1. Odpowiedzialność podmiotów powstałych w wyniku fuzji i przekształcenia.
Zgodnie z artykułem 93 OP.
Zasada ogólna:
Osoba prawna powstała w wyniku przekształcenia innej osoby prawnej lub połączenia się osób prawnych wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przekształconej osoby prawnej albo każdej z łączących się osób prawnych.
Fuzja - operacja łączenia dwóch lub więcej przedsiębiorstw, bądź przejęcie jednych przedsiębiorstw przez inne, w wyniku, którego powstaje nowy podmiot.
Połączenie następuje z dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby spółki przejmującej albo nowo zawiązanej (dzień połączenia). W tym dniu następuje:
· wykreślenie z rejestru spółki przejmowanej albo spółek łączących się;
· uzyskanie przez wspólników (akcjonariuszy) spółki przejmowanej lub łączących się statusu wspólników (akcjonariuszy) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej.
Prawa i obowiązki to:
Są to głównie obowiązki podatnika związane z wykonywaniem zobowiązań podatkowych, w przypadku, kiedy to następca prawny wchodzi w więzi prawne swojego poprzednika, jako dłużnika podatkowego.
W przypadku łączenia dotyczy to:
1) Osób prawnych,
2) Osobowych spółek handlowych,
3) Osobowych i kapitałowych spółek handlowych.
Powyższą zasadę stosuje się również w przypadku przejęcia i dotyczy to:
1) innej osoby prawnej,
2) osobowej spółki handlowej.
Osoba prawna powstała w wyniku przekształcenia innej osoby prawnej lub przekształcenia spółki niemającej osobowości prawnej wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanego podmiotu
Przekształcenia własnościowe - ogół procesów dotyczących zmiany formy własności. Termin używany najczęściej w stosunku do przedsiębiorstw i nieruchomości.
Osoby prawne wstępują we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształconej osoby prawnej powstałe wyniku:
1) przekształcenia innej osoby prawnej,
2) przekształcenia spółki nie mającej osobowości prawnej.
Zasadę powyższą stosuje się odpowiednio do:
1. osobowej spółki handlowej związanej (powstałej) w wyniku przekształcenia:
a) innej spółki nie mającej osobowości prawnej;
b) spółki kapitałowej;
2. spółki nie mającej osobowości prawnej do której osoba fizyczna wniosła na podstawie udziałów wkład w postaci swojego przedsiębiorstwa.
2. Odpowiedzialność podmiotów powstałych w wyniku podziału – majątek przejmowany na skutek podziału stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Dotyczy to:
· osób prawnych przejmujących,
· osób prawnych powstałych w wyniku podziału majątku osoby prawnej,
która traci byt prawny, a majątek przejmowany na skutek podziału stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
3. Odpowiedzialność spadkobiercy i zapisobiercy
Zgodnie z art. 97 OP, spadkobiercy przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.
Jeżeli na podstawie przepisów prawa podatkowego spadkodawcy przysługiwały także prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek, co dotyczy także praw i obowiązków z tytułu sprawowanej przez spadkodawcę funkcji płatnika.
Odpowiedzialność spadkobierców za zobowiązania podatkowe oparta jest na przepisach Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe. Ta odpowiedzialność rozciąga się na:
1. Zaległości podatkowe;
2. Odsetek Iza zwłokę od zaległości podatkowych ;
3. Pobrane ale nie wpłacone podatki z tyt sprawowanej przez spadkodawcę funkcji płatnika lub inkasenta;
4. Niezwrócone przez spadkodawcę zaliczki na naliczony podatek od towarów i usług oraz ich oprocentowanie;
5. Opłatę prolongacyjna;
6. Koszt postępowania podatkowego;
7. Koszty upomnienia i koszty postępowania egzekucyjnego prowadzącego wobec spadkodawcy powstałe do dnia otwarcia spadku.
Istotnym faktem jest, że organy podatkowe w odrębnych decyzjach orzekają o zakresie odpowiedzialności poszczególnych spadkobierców lub określają wysokość nadpłaty albo zwrotu podatku biorąc pod uwagę ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy.
Zapisobierca, który otrzymał należny mu za zapis ponosi odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spadkodawcy.
Zakres odpowiedzialności zapisobiercy ograniczony jest do wartości otrzymanego zapisu.
4. Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich
Zgodnie z OP za zaległości podatkowe podatnika odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem również osoby trzecie.
Odpowiedzialność osób trzecich - odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za przejęte zaległości podatkowe. Odpowiadają tez za:
1) podatki nie pobrane oraz pobrane, a nie wpłacone przez płatników lub inkasentów,
2) odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych,
3) nie zwrócone w terminie zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług oraz za oprocentowanie tych zaliczek,
4) koszty postępowania egzekucyjnego.
O odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej organ podatkowy orzeka w drodze decyzji. Z tym, że postępowanie w sprawie tej odpowiedzialności nie może wszczęte przed:
1. Upływem terminu płatności ustalonego zobowiązania
2. Dniem doręczenia decyzji:
a) Określonej wysokość zobowiązania podatkowego
b) Odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta
c) W sprawie zwrotu zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług
d) I określającej wysokość należnych odsetek za zwlokę
3. Dniem wszczęcia postępowania egzekucyjnego
Osoba trzecia o odpowiedzialności dowiaduje się w chwili doręczenia takie decyzji o odpowiedzialności podatkowej. Egzekucja za zobowiązania wynikająca z decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej, może być wszczęta dopiero gdy egzekucja z majątku podatnika okazała się w całości w części bezskuteczna.
5. Odpowiedzialność rozwiedzionego małżonka
Rozwiedziony małżonek podatnika odpowiada:
· całym swoim majątkiem solidarnie z byłym małżonkiem,
· za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej,
· do wysokości wartości przypadającego mu udziału w majątku wspólnym.
Zasada ta dotyczy też unieważnienia małżeństwa i separacji.
6. Odpowiedzialność członków rodziny podatnika
Za członków rodziny podatnika uważa się:
a) zstępnych,
b) wstępnych,
c) rodzeństwo,
d) małżonków zstępnych,
e) osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz
f) pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu,
g) małżonków, którzy zawarli umowę o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej bądź, których ustawowa wspólność majątkowa została zniesiona przez sąd.
Członek rodziny podatnika odpowiada:
· całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą,
· za zaległości podatkowe wynikające z tej działalności,
· powstałe w okresie, w którym stale współdziałał z podatnikiem w jej wykonywaniu, osiągając korzyści z prowadzonej przez niego działalności.
Odpowiedzialność ta nie dotyczy osób:
· które w okresie stałego współdziałania z podatnikiem były osobami, wobec których na podatniku ciążył obowiązek alimentacyjny w zakresie wynikającym z obowiązku alimentacyjnego.
Owa odpowiedzialność
· ograniczona jest do wysokości uzyskanych korzyści,
· nie obejmuje niepobranych podatków przez płatników lub inkasentów, z wyjątkiem należności, nie pobranych od osób będących członkami rodziny podatnika lub małżonka z intercyza oraz będących w separacji.
7. Odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa
Nabywca przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części odpowiada:
· całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem
· za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Zakres odpowiedzialności nabywcy ograniczony jest do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Jego odpowiedzialność nie obejmuje:
· podatków nie pobranych oraz pobranych, a nie wpłaconych przez płatników lub inkasentów,
· odsetek za zwłokę od zaległości oraz oprocentowania, powstałych po dniu nabycia.
8. Odpowiedzialność właściciela, samoistnego posiadacza lub użytkownika wieczystego.
Właściciel, samoistny posiadacz lub użytkownik wieczysty rzeczy lub prawa majątkowego pozostający w związku z użytkownikiem danej rzeczy lub prawa majątkowego – odpowiada on za zaległości podatkowe użytkownika powstałe w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez użytkownika, jeżeli dana rzecz lub prawo są związane z działalnością gospodarczą lub służą do jej prowadzenia.
Analizowany związek ma miejsce, gdy podczas trwania użytkowania między:
1. właścicielem, samoistnym posiadacz lub użytkownikiem wieczysty rzeczy lub prawa majątkowego a ich użytkownikiem lub
2. osobami pełniącymi funkcję zarządcze, nadzorcze albo kontrolne w podmiocie będącym właścicielem, samoistnym posiadaczem lub użytkownikiem wieczystym rzeczy lub sprawa majątkowego a osobami pełniącymi takie funkcje w podmiocie będącym ich użytkownikiem
istnieją powiązania o charakterze rodzinnym, kapitałowym lub majątkowym w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym albo wynikające ze stosunku pracy.
9. Odpowiedzialność dzierżawcy lub użytkownika nieruchomości.
Dzierżawca nieruchomości odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem będącym właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem samoistnym nieruchomości za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań podatkowych, wynikających z opodatkowania nieruchomości, powstałych podczas trwania dzierżawy lub użytkowania.
Nie odpowiadają oni jednak za:
· pobrane oraz nie pobrane, a nie wpłacone przez płatników lub inkasentów,
· odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych,
· nie zwrócone w terminie zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług oraz oprocentowania tych zaliczek,
·...
chomikSGHowy