{\rtf1\ansi\deff0{\fonttbl{\f0\fnil\fcharset238{\*\fname Courier New;}Courier New CE;}} \viewkind4\uc1\pard\lang1045\f0\fs20\par Psychologia podr\'eaczna\par cz\'ea\'9c\'e6 trzecia\par \par Anna Dodziuk\par \par P O K O C H A \'c6 S I E B I E . \par \par \par Ca\'b3o\'9c\'e6 w jednym tomie.\par \par \par \par `Dzie\'f1 dobry, m\'f3j kochany.\par Znajd\'9f troch\'ea czasu na to, by by\'e6 szcz\'ea\'9cliwym!\par Jeste\'9c cudem, kt\'f3ry \'bfyje,\par Kt\'f3ry rzeczywi\'9ccie istnieje na ziemi.\par Jeste\'9c kim\'9c jedynym, niepowtarzalnym,\par nie mo\'bfna ci\'ea z nikim pomyli\'e6.\par Czy wiesz o tym?\par Dlaczego si\'ea nie zdumiewasz,\par nie podziwiasz,\par nie cieszysz si\'ea swym istnieniem\par i istnieniem innych wok\'f3\'b3 ciebie?\par Czy to tak oczywiste,\par czy to nic nadzwyczajnego,\par \'bfe \'bfyjesz,\par \'bfe mo\'bfesz \'bfy\'e6,\par \'bfe dano ci czas,\par aby\'9c \'9cpiewa\'b3 i ta\'f1czy\'b3,\par czas, aby\'9c by\'b3 szcz\'ea\'9cliwy? (...)\par \par Phil Bosmans: Nie zapomnij o rado\'9cci.\par Pallotinum Warszawa 1990\par \par Serdecznie dzi\'eakuj\'ea wszystkim, kt\'f3rzy przeczytali maszyno-\par pis i podzielili si\'ea ze mn\'b9 swoimi uwagami: Agnieszce Korzenie-\par wskiej, Mai Lis, Gra\'bfynie P\'b3achci\'f1skiej, Piotrowi Fijewskiemu, \par W\'b3odkowi Kameckiemu, a zw\'b3aszcza Andrzejowi Goszczy\'f1skiemu, \par kt\'f3ry od paru lat jest cierpliwym i bardzo wnikliwym pierwszym \par czytelnikiem tego, co przet\'b3umacz\'ea lub napisz\'ea.\par Wiesz, zajmuj\'ea si\'ea tym ju\'bf prawie 20 lat i ci\'b9gle nie mog\'ea \par si\'ea nadziwi\'e6. A\'bf trudno uwierzy\'e6, jak \'9fle ludzie my\'9cl\'b9 o sobie \par i jak \'9fle sami siebie traktuj\'b9. Zr\'f3b ma\'b3y eksperyment: powiedz \par paru znajomym komplement, a zobaczysz, ile wysi\'b3ku w\'b3o\'bf\'b9 w to, \par \'bfeby go "uniewa\'bfni\'e6" - udowodni\'e6 Ci, \'bfe s\'b9 brzydsi i g\'b3upsi ni\'bf \par my\'9clisz, a ciuch, kt\'f3ry Ci si\'ea spodoba\'b3, to stara szmata.\par A co Ty robisz, kiedy kto\'9c Tobie powie co\'9c mi\'b3ego albo Ci\'ea \par pochwali? Co Ci wtedy przychodzi do g\'b3owy? Czy natychmiast za-\par czynasz szuka\'e6 argument\'f3w, \'bfeby udowodni\'e6 sobie, \'bfe to niepraw-\par da? Je\'bfeli tak, to my\'9cl\'ea, \'bfe nie lubisz te\'bf patrze\'e6 na siebie w \par lustrze. Jedna moja kole\'bfanka wr\'f3ci\'b3a po d\'b3ugich wakacjach na \par zabitej wsi w bardzo dobrym humorze i stwierdzi\'b3a, \'bfe najlepszy \par by\'b3 nie wspania\'b3y las dooko\'b3a, nie pi\'eakny widok na Tatry ani \par zatrz\'easienie grzyb\'f3w, kt\'f3re uwielbia zbiera\'e6 - tylko fakt, \'bfe \par nie by\'b3o tam lustra i przez dwa miesi\'b9ce nie musia\'b3a na siebie \par patrze\'e6.\par Chcesz przygl\'b9da\'e6 si\'ea temu dalej? Sprawd\'9f jeszcze co\'9c, tym \par razem u siebie. Zaznacz we w\'b3a\'9cciwych miejscach odpowiedzi na \par pytania i po\'b3\'b9cz je lini\'b9 tak, \'bfeby tworzy\'b3y wykres.\par Jakie uczucia odczuwasz do samego siebie?\par W tym celu u\'bfyj poni\'bfszej skali skali:\par 1. Nigdy.\par 2. Wyj\'b9tkowo.\par 3. Rzadko.\par 4. Czasem.\par 5. Cz\'easto.\par 6. Prawie zawsze.\par W stosunku do swoich uczu\'e6:\par 1. Mi\'b3o\'9c\'e6, sympatia do samego siebie.\par 2. Uczucia mieszane (do samego siebie).\par 3. Niech\'ea\'e6, nienawi\'9c\'e6 do samego siebie.\par Przeanalizuj swoje odpowiedzi. Po przeczytaniu ksi\'b9\'bfki od-\par powiedz ponownie na postawione wy\'bfej pytania.\par Chcia\'b3am Ci\'ea prosi\'e6, \'bfeby\'9c to zrobi\'b3 nie tylko dla siebie, \par ale i dla mnie. Mo\'bfe si\'ea kiedy\'9c spotkamy, wtedy poprosz\'ea Ci\'ea, \par \'bfeby\'9c mi powiedzia\'b3, czy by\'b3a jaka\'9c r\'f3\'bfnica - je\'9cli tak, to \par znaczy, \'bfe uda\'b3o mi si\'ea wp\'b3yn\'b9\'e6 na zmian\'ea Twojego autoportretu. \par A na tym mi zale\'bfy, bo mam taki oto ambitny zamiar: \'bfeby\'9c nie \par tylko dowiedzia\'b3 si\'ea czego\'9c o sobie, ale te\'bf \'bfeby co\'9c si\'ea w To-\par bie zmieni\'b3o. \'afeby Ci by\'b3o \'b3atwiej i weselej \'bfy\'e6.\par W najwi\'eakszym skr\'f3cie mo\'bfna to uj\'b9\'e6 tak. My\'9clenie o sobie \par mo\'bfe dodawa\'e6 Ci skrzyde\'b3, a mo\'bfe je obcina\'e6. Mo\'bfe by\'e6 motorem, \par kt\'f3ry dostarcza Ci energii do \'bfycia, realizowania przedsi\'eaw-\par zi\'ea\'e6, pomys\'b3\'f3w i marze\'f1, a mo\'bfe by\'e6 kul\'b9 u nogi, baga\'bfem, z po-\par wodu kt\'f3rego wszystko przychodzi Ci z trudem, rzadko co\'9c si\'ea \par udaje, a marzenia nie spe\'b3niaj\'b9 si\'ea nigdy. Najcz\'ea\'9cciej my\'9climy \par o sobie \'9fle, chocia\'bf zwykle nie przyznajemy si\'ea do tego przed \par lud\'9fmi, a nawet przed sob\'b9. Poniewa\'bf wiele lat temu, zaczynaj\'b9c \par prac\'ea jako psycholog w poradni rodzinnej przekona\'b3am si\'ea, \'bfe \par wszystkim Ilekro\'e6 mia\'b3am na ten temat wyk\'b3ad czy jakie\'9c spot-\par kanie - a sprawa poczucia w\'b3asnej warto\'9cci jest moim hobby i \par m\'f3wi\'b3am o tym do setek s\'b3uchaczy - zadawa\'b3am zebranym pro\'9cciut-\par kie zadanie: prosi\'b3am, \'bfeby doko\'f1czyli zdanie, sk\'b3adaj\'b9ce si\'ea z \par w\'b3asnego imienia i s\'b3owa "jest". W moim przypadku brzmia\'b3o to \par "Ania jest...". Oni mieli na "trzy-cztery" z\'b3apa\'e6 pierwsz\'b9 my\'9cl \par jaka odruchowo przyjdzie im do g\'b3owy.\par Ot\'f3\'bf niezale\'bfnie od tego, czy byli to pacjenci, kt\'f3rzy mie-\par li jakie\'9c k\'b3opoty ze sob\'b9, psycholodzy szkol\'b9cy si\'ea w lepszym \par pomaganiu innym czy te\'bf po prostu ludzie zainteresowani pozna-\par waniem siebie, kt\'f3rzy przyszli "z ulicy" do jakiego\'9c domu kul-\par tury - zawsze reakcja by\'b3a taka sama. Najpierw poruszenie, \par szmer, wyra\'9fne zaskoczenie na wielu twarzach, potem pe\'b3en na-\par pi\'eacia \'9cmiech albo smutek. Niekt\'f3rzy zaczynali niecierpliwie \par tr\'b9ca\'e6 s\'b9siada, \'bfeby natychmiast zwierzy\'e6 si\'ea ze swojego odkry-\par cia. \par Oczywi\'9ccie tak mocna reakcja pojawia\'b3a si\'ea nie u wszystkich, \par ale u znacznej wi\'eakszo\'9cci. Znalaz\'b3o si\'ea zawsze par\'ea os\'f3b na ty-\par le odwa\'bfnych i otwartych, \'bfeby podzieli\'e6 si\'ea tym, co im wysz\'b3o.\par Mog\'b3oby si\'ea wydawa\'e6, \'bfe pojawi\'b9 si\'ea tu g\'b3\'f3wnie takie okre\'9c-\par lenia, kt\'f3rych u\'bfywamy zapytani o charakterystyk\'ea jakiej\'9c oso-\par by. Kto to jest Kowalczyk? M\'b3ody facet z Poznania, nauczyciel, \par \'bfonaty. Albo sprzedawczyni z naszego sklepu osiedlowego, star-\par sza pani. Jednak w\'9cr\'f3d setek odpowiedzi, jakie zdarzy\'b3o mi si\'ea \par s\'b3ysze\'e6, zaw\'f3d ani miejsce zamieszkania nie wyst\'eapowa\'b3o nigdy, \par p\'b3e\'e6 i wiek tylko par\'ea razy, podobnie stan rodzinny.\par Okre\'9clenia, jakie pada\'b3y, to nie by\'b3y informacje, lecz oce-\par ny. I to oceny w znacznej wi\'eakszo\'9cci negatywne: "Piotrek jest \par g\'b3upi", "Basia jest brzydka", "J\'f3zek jest do niczego". Czasem \par bardziej rozwini\'eate bardziej szczeg\'f3\'b3owe - niekt\'f3rym na przy-\par k\'b3ad przychodzi\'b3o do g\'b3owy zdanie "Krysia wszystko gubi" albo \par "niczego nie potrafi doprowadzi\'e6 do ko\'f1ca".\par Robi\'ea ten eksperyment ju\'bf kilka lat i nadal szokuje mnie, \par jak du\'bfy jest procent os\'f3b z takimi negatywnymi ocenami w\'9cr\'f3d \par zgromadzonych na dowolnej sali. No dobrze, nie ma si\'ea czemu \par dziwi\'e6, kiedy siedz\'b9 tam ludzie z jakimi\'9c problemami: alkoholo-\par wymi, ma\'b3\'bfe\'f1skimi, z trudno\'9cciami w szkole (daj\'ea takie przyk\'b3a-\par dy, bo z k\'b3opotami tego rodzaju najcz\'ea\'9cciej mia\'b3am do czynie-\par nia). Ale r\'f3wnie\'bf kiedy grupy by\'b3y dobierane pod innym k\'b9tem - \par m\'b3odzie\'bf z warszawskiego klubu osiedlowego, studenci, dokszta\'b3-\par caj\'b9cy si\'ea pracownicy socjalni - zawsze okre\'9clenia "na minus" \par przewa\'bfa\'b3y nad pozytywnymi i by\'b3a to przewaga mia\'bfd\'bf\'b9ca.\par A co z Tob\'b9? Czy ju\'bf sprawdzi\'b3e\'9c, co masz w g\'b3owie na w\'b3as-\par ny temat? Mo\'bfesz powiedzie\'e6, \'bfe to si\'ea rozpisuje na ca\'b3e mn\'f3st-\par wo r\'f3\'bfnych szczeg\'f3\'b3owych ocen. To znaczy: co my\'9clisz o sobie \par jako o cz\'b3owieku w og\'f3le ...
pthe