SYSTEM POLITYCZNY KANADY.pdf

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

Marta Pachocka: System polityczny Kanady

Autor: Marta Pachocka

03.08.2007.

Kanada to pañstwo zwi±zkowe w północnej czê¶ci Ameryki Północnej, o powierzchni 9 984 670

kilometrów kwadratowych. Obecnie zamieszkuje je około 32 852 800 mieszkañców. [1] Nazwa

kraju pochodzi od słowa kanata, które w dialekcie Huronów i Irokezów oznaczało ,,osadê'' lub

,,wie¶''.

2/3 powierzchni Kanady pokrywa wieczna zmarzlina, za¶ pozostał± 1/3 - bujne lasy. St±d te¿

zdecydowana wiêkszo¶æ mieszkañców osiedla siê w 300-kilometrowym pasie terytorium

biegn±cym wzdłu¿ południowej granicy z USA.

Historia niepodległej Kanady - podobnie jak Belgii - w skali ¶wiatowej jest wzglêdnie krótka.

Oba wspomniane pañstwa stały siê niepodległymi podmiotami prawa miêdzynarodowego

dopiero w XIX wieku, a ich znaczenie rosło na przestrzeni XX wieku. Obecnie nale¿± one do

najlepiej rozwiniêtych demokracji na ¶wiecie, o wysokim poziomie dobrobytu społecznego i

konkurencyjnej gospodarce. Ponadto oba pañstwa wykazuj± liczne podobieñstwa pod

wzglêdem ich rozwi±zañ ustrojowych i wewnêtrznej polityki.

Kanada składa siê z 10 prowincji oraz 3 terytoriów, które prezentuje Tabela 1. Wskazano w

niej odpowiednio nazwê danej jednostki administracyjnej wraz ze stolic± lub kluczowym

o¶rodkiem i jej powierzchniê.

Tabela 1 Podział administracyjny Kanady

Nazwa jednostki Stolica/kluczowy o¶rodek Powierzchnia

(km2) Prowincja Alberta Edmonton 661 848 Prowincja Kolumbia Brytyjska Victoria 944 735

Prowincja Manitoba Winnipeg 647 797 Prowincja Nowa Fundlandia (i Labrador) St. John's 405

212 Prowincja Nowa Szkocja Halifax 55 284 Prowincja Nowy Brunszwik Fredericton 72 908

Prowincja Ontario Toronto 1 076 395 Prowincja Quebek Québec 1 542 056 Prowincja

Saskatchewan Regina 651 036 Prowincja Wyspa Ksiêcia Edwarda Charlottetown 5 660

Terytorium Jukon Whitehorse 482 443 Terytorium Nunavut Iqaluit 2 093 190 Terytoria

Północno-Zachodnie Yellowknife 1 346 106¬ródło: Statistics Canada: http://www.statcan.ca/,

dn. 12.07.2007 r.

Narodziny Kanady

Pocz±tki Kanady wi±¿± siê z epok± podbojów kolonialnych, które miały miejsce pocz±wszy od

połowy XV wieku. Historia powstania Kanady jest wypadkow± francuskiego i brytyjskiego

kolonializmu, gdy¿ i Francja, i Wielka Brytania partycypowały w kształtowaniu siê szeroko

rozumianego porz±dku tego pañstwa.

W XVI w. do obszarów dzisiejszej Kanady docierali zarówno Anglicy (John Cabot) jak i

Francuzi, przy czym tych ostatnich nale¿y uznaæ za pionierów podboju wschodnich wybrze¿y

Kraju Klonowego Li¶cia.

Ju¿ w I połowie XVI wieku francuscy podró¿nicy wyprawiali siê do Ameryki Północnej: najpierw

był to Giovanni da Verrazano - Florentczyk na słu¿bie francuskiej - w 1524 roku, a nastêpnie

Jacques Cartier w latach 1534-1535. Równie¿ wyprawy francuskich rybaków w okolice Nowej

Fundlandii mo¿na uznaæ za zapowied¼ przyszłej ekspansji. D±¿eniom kolonizatorskim Francji

silny opór stawiała Hiszpania, która chciała utrzymaæ swój monopol na obszarze obu Ameryk

oraz w mniejszym stopniu - Portugalia. Ponadto, w II połowie XVI wieku wybuchły we Francji

wojny religijnie, które tak¿e zahamowały tymczasowo skuteczn± ekspansjê.

Za symboliczn± datê wła¶ciwej historii francuskiego imperium kolonialnego uznaje siê 27 lipca

1605 roku, kiedy to powstał Port Royal w kolonii Akadia w Ameryce Północnej (dzisiejsza

http://www.psz.pl/content/view/5489/

Utworzono 9 February, 2008, 15:05

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

kanadyjska prowincja - Nowa Szkocja). W 1608 roku, Samuel de Champlain zało¿ył miasto

Quebec, które stało siê stolic± rozległej, ale słabo zasiedlonej kolonii Nowa Francja, zwanej

tak¿e Kanad±. De Champlain został pierwszym gubernatorem kolonii. Na skutek licznych

porozumieñ z indiañskim plemionami, [2] Francuzi przejêli kontrolê nad znaczn± czê¶ci±

kontynentu północnoamerykañskiego. Mimo to francuskie osadnictwo ograniczyło siê głównie

do doliny rzeki ¦w. Wawrzyñca.

Nowa Francja rozwijała siê stosunkowo wolno, a ponadto była całkowicie zale¿na od kolejnych

władców francuskich. Monarcha był reprezentowany w kolonii poprzez gubernatora oraz

intendenta. Pierwszy decydował o polityce zagranicznej i wojsku, a w pozostałych kwestiach

konsultował siê z intendentem. Natomiast intendent ju¿ w II połowie XVII w. stał siê

najwa¿niejszym urzêdnikiem kolonii, kieruj±c powołanym w 1663 r. organem wykonawczym -

Rad± Najwy¿sz±. Rada pełniła jednocze¶nie funkcje s±du apelacyjnego.

Słabo rozwiniêta francuska gospodarka oraz niekorzystna polityka imigracyjna sprawiły, i¿

francuskie terytoria nie dorównywały poziomem zaludnienia i rozwoju koloniom brytyjskim. Co

wiêcej, w 1713 roku na mocy pokoju utrechckiego Akadia przeszła w rêce angielskie.

Pocz±wszy od roku 1744 nast±pił okres francuskich wojen kolonialnych z Wielk± Brytani±,

które zakoñczyły siê dopiero w 1815 r. wraz z ostatecznym upadkiem Napoleona Bonaparte.

Konflikty francusko-brytyjskie obejmowały: wojnê o sukcesjê austriack± (1744-1748), wojnê

siedmioletni± (1756-1763), wojnê o niepodległo¶æ Stanów Zjednoczonych (1778-1783), wojny

rewolucyjnej Francji (1793-1802) oraz wojny napoleoñskie (1803-1814 i 1815).

Wojna o sukcesjê austriack±, pomimo pewnych sukcesów w Indiach pod dowództwem

generała guberalnego Josepha François Dupleix’a, nie przyniosła Francji znacz±cych

zmian. Natomiast wojna siedmioletnia spowodowała utratê nie tylko Nowej Francji, ale i

wiêkszo¶ci posiadło¶ci w Indiach Zachodnich. 10 lutego 1763 r. zawarto pokój paryski, na

mocy którego Francja zachowała jedynie Saint-Pierre i Miquelon oraz prawo do połowu u

wybrze¿y Nowej Fundlandii.

Akadiê przekształcono z czasem w brytyjsk± Now± Szkocjê, któr± nastêpnie w 1791 r.

podzielono na: Now± Szkocjê, Nowy Brunszwik i Wyspê Ks. Edwarda. Natomiast Nowa Francja

stała siê koloni± zwan± Quebek, w którym w 1791 r. wyró¿niono Górn± i Doln± Kanadê, czyli

dzisiejsze Ontario i Quebek.

W 1774 roku brytyjski parlament obawiaj±c siê, i¿ Quebek doł±czy do trzynastu zbuntowanych

kolonii, uchwalił Ustawê o Quebeku (Quebec Act). Nadawała ona szczególne uprawnienia

francuskojêzycznej ludno¶ci kolonii. Uznano francuskie prawo w Quebeku, wiarê katolick±,

która dotychczas była dyskryminowana oraz jêzyk francuski. Pocz±wszy od tego momentu

mieszkañcy Quebeku byli podporz±dkowani francuskiemu prawu cywilnemu, mieli prawo

wyboru wyznania, a ko¶ciół rzymskokatolicki wznowił i rozwin±ł swoj± działalno¶æ. Ponadto

jêzyk i kultura francuskie zostały objête specjalnym parasolem ochronnym. Powstało

szkolnictwo w duchu francuskim oraz liczne o¶rodki kulturowe. Na mocy aktu Quebek odzyskał

tak¿e Dolinê Ohio. Ustawa stanowiła pierwsz± Kartê Praw nadan± ludno¶ci Quebeku i

stworzyła jej warunki do zachowania własnej tradycji i kultury. To wpłynêło na wykształcenie

siê w¶ród mieszkañców ówczesnej kolonii brytyjskiej poczucia odrêbno¶ci. Jednocze¶nie

Metropolia osi±gnêła swój cel - Quebek nie wyst±pił przeciwko zwierzchnictwu Wielkiej Brytanii

w dobie wojny o niepodległo¶æ Stanów Zjednoczonych (1775-1783). [3]

Akt Konstytucyjny z 1791 r., wydany w Londynie, wprowadzał w Górnej Kanadzie instytucje

na wzór angielski oraz angielskie prawo, za¶ w Quebeku utrzymywał francuski porz±dek

prawny, ko¶ciół katolicki i system senioralny. Zwierzchnictwo nad prowincjami sprawowali

gubernatorzy, przy których powołano organ ustawodawczy. Najwy¿sz± funkcjê pełnił

gubernator generalny, który koordynował prace gubernatorów prowincji. W latach

dwudziestych i trzydziestych XIX wieku w Ontario i Quebeku pojawiły siê głosy domagaj±ce

http://www.psz.pl/content/view/5489/

Utworzono 9 February, 2008, 15:05

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

siê umiarkowanych reform. Poniewa¿ nie udało siê ich osi±gn±æ na drodze parlamentarnej,

doszło do zbrojnych staræ m.in. w Montrealu i Toronto w 1837 r.

Głównym rzecznikiem zmian był Robert Baldwin, umiarkowany reformista z Górnej Kanady.

Jego zdaniem, jedynym sposobem na rozwi±zanie istniej±cych konfliktów było stworzenie

systemu władzy, w którym rz±d byłby odpowiedzialny przed Zgromadzeniem Narodowym, za¶

pozycja gubernatora zostałaby ograniczona do roli reprezentanta Korony Brytyjskiej. W latach

1836-38 Baldwin wielokrotnie przebywał w Londynie staraj±c siê nakłoniæ Rz±d JKM do swoich

propozycji reform. [4] W 1838 r. Metropolia wysłała do Ameryki Północnej nowego

gubernatora generalnego, Johna G. Lambtona, który opracował Raport lorda Durham.

Dokument ten okre¶lał nowy układ stosunków w Brytyjskiej Ameryce Północnej. Oprócz

krytyki niewła¶ciwych praktyk (np. nadu¿yæ w nadaniach ziemskich), postulował on

wprowadzenie ,,systemu opartego na odpowiedzialno¶ci rz±du wobec legislatywy oraz

zjednoczenie dwóch najwa¿niejszych prowincji, Górnej i Dolnej Kanady''. [5]

W 1840 r. Izba Gmin przyjêła Akt Unii, który ustanawiał zjednoczon± prowincjê Kanady od

roku nastêpnego pocz±wszy, wprowadzał jeden urz±d gubernatora wraz z Rad± Wykonawcz±,

powoływał dwuizbowy parlament z mianowan± Rad± Ustawodawcz± i wybieralnym

Zgromadzeniem Narodowym. W 1848 r. w Kanadzie po raz pierwszy powołano do ¿ycia rz±d

oparty na wiêkszo¶ci parlamentarnej, który odpowiadał przed Zgromadzeniem Narodowym.

W 1854 r. utworzono Partiê Liberalno-Konserwatywn± na czele z Johnem A. Macdonaldem,

która d±¿yła m.in. do sekularyzacji ziem ko¶cielnych, zniesienia systemu senioralnego w

Dolnej Kanadzie oraz poprawy relacji francusko-brytyjskich. Opozycyjnym ugrupowaniem był

Czysty Charakter (Clear Grit) George’a Browna, który popierał zachowanie wzorców

brytyjskich i bliskich kontaktów z Metropoli±. W 1858 r. Alexander Tilloch Galt - minister

finansów w gabinecie Macdonalda i Cartiera - zaproponował powołanie konfederacji, ale

dopiero w 1864 r. formalnie zgłoszono w Zgromadzeniu Narodowym projekt utworzenia owej

konfederacji wszystkich kolonii Brytyjskiej Ameryki Północnej lub unii Wschodniej i Zachodniej

Kanady. W wrze¶niu w Charlottetown doszło do spotkania przedstawicieli prowincji nad

Oceanem Atlantyckim, a miesi±c pó¼niej w Quebeku rozpoczêła siê konferencja, na której

obecni byli wszyscy Ojcowie Konfederacji: Macdonald, Galt, Brown, Leonard Tilley i Thomas

D’Arcy McGee. Zaprezentowano dwie koncepcje ustroju:

1. Koncepcja unionistów - popierał j± Macdonald. Kanada miała staæ siê federacj± o ¶cisłych

wiêzach miêdzy prowincjami i z władz± federaln± o szerokich kompetencjach przy znacznym

ograniczeniu uprawnieñ rz±dów prowincjonalnych.

2. Koncepcja federalistów - optowali za ni± Cartier i Mowat. Zakładała ona ustrój konfederacji,

o rozległych uprawnieniach na poziomie prowincji.

Ostatecznie wiêkszo¶æ zebranych odniosła siê przychylnie do pierwszego rozwi±zania, po

pewnych jego modyfikacjach na rzecz zwiêkszenia zakresu autonomii i roli prowincji. Ł±cznie

podczas konferencji opracowano 72 rezolucje, które regulowały status prowincji kanadyjskich i

ustanawiały Dominium Kanady. Kanadyjskie Zgromadzenie Narodowe zatwierdziło projekt, ale

Nowa Fundlandia i Wyspa Ksiêcia Edwarda - odrzuciły go. Nowa Szkocja i Nowy Brunszwik

poparły pomysł. W 1886 r. w Londynie przedstawiciele Ontario, Quebeku, Nowej Szkocji i

Nowego Brunszwiku przyjêły rezolucje z roku 1864. Tym samym stworzyły one Dominium

Kanady.

Ustawê konstytuuj±c± nowe pañstwo uchwaliła 26 lutego brytyjska Izba Lordów, 8 marca Izba

Gmin, za¶ sankcjê królewsk± ustawa uzyskała 29 marca 1867 r. dokument nosił nazwê: Akt

Brytyjskiej Ameryki Północnej (The British North America Act) i wszedł w ¿ycie 1 lipca 1867 r.

okre¶laj±c podstawy ustrojowo-prawne Kanady obowi±zuj±ce ze zmianami do dnia

dzisiejszego. [6] W ten oto sposób parlament brytyjski oktrojował konstytucjê Kanady. U

schyłku XIX w. oraz na przestrzeni XX w. terytorium Kanady podlegało licznym przemianom.

W 1869 r. do konfederacji, która w rzeczywisto¶ci stanowiła realizacjê koncepcji federacyjnej,

doł±czyły Terytoria Północno-Zachodnie, w 1870 - Manitoba, w 1871 - Kolumbia Brytyjska, w

1873 - wyspy ksiêcia Edwarda, w 1905 - Alberta i Saskatchewan oraz w 1949 - Nowa

http://www.psz.pl/content/view/5489/

Utworzono 9 February, 2008, 15:05

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

Fundlandia. W 1898 r. z Terytoriów wyodrêbniono Jukon, a w 1999 - Nunavut.

Konstytucjonalizm kanadyjski

Akt konstytucyjny z 1867 roku uwa¿a siê za pierwsz± konstytucjê Kanady, która jednocze¶nie

rozpoczyna oficjaln± historiê konstytucjonalizmu pañstwa. Nie wolno jednak zapominaæ o

innych ¼ródłach konstytucjonalizmu kanadyjskiego tj.:

1. Wcze¶niejszych aktach reguluj±cych ustrój poszczególnych kolonii brytyjskich, które weszły

w skład Kanady

2. Angielskim prawie powszechnym (common law)

3. Konwenansach konstytucyjnych

Pocz±wszy od 1867 r. owe ¼ródła były systematycznie uzupełniane przez kolejne dokumenty i

prawo zwyczajowe. Pewien problem stanowił fakt, i¿ pierwsza konstytucja Kraju Klonowego

Li¶cia przewidziała tylko mo¿liwo¶æ dokonywania zmian w konstytucjach prowincjonalnych,

pomijaj±c szczebel federalnej ustawy zasadniczej.

Podstawowymi zało¿eniami, na jakich opierał siê Akt Brytyjskiej Ameryki Północnej, było

zabezpieczenie interesów prowincji kanadyjskich i Imperium Brytyjskiego oraz umo¿liwienie

ewentualnego wej¶cia do federacji innym koloniom brytyjskim poło¿onym w tym regionie.

Ustrój Kanady (...) miał byæ w zasadzie podobny do ustroju Wielkiej Brytanii. Przyjmuj±c

podział na władzê ustawodawcz±, wykonawcz± i s±downicz±, zrezygnowano z zasady

suwerenno¶ci parlamentu i uznano dopuszczalno¶æ badania przez s±dy zgodno¶ci ustaw

federalnych (tak¿e prowincjonalnych) z konstytucj±. Akt okre¶lał tak¿e uprawnienia władzy

wykonawczej, co miało istotne znaczenie ze wzglêdu na ewentualne interpretacje rozbie¿no¶ci

miêdzy prawem pisanym a common law i brytyjskimi konwenansami konstytucyjnymi.

Rozdział kompetencji pomiêdzy władze federalne a prowincjonalne dokonany został w

specyficzny sposób. Zgodnie z art. 91 w kompetencji organów federacji były sprawy, które nie

zostały zastrze¿one dla władz prowincji. Przyjêto wiêc ,,zasadê domniemania kompetencji

władz federalnych'', a parlament federalny zyskał prawo uchwalania ustaw w celu zapewnienia

,,pokoju, porz±dku i dobrego rz±du Kanady''. [7] Akt konstytucyjny wymieniał tak¿e materie

wspólne dla rz±dów szczebla federalnego i prowincji.

Mimo wzglêdnie jasnego rozgraniczenia uprawnieñ rz±dów poszczególnych szczebli dochodziło

czêsto miêdzy nimi do sporów o kompetencje. Problem ten dotyczył przede wszystkim relacji

władz federalnych i władz Ontario oraz Quebeku, które ro¶ciły sobie prawo do szczególnie

mocnej pozycji i uprzywilejowanego traktowania. Ten stan rzeczy dodatkowo komplikował

brak regulacji, które okre¶lałyby procedurê zmiany konstytucji Kanady. Parlament krajowy był

pozbawiony mo¿liwo¶ci modyfikacji postanowieñ Aktu Brytyjskiej Ameryki Północnej. W tej

sytuacji w praktyce wypracowano cztery podstawowe sposoby zmieniania konstytucji:

1. Orzeczenia s±dowe i wykładnia Komitetu S±dowego Tajnej Rady - ograniczenie: s±dy nie

mogły rozpatrywaæ spraw z własnej inicjatywy

2. Parlament brytyjski na formalny wniosek federalnego parlamentu Kanady przeprowadzał

zmiany w drodze ustaw zwykłych. Statut Westminsterski z 1931 r. stanowił, i¿ ,,¿adna ustawa

parlamentu brytyjskiego nie bêdzie miała mocy prawnej na terytorium dominium, o ile nie

zostanie w niej wyra¼nie stwierdzone, ¿e dane dominium jej za¿±dało i wyraziło zgodê na jej

obowi±zywanie''. [8] Zwyczajowo parlament brytyjski zawsze aprobował zmiany proponowane

przez Kanadê, przy czym miały one głównie charakter techniczny.

3. Moc± ustawy parlamentu brytyjskiego z 1949 r. umo¿liwiono parlamentowi kanadyjskiemu

dokonywaæ zmian w konstytucji w drodze ustaw zwykłych, przy zachowaniu pewnych

ograniczeñ dotycz±cych m.in. nie ingerowania w kompetencje wył±czne prowincji.

4. Dwa dokumenty uchwalone w 1905 r. przez parlament Kanady, które regulowały kwestiê

Alberty i Saskatchewan jako podmiotów kanadyjskiej federacji, stanowiły zarówno federalne

akty konstytucyjne oraz konstytucje nowych prowincji. Tym samym zmiany wprowadzane w

http://www.psz.pl/content/view/5489/

Utworzono 9 February, 2008, 15:05

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

tych dokumentach rozumianych jako konstytucje prowincji, oddolnie modyfikowały ustawê

zasadnicz± pañstwa.

5. Artykuł 146 Aktu przewidywał zmiany poprzez Imperial Orders in Council, które przyczyniły

siê do wł±czenie do Kanady Wyspy Ks. Edwarda, Kolumbii Brytyjskiej, Ziemi Ruperta i

Terytoriów Północno-Zachodnich.

W historii kanadyjskiego konstytucjonalizmu, podobnie jak w Wielkiej Brytanii, du¿± rolê

odgrywaj± te¿ konwenanse. Ich pierwotnym ¼ródłem była oczywi¶cie Metropolia, z której

płynêły wszelakie wzorce w tej materii. Naruszenie konwenansu konstytucyjnego jest

uznawane za posuniêcie niekonstytucyjne, nawet je¶li jest legalne w ¶wietle prawa. Za

przykład omawianych konwenansów mo¿e tu posłu¿yæ zasada politycznej odpowiedzialno¶ci

rz±du przed parlamentem, zgodnie z któr± gabinet podaje siê do dymisji w przypadku utraty

zaufania wiêkszo¶ci członków w Izbie Gmin. Na konwenansie opiera siê tak¿e instytucja

premiera i rz±du, ich powoływanie i funkcjonowanie, a tak¿e zagadnienia dotycz±ce

organizacji i pracy s±downictwa.

Znamienn± cech± kanadyjskiego porz±dku konstytucyjnego jest jego zło¿ono¶æ i problem

relacji pomiêdzy władz± brytyjsk±, władz± federaln± i władz± prowincji. Wzglêdnie sprawne

współdziałanie rz±dz±cych na wszystkich trzech poziomach zostało wypracowane na

przestrzeni lat. Na przełomie XIX i XX w. przyjêło siê my¶lenie, ¿e zmiany konstytucyjne w

federacji powinny nastêpowaæ w oparciu o umowy lub ugody rz±du kanadyjskiego z rz±dami

wszystkich lub wiêkszo¶ci prowincji. W ten sposób narodził siê federalizm kooperatywny, który

zakłada współpracê władz federalnych i prowincjonalnych w kluczowych kwestiach

(gospodarczych, socjalnych itp.).

Federalizm kooperatywny rozwin±ł siê za spraw± opublikowania raportu Królewskiej Komisji

Stosunków Dominium - Prowincje w latach piêædziesi±tych, a dzieli siê go na:

• Federalizm poł±czony

• Federalizm konsultatywny

Z chwil± przyjêcia pierwszej konstytucji w 1867 rz±d kanadyjski stopniowo d±¿ył do

uniezale¿niania Kanady od Metropolii. Wzmocnienie pozycji pañstwa miało przynie¶æ wiêkszy

zakres samodzielno¶ci. Proces ten przebiegał dwutorowo:

a. Wymiar zewnêtrzny - odciêcie siê od linii brytyjskiej polityki zagranicznej:

• 1919 - Kanada wyst±piła jako podmiot prawa miêdzynarodowego na konferencji w

Wersalu

• 1923 - Kanada zawarła samodzielnie traktat z USA

• 1926 - Konferencja Imperialna nt. dominiów Wielkiej Brytanii

• 1931 - Statut Westminsterski (powstała Brytyjska Wspólnota Narodowców + przestało

obowi±zywaæ prawo kolonialne z 1865 r.)

b. Wymiar wewnêtrzny - ,,Debata nad uojczy¼nieniem konstytucji'' (The Patriation Debate),

czyli ,,kanadyzacja'' pierwszej konstytucji poprzez dyskusje w latach 1926-1982 w ramach

konferencji konstytucyjnych, które miały miejsce odpowiednio w: 1927, 31, 35, 35-36, 49,

50, 60-61, 64, 68-71, 75-77, 78-79, 80, 80-81, 81-82.

Podczas konferencji w Victorii w 1971 r. premierzy rz±dów prowincjonalnych otrzymali projekt

Kanadyjskiej Karty Konstytucyjnej odnosz±cej siê do praw i wolno¶ci obywatelskich. Siedem

lat pó¼niej premier Kanady P.E. Trudeau przedstawił w Izbie Gmin Projekt zmiany konstytucji

(Constitutional Amendment Bill). 8 marca 1981 r. brytyjska Izba Gmin przyjêła nowy Akt

Konstytucyjny, czyli Akt Kanady z 1982 r. Podobnie uczyniła Izba Lordów w dniu 25 marca.

El¿bieta II poparła Akt, który 17 kwietnia 1982 r. w Ottawie został podpisany przez brytyjska

królow± podczas uroczysto¶ci proklamacji. Tym samym działo kanadyzacji konstytucji

zakoñczyło siê sukcesem. Po 1982 r. wprowadzono nastêpuj±ce poprawki do Konstytucji:

1. Nowelizacja z 1983 r. - dotyczyła praw rdzennej ludno¶ci Kanady

2. Nowelizacja z 1987 r. (Newfoundland Act) - odnosiła siê do szkół wyznaniowych w Nowej

Fundlandii

http://www.psz.pl/content/view/5489/

Utworzono 9 February, 2008, 15:05

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: