Załamanie się Układu Wiedeńskiego w wyniku Wojny Krymskiej dało 20 lat konfliktów: Wojna Piemontu i Francji Przeciwko Austrii, wojna o Szelezewik-Holsztyn, wojna Austriacko-Pruska, Francusko-Pruska. Powstał nowy układ sił, znaczenie straciła Francja i Austria na rzecz Niemiec (raion d’etat = realpolitik = przetrwają najsilniejsi).
Weltpolitik – termin stworzony w 1895 roku przez M. Webera – „wychodzenia na szerokie wody polityki światowej”, odnosi się do rządów Wilhelma II, ostatniego cesarza niemieckiego i króla Prus, panującego w latach 1888 – 1918. Przykładami działań w ramach "Weltpolitik" to m.in. : - protest wraz z Rosją i Francją w sprawie zbyt twardych warunków narzuconych Chinom przez Japonię po zwycięskiej wojnie w 1895r. - 1895 r. - depesza gratulacyjna do prezydenta burskiego Paula Krügera (Transwal) po odparciu napadu oddziałów angielskich z sąsiedniej Rodezji - 1900r. Chiny „powstanie bokserów” - udział w zbrojnej ekspedycji państw europejskich - 1905r. protesty (nie udane( przeciwko zakusom Francji na opanowanie Maroka, potem Drugi Kryzys Marokański i Skok Pantery (1908r) Niemcy w zamian za część francuskiego Konga, godzą się na dominację Francji w Maroku
1.Taryfa Celna( Underwooda-Smitha)-z 3 października 1913 roku. Średnio cło zmalało z 37 na ok.
29% .
2.Rezerwa federalna-1913 rok, celem reformy było wzmocnienie systemu bankowego przez
zgromadzenie rezerw bankowych do wspólnego funduszu i utrzymanie elastycznej waluty. Nowy
system bankowy odpowiadał podziałowi na regiony, składał się z 12 banków federalnych, będących
własnością banków członkowskich w danym okręgu. Banki federalne obsługiwały tylko swoich
członków. Nowy system skorygował 3 poważne wady poprzedniego: rezerwy mogły być łączone do
wspólnego funduszu, waluta i kredyt bankowy zyskały większą elastyczność, ograniczono koncentrację
rezerw w Nowym Yorku.
3.Ustawy antytrustowe- powołanie Federalnej Komisji Handlu w 1914, która mogła określać
nieuczciwe praktyki i wydawać nakazy o zaprzestaniu działalności. Ustawa „Claytona” wprowadziła
zakaz dyskryminacji cenowej, „wiążące umowy”, które ograniczały prawa kupców do handlowania
produktami konkurujących ze sobą wytwórców
Wilson reprezentował nowy nurt polityki amerykańskiej, w której egoizm narodowy, nacjonalizm i
kult prywatnego, beztroskiego życia ustąpić miały miejsca idealizmowi – walce o ideały
ogólnoludzkie. Kontynuował on politykę swojego poprzednika, W.H.Tafta wobec Ameryki łacińskiej
( interwencje m.in. w Dominikanie, Haiti, Hondurasie). Po wybuchu pierwszej wojny światowej 4
sierpnia 1914 ogłosił neutralność USA. Prowadził wówczas internacjonalistyczną politykę
zagraniczną, która opierała się nadążeniu do zapewnienia równego statusu grupom
mniejszościowym. Internacjolizm Wilsona opowiadał się za równością wszystkich narodów, za
wielostronnym światowym porządkiem demokratycznym, które zastąpiłyby dominację kilku wielkich
mocarstw, za prawem każdego narodu do samostanowienia i za gospodarką światową wolną od ceł
protekcyjnych. W 1916r. został wybrany na drugą kadencję. Po sprawie telegramu Zimmermanna
(tajna depesza sekretarza spraw zagranicznych II Rzeszy A. Zimmermanna do ambasadora Niemiec
w Meksyku w styczniu 1917, przechwycona przez wywiad brytyjski, zawierająca propozycję
przystąpienia Meksyku do wojny po stronie Niemiec, w zamian za ziemie utracone przez Meksyk w
wojnie meksykańsko-amerykańskiej), 6 kwietnia 1917 wypowiedział wojnę Niemcom, a 7 grudnia
Austro-Węgrom.
Główne czynniki, które skłoniły Stany Zjednoczone by przystąpić do I wojny światowej to:
1. Działania niemieckich łodzi podwodnych i związane z tym straty ludzkie i materialne
spowodowane „nieograniczoną wojną” morską;
2. Obawa przed wzrostem potęgi Niemiec, zwłaszcza w aspekcie penetracji tego kraju w
Ameryce Łacińskiej;
3. Tradycyjne więzi sympatii i wspólnota kulturowo-językowa z Wielką Brytanią;
4. Przesłanki ekonomiczne – pożyczki, kredyty i zamówienia zacieśniły związki gospodarcze
z krajami Ententy
Z punktu widzenia Wilsona, między wolnością dla Ameryki a wolnością dla świata nie było
istotnej różnicy. Wciągając Amerykę w wojnę światową poprzez artykułowanie swoich wizji lepszego
świata, Wilson stwarzał wrażenie witalności i idealizmu. Udało mu się – przynajmniej na jakiś czas –
pokonać napięcie istniejące w amerykańskim myśleniu miedzy Ameryką bezpieczną a Ameryką
nieskazitelną.
Ostpolitik – doprowadziła do uznania rządu Niemiec Wsch., zrodziła się z rozczarowania Ameryki z wzniesienia muru berlińskiego. Brandt - zdecydowanie odrzucił ultimatum Chruszczowa, domagającego się zniesienia praw okupacyjnych w Berlinie Zachodnim i przekształcenia go w wolne miasto. Wyrazem poparcia dla nieustępliwej polityki Brandta w Berlinie była wizyta prezydenta USA, Johna F. Kennedy'ego w Berlinie 26 czerwca 1963 roku
Appeasement (po ang. "załagodzenie, uspokojenie") - polityka prowadzona przez rząd brytyjski z premierem Nevillem Chamberlainem, a później także francuski z premierem Edouardem Daladierem w latach 1937-1939 względem przywódcy III Rzeszy Adolfa Hitlera, a także sojusznika czyli Włoch.
Polityka ta polegała na serii ustępstw politycznych, wojskowych i terytorialnych, z których każde miało zaspokoić żądania Hitlera i zapobiec dalszym, a przede wszystkim nie dopuścić do wybuchu wojny.
Za preludium appeasementu można uznać brak reakcji mocarstw na remilitaryzację Nadrenii w 1936 roku. Kolejnym ważnym krokiem Hitlera było zajęcie (Anschluss) Austrii w marcu 1938, które nie tylko nie zostało potępiony przez Francję i Wielką Brytanię, ale nawet na nie oficjalnie nie zareagowano. Nawet Liga Narodów jedynie wykreśliła państwo z listy członków nie podejmując żadnych dodatkowych działań.
Wydarzeniem, w którym appeasement ujawnił się z całą swoją mocą był konflikt niemiecko-czechosłowacki o Sudety. Obszar sudecki, zamieszkany w większości przez Niemców, przypadł po I wojnie światowej w udziale Czechosłowacji.
Pakt Ribbentrop-Mołotow – nazwa odnoszona zarówno do samego Paktu o Nieagresji pomiędzy III Rzeszą Niemiecką i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich z 23 sierpnia 1939 r., jak i w szczególności do tajnego protokołu dodatkowego stanowiącego załącznik do tego Paktu.
Dokument tajnego protokołu do paktu z 23.08.1939 r. z podpisami J.Ribbentop, W.Mołotow. Tekst niemiecki
Mapa ostatecznego podziału Polski pomiędzy III Rzeszę a ZSRR z 28.09.1939 r. z wytyczoną granicą. Podpisy za zgodność: Stalin, Ribbentrop, data.[1]
Podział Polski i Europy Wsch.
Pakt został podpisany przez ministrów spraw zagranicznych obu państw - Joachima Ribbentropa i Wiaczesława Mołotowa, którzy w imieniu swoich przywódców, Adolfa Hitlera i Józefa Stalina, dokonali podziału Europy Środkowej i Wschodniej.
MMarkMMark