ANATOMIA
Wykład 1
Gałęzie końcowe aorty brzusznej
Aorta brzuszna ciągnie się od rozworu przełykowego do IV kręgu lędźwiowego, gdzie dzieli się na gałęzie końcowe:
Tętnice biodrowe wspólne – na wysokości stawu krzyżowo-biodrowego t. biodrowa wspólna dzieli się na t. biodrową wewnętrzną i t. biodrową zewnętrzną.
Tętnica krzyżowa pośrodkowa.
Tętnica biodrowa wspólna
§ Na wysokości stawu krzyżowo-biodrowego tętnica biodrowa wspólna dzieli się na tętnice:
§ T. biodrową wewnętrzną
§ T. biodrowa zewnętrzną
Tętnica biodrowa zewnętrzna
§ A. iliaca externa – jest naturalnym przedłużeniem tętnicy biodrowej wspólnej, biegnie pod otrzewną ścienną po przednio przyśrodkowej powierzchni mięśnia biodrowo-lędźwiowego.
§ Często, zwłaszcza po stronie prawej, krzyżuje ją moczowód.
§ Po przejściu pod więzadłem pachwinowym w rozstępie naczyń otrzymuje nazwę t. udowej.
Tętno
§ W połowie długości więzadła pachwinowego
§ na t. biodrowej zew. można wyczuć tętno.
Tętnica udowa
§ Arteria femoralis – jest przedłużeniem t. biodrowej zewnętrznej.
§ Początkowy odcinek leży w obrębie trójkąta udowego, pokryty blaszka powięzi szerokiej uda, sąsiaduje bocznie z nerwem udowo-goleniowym / n. saphenus/ i przyśrodkowo z żyłą udową.
§ W tym miejscu ze względu na powierzchowne położenie udaje się na niej łatwo wyczuć tętno.
T. Udowa dalszy bieg
§ Dalszy przebieg t. udowa leży na mięśniach przywodzących udo, przez kanał przywodzicieli przechodzi na tylną stronę uda i dostaje się do dołu podkolanowego.
§ W dole podkolanowym przedłuża się ona w w tętnicę podkolanową/ a. poplitea/
Gałęzie tętnicy udowej – 1.
§ A. T. nabrzuszna powierzchowna – a. epigastrica superficialis – odchodzi tuż poniżej więzadła pachwinowego i kieruje się ku górze.
§ Zaopatruje skórę i mięśnie brzucha i zespala się z t. okalającą biodro powierzchowną ( a. circumflexa ilium superficialis) i t. nabrzuszna dolną (a. epigastrica inferior
Gałęzie t. udowej - 2
§ T. okalająca biodro powierzchowna – biegnie na powięzi szerokiej do góry i boku.
§ Podobnie jak poprzednia zaopatruje powłoki brzucha
Gałęzie t. udowej - 3
§ Tętnice sromowe zewnętrzne – a. pudendae externae – 2-3 tętnice dochodzące do moszny i prącia lub warg sromowych wiekszych
Tętnica głęboka uda – a. profunda femoris
§ Odchodzi od ściany tylnej tętnicy udowej około 5 cm poniżej więzadła pachwinowego.
§ Jest ona niemal tej samej grubości co tętnica udowa i zaopatruje swymi gałęziami prawie całe udo.
§ T. głęboka uda oddaje gałęzie:
§ A. t. okalająca udo boczna
§ B. t. okalająca udo przyśrodkowa
§ C. tt. Przeszywające
T. Podkolanowa- a. poplitea
§ Stanowi przedłużenie tętnicy udowej.
§ Rozpoczyna się w rozworze ścięgnistym przywodzicieli, biegnie przez całą długość dołu podkolanowego na tylnej powierzchni stawu kolanowego i na mięśniu podkolanowym.
§ Przechodzi pod łukiem ścięgnistym mięśnia płaszczkowatego i dzieli się pod nim na gałęzie końcowe: t. piszczelową przednią i tylną.
Wykład 2
Gałęzie łuku aorty
Tętnica szyjna wspólna:
Strona prawa – a. carotis communis – odchodzi od pnia ramienno-głowowego – truncus brachiocephalicus
Strona lewa - bezpośrednio od łuku aorty
Tętnica szyjna wspólna
n Biegnie ku górze po bocznej stronie tchawicy i przełyku.
n Pokryta jest przez mięsień mostkowo – sutkowo -obojczykowy, razem z nerwem błędnym i żyłą szyjną wewnętrzną objęta wspólną torebką łącznotkankową.
n Na wysokości górnej krawędzi chrząstki tarczowatej dzieli się na dwie gałęzie:
n A. T. szyjną wewnętrzną i B. T. szyjną zewn.
Tętnica szyjna zewnętrzna
n A. carotis externa na wysokości szyjki wyrostka kłykciowego żuchwy dzieli się na dwie gałęzie końcowe:
n Tętnicę skroniową powierzchowną (a. temporalis superficialis)
n Tętnicę szczękową (a. maxillaris)
n Jest główną tętnicą części twarzowej czaszki.
n Gałęzie które oddaje t. szyjna zewnętrzna tworzą cztery grupy:
Gałęzie odchodzące od
n 1. przedniej ściany tętnicy
n 2. tylnej ściany tętnicy
n 3. przyśrodkowej ściany tętnicy
n 4. gałęzie końcowe
Gałęzie przednie t. szyjnej zewnętrznej (1) t. tarczowa górna
n Odchodzi w pobliżu miejsca podziału tętnicy szyjnej wspólnej, zaginając się łukiem osiąga górny brzeg gruczołu tarczowego.
n Na jej przebiegu odchodzą odgałęzienia do krtani i m. mostkowo – sutkowo – obojczykowego.
n A. thyroidea superior (1)
Gałęzie przednie t. szyjnej zew.
n Tętnica językowa – a. lingualis.(2)
n Odchodzi od t. szyjnej zew. Na wysokości większego rogu kości gnykowej.
n Kieruje się ku przodowi i przyśrodkowo, podążając do języka.
n Odgałęzienia tej tętnicy zaopatrują w krew mięśnie i błonę śluzową języka, częściowo migdałki, nagłośnię i śliniankę podżuchwową.
Gałęzie t. szyjnej zew.(3)T. twarzowa a. facialis
n Odchodzi nieco powyżej t. językowej.
n Biegnie ku przodowi i ku górze.
n Na swym przebiegu oddaje gałęzie do
n Warg
n Okolicznych mięśni
n Ślinianki podżuchwowej
n Skóry twarzy
Gałęzie tylne t. szyjnej zew.
n 1. Tętnica potyliczna – a. occipitalis
n Odchodzi od tylnej powierzchni tętnicy szyjnej zew. Kierując się ku tyłowi i górze
n Unaczynia ona okoliczne tkanki i skórę aż do ciemienia.
n Oddaje gałąź mostkwo-sutkowo-obojczykową.
n Tętnica uszna tylna – a. auricularis poisterior
n Rozpoczyna się nieco powyżej tętnicy potylicznej i biegnie ku tyłowi miedzy wyrostkiem sutkowatym a małżowina uszna.
n Daje odgałęzienia do: kanału nerwu twarzowego, jamy bębenkowej, komórek sutkowych i małżowiny usznej.
n W szczęce unaczynia zęby trzonowe szczęki oraz błonę śluzową zatoki szczekowej.
Gałąź przyśrodkowa t. szyjnej zew.
n Tętnica gardłowa wstępująca -
n a. pharynegea ascendens.
n Rozpoczyna się na przyśrodkowej ścianie tętnicy szyjnej zewnętrznej i po bocznej powierzchni ściany gardła, wznosi się ku górze – zaopatruje gardło.
n Jej gałąź – t. oponowa tylna - a. meningea posterior wchodzi do jamy czaszki i zaopatruje oponę twarda mózgowia.
Gałęzie końcowe t. szyjnej zew.
n Dzieli się na dwie tętnice:
n a/ Tętnica skroniowa powierzchowna –
n A. temporalis superficialis
n B. tętnica szczękowa – a. maxillaris
Tętnica szyjna wewnętrzna – a. carotis interna
n Od miejsca podziału tętnicy szyjnej wspólnej kieruje się ku podstawie czaszki.
n Przez kanał tętnicy szyjnej ( canalis caroticus) dostaje się do wnętrza czaszki, gdzie biegnie ku przodowi obok siodełka tureckiego, przebija oponę twardą i wchodzi na podstawę mózgowia.
Gałęzie t. szyjnej wew.
n 1. Tętnica oczna – a. ophthalmica
n 2. Tętnica przednia mózgu – a. cerebrii anterior
n 3. Tętnica środkowa mózgu – a. cerebrii media
Tętnica oczna
n Przez kanał wzrokowy dostaje się do oczodołu.
Liczne gałęzie unaczyniają gałkę oczną mięśnie i gruczoł łzowy.
n Jej gałęzie wychodzą przez otwór nadoczodołowy unaczyniają okolicę nadoczodołową.
Tętnica przednia mózgu
n Biegnie po przyśrodkowej powierzchni półkul mózgowych równolegle do ciała modzelowatego.
n Tętnica prawa i lewa są zespolone tętnicą łączącą przednią
Tętnica środkowa mózgu
n Wchodzi do dołu bocznego mózgu oddając gałęzie do płatów skroniowych i ciemieniowych.
n Tętnica łącząca tylna zespala tętnicę środkową mózgu z tętnicą tylną mózgu.
Tętnica podobojczykowa
n A. subclavia - po stronie prawej jest gałęzią pnia ramienno-głowowego,
n po stronie lewej jest odgałęzieniem łuku aorty.
n Po przejściu przez górny otwór klatki piersiowej biegnie przez szczelinę tylną mięśni pochyłych razem ze splotem ramiennym.
n Pod obojczykiem dostaje się do jamy pachowej
n Biegnąc między obojczykiem a 1 żebrem, wyciska na żebrze swój rowek.
T. Podobojczykowa zaopatruje
n Kończyna górna wraz z jej obręczą
n Górno-przednią część ściany klatki piersiowej
n Część trzew szyi
n Część szyjną rdzenia kręgowego
n Część mózgowia
n Ucho wewnętrzne
Anastomozy – połączenia t. podobojczykowej
n Z tętnicami szyjnymi – przez t. kręgową i tt. Tarczowe
n Z aorta i t. udową – przez tt. Ścian tułowia.
Tętnica pachowa
n A. Axillaris – na poziomie brzegu zewnętrznego I żebra przebiega umowna granica między tętnicą podobojczykową i jej przedłużeniem – tętnicą pachową – a. axillaris.
T. Ramienna
n A. brachialis – jest przedłużeniem t. pachowej.
n T. pachowa dochodzi do poziomu ścięgna mięśnia najszerszego grzbietu i tu przechodzi w tętnice ramienną.
n T. ramienna dzieli się na dwie gałęzie końcowe:
n t. promieniową i t. łokciową
Gałęzie t. ramiennej
n Tętnica głęboka ramienia – a. profunda brachi – zaopatruje tylną grupę mięśni ramienia i oddaje gałęzie do sieci tętniczej łokcia – rete arteriosum cubiti.
n T. poboczna łokcia górna – a. collateralis ulnaris superior – oddaje gałęzie mięśniowe i gałąź do sieci tętniczej łokcia.
n T. łokciowa poboczna dolna – a. collateralis ulnaris inferior – która biegnie do sieci tętniczej łokcia.
Tętnica promieniowa
n A. radialis – przebiega wzdłuż kości promieniowej w przedłużeniu t. ramiennej.
n Odchodzi od t. ramiennej pod rozcięgnem m. dwugłowego ramienia, przedostaje się na przednio-boczna powierzchnie przedramienia i kieruje się ku dołowi.
n W dolnym odcinku przedramienia leży na kości promieniowej, pokryta jedynie skórą, co umożliwia wyczucie tętna w tym miejscu.
n Pod ścięgnami odwodziciela długiego kciuka prostownika krótkiego kciuka i prostownika długiego kciuka przez t.zw. Tabakierkę anatomiczną przedostaje się na powierzchnię grzbietową ręki, po czym między I a II kością śródręcza dostaje się na dłoń gdzie przechodzi w łuk dłoniowy głęboki – arcus palmaris profundus.
Gałęzie t. promieniowej
n Na swym przebiegu tętnica promieniowa oddaje gałęzie mięśniowe – do okolicznych mięśni, tętnice do sieci stawowej łokcia i gałęzie do sieci nadgarstka.
n Należą do nich następujące tętnice:
n Tętnica wsteczna promieniowa
n Gałąź mięśniowa
n Gałąź dłoniowa powierzchowna
T. Wsteczna promieniowa
n A. reccurens radialis – jest pierwszą i najsilniejszą gałęzią t. promieniowej.
n Skręca ona ku górze, biegnąc wzdłuż nerwu promieniowego. Zaopatruje sąsiednie mięśnie i uchodzi do sieci stawowej łokcia.
Gałąź dłoniowa powierzchowna
n Ramus palmaris superficialis – odchodzi na poziomie wyrostka rylcowego kości promieniowej i biegnie ku dołowi po powierzchni m. odwodziciela krótkiego kciuka lub między jego włóknami.
n Na dłoni łączy się z tętnicą łokciową w łuku dłoniowym powierzchownym. (arcus palmaris superficialis).
T. Łokciowa – a. ulnaris
n Jest drugą dużą końcową gałęzią tętnicy ramiennej.
n Przechodzi ona przez dół łokciowy i pod mięśniami przyczepiającymi się do kłykcia przyśrodkowego kości ramiennej kierując się ku dołowi po przednio-przyśrodkowej powierzchni przedramienia, równolegle do m. zginacza łokciowego nadgarstka.
Łuk dłoniowy głęboki
n Po stronie bocznej kości grochowatej oddaje gałąź dłoniową głęboką, która łączy się z końcem t. promieniowej, tworząc łuk dłoniowy głęboki – arcus palmaris profundus.
...
betty11