Isaac Asimov - Nieuczciwe środki.pdf

(51 KB) Pobierz
Microsoft Word - Isaac Asimov - Ja, Robot.rtf
Nieuczciwe środki (Gimmicks Three) by Issac Asimov
Nieuczciwe środki
(Gimmicks Three)
Autor : Issac Asimov
PrzełoŜył : Eloa
HTML : Argail
- No dalej! –powiedział Shapur, zupełnie miło, jeśliby wziąć pod uwagę fakt,
Ŝe był demonem. –Tracę przez ciebie mój
cenny czas. A ty zresztą równieŜ tracisz swój, powiedziałbym, bardziej cenny od
mojego, jako Ŝe zostało ci juŜ tylko
pół godziny. – Zamachał ogonem.
- Na pewno nie chodzi tu o dematerializację? – spytał zamyślony Izydor
Wellby.
- Mówiłem ci juŜ, Ŝe nie. –odpowiedział Shapur.
Po raz setny Wellby spojrzał na nieskazitelnie gładki brąz otaczający go ze
wszystkich stron. Demon z diabelską przy-
jemnością (a z jakąŜ by inną?) oświadczył, Ŝe podłogę, sufit i cztery ściany
tworzyły identyczne płyty brązowe o gru-
bości dwóch stóp, idealnie połączone ze sobą.
Było to całkowicie zamknięte pomieszczenie, a Wellby miał jeszcze tylko pół
godziny by się z niego wydostać. De-
mon obserwował go z wyrazem twarzy mówiącym, Ŝe wprost nie moŜe doczekać się
końca.
Dziesięć lat wcześniej (od tej chwili, oczywiście) Izydor Wellby podpisał
cyrograf.
- Zapłatę dostajesz najpierw –mówił Shapur przekonywująco. –Dziesięć lat
czegokolwiek byś chciał, w granicach
zdrowego rozsądku, a potem zostaniesz demonem. Będziesz jednym z nas, przyjmiesz
nowe, demonicznie brzmiące
imię, i otrzymasz wiele innych przywilejów. Prawie nie zauwaŜysz, Ŝe jesteś
potępiony. A jeśli się nie podpiszesz, i tak
istnieje moŜliwość, Ŝe wylądujesz w końcu w ogniu, to przecieŜ zwyczajna kolej
rzeczy. Nigdy nie wiadomo… Spójrz
tylko na mnie. Idzie mi wcale nieźle. ZłoŜyłem podpis, dostałem swoje dziesięć
lat no i jestem tutaj. Wcale nieźle.
- W takim razie dlaczego tak bardzo chcesz mnie przekonać do podpisania,
skoro i tak mogę zostać potępiony? –za-
pytał Wellby.
- Nie tak łatwo jest rekrutować armię piekieł – powiedział demon, po czym
westchnął szczerze, co spowodowało, Ŝe
nikły zapach dwutlenku siarki w powietrzu stał się trochę silniejszy. –KaŜdy
decyduje się polegać na szansie znalezie-
nie się w Niebie. Szanse są małe, ale są. Myślę, Ŝe kto jak kto, ale ty jesteś
na to za mądry. No a my mamy więcej dusz
potępionych niŜ potrzeba i deficyt w dziale administracji.
Wellby, który niedawno wyszedł z wojska i zyskał jedynie kontuzję i list
poŜegnalny od dziewczyny, którą jednak
wciąŜ kochał, nakłuł koniuszek palca i złoŜył podpis.
Oczywiście, najpierw przeczytał tą część z małym drukiem. Po podpisaniu
cyrografu zostanie mu przyznana pewna
ilość demonicznej mocy. Nie będzie dokładnie wiedział jak się nią posługiwać,
ani nie pozna jej natury, jakkolwiek
wszelkie jego pragnienia będą spełniane tak, Ŝe będzie się wydawało, Ŝe doszło
do tego w wyniku działania środków
konwencjonalnych.
Oczywiście nie zostanie spełnione Ŝadne Ŝyczenie, które kłóci się z celami
wyŜszymi bądź teŜ ma wpływ na historię
rodzaju ludzkiego. Czytając ten fragment Wellby uniósł brwi w zdumieniu.
Shapur zakasłał. –Zostaliśmy zmuszeni do wprowadzenia tej uwagi przez, ee,
Górę. Jesteś człowiekiem rozsądnym.
To ograniczenie nie będzie ci przeszkadzało.
- Macie tu teŜ jakieś sprytne zastrzeŜenie… -zauwaŜył Wellby.
- Coś w tym stylu, masz rację. Po wszystkim będziemy musieli sprawdzić twoje
kwalifikacje do pełnionej w przyszłości
funkcji. Mówi ono, jak widzisz, o tym Ŝe pod koniec tych dziesięciu lat będziesz
zmuszony do wykonania dla nas
pewnego zadania, co umoŜliwi ci jedna z twych demonicznych mocy. Na razie nie
moŜemy ci zdradzić jego istoty, ale
będziesz przecieŜ miał całe dziesięć lat by poznać swoje nowe moŜliwości. Spójrz
na to jak na rodzaj egzaminu
wstępnego.
- A co jeśli nie uda mi się zaliczyć tego testu?
- W tym wypadku, - powiedział demon - staniesz się jednak zwykłą duszą
potępioną.
A jako Ŝe był on demonem, na samą myśl o tym jego oczy zaświeciły
wewnętrznym blaskiem, a jego zakrzywione
szpony zacisnęły się, jak gdyby juŜ spoczywały głęboko w czyichś wnętrznościach.
Ale zaraz dodał uspokajająco:
- Nie martw się, egzamin ten nie będzie zbyt trudny. PrzecieŜ naszą wolą jest
zdobycie towarzysza, a nie następnego
uciąŜliwego obowiązku.
Wellbiego, przepełnionego myślami o straconej ukochanej, nie bardzo
obchodziło to, co zdarzy się za dziesięć lat,
więc się podpisał.
JednakŜe te dziesięć lat minęło dosyć szybko. Izydor Wellby był człowiekiem
rozsądnym, jak powiedział demon, więc
wszystko poszło dobrze. Wellby dostał pracę i dlatego Ŝe zawsze był o właściwej
porze na właściwym miejscu i zaw-
sze mówił właściwe rzeczy do właściwych ludzi, szybko doczekał się awansu i
szanowanej pozycji w społeczeństwie.
Jego inwestycje zawsze dawały zysk, a co waŜniejsze, wróciła do niego jego
dziewczyna, szczerze Ŝałując swej po-
chopnej decyzji i nie straciwszy nic na swej urokliwości.
Jego małŜeństwo było szczęśliwe. Został pobłogosławiony czwórką dzieci
(dwoma synami i dwiema córkami), z któ-
rych wszystkie były bardzo inteligentne i grzeczne w granicach zdrowego
rozsądku. Pod koniec owych dziesięciu lat
osiągnął pełnię władzy, reputacji i bogactwa, a o jego Ŝonie moŜna było
2
powiedzieć tylko tyle, Ŝe z kaŜdym rokiem
staje się ładniejsza.
I dziesięć lat (co do dnia, oczywiście) po podpisaniu cyrografu, obudził się
by znaleźć się nie w swojej sypialni, lecz w
przeraŜającym pokoju o ścianach z brązu, cechujących się wręcz nieznośną
spójnością, mając za towarzystwo jedynie
podnieconego demona.
- Musisz jedynie stąd wyjść, i wtedy staniesz się jednym z nas – powiedział
Shapur. – Zrobić to moŜesz zgodnie z zasa-
dami logiki, uŜywając twych demonicznych mocy, jeśli tylko wiesz dokładnie co
masz zamiar wykonać. Do tego czasu
powinieneś był do tego dojść.
- Moja Ŝona i dzieci będą bardzo zaniepokojeni moim zniknięciem – powiedział
Wellby, zaczynając odczuwać Ŝal.
- Odnajdą twoje martwe ciało – zapewnił demon pocieszająco. – Wszystko będzie
wskazywało na to, Ŝe umarłeś na
atak serca. Będziesz miał przepiękny pogrzeb. Pastor pośle cię do nieba, a my
nie wyprowadzimy z błędu ani jego, ani
tych, którzy będą słuchali jego kazania. No dobra, Wellby, masz czas do
południa.
Wellby, który podświadomie przygotowywał się na ten moment przez całe
dziesięć lat, był mniej przeraŜony niŜ
mógłby teraz być. Rozglądnął się podejrzliwie. –Czy to pomieszczenie jest
całkowicie zamknięte? śadnych ukrytych
wyjść?
- śadnych, ani w ścianach, ani w podłodze, ani w suficie. – oświadczył demon
z poczuciem satysfakcji z dobrze wyko-
nanej roboty. – Ani na granicach kaŜdej z tych powierzchni. Poddajesz się?
- Nie, nie. Daj mi tylko trochę czasu.
Wellby myślał usilnie. Pomieszczenie nie wydawało się zamknięte. MoŜna było
nawet wyczuć ruch powietrza. Powie-
trze mogło wpływać do pokoju materializując się poprzez ściany. MoŜliwe, Ŝe
demon wstąpił tu poprzez demateriali-
zację i moŜe Wellby teŜ mógłby wydostać się w ten sposób. Zapytał o to.
Demon wykrzywił usta. –Dematerializacja nie jest jedną z twoich mocy. Ja
równieŜ nie uŜyłem jej Ŝeby się tu dostać.
- Jesteś tego pewien?
- Sam stworzyłem ten pokój – dumnie odpowiedział demon. –Skonstruowałem go
specjalnie dla ciebie.
- I wszedłeś tu z zewnątrz?
- Tak.
- UŜywając zwykłych demonicznych mocy, jakie i ja posiadam?
- Dokładnie tak. No dobrze, będę precyzyjny. Nie moŜesz przenieść się przez
materię, lecz moŜesz poruszać się w
kaŜdym wymiarze samym wysiłkiem woli. MoŜesz przemieścić się w górę, w dół, w
lewo, w prawo, na ukos i tak dalej,
ale nie moŜesz poruszać się poprzez materię.
Wellby myślał dalej, a Shapur rozwodził się nad całkowitą spójnością
brązowych ścian, podłogi i sufitu, ich nieza-
chwianą jednością.
3
Wellbiemu wydawało się oczywiste, Ŝe Shapur, nie waŜne jak bardzo wierzył w
potrzebę zasilenia rzeszy demonów,
nie mógł się doczekać by zaspokoić swą demoniczną Ŝądzę zabawienia się zwykłą
duszą potępioną.
- Przynajmniej – powiedział Wellby, w narastającym poczuciu Ŝalu sięgając do
filozofii, - będę miał dziesięć szczęśli-
wych lat, które będę mógł wspominać. Na pewno to przyniesie jakąś ulgę, nawet
potępionej duszy w piekle.
- A właśnie Ŝe nie. – odpowiedział demon. –Piekło nie mogłoby być nazywane
piekłem, gdyby pozwalano w nim na
poczucie ulgi. Cokolwiek człowiek zyskuje na ziemi poprzez pakt z diabłem, jak w
twoim przypadku, mógłby otrzy-
mać bez podpisywania owego, gdyby tylko cięŜko pracował i wierzył w, ee, Górę.
To właśnie sprawia, Ŝe wszystkie te
pakty są takie diabelskie. – I zaśmiał się głośno z nutką triumfu w głosie.
- To znaczy, Ŝe moja Ŝona wróciłaby do mnie nawet gdybym nie podpisał Ŝadnego
cyrografu?! – zapytał gniewnie
Wellby.
- MoŜe by i wróciła. –odpowiedział Shapur. – Wszystkie sprawy są wolą, ee,
Góry. My sami nie jesteśmy w stanie zro-
bić nic Ŝeby na nią wpłynąć.
Poczucie klęski, które wywołały w Wellbym te słowa, musiało jakoś wyostrzyć
jego intelekt, bo wtedy właśnie rozpły-
nął się w powietrzu, zostawiając za sobą puste pomieszczenie, nie licząc jednego
zaskoczonego demona. A poczucie
zaskoczenia przerodziło się w kompletną wściekłość, gdy jego wzrok padł na
cyrograf podpisany przez Wellbiego,
który aŜ do tej chwili spoczywał w jego dłoni, czekając na rozwój spraw, dobry
czy teŜ zły.
Kiedy minęło dziesięć lat (co do dnia, oczywiście) odkąd Izydor Wellby
podpisał pakt z Shapurem, ten pojawił się w
biurze Wellbiego i gniewnie powiedział: -Słuchaj no…
Wellby podniósł na niego wzrok znad dokumentów, kompletnie zaskoczony. –Kim
jesteś?
- Bardzo dobrze wiesz, kim jestem. – odparł Shapur.
- Obawiam się, Ŝe nie. – zaprzeczył Wellby.
Demon rzucił na niego badawcze spojrzenie. – Widzę Ŝe mówisz prawdę, ale nie
wiem dokładnie, jak to moŜliwe.
Następnie przedstawił Wellbiemu wydarzenia ostatnich dziesięciu lat.
- Ah tak. Oczywiście, mogę ci wszystko wytłumaczyć, ale czy nikt nam nie
przeszkodzi? – powiedział Wellby.
- Zapewniam cię, Ŝe nie – zimno odpowiedział demon.
- Siedziałem w tym zamkniętym pokoju z brązu, - zaczął Wellby –i…
- Mógłbyś się streszczać? – zapytał nerwowo demon. – Chcę wiedzieć…
- Proszę, chciałbym Ŝebyś mi nie przerywał.
Demon zagryzł szczęki i wionęło od nim dwutlenkiem siarki, tak Ŝe Wellby
zaczął kaszleć a na jego twarzy pojawił się
wyraz obrzydzenia.
Wellby rozpoczął opowieść: - Mógłbyś się trochę odsunąć… Dziękuję. No więc –
siedziałem w tym zamkniętym po-
4
koju z brązu i przypomniałem sobie, jak cały czas wytykałeś tą całą
niezniszczalność ścian, podłogi i sufitu. Zastana-
wiałem się dlaczego ciągle o tym mówiłeś, co było jeszcze poza ścianami, podłogą
i sufitem. Zdefiniowałeś mi trój-
wymiarową przestrzeń ograniczoną ze wszystkich stron.
- No właśnie: trójwymiarową. Pokój nie był zamknięty w czwartym wymiarze. Nie
istniał nieskończenie w przeszłości.
Powiedziałeś, Ŝe skonstruowałeś go specjalnie dla mnie. Więc jeŜeli ktoś
przeniósł by się w przeszłość, dotarłby w
końcu do chwili, w której pokój ten jeszcze nie istniał, i znalazłby się wtedy
poza nim.
- Co więcej, zaznaczyłeś, Ŝe mogę poruszać się w kaŜdym wymiarze, a czas,
naturalnie, moŜe być postrzegany jako
wymiar. No więc kiedy postanowiłem przemieścić się w przeszłość, zacząłem bardzo
szybko cofać się wzdłuŜ mojego
Ŝycia, aŜ wreszcie brąz wokół mnie zniknął.
Shapur zapłakał Ŝałośnie. – Rozumiem to wszystko. Nie mógłbyś się wydostać w
Ŝaden inny sposób. Niepokoi mnie
jednak sprawa cyrografu, który przecieŜ podpisałeś. Nie staniesz się zwykłą
duszą potępioną – no dobrze, to przecieŜ
część gry. Ale musisz przynajmniej zostać jednym z nas, członkiem rzeszy
demonów; za to ci zapłaciliśmy, i jeśli nie
dostarczę cię na dół, będę miał przeogromne kłopoty.
Wellby wzruszył ramionami. –Współczuję ci, oczywiście, ale nie mogę ci
pomóc. Zapewne utworzyłeś to pomieszcze-
nie z brązu zaraz potem jak złoŜyłem podpis na papierze, jako Ŝe po tym, jak
wydostałem się z pokoju, znalazłem się
dokładnie w momencie zawierania z tobą paktu. Byłeś tam ty, byłem tam ja, ty
wciskałeś mi cyrograf wraz z piórem,
którym miałem nakłuć swój palec. Wydaje mi się, Ŝe kiedy cofałem się w czasie,
pamięć o tym, co działo się w przy-
szłości nieco się zatarła, ale widać nie całkowicie. Podczas gdy próbowałeś
nakłonić mnie do podpisania, poczułem,
Ŝe to nie dobry pomysł. Nie pamiętałem raczej przyszłości, ale poczułem, Ŝe
popełniam błąd. Więc się nie podpisa-
łem. Odmówiłem ci.
Shapur zazgrzytał zębami. –Powinienem był się domyślić. Gdyby tylko schematy
prawdopodobieństwa obejmowały
sobą demony, ja równieŜ znalazłbym się w tej linii wydarzeń. Jest jak jest. Mogę
ci jedynie powiedzieć, Ŝe straciłeś
dziesięć lat szczęśliwego Ŝycia, które ci oferowaliśmy. To przynosi mi ulgę. No
i w końcu cię dostaniemy. To równieŜ.
- Zaraz, zaraz – powiedział Wellby. – CzyŜby w piekle pozwalano na uczucie
ulgi? Przez ostatnie dziesięć lat nie wie-
działem nic o tym, co mogłoby mnie czekać. Ale teraz, gdy przywołałeś
wspomnienie tamtej mogącej się wydarzyć
dekady, przypomniałem sobie coś jeszcze. W tym pomieszczeniu z brązu mówiłeś mi,
Ŝe pakty z diabłem nie dają
niczego, co nie mogłoby zostać uzyskane poprzez usilną pracę i wierzenie w Górę.
A ja pracowałem, i wierzyłem.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin