Ciśnienie.rtf

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

Jedna z najbardziej rozpowszechnionych chorób o podstępnym i utajonym przebiegu, dotycząca obecnie (zgodnie ze statystyką z końca 2000 r.) przeszło 52% dorosłej populacji Polaków.

Niekorzystny wpływ nadciśnienia na organizm powoduje wtórne zmiany, głównie w obrębie serca (uszkodzenie zastawek, przyrost lewej komory, chorobę wieńcowa z zawałem serca), udary mózgu, zaburzenia filtracji nerek, przyspieszenie powstawania i nasilenia miażdżycy.

W 1999 r. WHO (Światowa Organizacja Zdrowia), PTNT (Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego) przedstawiły nowe kryteria kategoryzacji ciśnienia tętniczego, w których zaakceptowano obniżoną granicę prawidłowego ciśnienia tętniczego wynoszącą mniej niż 140/90 mm Hg u osób dorosłych, bez względu na wiek.

KLASYFIKACJA CIŚNIENIA TĘTNICZEGO (mm Hg) U DOROSŁYCH

Ciśnienie tętnicze u dzieci i młodzieży, niezależnie od stopnia dojrzałości, lepiej koreluje z wysokością, niż z masą ciała. Jest ono nieco wyższe u chłopców, niż u dziewczynek poniżej 10 roku życia i różnica ta ulega znamiennemu zwiększeniu w okresie pokwitania.

Prawidłowe ciśnienie tętnicze u dziecka 1 rocznego nie powinno przekraczać wartości 90-50 mm Hg.

Do okresu młodzieńczego wartości ciśnienia skurczowego wzrastają w sposób liniowy o ok. 1-2 mm Hg rocznie, a ciśnienia rozkurczowego wzrastają wolniej. Ciężkie nadciśnienie tętnicze u dzieci i młodzieży rozpoznaje się przy pomiarach przekraczających o ponad 30 mm Hg wartość określaną za prawidłową dla danego wieku;

U każdego dziecka powyżej 3-go roku życia ciśnienie tętnicze powinno bć mierzone podczas każdej wizyty lekarskiej.

PODSTAWOWE PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO

1.              Antyzdrowotny styl życia:

• dieta wysokoenergetyczna, bogata w tłuszcze nasycone, prowadzące    do dodatniego   bilansu   energetycznego   wskutek   niedostatecznego   wydatku energetycznego związanego z małą aktywnością fizyczną.

• wysokie spożycie alkoholi i soli,

• małe spożycie owoców i warzyw,

• intensywne palenie tytoniu.

2.    Uwarunkowania genetyczne

3.    Długotrwały stres Hałas powyżej 65 decybeli

4.     Zmiany w tarczycy

5.     Zmiany miąższowe i naczyniowe w nerkach, kamica nerkowa i stany zapalne nerek

6.     Choroby nadnerczy

7.     Cukrzyca, głównie typu drugiego

8.     Na stałe przyjmowane leki:

•       przeciwreumatyczne

•       przeciwzapalne

•       hormonalne, zwłaszcza doustne środki antykoncepcyjne.

Samodzielnie rozpoznane nadciśnienie jest trudne, bowiem mimo podwyższonego ciśnienia pacjent czuje się dobrze. Organizm wysyła jednak pierwsze sygnały, których nie powinno się lekceważyć. Należą do nich przede wszystkim:

•       ból głowy,

•       szumy, piski w uszach,

•       uczucie osłabienia, niepokoju,

•       ogólne rozbicie,

•       omdlenia,

•       kołatanie serca i bóle w okolicach serca,

•       zaburzenia widzenia, osłabienie wzroku,

•       duszność wysiłkowa,

•       krwawienie z nosa,

• zawroty głowy,

• zaburzenia snu,

• tachykardia (częstoskurcz napadowy),

• nadmierna potliwość,

• nadpobudliwość,

• nudność, wymioty

• u dzieci i niemowląt -brak łaknienia, wymioty, brak przyrostu masy ciała.

W terapii nadciśnienia tętniczego, jak wskazują na to eksperci WHO i PTNT, leczenie niefarmakologiczne stanowi pierwszy element leczenia hipotensyjnego. Należy je stosować stale u wszystkich chorych z nadciśnieniem tętniczym i niezależnie od jego ciężkości. U pacjentów z łagodnym i w niektórych przypadkach nawet z umiarkowanym nadciśnieniem, może być ono jedynym sposobem prowadzenia terapii lub etapem wstępnym, kiedy w przypadku nie uzyskania normalizacji ciśnienia tętniczego dołącza się farmakoterapię.

Leczenie niefarmakologiczne nadciśnienia tętniczego obejmuje głównie normalizację masy ciała, zachowanie odpowiedniej diety, zaprzestanie palenia tytoniu, zwiększenia aktywności fizycznej.

Podstawą prawidłowej diety jest zbilansowanie wydatku energetycznego, a w przypadku nadwagi doprowadzenie do bilansu ujemnego. Dieta powinna być bogata w potas, wapń, magnez, uboga zaś w sód, tłuszcze nasycone (zwierzęce).

Zalecenia dietetyczne zostały zebrane w tzw. „Złotej karcie prawidłowego żywienia" opracowanej przez polskie towarzystwa naukowe, które postulują, aby codziennie spożywać:

•        co najmniej 3-4 posiłki o umiarkowanej wielkości, w tym koniecznie śniadanie,

•        w każdym posiłku produkty zbożowe, jak pieczywo ciemne, płatki, kasze,
makaron, ziemniaki,

•        warzywa i owoce (mogą być mrożone) do każdego posiłku, a także między
posiłkami,

•        co najmniej 2 pełne szklanki chudego mleka lub kefiru lub jogurtu,

•        1-2 plasterki sera białego, najlepiej chudego,

•        jedną z porcji: ryby, drobiu, grochu, fasoli lub mięsa,

•        jedną łyżkę stołowa oleju lub oliwy,

•        oraz nie więcej niż 2 łyżeczki margaryny miękkiej,

•        wodę mineralną oraz soki warzywne lub owocowe nie niej niż 1 litr,

•        unikać należy nadmiaru soli (dopuszczalna ilość 6 g/dziennie we wszystkich
produktach), cukru i alkoholu.

Odpowiedni stopień aktywności fizycznej stanowi ważną składową terapii hipotensyjnej. Zaleca się umiarkowane, regularne ćwiczenia aerobowe, takie jak:

•        szybki marsz,

•        pływanie,

•        wiosłowanie,

• jazda rowerem, itp.

przez co najmniej 3 dni w tygodniu, a każde ćwiczenie powinno trwać przynajmniej 30 minut, a jego intensywność powinna powodować przyspieszenie tętna do 130 uderzeń/min. Pacjenci z poważniejszymi chorobami towarzyszącymi przed zwiększenie aktywności fizyczne wymagają konsultacji lekarza.

Znaczące efekty hipotensyjne osiąga się również przy regularnym stosowaniu:

1.              czosnku surowego - 2-3 ząbki codziennie wieczorem
lub

30 ząbków czosnku + 1 L wody + sok z 0,5 kg cytryn pozostawić na 7-10 dni w lodówce, stosować 3 x dziennie po 2 łyżki stołowe przed posiłkiem

lub

1 główka zmiażdżonego czosnku + sok z 2 cytryn + 2 łyżki stołowe miodu + 50 ml spirytusu + 50 ml wody; pozostawić 10-14 dni w ciemnym, szklanym naczyniu; stosować 3 x dziennie po łyżce stołowej.

2.              preparatów czosnkowych

1 kapsułka = wyciąg z 2 ząbków czosnku + wyciąg z lukrecji + wyciąg z mięty pieprzowej

„GARUCE CAPS" - dystrybutor Ftness California

100 szt.-37.00 „NUTRIUTE" - dystrybutor AMWAY

210 szt.-75.00

3.       soków z aronii, truskawek, pomidorów, surowych ziemniaków

4.       wyciągu jemioły lub naparu z suszu

Działania wspomagające leczenie hipotensyjne poprzez obniżenie poziomu miażdżycy mają grapefruity i karczochy.

NIEDOCIŚNIENIE TĘTNCZE

Hipotonia to stan, w którym wartości ciśnienia są mniejsze niż 105/60 mm HG. Dzieli się na samoistną i objawową. Niedociśnienie -objawowe występuje w niewydolności serca, zaburzeniach rytmu serca jako efekt działania leków hipotensyjnych i hipowolemii.

Niedociśnienie samoistne, spotykane bardzo często, uznawane jest za schorzenie nieszkodliwe. Objawy niedociśnienia obu postaci:

•        słaba wydolność fizyczna,

•        szybka męczliwość,

•        zawroty głowy,

•        mroczki przed oczami,

•        skłonność do zapaści,

•        omdlenia,

•        wymioty,

• nastrój depresyjny,

• bladość,

• dreszcze,

• kłucia w okolicach serca.

W hipotonii samoistnej nie należy zmieniać nagle pozycji z leżącej czy siedzącej do stojącej. Przy długim staniu stosować balansowania na palcach i tłocznię brzuszną. Wskazana regularna aktywność fizyczna, częste korzystanie z naprzemiennego prysznica (zimny i gorący), masaż szczotką lub gąbką.

Bardzo dobre efekty podwyższania ciśnienia osiąga się przy regularnym piciu:

• średnio mocnej herbaty liściastej,

...