Piotr Piotrowski - Dyrekcje przez troistości - Szczęście i niedola w astrologii średniowiecznej (2012).pdf - Astrologia i geomancja - morefaya2006

Dyrekcje przez troistości

Szczęście i niedola w astrologii średniowiecznej

dr Piotr Piotrowski

Tekst stanowi treść wykładu wygłoszonego na

IV Konferencji Polskiego Stowarzyszenia Astrologiczego

Warszawa, 20-24 kwietnia 2012 roku

dr Piotr Piotrowski

Dyrekcje przez troitoci

Spi treci

Dwie tradycje

Troistości – ekwiwalent żywiołów

Hairesis , czyli skąd się biorą troistości

Hypsoma – logika egzaltacji

Warianty systemu troistości

Pojęcia szczęścia i niedoli w astrologii

Doktryna Doroteusza

Metodologia Masha’allaha

Reguła Hermesa

Rozwinięcie Abu Ali al-Khayyata

Troistości jako władcy domów

Troistości w pracy współczesnego astrologa 29

dr Piotr Piotrowski

Dyrekcje przez troitoci



echnika dyrekcji przez troistości to jedna z najstarszych metod określania z

horoskopu urodzeniowego ogólnych wskazań odnoszących się do przyszło-

ści, ściślej mówiąc do całokształtu życia człowieka w trzech jego fazach.

Mimo że nazywa się ją dyrekcjami , to jednak nie wymaga ona żadnych dodatkowych

obliczeń ani przesuwania planet według uzgodnionego klucza, tak jak ma to miejsce

na przykład w dyrekcjach prymarnych. Bazuje ona na pozycjach natalnych władców

troistości (żywiołów), które z jednej strony odnoszą się do czasu (etapy, fazy życia),

z drugiej zaś wskazują na określone sfery życia. Jest to więc metoda zarówno dyna-

miczna, temporalna, jak i statyczna, służąca uszczegółowianiu zagadnień reprezen-

towanych przez domy horoskopu.

Dwie tradycje

Tradycyjna astrologia europejska wywodzi się z dwóch głównych, po części nieza-

leżnych nurtów. Pierwsza linia tradycji pochodzi od Doroteusza z Sydonu (I w. n.e.),

druga zaś od Klaudiusza Ptolemeusza (ok. 100-170 n.e.). Dawni astrologowie raczej

nie zdawali sobie sprawy z tych dwóch odrębnych tradycji, bo z jednakową atencją

powoływali się na pisma i autorytet zarówno Doroteusza, jak i Ptolemeusza, nazy-

wanych niejednokrotnie „królami. Tym niemniej różnice są dość znaczące.

Doroteusz rozpoczyna swój poemat dydaktyczny, znany jako Carmen Astrologicum

(„Pieśń astrologiczna), od stwierdzenia, że najważniejsze są troistości i że „wszyst-

ko, co ludzie osiągają, co ich spotyka i czego doświadczają, zależy od wład-

ców troistości”. Można nawet powiedzieć, że dla Doroteusza troistości są osio-

wym, centralnym zagadnieniem astrologii oraz swoistym jądrem horoskopowych

analiz, bez wątpienia ważniejszym niż domicyl. Tymczasem pierwsze rozdziały księgi

pierwszej Tetrabiblos (będącym nie tyle podręcznikiem do astrologii, ile traktatem o

astrologii) Ptolemeusz poświęca sprawom ogólnym, przedstawia m.in. kosmologię,

na jakiej wsparta jest astrologia, wyjaśnia, skąd się biorą wpływy planet oraz w ogóle,

czym jest astrologia, samą koncepcję troistości omawiając dopiero w rozdziale 18.

księgi pierwszej. Zresztą w Tetrabiblos troistości nie stanowią żadnego kluczowego

dr Piotr Piotrowski

Dyrekcje przez troitoci

zagadnienia. Omówione są jako jedne z wielu składowych elementów astrologiczne-

go warsztatu, a do tego – w odróżnieniu od Doroteusza – zostały przedstawione w

sposób zniekształcony.

Obecność tych dwóch w gruncie rzeczy autorytatywnych modeli troistości wpłynęła

na sposób rozumienia tej doktryny przez niektórych astrologów arabskich, co w

dobie renesansu doprowadziło do uproszczeń i wielu zniekształceń.

Troitoci – ekwiwalent żywiołów

Zaadaptowanie na grunt astrologii Platońskiego poglądu, mówiącego o tym, że trój-

kąt równoboczny (obok koła) jest idealną najprostszą figurą geometryczną, nie było

niczym trudnym ani tym bardziej karkołomnym. Wpisując w zodiakalne koło trójkąt

równoboczny łączymy ze sobą trzy znaki oddalone od siebie o 120° (trygon), a więc

o kąt, który w dawnej astrologii uchodził za jowiszowy, czyli najbardziej pomyślny

aspekt. Nic więc dziwnego, że znaki tego samego trójkąta, czyli trygonu mają tę sa-

mą naturę, ten sam istotnościowy charakter, w związku z czym przypisywano im

określonych władców planetarnych ( trygonocrator ).

Dawni astrologowie nie utożsamiali znaków tego samego trygonu z żywiołami, tak

jak czyni się to współcześnie, lecz nazywali je troistościami, ściślej mówiąc grupą

trzech znaków, o których dziś mówi się znaki tego samego żywiołu . W astrologii an-

tycznej nie używano takich określeń, jak „powietrzny Wodnik, „ziemski Byk, czy

„ognisty Lew. Choć zdawano sobie sprawę z filozoficznych dociekań na temat ży-

wiołów, które pojawiły się już u jońskich filozofów przyrody poszukujący arché , pra-

zasady, czyli rzeczywistości pierwszej i ostatecznej, to jednak astrologowie nie

wsparli się koncepcją Empedoklesa (ok. 490-430 p.n.e.) rozprawiającego o czterech

żywiołach jako o „korzeniach wszechrzeczy”, które wywiódł od swoich poprzed-

ników (Tales – woda , Anaksymenes – powietrze , Heraklit – ogień , Ksenofanes – ziemia ).

Podążali raczej tropem Arystotelesa (384-322 p.n.e.), co w wyrazisty sposób uczynił

przede wszystkim Ptolemeusz, który za Stagirytą odwoływał się w swoim modelu

astrologii do prajakości, czyli pierwotnych właściwości (gorący-zimny, wilgotny-

suchy), z kombinacji których składa się nie tylko zodiak, lecz również poszczególne

planety.

Mimo to ani Ptolemeusz, ani chociażby Firmicus Maternus (IV w. n.e.), chcący opi-

sać grupy znaków tego samego trygonu (troistości), nie odwołują się do koncepcji

żywiołów. Co więcej, Firmicus Maternus w opisie podstawowych godności całkowi-

dr Piotr Piotrowski

Dyrekcje przez troitoci

cie pomija troistości, wspomina o nich jedynie ze względów technicznych i nie wy-

ciąga z nich żadnych istotnych wniosków, a już na pewno nie wniosków natury pre-

dykcyjnej. Jedynie w 31. rozdziale księgi VI Mathesis stwierdza, że jeżeli na przykład

Księżyc znajduje się w troistości Saturna (czyli w znakach Wodnika, Wagi lub Bliź-

niąt) w dwunastym domu (kakodajmonia), a Jowisz znajduje się w domu ósmym,

zapowiada to ubóstwo i skrajną nędzę.

Zasadnicza różnica pomiędzy Doroteuszem a Ptolemeuszem sprowadza się do

przyporządkowania poszczególnym trygonom (żywiołom) określonych władztw

planetarnych ( trygonocrator ), które odgrywają kluczową rolę w technice prognostycz-

nej zwanej później dyrekcjami przez troistości . Tym niemniej to właśnie doktryna Doro-

teusza okazała się w tej kwestii najbardziej reprezentatywna i autorytatywna. Kwestia

ta wygląda następująco:

Władcy troistości według Doroteusza z Sydonu

Znaki

Trygonocrator

¥ ¯ »

] j m

¨ ³ Á

c _ g

m a j

® ¸ Å

c g _

Jak widać, znakami tego samego żywiołu rządzą trzy planety. Pierwsza planeta na-

zywana jest władcą pierwszym albo pierwszorzędnym (dziennym), druga - drugorzędnym

(nocnym), a trzecia pomocniczym bądź uczestniczącym , która niekiedy symbolizuje mie-

szaninę wpływów pierwszego i drugiego władcy. Okazuje się również, że to przypo-

rządkowanie nie jest ani przypadkowe, ani arbitralne. Opiera się ono bowiem na

antycznej koncepcji hairesis .

Hairesis , czyli kąd ię biorą władcy troitoci

Pojęcie sekty (gr. hairesis ) jest niezwykle istotne dla rozumienia nie tylko antycznej,

ale w ogóle całej tradycyjnej astrologii, zarówno w jej nurcie dorotejskim, jak i pto-

lemejskim. Termin „sekta (rzadziej „sekcja), pochodzący od łac. seco , secare (‘odci-

nać’), oznacza podział, w tym przypadku najbardziej elementarny podział horosko-

pu na sferę dzienną (domy od XII do VII) i sferę nocną (domy od I do VI).

Piotr Piotrowski - Dyrekcje przez troistości - Szczęście i niedola w astrologii średniowiecznej (2012).pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: