Uruchamianie i badanie maszyn prądu stałego.pdf

(1270 KB) Pobierz
Microsoft Word - Technik_elektryk_311[08]_Z2.04_u.doc
MINISTERSTWO EDUKACJI
i NAUKI
Teresa Birecka
Uruchamianie i badanie maszyn prądu stałego
311[08].Z2.04
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2005
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
381328478.001.png 381328478.002.png 381328478.003.png
Recenzenci:
mgr Krystyna Guja
dr inż. Zdzisław Kobierski
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Katarzyna Maćkowska
Konsultacja:
dr Bożena Zając
Korekta:
mgr inż. Jarosław Sitek
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[08].Z2.04
„Uruchamianie i badanie maszyn prądu stałego” zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik elektryk.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2005
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
SPIS TREŚCI
1.Wprowadzenie
3
2.Wymagania wstępne
4
4.Materiał nauczania
5
4.1. Wiadomości ogólne o maszynach prądu stałego
6
4.1.1. Materiał nauczania
6
4.1.2. Pytania sprawdzające
9
4.1.3. Ćwiczenia
10
4.1.4. Sprawdzian postępów
10
4.2. Uzwojenia maszyn prądu stałego
11
4.2.1. Materiał nauczania
11
4.2.2. Pytaniasprawdzające
16
4.2.3. Ćwiczenia
16
4.2.4. Sprawdzianpostępów
17
4.3.Zjawiska związane z pracą maszyn prądu stałego
18
4.3.1. Materiał nauczania
18
4.3.2. Pytaniasprawdzające
20
4.3.3. Ćwiczenia
21
4.3.4. Sprawdzianpostępów
22
4.4.Prądnice prądu stałego – własności ruchowe
23
4.4.1 Materiał nauczania
23
4.4.2 Pytania sprawdzające
27
4.4.3 Ćwiczenia
27
4.4.4 Sprawdzian postępów
29
4.5.Silniki prądu stałego – własności ruchowe
29
4.5.1 Materiał nauczania
29
4.5.2. Pytania sprawdzające
38
4.5.3. Ćwiczenia
39
4.5.4. Sprawdzian postępów
41
4.6.Maszyny specjalne prądu stałego
42
4.6.1. Materiał nauczania
42
4.6.2. Pytania sprawdzające
44
4.6.3. Ćwiczenia
45
4.6.4. Sprawdzian postępów
45
4.7.Eksploatacja maszyn prądu stałego
46
4.7.1. Materiał nauczania
46
4.7.2. Pytania sprawdzające
50
4.7.3. Ćwiczenia
50
4.7.4. Sprawdzian postępów
51
5. Sprawdziany osiągnięć
52
6. Literatura
58
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
3.Cele kształcenia
6
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w kształtowaniu umiejętności z zakresu badania,
uruchamiania i eksploatacji maszyn prądu stałego.
W poradniku zamieszczono:
– wymagania wstępne: wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już opanowane;
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika i realizować kształcenie w oparciu
o program tej jednostki modułowej powinieneś przypomnieć sobie zjawiska zachodzące
wobwodach elektromagnetycznych, zjawisko indukcji elektromagnetycznej oraz
wiadomości zawarte w jednostce modułowej 311[08].O3.01,
– cele kształcenia: wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas realizacji tej jednostki
modułowej, korzystając z poradnika; ich osiągnięcie oznacza zdobycie konkretnych
umiejętności zawodowych,
– materiał nauczania: zawiera niezbędne wzory, definicje, dane katalogowe i wskazówki
praktyczne niezbędne do osiągnięcia celów kształcenia zawartych w tej jednostce
modułowej; materiał nauczania dotyczący tej jednostki modułowej został podzielony na
siedem części (rozdziałów) obejmujących grupy zagadnień kształtujących umiejętności;
każdy rozdział zawiera:
– pytania sprawdzające: zestaw pytań przydatny do sprawdzenia, czy posiadasz wiedzę
niezbędną do wykonania ćwiczeń,
– ćwiczenia: pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować
umiejętności praktyczne,
– sprawdzian postępów: pozwoli Ci na dokonanie samooceny wiedzy po wykonaniu
ćwiczeń,
– sprawdzian osiągnięć: umożliwi sprawdzenie twoich wiadomości i umiejętności, które
opanowałeś podczas realizacji programu tej jednostki modułowej,
– wykaz literatury: wymieniona tutaj literatura zawiera pełne treści materiału nauczania
i korzystając z niej pogłębisz wiedzę z zakresu programu jednostki modułowej; na końcu
każdego rozdziału podano pozycję z wykazu literatury, którą wykorzystano przy jego
opracowywaniu.
Szczególną uwagę zwróć na zrozumienie zależności dotyczących zasady działania maszyn
elektrycznych, ponieważ z nich wynikają własności ruchowe tych maszyn. Postaraj się
w trakcie realizacji tej jednostki modułowej wyćwiczyć umiejętność określenia własności
maszyny na podstawie danych katalogowych oraz właściwego doboru maszyny do
określonego zadania. Umiejętność korzystania z katalogów jest także potrzebna do właściwej
eksploatacji posiadanej już maszyny. Poradnik nie zawiera (ze względów redakcyjnych)
wszystkich danych zawartych w normach, ale wskazuje wielkości, które są określone przez
normy i przykład zapisu podanego w normie.
Wykonaj wszystkie zaproponowane ćwiczenia z należytą starannością. Do wykonywania
obliczeń i wykresów na podstawie przeprowadzonych pomiarów staraj się wykorzystywać
programy komputerowe. W ten sposób usprawnisz sobie pracę i udoskonalisz swoje
umiejętności informatyczne.
Podczas wykonywania ćwiczeń pomiarowych analizuj wyniki pomiarów. Wnioski z tej
analizy pomogą Ci zdiagnozować pracę urządzeń i zlokalizować przyczynę ich uszkodzenia.
Do wykonywania ćwiczeń przystępuj przygotowany i postępuj z rozwagą – zwracaj uwagę na
wirujące części maszyn. Przy wykonywaniu ćwiczeń praktycznych stosuj poznane wcześniej
zasady bhp, ochrony ppoż. i ochrony stanowiska.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej „Uruchamianie i badanie
maszyn prądu stałego” powinieneś umieć:
– klasyfikować maszyny elektryczne ze względu na rodzaj prądu, zasadę działania, budowę
oraz rodzaj przetwarzanej energii,
– rozróżniać materiały stosowane w obwodach elektrycznych i magnetycznych maszyn
elektrycznych,
– charakteryzować pracę maszyn wirujących jako przetworników energii,
– wyjaśniać zasadę odwracalności pracy maszyn elektrycznych,
– wyjaśniać zasadę działania podstawowych rodzajów maszyn,
– rozróżniać elementy konstrukcyjne typowych maszyn oraz określać ich przeznaczenie,
– rozróżniać maszyny elektryczne na podstawie wyglądu zewnętrznego, schematu oraz
tabliczki znamionowej,
– interpretować parametry maszyn umieszczone na tabliczkach znamionowych,
– obliczać podstawowe parametry typowych maszyn, wykorzystując zależności między
nimi,
– charakteryzować podstawowe właściwości ruchowe maszyn,
– wyjaśniać przyczyny powstawania strat mocy w maszynach elektrycznych i obliczać
sprawność maszyny,
– łączyć obwody elektryczne na podstawie ich schematów,
– dobierać przyrządy pomiarowe do wykonywania pomiarów w obwodach prądu stałego,
– mierzyć podstawowe wielkości elektryczne w obwodach prądu stałego,
– lokalizować i usunąć proste usterki w obwodach prądu stałego,
– korzystać z literatury, katalogów i dokumentacji technicznej urządzeń,
– stosować zasady bezpieczeństwa higieny pracy i ochrony przeciwporażeniowej podczas
pomiarów oraz pokazów zjawisk fizycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin