demografia_europy_2005(1).pdf
(
861 KB
)
Pobierz
QPrint
Zbigniew Dþugosz
Problematyka demograficzna krajw Unii Europejskiej na tle
kontynentu.
PrzystĢpienie Polski do Unii Europejskiej oraz samo rozszerzenie tej
organizacji o nowych 10 czþonkw budziþo i nadal stanowi wiele
sprzecznych zapatrywaı zarwno wĻrd spoþeczeıstw okrzepþych w
strukturach Unii, jak i wĻrd nowo przyjmowanych krajw. Dlatego wielu
specjalistw rŇnych dziedzin wiedzy wypowiada siħ o aktualnych
problemach paıstw wsplnoty, czħsto abstrahujĢc od przyczyn i skutkw
tego przedsiħwziħcia.
Celem niniejszego wystĢpienia byþo przybliŇenie sytuacji
demograficznej w krajach Unii Europejskiej odnoszĢc zawarte
spostrzeŇenia do caþego kontynentu i pozostaþych paıstw znajdujĢcych siħ
poza strukturami Wsplnoty. NajlepszĢ wykþadniĢ dokonujĢcych siħ
procesw demograficznych zwiĢzanych z szeroko pojħtym ruchem
ludnoĻci jest przestrzenny rozwj ludnoĻci i ksztaþtowanie siħ struktur
demograficznych.
CofajĢc siħ do okresu po II wojnie Ļwiatowej naleŇy stwierdzię, Ňe
rozwj ludnoĻci naszego kontynentu postħpowaþ z rŇnym natħŇeniem. O
ile w 1950 r. Europħ wyniszczonĢ dziaþaniami wojennymi zamieszkiwaþo
548 mln, o tyle wskutek kompensacji urodzeı okresu áwyŇu
demograficznegoÑ, ktry objĢþ nie tylko kraje bezpoĻrednio
zaangaŇowane w dziaþania wojenne, liczba ludnoĻci w 1975 wzrosþa do
676 mln., a wiec wskaŅnik wzrostu w tym okresie ksztaþtowaþ siħ na
poziomie 123. W ostatniej ęwierci XX w. dynamika zaludnienia spadþa do
poziomu 107, a kontynent osiĢgnĢþ 729 mln. mieszkaıcw. Znamiennym
byþ fakt, iŇ w ukþadach przestrzennych wzrost zaludnienia wyraŅnie siħ
zmieniþ (ryc. 1). Pojawiþy siħ kraje m.in. Estonia, ýotwa, Wħgry z krħgu
paıstw Unii, jak i Buþgaria Î spoza organizacji, w ktrych notowany jest i
to nie tylko w 2000 r. ubytek rzeczywisty ludnoĻci bħdĢcy wynikiem
zarwno ubytku naturalnego jak i ujemnego salda migracji zagranicznych.
Szczeglnie drastycznie spadþ przyrost naturalny ludnoĻci. Oprcz
paıstw, ktre od dþuŇszego czasu charakteryzujĢ siħ ubytkiem naturalnym
m.in. Buþgaria, Niemcy, Czechy czy Wħgry, w grupie tej pojawiþy siħ inne
m.in. Kraje Nadbaþtyckie, Grecja, Wþochy, Sþowenia, Polska a spoza Unii
Î BiaþoruĻ, Chorwacja, Moþdawia, Rosja, Rumunia i Ukraina, w ktrych
ujemny bilans przyrostu naturalnego gwaþtownie roĻnie. Sytuacjħ w
92
niektrych z nich pogarsza ubytek migracyjny, chociaŇ sĢ i takie kraje Î
szczeglnie w Unii m.in. Niemcy, Wþochy, Grecja czy niektre Kraje
Skandynawskie, w ktrych napþyw ludnoĻci spowalnia proces
wyludniania siħ. Jak zatem rysuje siħ perspektywa na najbliŇsze 25 lat. Z
prognoz przeprowadzonych przez Departament LudnoĻciowy ONZ do
2025 r. wynika, Ňe depopulacjĢ objħtych zostanie wiħkszoĻę paıstw
starego kontynentu (ryc. 2) i to niezaleŇnie czy pozostajĢ od dawna w
ukþadach unijnych jako rozwiniħte kraje czy teŇ nie. BiorĢc pod uwagħ
wszystkie kraje kontynentu, oprcz Albanii, BoĻni Î Hercegowiny i
Macedonii oraz Islandii i Norwegii, wg prognoz jedynie Belgia, Dania,
Francja, Holandia, Irlandia i Luksemburg odnotujĢ wzrost zaludnienia.
NajwyŇszy spadek liczby mieszkaıcw dotknie Buþgariħ, Rosjħ i Ukrainħ,
natomiast wĻrd 25 paıstw Unii Î Estoniħ ýotwħ i Wħgry.
Ryc. 1 Dynamika zaludnieniaw latach 1950-2000.
a) 1950-1975
b) 1975-2000
1950=100
1975=100
100 115 125 135
100 106 111 116
Tak ksztaþtujĢcy siħ proces zaludnienia, bħdĢcy wypadkowĢ poziomu
przyrostu naturalnego i migracji, wyraŅnie wpþywa na struktury
demograficzne, ktre z kolei w bliŇszym lub odleglejszym czasie
stymulujĢ bĢdŅ bħdĢ ksztaþtowaę procesy ruchu ludnoĻci.
ObserwowaliĻmy to w drugiej poþowie XX i tak to siħ bħdzie dokonywaę
w przyszþoĻci. BiorĢ po uwagħ zmiany w relacjach iloĻci kobiet wzglħdem
mħŇczyzn w krajach Europy, to tradycyjnie od zakoıczenia II wojny
Ļwiatowej do paıstw o najwyŇszym poziomie feminizacji naleŇĢ kraje
93
post radzieckie, a w Europie Zachodniej gþwnie Francja, Portugalia i
Wþochy. Jak wskazujĢ prognozy obraz ten ulegnie wyraŅnym zmianom w
2025 r., gdyŇ najwyŇszym tempem feminizacji charakteryzowaę siħ bħdĢ
m.in. takŇe Hiszpania, Wielka Brytania oraz niektre kraje Europy
ĺrodkowej i Baþkanw (ryc. 3). Spadek feminizacji kolei odnotujĢ m.in.
Portugalia, Estonia, ýotwa i Niemcy oraz Austria.
Ryc. 2 Prognoza dynamiki zmian w zaludnieniu w latach 2000-2025r.
2000=100
90 95 100
Ryc. 3. Poziom feminizacji (2000 r.) i prognoza dynamiki zmian
w latach 2000-2025
a) 2000
b) 2000-2025
100 105 110
-1 0 1
94
Jeszcze wyraŅniej zmiennoĻę struktur rysuje siħ pod wzglħdem wieku
mieszkaıcw Europy (ryc. 4 i 5), tak w 2000 r. jak i w perspektywie 25
lat, co zresztĢ bezpoĻrednio nie przekþada siħ na fakt dzisiejszego
funkcjonowania w Unii Europejskiej.
Ryc. 4. Udziaþ ludnoĻci w wieku 0-14
(2000 r.)
i prognoza dynamiki
zmian w latach 2000-2025
KOBIETY
a) 2000
b) 2000-2025
15,0 16,5 18,0 %
-11,7-13,7-15,7
pkt %
MĦņCZYńNI
c) 2000
d) 2000-2025
17,1 18,6 20,1
%
-2,2 -4,2 -6,2 pkt %
95
Ryc. 5. Udziaþ ludnoĻci w wieku 60+
(2000 r.)
i prognoza dynamiki
zmian w latach 2000-2025
KOBIETY
a) 2000
b) 2000-2025
21,9 23,4 24,9
%
6,6 8,6 10,6 pkt %
MĦņCZYńNI
c) 2000
d) 2000-2025
15,4 16,4 18,4 %
6,5 8,5 10,5
pkt %
96
Plik z chomika:
simulacrum_nocturna
Inne pliki z tego folderu:
Phillipe Aries - Człowiek i śmierć.rar
(137767 KB)
Franken_Psychologia_motywacji.pdf
(122830 KB)
Goban Klas T., Sienkiewicz P. - Społeczeństwo informacyjne. Szanse, zagrożenia, wyzwania.pdf
(1114 KB)
M.Dudzikowa- mit o szkole.rar
(26021 KB)
T. Bulinski - Czlowiek do zrobienia - Zakonczenie.pdf
(2393 KB)
Inne foldery tego chomika:
ekonomia i ZZL
historia
integracja europejska
logika
Metodologia
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin