duŜo

zimnej wody. A poza tym, jak uciekał przed pszczołami, to nadział się na wystającą gałąź. A

jabłka, miód i jajka ukradł kto inny. Kto, on nie wie.

Rzecz jasna, nikt nie uwierzył tym bzdurnym tłumaczeniom, a wykrętne odpowiedzi jeszcze

bardziej rozgniewały wychowawców.

Pan Klapczyński długo przepraszał pana Pieczabę, obiecując, Ŝe podobny wypadek juŜ się nie

powtórzy i Ŝe Wąsik Eugeniusz zostanie przykładnie ukarany. śeby ułagodzić jakoś Pieczabę,

chciał go częstować herbatą, ale Pieczaba roześmiał się tylko pogardliwie na widok herbaty,

powiedział: „Za kogo pan mnie ma. Pan mnie na to nie weźmie", i wyszedł nieprzebłagany,

groŜąc, Ŝe pójdzie na policję.

Wąsik za karę nie poszedł się kąpać do jeziora i obierał ziemniaki na obiad, ale zasłabł przy

tym obieraniu ziemniaków i dostał gorączki.

Pan kierownik powiedział, Ŝe to z przejedzenia i Ŝe Wąsik najlepiej sam siebie ukarał.

Przez następne dwa dni był spokój, moŜe dlatego, Ŝe Wąsika wciąŜ bolał brzuch. Wezwano

lekarza. Lekarz bardzo zaniepokoił się stanem Wąsika i kazał zaaplikować mu zupełną

głodówkę, a nadto w zamkniętym pomieszczeniu odizolować od chłopców, poniewaŜ

zachodzi obawa, Ŝe Wąsik nabawił się tyfusu brzusznego albo zaraźliwej czerwonki.

Pan kierownik polecił więc zamknąć Wąsika Eugeniusza w małym pokoiku na poddaszu. I

tam go trzymano o głodzie, karmiąc tylko jakimiś pastylkami czarnymi i białymi na przemian

i pojąc litrami wywaru z czarnych jagód.

Chłopcy wracający znad jeziora widzieli w oknie nieszczęsną, napuchłą twarz więźnia i

pokpiwali z niego wykrzykując:

- Schowaj się, Wąsik, bo cię pszczoła ukąsi!

Wąsik przygryzał wtedy napuchłe wargi i cofał się szybko w głąb pokoju, ale gdy tylko

prześladowcy znikali, znów wystawiał głowę i wyglądał przez okno. Od rana do wieczora tak

wyglądał bez przerwy.

Tak było przez dwa dni. Ale trzeciego dnia czekała nas nowa niespodzianka. Wracaliśmy jak

zwykle na obiad wesołą rozbawioną gromadą. Ja szedłem razem z Tadkiem Piskorem. Nagle

Tadek trącił mnie łokciem w Ŝebro i pokazał na okno facjatki Wąsika.

- Ty, Edek, popatrz, co tam wisi.

Spojrzałem i oniemiałem. Z okna „więzienia" Wąsika zwisało coś długiego i białego.

Wszyscy przystanęli i ze zdumieniem gapili się w okno. Mieliśmy złe przeczucie. Czym

prędzej pobiegliśmy z panem Klapczyńskim do izolatki na poddasze. Była pusta. Ubranie

Wąsika wisiało na krześle. Pudełko od butów, z ksiąŜką, modelem i fotografią, stało na stole.

W ogóle wszystko znajdowało się na swoim miejscu, z wyjątkiem pościeli na łóŜku. Oba

prześcieradła, podpinka na poduszkę i ręcznik skręcone były w coś na kształt sznura, którego

jeden koniec przywiązany był do nogi łóŜka, a drugi zwisał nisko z okna... na zewnątrz

budynku.

Zrozumieliśmy od razu. Wąsik Eugeniusz za pomocą tej improwizowanej liny uciekł z

izolatki, nie zauwaŜony przez nikogo.

Pan Klapczyński przez chwilę stał jak ogłuszony, a potem wyszeptał zbielałymi wargami:

- Co on zrobił... co on zrobił... to przecieŜ niemoŜliwe, Ŝeby uciekł.

- Dlaczego niemoŜliwe, proszę pana - zauwaŜył Pis-kor - pewnie znów wybrał się na te

jabłka.

Nie zwlekając pobiegliśmy natychmiast razem z panem Klapczyńskim do ogrodu Pieczaby.

JuŜ pod płotem zauwaŜyliśmy porozrzucane papierówki, jedna z nich była świeŜo

nadgryziona. Nieco dalej na ścieŜce leŜało rozbite jajko kurze. Dzikie wino pnące się na

płocie było w tym miejscu zerwane. Z daleka, od strony podwórza, dochodziło przeraźliwe

gdakanie kur.

Popędziliśmy do ogrodnika. Drzwi jego domu były jednak zamknięte. Nikt się nie odezwał na

dzwonek. Widocznie nikogo nie było. Tylko przeraŜone kury biegały po podwórzu, krzycząc

wniebogłosy.

Zawróciliśmy. Chłopcy wspięli się na płot. Ale ogród był pusty. Tylko na grządkach widać

było świeŜe ślady stóp.

W ponurym nastroju wróciliśmy do sali. Pan Klapczyński usiadł na brzegu swojego łóŜka i

ukrył twarz w dłoniach.

- Wstrętny, podstępny chłopak. A ja mu tak wierzyłem. Nie, to chyba u niego jest nałogowe.

Zaniedbany, zwichnięty charakter.

- Niech pan się nie martwi - powiedział Jasio Nowak - znajdziemy go i oddamy w ręce

Pieczaby. Niech Piecza-ba zrobi z nim, co zechce. Chyba uwierzy, Ŝe to nie nasza wina, Ŝe

znalazł się taki jeden wyrodek na kolonii...

■

- Nie tylko o to chodzi - powiedział smutno pan Klapczyński. - Widzicie, pan kierownik

Matys nie chciał przyjąć Wąsika. Wąsik nie jest z naszego rejonu. On jest z Targówka. To ja

namówiłem pana Matysa, Ŝeby go przyjął. Chłopak jest sierotą i nigdy jeszcze nie był na

koloniach. Więc w końcu pan Matys się zgodził, ale za to nie pojechał na kolonie inny,

bardzo porządny i zdyscyplinowany chłopiec. I jak ja teraz wyglądam? No, trudno, muszę

zawiadomić pana Matysa. Naradzimy się, co robić z tym fantem.

Kiedy wyszedł, od razu podniosła się wrzawa. Wszyscy dyskutowali i roztrząsali ten

niezwykły wypadek z Wąsikiem.

- Tak, on to musi mieć we krwi - powiedział Tadek Piskor.

- Głupstwa gadasz - wzruszyłem ramionami.

- Dlaczego głupstwa? - oburzył się Tadek. - PrzecieŜ pan Klapczyński powiedział wyraźnie,

Ŝe Wąsik jest

z Targówka.

- Tak, z Targówka - przytaknąłem - ale co z tego?

- Jak to, co? Na Targówku są sami złodzieje. Nie wiesz?

Nagle pod oknem w tym momencie usłyszeliśmy głośny stukot.

Odwróciliśmy głowy.

To Puchacz przestał czytać i spuścił swoją zagipsowaną nogę na podłogę. Wstał cięŜko i

stukając gipsem podszedł pomału do Piskora.

- Nie tylko o to chodzi - powiedział smutno pan Klapczyński. - Widzicie, pan kierownik

Matys nie chciał przyjąć Wąsika. Wąsik nie jest z naszego rejonu. On jest z Targówka. To ja

namówiłem pana Matysa, Ŝeby go przyjął. Chłopak jest sierotą i nigdy jeszcze nie był na

koloniach. Więc w końcu pan Matys się zgodził, ale za to nie pojechał na kolonie inny,

bardzo porządny i zdyscyplinowany chłopiec. I jak ja teraz wyglądam? No, trudno, muszę

zawiadomić pana Matysa. Naradzimy się, co robić z tym fantem.

Kiedy wyszedł, od razu podniosła się wrzawa. Wszyscy dyskutowali i roztrząsali ten

niezwykły wypadek z Wąsikiem.

- Tak, on to musi mieć we krwi - powiedział Tadek Piskor.

- Głupstwa gadasz - wzruszyłem ramionami.

- Dlaczego głupstwa? - oburzył się Tadek. - PrzecieŜ pan Klapczyński powiedział wyraźnie,

Ŝe Wąsik jest z Targówka.

- Tak, z Targówka - przytaknąłem - ale co z tego?

- Jak to, co? Na Targówku są sami złodzieje. Nie wiesz?

Nagle pod oknem w tym momencie usłyszeliśmy głośny stukot.

Odwróciliśmy głowy.

To Puchacz przestał czytać i spuścił swoją zagipsowaną nogę na podłogę. Wstał cięŜko i

stukając gipsem podszedł pomału do Piskora.

- Zdaje się, Ŝe mówiłeś coś o Targówku - zapytał, rozwlekając słowa - czy się nie

przesłyszałem? - przymruŜył dziwnie oczy.

Piskor patrzył na niego z niepokojem. Milczał.

- No, odpowiedz. Mówiłeś? - wycedził Puchacz.

- No to co, Ŝe mówiłem? - nastroszył się Piskor.

- Ja teŜ jestem z Targówka - rzekł głośno Puchacz.

Zapanowała cisza. Czuliśmy, Ŝe draka wisi w powietrzu.

- Nie... nie wiedziałem, Ŝe ty teŜ jesteś z Targówka -wykrztusił Piskor.

- No, więc się dowiedz i wypluj to, coś powiedział.

- Ja... ja nie myślałem o tobie, tylko o Wąsiku... Bo przecieŜ Wąsik...

- Co, Wąsik?

- No... u Pieczaby w ogrodzie...

- Jesteście tępymi gnypkami - Puchacz uśmiechnął się wzgardliwie. - Tylko zupełnie tępe

gnypki mogły podejrzewać coś takiego. Śmiać mi się chciało, kiedy słuchałem, co mówicie. I

śmiałbym się, jak nigdy w Ŝyciu, gdyby nie to, Ŝe zaczepialiście chłopca z Targówka.

- Więc ty nie wierzysz, Ŝe Wąsik?... - zapytałem. Puchacz wzruszył ramionami i znów się

uśmiechnął

z politowaniem.

- Pewnie, Ŝe nie. Nie tylko nie wierzę, ale nawet wiem, Ŝe on tego nie mógł zrobić. Ani

teraz, ani za poprzednim razem. To tylko wy wyssaliście wszystko z palca, bo Wąsik wam

podpadł. Więc huzia na niego. Przykro było słuchać. Banda nierozgarniętych szczurów.

- Jak to... przecieŜ dowody... - próbował bronić się Piskor.

^ І

- Jakie dowody? O czym one świadczą? Powtarzam: Pomyłka w śledztwie. Dyskwalifikacja.

Dyletantyzm. On tego nie mógł zrobić. Głowę bym dał za niego.

- Znasz go?

- Nie znam go. Nie wszyscy na Targówku się znają -dodał z uśmiechem - ale wystarczy

pomyśleć.

- Nie rozumiem - powiedział Jasio Nowak - przecieŜ Wąsik zniknął... a w ogrodzie...

Niziurski Edmund - Biala noga i chlopak z Targówka 1999r.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: