27 niemcoznastwo - historia.doc

27. NIEMCOZNASTWO – HISTORIA

Wykład 1 (21 luty 2003 r.):

W 843 roku zostało wyodrębnione państwo wschodnio-frankońskie.

Historycznie Niemcy wiążą się z cesarstwem Karola Wielkiego (państwa Franków).

Państwo Karola Wielkiego powstawało na terenie Galii (łacińska dzielnica rzymska) – dzisiejsza Francja.

Plemię Franków (około 5 tys.) podbiło Galię. Od Franków pochodzi nazwa „Francja”.

Karol Młot (majordomus) – tata Karola Wielkiego.

W 800 roku Karol Wielki został koronowany na cesarza.

Między Odrą a Łabą Niemcy nie mieszkali.

Między Renem a Łabą leżało państwo Wschodnio-frankońskie, z którego wyrosły Niemcy.

W X wieku państwo niemieckie było feudalną elekcyjną monarchią złożoną z kilku samodzielnych księstw.

W 962 roku odbyła się koronacja króla Ottona I w Rzymie.

To Germanie doprowadzili do osłabienia i upadku cesarstwa rzymskiego.

W czasach rzymskich w powszechnym użyciu był ołów (produkowano z niego kubki, misy, sztućce, talerze). Był on znacznie tańszy niż cyna czy srebro. Kto używał rzeczy zrobionych z ołowiu przez dłuższy czas, zapadał na ołowicę, która powodowała spadek przyrostu naturalnego oraz pogorszenie się formy psychicznej ludzi.

Przyczyną upadku Cesarstwa Rzymskiego były najazdy Germanów i ołów.

W północnych Włoszech znajduje się grób Alaryka, którego wierna kopia znajduje się w Szczecinie (wieża Bismarca).

XI – XIII wiek – w Niemczech władza cesarska osłabła po walce z papiestwem o inwestyturę.

Każda korona musiała być poświęcona przez papieża.

Cesarz i papież rościli sobie prawo do wyświęcania biskupów, którzy podczas wojny brali w niej udział, gdyż byli oni bardzo bogaci, to byli feudałowie.

Król Henryk tą walkę przegrał i musiał, w geście podporządkowania i upokorzenia, udać się do zamku w Canossie. Szedł tam w pokutnej koszuli, głowę sypał popiołem.

Przełom X – XI wieku we Francji przez parę lat panował Otton III, który wyrastał ponad czasy, w których przyszło mu żyć. Miał on wizję zjednoczonej Europy.

Zjazd w Gnieźnie w 1000 roku był tego potwierdzeniem. Europę mieli tworzyć Galia, Francja, Slawonia (Polska) i Włochy. W każdej części miał rezydował król, nad wszystkich panowałby cesarz, a władzę duchową miał sprawować papież.

Wojny religijne doprowadziły do zniszczenia Niemiec.

Po reformie kościoła Marcina Lutra (mnich augustynian) pojawili się protestanci (ewangelicy). Luter sprzeciwił się w robieniu odpustów za pieniądze.

Rozpoczęła się wojna między katolikami a luteranami.

W 1555 roku katolicy i protestanci zawarli pokój na południu Niemiec w Augsburgu. Wprowadzono zasadę kujnus region ejus religio (czyja ziemia, tego religia).

Trzydziestoletnia wojna niszczyła Niemcy. W 1648 roku zawarto pokój.

Cały okres średniowiecza – najlepszym narzędziem dyplomacji były dzieci. Od czasów Jagiellonów Polsce rozpoczęła się wojna z Habsburgami. Królowa Bona, druga żona Zygmunta Starego, zdawała sobie sprawę z zagrożenia, jakie nieśli ze sobą Habsburgowie.

Królowa Bona przeforsowała, by jej syn, Zygmunt August, został królem (i w kraju rządziło dwóch króli).

Najwięcej do powiedzenia miała szlachta zaściankowa mazowiecka, gdyż najłatwiej było ją upić i przekupić.

W rodzinie Habsburgów rodziło się dużo dziewczynek. Dwie z nich, Maria i Katarzyna, były „podrzucane” Zygmuntowi Augustowi. Obie chorowały na epilepsję, o czym Habsburgowie nie mówili, nie przyznawali się. W końcu August potajemnie ożenił się z Barbarą Radziwiłłówną (była wdową po Gałsztojdzie).

Jedna z córek Zygmunta Starego wyszła za mąż za Hohenzollerna.

W 1701 roku w Królewcu Hohenzollernowie ogłosili, że zakładają Królestwo Pruskie, które w 70 lat później zaproponowało rozbiór Polski.

W 1871 roku kanclerz Prus Otton von Bismark (urodził się pod Nowogardem). Założył Cesarstwo Niemieckie po napaści Prus na Francję i jej pokonaniu. Wojna toczyła się we latach 1870 – 1871. Cesarstwo przetrwało do 1918 roku.

Cesarz Wilhelm II abdykował i uciekł do Holandii.

W 1919 roku, po I wojnie światowej trwała konferencja pokojowa. W Paryżu zakończyła się ona podpisaniem traktatu wersalskiego, który zadecydował o terytorialnym okrojeniu Niemiec, odrodzeniu Polski, Czechosłowacji, Węgier. Delegacja niemiecka nie uczestniczyła w konferencji, tylko została zobowiązana do podpisania traktatu wersalskiego.

W 1919 roku w Weimarze (w tym czasie w Berlinie trwała rewolucja robotników) powstała republika niemiecka, zwana weimarską, która przetrwała do 1933 roku.

W 1933 roku powstała III Rzesza – Hitlerowska – Nazistowska, która miała trwać 1000 lat, a przetrwała zaledwie 12.

Hitler zyskiwał na popularności wśród Niemców – szczególnie wśród 6 mln bezrobotnych. Nie było pracy, pozamykano fabryki zbrojeniowe i przemysł ciężki miał się bardzo źle.

O traktacie wersalskim Hitler mówił: to jest zmowa żydo-komuny i międzynarodowego imperializmu. Niemcom stała się krzywda, traktat wersalski należy odrzucić, anulować, przekreślić. Wołał – Niemcy, obudźcie się.

Państwo pruskie było jedynym państwem w Europie, które poradziło sobie z problemem analfabetyzmu.

Siła Prus opierała się na wojsku, policji i nauczycielach.

Celem III Rzeszy było opanowanie całej Europy, której stolica miała się znajdować w Berlinie, którego nazwa miała się zmienić na Germanię (państwo miało nosić nazwę Wielka Germania).

Niemcy w 1945 roku

Klęska spowodowała załamanie się niemieckiego ducha. Niemcy byli fizycznie, psychicznie i moralnie załamani.

Opozycja antyniemiecka (die rote Capelle).

Załamanie Niemców brało się stąd, że państwo niemieckie raz na zawsze przestało istnieć, bali się zemsty i odpowiedzialności. Ich jedyną odpowiedzią było to, że nie wiedzieli lub, że musieli wykonywać rozkazy.

Powszechna była zgoda od spotkania wielkich przywódców w 1943 roku w Casablance, że Niemcy będą musiały podpisać bezwarunkową kapitulację.

Wizje powojennych Niemiec – np. wywieźć do Amazonii; wysterylizować wszystkich Niemców; podzielić kraj na 5 części; podzielić kraj na północną i południową część.

Wykład 2 (28.02.2003):

Temat: Stosunek zwycięskich mocarstw do problemu niemieckiego po II wojnie światowej.

Problem niemiecki – są to wszystkie zagadnienia i wydarzenia związane z ludnością niemiecką i Niemcami jako państwem po II wojnie światowej. To również kwestia ewentualnego zjednoczenia Niemiec. To także problem utrzymania podziału narodu niemieckiego; o okupacji Niemiec zapadła decyzja na konferencji w Jałcie 4 – 11 listopada 1945 roku.

Nie określono wówczas czasu trwania okupacji. Rozważano jednak, jak długo ma trwać (Stalin mówił, że 25 lat, Roosevelt że nawet 40 lat).

W styczniu 1943 roku w czasie spotkania amerykańsko – brytyjskiego w Casablance podjęto decyzję o bezwarunkowej kapitulacji Niemiec. Był to precedens w historii oznaczający, że pokonane Niemcy będą musiały przyjąć wszelkie warunki postawione przez zwycięskie państwa, nie mogąc stawiać własnych. Warunki te zaaprobował Stalin. W Jałcie kwestia okupacji Niemiec po wojnie nawiązywała do bezwarunkowej kapitulacji Niemiec.

W 1945 roku Niemcy byli zdezorientowani, przerażeni. Spodziewając się zemsty zwycięzców, wierzono, że państwo niemieckie nie zostanie odbudowane, że zwycięzcy wezmą odwet.

W Niemczech powszechnie panował głód.

Szacuje się, że w wyniku wojny 3,5 mln mieszkań i domów zostało poważnie uszkodzonych, transport prawie całkowicie zniszczony. Z 960 mostów w powietrze wysadzono 740. w Zagłębiu Rury tylko 30% przemysłu było zniszczonego; kopalnie i stalownie w 10%, przemysł włókienniczy w 20%.

Wojna zrodziła tysiące sierot, tysiące uciekinierów niemieckich ze wschodu. USA przychylały się początkowo do koncepcji, by zlikwidować przemysł niemiecki, a Niemcy przekształcić w kraj rolniczy. Brytyjczycy początkowo byli nastawieni na odbudowę Niemiec i na oszczędzanie Niemców.

Stalin na początku twierdził, że naród niemiecki nie jest winny, a winni są faszyści. Zakładał odbudowę całych i niepodległych Niemiec. Natomiast Francja dążyła do całkowitego osłabienia Niemiec.

Z czasem USA zaleciły ostre traktowanie Niemców, by nigdy w przyszłości nie stały się groźbą dla pokoju, a produkcja żywności i przemysłowa powinna zaspokajać tylko potrzeby.

W czerwcu 1945 roku generał Eisenhover (późniejszy prezydent) powiedział, że Niemcy nie powrócą nigdy do stanu, które oni sami będą odczuwać za normalny.

3 mocarstwa (USA, Wielka Brytania i ZSRR) stały na stanowisku takiego traktowania i takich rozwiązań dotyczących Niemiec i Niemców, by nigdy więcej nie mogli prowadzić wojny.

Brytyjski marszałek Montgomery zakazał wszelkiego bratania się z Niemcami, a nawet bawienia się z dziećmi. Ograniczenia te zniesiono dopiero w czerwcu 1948 roku.

Podtemat: okupacja Niemiec i inne decyzje w kwestii niemieckiej:

W czasie konferencji w Jałcie, przy omawianiu stref okupacyjnych w Niemczech, Stalin nie chciał przyznać Francji statusu mocarstwa, a także strefy okupacyjnej w Niemczech.

5 czerwca 1945 roku w Berlinie, w czasie spotkania przedstawicieli USA, ZSRR i Wielkiej Brytanii, uchwalona została tzw. deklaracja berlińska, określająca poszczególne strefy okupacyjne oraz dalsze losy Niemiec i Niemców.

Powołana została również Sojusznicza Rada Kontroli Niemiec, która miała być najwyższą władzą nad Niemcami. Nie był to rząd niemiecki, a władza nad Niemcami. Sojusznicza Rada składała się z generał – gubernatorów stojących na czele poszczególnych stref okupacyjnych. W późniejszym czasie Rada wykonywała decyzje konferencji w Poczdamie.

Konferencja poczdamska zwycięskich mocarstw odbyła się bez udziału Francji, która później przyjęła postanowienia konferencji, co nie przeszkadzało jej później często przypominać, że Paryż nie miał wpływu na przyjęte postanowienia.

Wśród wielu decyzji dotyczących Niemiec, w Poczdamie uchwalono tzw. 5D:

a)    Denazyfikacja (rozwiązanie wszystkich organizacji nazistowskich w Niemczech, w tym NSDAP, odsunięcie nazistów od władzy i ich ukaranie. Zakaz pod karą śmierci reaktywowania partii nazistowskich oraz przeprowadzenie denazyfikacji i ukaraniu zbrodniarzy nazistowskich). Zabroniona została wszelka propaganda nazistowska. A reaktywacja tych organizacji groziła karą śmierci. Panował zakaz publikacji i kolportażu „Mein Kampf”.

b)    Demilitaryzacja (rozwiązanie wszelkich militarnych jednostek i organizacji, likwidacja niemieckiego przemysłu zbrojeniowego oraz ukaranie zbrodniarzy wojennych wojskowych; zakaz produkcji zabawek dla dzieci o charakterze militarnym).

c)    Demokratyzacja (zakładała popieranie demokratycznych sił niemieckich i umożliwiała im w powszechnych i demokratycznych wyborach przejęcie władzy, powołaniu demokratycznego rządu niemieckiego, z którym zostanie podpisany traktat pokojowy, który nigdy tak naprawdę nie został podpisany).

d)    Dekartelizacja (zakładała rozwiązanie niemieckich karteli i monopoli – jako źródło finansowania i popierania Hitlera i narodowego socjalizmu).

e)    Decentralizacja (zakładała  zdecentralizowanie Niemiec na rzecz rozwoju samorządu niemieckiego i sprzeciwiano się centralistycznej formie przyszłego państwa niemieckiego).

Wykład 3 (7 marca 2003):

Procesy denazyfikacyjne:

Między mocarstwami istniała zgoda co do konieczności przeprowadzenia denazyfikacji i ukarania najbardziej winnych. Nie jest tajemnicą, że w końcowej fazie wojny wiele jednostek niemieckich bez walki przechodziła na stronę anglosaską.

Po kapitulacji III Rzeszy nienawiść do nazizmu przejmowała również postać nienawiści do Niemców. Poszczególne mocarstwa różnie podchodziły do powojennych Niemiec i Niemców, np. Stalin oskarżał o zbrodnię Hitlera i nazizm twierdząc, że naród niemiecki nie jest winien.

Francja dążyła do maksymalnego osłabienia Niemiec, a także do ich rozbicia terytorialnego i politycznego.

USA często z jednej ostateczności w drugą. Zalecono gubernatorowi USA postępować twardo i wyniośle. Czynić także wszystko, by Niemcy nigdy nie zagrozili znowu pokojowi światowemu. Produkcja niemiecka powinna tylko w stopniu minimalnym zapewnić potrzeby Niemców.

Generał Eisenhover powiedział w 1945 roku, że Niemcy nigdy nie powrócą do stanu, który sami będą odczuwać jako normalny.

ZSRR, USA i Wielka Brytania uważały, że należy prowadzić wobec Niemców taką politykę, by raz na zawsze nie mogły prowadzić wojny.

Wielka Brytania – zakaz wszelkiego bratania się z Niemcami, nawet z dziećmi. Ten zakaz został zniesiony dopiero w czerwcu 1948 roku. Podstawą prawną w denazyfikacji były decyzje Sojuszniczej Rady Kontroli z 20 listopada 1945 roku. Postanowiono poddać wszystkich Niemców badaniom w celu ustalenia stopnia ich winy.

USA – najskrupulatniejsza denazyfikacja. Amerykanie ustalili 5 kategorii hitlerowców:

a)    winowajcy główni

b)    winowajcy

c)    winowajcy mniej obciążeni

d)    bierni zwolennicy

e)    osoby zwolnione od odpowiedzialności i kary więzienia od 2 do 10 lat, praca przymusowa, utrata majątku.

Amerykanie opracowali ankietę ze 133 pytaniami, które z czasem przekazano w ręce Niemców. Od tego momentu w strefie amerykańskiej rozpoczęła się pobłażliwość w stosunku do nazistów. W strefie amerykańskiej przeprowadzono denazyfikację 3 mln 623 tys. 112 osób.

Sojusznicza Rada Kontroli Niemiec:

Była najwyższą władzą nad Niemcami, a wszelkie decyzje podejmowane były jednogłośnie. Każdy z generałów – gubernatorów mówił swoim językiem, co bardzo utrudniało dyskusję w ramach Rady.

Najczęściej weto zgłaszał przedstawiciel ZSRR.

Rada nie rządziła Niemcami na co dzień mimo, że posiadała najwyższą władzę w Niemczech.

Faktycznie rządzili poszczególni gubernatorowie. Do ważniejszych decyzji Sojuszniczej Rady należało: decyzja o rozwiązaniu niemieckich sił zbrojnych, rozwiązanie NSDAP i pronazistowskich organizacji oraz podjęła decyzję o likwidacji wszystkich organizacji hitlerowskich.

20 listopada 1945 roku Rada przyjęła decyzję o wysiedleniach Niemców z Austrii, Czechosłowacji, Polski i Węgier.

12 października 1946 roku Rada wydała nakaz aresztowania i ukarania hitlerowskich zbrodniarzy wojennych.

25 lutego 1947 roku Sojusznicza Rada ogłosiła ustawę o rozwiązaniu i zniesieniu państwa pruskiego jako nosiciela reakcji i militaryzmu, a także źródło licznych wojen w Europie.

Potępiono pruską drogę zjednoczenia Niemiec, tj. krwią i żelazem w 1871 roku, po pokonaniu Turcji przez Prusy.

Kiedy nasiliły się rozbieżności interesów między ZSRR a USA i Wielką Brytanią i Francją, mocarstwa zachodnie rozpoczęły działania w kierunku utworzenia zachodnio – niemieckiego państwa.

Powstanie NRD i RFN:

W grudniu 1946 roku tzw. Układem Waszyngtońskim połączono w sensie gospodarczym amerykańską i brytyjską strefę okupacji. Powstała tzw. Bizonia. Decyzja ta spotkała się z protestem Moskwy. Z czasem do bizonii przyłączono strefę francuską i w 1948 roku powstała trizonia. Od lutego 1948 roku w przerwami do czerwca 1948 roku w Londynie trwała konferencja z udziałem 3 zachodnich mocarstw i krajów Beneluksu (Belgia, Holandia, Luksemburg). Na konferencję nie zaproszono delegacji radzieckiej. Uczestnicy konferencji w Londynie wyrazili zgodę na przekształcenie trizonii w zachodnioniemieckie państwo, które miało nosić nazwę RFN.

Kiedy w przerwie obrad w kwietniu 1948 roku zebrała się Sojusznicza Rada Kontroli, delegat radziecki na znak protestu opuścił spotkanie Rady. Delegacje zachodnich stref uznały to nie tylko za zarwanie obrad Rady, ale także jako koniec działalności Sojuszniczej Rady Kontroli. Ten punkt widzenia był odrzucany przez stronę radziecką.

8 kwietnia 1949 roku formalnie powołano trizonia, również układem w Waszyngtonie.

23 maja 1949 roku została opracowana i ogłoszona konstytucja przyszłej RFN. Na czele rady opracowującej konstytucję stał Konrad Adenauer.

3 września 1949 roku oficjalnie ogłoszono powstanie RFN. Istnieją do dziś spory, czy datę powstania RFN jest 23 maja 1949 roku, czy 3 września 1949 roku, kiedy ukonstytuował się RFN-owski rząd Adenauerem na czele.

7 października 1949 roku z obszaru strefy radzieckiej powstała NRD.

Reforma walutowa i blokada Berlina Zachodniego:

Po klęsce III Rzeszy w całych Niemczech podzielonych na strefy okupacyjne obowiązywała stara marka niemiecka – Reichsmarka. Obowiązywały jednakowe ceny.

Marka traciła swoją wartość, pogłębiała się inflacja, poprzez Berlin ze strefy radzieckiej uciekały tysiące Niemców.

Wykład 4 (21 marca 2003):

Reforma walutowa w czerwcu 1948 roku.

Kiedy zapadła decyzja o powołaniu bizonii (grudzień 1946), od lutego 1948 do czerwca 1948 z przerwami trwała w Londynie konferencja 3 mocarstw zachodnich i 3 krajów Beneluxu na temat powołania RFN.

Kwiecień 1948 rok – Francja zadeklarowała przystąpienie do bizonii, która potem funkcjonowała jako trizonia. Niezaproszenie ZSRR na konferencją w Londynie było powodem rozpadu Sojuszniczej Rady Kontroli Niemiec.

Już od 1947 roku w USA w wielkiej tajemnicy drukowano nowe pieniądze, czyli DM (Deutsche Mark), która miała zastąpić Reichsmarka. Jednym z autorów reformy walutowej, a później tzw. cudu gospodarczego RFN był Ludwig Erhard.

28 czerwca 1948 roku wprowadzono nową walutę w 3 zachodnich strefach. Każdy, niezależnie od posiadanej ilości marek, mógł dostać maksymalnie 60 nowych marek.

Wrzesień 1948 – drugi raz dokonano wymiany pieniądza. Tym razem było to 20 marek.

Wszyscy starali się zdobyć DM (pojawiło się mnóstwo towarów, których nie można było kupić).

W drugiej połowie 1948 roku PKB 3 stref powiększył się 3 razy. Reforma walutowa zaskoczyła radzieckie władze w strefie wschodniej.

Wówczas władze strefy radzieckiej rozpoczęły stemplowanie obowiązującej jeszcze RM, a w miesiąc później w strefie radzieckiej wprowadzono odrębną walutę – markę.

Blokada Berlina:

Torgau – tu spotkały się niemieckie i amerykańskie wojska w 1945 roku (na Łabie). A Brytyjczycy doszli aż do Rostoku.

5 czerwca 1945 roku Amerykanie i Brytyjczycy wycofali się z terenów, które zajęły prąc na Berlin.

Po ustaleniu stref okupacyjnych, a także podzieleniu Berlina na 4 strefy okupacyjne, Berlin podlegał specjalnej komendanturze wojskowej. Ustalono jedynie, w formie dokumentu, łączność lotniczą między strefami zachodnimi a Berlinem. Tą drogą mogły latać jedynie samoloty cywilne i wojskowe z Wielkiej Brytanii, USA oraz francuskie, a radzieckie nie mogły tego czynić. Nie było natomiast żadnych uzgodnień w komunikacji z Berlinem odnośnie lądowych i wodnych dróg.

Już na przełomie kwietnia i maja 1948 roku Rosjanie wzmogli kontrole barek wodnych i innych środków transportu docierających do Berlina Zachodniego. W maju kontrole te ustały, a w czerwcu po wprowadzeniu nowej waluty w strefach zachodnich władze radzieckie rozpoczęły blokadę Berlina Zachodniego.

Blokada polegała na niedopuszczaniu transportów żywności, opału, sprzętu do Berlina Zachodniego drogą wodną i lądową. Powstała droga powietrzna. Stalin, ogłaszając blokadę Berlina Zachodniego chciał go wziąć głodem. Nawet za cenę wybuchu wojny o Berlin. Odcięto dostawy prądu i gazu. Wówczas 3 mocarstwa zachodnie rozpoczęły dostawę żywności, medykamentów, węgla, koksu oraz maszyn i sprzętu do zbudowanych w Berlinie Zachodnim gazowni i elektrowni. Każda strefa w Berlinie Zachodnim miała swoje lotnisko, z którego startowały i lądowały samoloty transportowe. Łącznie do września 1949 roku odbyto ponad 270 tys. Lotów.

Nie tylko nieudaną blokadą, ale samym faktem blokady Stalin i ZSRR nie pozyskały sobie przychylności Niemców, a wywołały wręcz odwrotne nastawienie.

Powstanie dwóch państw niemieckich:

Omawiane wcześniej zagadnienia i wydarzenia polityczne w Niemczech pogłębiły uprzedzenia między mocarstwami zachodnimi a ZSRR.

8 maja 1949 roku powołana wcześniej Rada Parlamentarna, na czele której stał Konrad Adenauer, uchwaliła projekt ustawy zasadniczej, czyli konstytucji przyszłego państwa zachodnioniemieckiego.

Po ratyfikacji 23 maja 1949 roku Rada Parlamentarna w Bonn ogłosiła ustawę zasadniczą RFN. Nazwa „ustawa zasadnicza”  miała podkreślić jej tymczasowość. Do układu z 1972 roku między NRD a RFN wszystkie pociągi ekspresowe i pośpieszne zatrzymywały się w Bonn nie dłużej, niż na minutę, podkreślając tym samym tymczasowość stolicy RFN.

Po przeprowadzonych wyborach w sierpniu 1949 roku, wybory wygrała CDU/CSU z 31% poparcia. Dalej była SPD z 29%. Ten parlament z przewagą jednego głosu wybrał na stanowisko kanclerza Konrada Adenauera, którzy rządził przez 13 lat (nazywany był żelaznym kanclerzem).

Ustąpił ze stanowiska (zostało mu jeszcze 2 lata rządzenia), bo zarzucano mu zbytnią frankofilskość (miał dobre kontakty z Francją).

Nie ma zgody co do daty powstania RFN. Przyjmuje się, że był to 3 września 1949 roku. Ale są także opinie, że datą tą był 23 maja 1949 roku, czyli ogłoszenie ustawy zasadniczej. RFN.

W odpowiedzi na wydarzenia w strefach zachodnich, w strefie radzieckiej 7 października 1949 roku ogłoszono powstanie Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

Oba państwa niemieckie nie uznawały siebie i nie utrzymywały stosunków dyplomatycznych.

RFN od początku określała siebie jako jedynie prawną do reprezentowania całych Niemiec i wszystkich Niemców. Taki stan przetrwał do 1972 roku do podpisania tzw. układu zasadniczego między RFN a NRD.

Temat: CDU, CSU; Konrad Adenauer wobec problemu niemieckiego:

Ustalenia poczdamskie zakazywały pod karą śmierci odbudowywania lub zakładania partii faszystowskich.

Spośród wielkich działaczy politycznych lat 30-tych, którzy odegrali istotną rolę w politycznym życiu RFN, byli Konrad Adenauer z CDU i Kurt Schummacher z SPD.

Wykład 5 (11 kwietnia 2003):

Układ poczdamski zabraniał nawet, pod karą śmierci, zakładania i reaktywowania partii o charakterze nacjonalistycznym – nazistowskim. Natomiast w pełni popierano zakładanie partii demokratycznych.

Już 1 lipca 1945 roku został sformułowany dokument zatytułowany „wytyczne kolońskie”, będące zarazem apelem nawołującym do powstawania partii chrześcijańsko – demokratycznych.

W pierwszych latach 40-tych wykształciły się 3 ośrodki polityczne chrześcijańskiej demokracji: a) nadreński, w którym szczególną rolę odgrywał Konrad Adenauer; b) berliński z Jakobem Kaiserem; c) bawarski, w którym z czasem szczególną rolę odgrywał Franz Józef Strauss.

Społeczeństwo niemieckie pod względem wyznania religijnego było i jest podzielone na katolików (Bawaria i Niemcy Zachodnie) oraz protestantów (Niemcy Wschodnie).

Z czasem ruch chrześcijańsko – demokratyczny podzielił się na tzw. CDU (Unię Chrześcijańsko – Demokratyczną) protestancko – katolicką, działającą w Nadrenii, a raczej w zaborze brytyjskim i amerykańskim. Oraz była CSU (Unia Chrześcijańsko – Socjalna) złożona głównie z katolików bawarskich. Obie partie, poza tymi różnicami, specjalnie między sobą się nie różniły.

Jakob Kaiser opowiadał się za tym, by przyszłe Niemcy zjednoczone tylko na podstawie kompromisu mocarstw zachodnich z ZSRR stały się pomostem pomiędzy wschodem a zachodem.

...