Psychologia postaci (Gestalt), gestaltyzm to kierunek w psychologii przeciwstawiający się koncepcji życia psychicznego jako kompleksu elementów składowych - zjawisk elementarnych. W zamian za to proponuje koncepcję opowiadającą się za tym, aby życie psychiczne traktować jako twór złożony z pewnych wyłaniających się całości. Pierwotnie teoria Gestalt stanowiła zaproponowaną przed II wojną światową w Niemczech teorię percepcji, alternatywną do innych znanych i akceptowanych na początku XX w.
Obecnie termin Gestalt odnosi się do szkoły terapii, zaś do teorii percepcji zaproponowanej przez szkołę berlińską odnosi się termin psychologia postaci (opisana poniżej).
„
Teoria Gestalt jest [czymś] więcej niż teorią percepcji; jest ona nawet [czymś] więcej niż jakakolwiek teoria psychologiczna.The Gestalt-Theorie is more than a theory of perception; it is even more than a mere psychological theory.
”
— Kurt Koffka, artykuł z 1922 roku
Ze względu na odmienne od innych, podobnych teorii, podejście do opisu zjawiska percepcji teoria Gestalt została rozwinięta tworząc ogólniejszą teorię. Obecnie Gestalt to jednocześnie forma psychoterapii, kierunek w psychologii oraz swoista filozofia życia, również szkoła terapii. Można powiedzieć, że termin Gestalt z jednej strony odnosi się do całkiem różnych pojęć, ale właśnie ze względu na to czego dotyczy teoria Gestalt równocześnie stanowi jedno jako całość. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że teoria Gestalt dotyczy relacji pomiędzy całością a częściami, które się na nią składają, a przede wszystkim dotyczy tego jak całość i jej części są postrzegane przez umysł oraz jak całość jako figura wyłania się z tła. Podstawowe przesłanie teorii Gestalt zawiera się w zdaniu: „Całość to coś więcej niż suma jej elementów”. Jednak termin percepcja to w teorii Gestalt nie tylko doznanie, odczucie czy wrażenie powodowane przez fizyczne bodźce zewnętrzne. To cały zakres (wachlarz) doświadczeń, które są związane z percepcją rzeczywistości zjawiskowej dnia codziennego. Koffka pisząc o percepcji przywołuje obraz biurka, przy którym siedział pisząc swój artykuł, delektując się smakiem dymu tytoniowego z fajki, którą wówczas pykał, a zza okna dochodził szum uliczny. Grupa niemieckich naukowców zajmujących się teorią Gestalt próbowała wówczas stworzyć coś na kształt ogólnej teorii percepcji.
chomikSGHowy