Prawo bankowe.pdf

(734 KB) Pobierz
©Kancelaria Sejmu
s. 1/108
Opracowano na pod-
stawie: tj. Dz. U. z
2002 r. Nr 72, poz.
665, Nr 126, poz.
1070, Nr 141, poz.
1178, Nr 144, poz.
1208, Nr 153, poz.
1271, Nr 169, poz.
1385 i poz. 1387, Nr
241, poz. 2074, z 2003
r. Nr 50, poz. 424, Nr
60, poz. 535, Nr 65,
poz. 594, Nr 228, poz.
2260, Nr 229, poz.
2276, z 2004 r. Nr 64,
poz. 594, Nr 68, poz.
623, Nr 91, poz. 870,
Nr 96, poz. 959, Nr
121, poz. 1264, Nr
146, poz. 1546, Nr
173, poz. 1808, z 2005
r. Nr 83, poz. 719, Nr
85, poz. 727, Nr 167,
poz. 1398, Nr 183,
poz. 1538, z 2006 r.
Nr 104, poz. 708, Nr
157, poz. 1119, Nr
190, poz. 1401, Nr
245, poz. 1775, z 2007
r. Nr 42, poz. 272, Nr
112, poz. 769, z 2008
r. Nr 171, poz. 1056,
Nr 192, poz. 1179, Nr
209, poz. 1315, Nr
231, poz. 1546, z 2009
r. Nr 18, poz. 97, Nr
42, poz. 341, Nr 65,
poz. 545, Nr 71, poz.
609, Nr 127, poz.
1045, Nr 131, poz.
1075, Nr 144, poz.
1176, Nr 165, poz.
1316, Nr 166, poz.
1317, Nr 168, poz.
1323, Nr 201, poz.
1540, z 2010 r. Nr 40,
poz. 226, Nr 81, poz.
530. Nr 126, poz. 853.
USTAWA
z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Prawo bankowe 1)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji
banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych, a także oddziałów
instytucji kredytowych oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania
naprawczego, likwidacji i upadłości banków.
Art. 2.
Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na pod-
stawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążają-
cych ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
1) Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw Wspólnot
Europejskich:
1) dyrektywy 97/5/WE z dnia 27 stycznia 1997 r. w sprawie transgranicznych przelewów banko-
wych (Dz. Urz. WE L 43 z 14.02.1997),
2) dyrektywy 98/26/EWG z dnia 19 maja 1998 r. w sprawie zamknięcia rozliczeń w systemach płat-
ności i rozrachunku papierów wartościowych (Dz. Urz. WE L 166 z 11.06.1998),
3) dyrektywy 1999/93/WE z dnia 13 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnotowych ram w zakresie
podpisów elektronicznych (Dz. Urz. WE L 13 z 19.01.2000),
4) dyrektywy 2000/12/WE z dnia 10 marca 2000 r. odnoszącej się do podejmowania i prowadzenia
działalności przez instytucje kredytowe (Dz. Urz. WE L 126 z 26.05.2000),
5) dyrektywy 2000/28/WE z dnia 18 września 2000 r. zmieniającej dyrektywę 2000/12/WE odno-
szącą się do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej przez instytucje kredytowe
(Dz. Urz. WE L 275 z 27.10.2000),
6) dyrektywy 2000/46/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia dzia-
łalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich dzia-
łalnością (Dz. Urz. WE L 275 z 27.10.2000),
7) dyrektywy 2001/24/WE z dnia 4 kwietnia 2001 r. w sprawie reorganizacji i likwidacji instytucji
kredytowych (Dz. Urz. WE L 125 z 05.05.2001).
Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej ustawie – z
dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej – dotyczą ogłosze-
nia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – wydanie specjalne.
2010-09-07
951678571.001.png
 
©Kancelaria Sejmu
s. 2/108
Art. 3.
Wyrazy „bank” lub „kasa” mogą być używane w nazwie oraz dla określenia działal-
ności lub reklamy wyłącznie banku w rozumieniu art. 2, z tym że:
1) nie dotyczy to jednostek organizacyjnych używających wyrazów „bank” lub
„kasa”, z których działalności jednoznacznie wynika, że jednostki te nie wy-
konują czynności bankowych,
2) wyraz „kasa” może być także używany w nazwie oraz do określenia działal-
ności lub reklamy jednostki organizacyjnej, która na podstawie odrębnej
ustawy gromadzi oszczędności oraz udziela pożyczek pieniężnych osobom
fizycznym zrzeszonym w tej jednostce.
Art. 4.
1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) bank krajowy – bank mający siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,
2) bank zagraniczny – bank mający siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Pol-
skiej, na terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej,
3) międzynarodowa instytucja finansowa – instytucję finansową, której więk-
szość kapitału własnego należy do państw będących członkami Organizacji
Współpracy Gospodarczej i Rozwoju lub banków centralnych takich państw,
4) karta płatnicza – kartę identyfikującą wydawcę i upoważnionego posiadacza,
uprawniającą do wypłaty gotówki lub dokonywania zapłaty, a w przypadku
karty wydanej przez bank lub instytucję ustawowo upoważnioną do udziela-
nia kredytu – także do dokonywania wypłaty gotówki lub zapłaty z wykorzy-
staniem kredytu,
5) pieniądz elektroniczny – wartość pieniężną stanowiącą elektroniczny odpo-
wiednik znaków pieniężnych, która spełnia łącznie następujące warunki:
a) jest przechowywana na informatycznych nośnikach danych,
b) jest wydawana do dyspozycji na podstawie umowy w zamian za środki
pieniężne o nominalnej wartości nie mniejszej niż ta wartość,
c) jest przyjmowana jako środek płatniczy przez przedsiębiorców innych
niż wydający ją do dyspozycji,
d) na żądanie jest wymieniana przez wydawcę na środki pieniężne,
e) jest wyrażona w jednostkach pieniężnych,
6) (uchylony),
7) instytucja finansowa – podmiot niebędący bankiem ani instytucją kredytową,
którego podstawowa działalność będąca źródłem większości przychodów po-
lega na wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie:
a) nabywania i zbywania udziałów lub akcji,
b) udzielania pożyczek ze środków własnych,
c) udostępniania składników majątkowych na podstawie umowy leasingu,
d) świadczenia usług w zakresie nabywania i zbywania wierzytelności,
e) świadczenia usług związanych z transferem środków pieniężnych,
f) emitowania instrumentów płatniczych i administrowania nimi,
g) udzielania gwarancji, poręczeń lub zaciągania innych zobowiązań nie-
ujmowanych w bilansie,
2010-09-07
©Kancelaria Sejmu
s. 3/108
h) obrotu na rachunek własny lub rachunek innej osoby fizycznej, osoby
prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości praw-
nej, o ile posiada zdolność prawną:
– terminowymi operacjami finansowymi,
– instrumentami rynku pieniężnego,
– papierami wartościowymi,
i) uczestniczenia w emisji papierów wartościowych lub świadczenia usług
związanych z taką emisją,
j) świadczenia usług w zakresie zarządzania aktywami,
k) świadczenia usług w zakresie doradztwa finansowego, w tym inwesty-
cyjnego,
l) świadczenia usług polegających na wykonywaniu zleceń na rynku pie-
niężnym,
8) podmiot dominujący:
a) podmiot dominujący w rozumieniu art. 4 pkt 14 ustawy z dnia 29 lipca
2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów fi-
nansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach pu-
blicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539) lub
b) podmiot, który w ocenie Komisji Nadzoru Finansowego może w inny
sposób wywierać znaczący wpływ na inny podmiot,
9) podmiot zależny – podmiot, w stosunku do którego inny podmiot jest pod-
miotem dominującym, przy czym wszystkie podmioty zależne od tego pod-
miotu zależnego uważa się również za podmioty zależne od pierwotnego
podmiotu dominującego,
10) holding finansowy – grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem
dominującym jest instytucja finansowa, która nie jest dominującym podmio-
tem nieregulowanym w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 15 kwietnia
2005 r. o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakłada-
mi ubezpieczeń, zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzą-
cymi w skład konglomeratu finansowego (Dz. U. Nr 83, poz. 719 oraz z
2006 r. Nr 157, poz. 1119), zwanej dalej „ustawą o nadzorze uzupełniają-
cym”, a w skład grupy wchodzą wyłącznie lub w większości banki, instytu-
cje kredytowe lub instytucje finansowe, przy czym przynajmniej jednym
podmiotem zależnym jest bank krajowy, bank zagraniczny lub instytucja
kredytowa,
11) holding mieszany – grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem do-
minującym jest podmiot niebędący bankiem, instytucją kredytową, instytu-
cją finansową ani dominującym podmiotem nieregulowanym w rozumieniu
art. 3 pkt 5 ustawy o nadzorze uzupełniającym, a przynajmniej jednym pod-
miotem zależnym jest bank krajowy, bank zagraniczny lub instytucja kredy-
towa,
11a) holding bankowy zagraniczny – grupę podmiotów, w której pierwotnym
podmiotem dominującym jest bank zagraniczny albo instytucja kredytowa,
zaś przynajmniej jednym podmiotem zależnym jest bank krajowy, bank za-
graniczny, instytucja kredytowa lub instytucja finansowa,
11b) holding bankowy krajowy – grupę podmiotów:
a) w której pierwotnym podmiotem dominującym jest bank krajowy, lub
2010-09-07
©Kancelaria Sejmu
s. 4/108
b) w skład której wchodzą: bank krajowy i podmioty blisko z nim powią-
zane,
11c) holding hybrydowy – grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem
dominującym jest instytucja finansowa niebędąca dominującym podmiotem
nieregulowanym w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o nadzorze uzupełniają-
cym, a w skład grupy wchodzą w większości podmioty niebędące bankami
krajowymi, bankami zagranicznymi, instytucjami kredytowymi ani instytu-
cjami finansowymi, zaś przynajmniej jednym podmiotem zależnym jest
bank krajowy,
12) przedsiębiorstwo pomocniczych usług bankowych – podmiot, którego pod-
stawowa działalność ma charakter pomocniczy w stosunku do podstawowej
działalności jednego lub więcej banków, a w szczególności polega na zarzą-
dzaniu własnym lub powierzonym majątkiem lub świadczeniu usług w za-
kresie przetwarzania danych,
13) właściwe władze nadzorcze – władze uprawnione na mocy obowiązujących
przepisów do sprawowania nadzoru nad podmiotami działającymi na rynku
finansowym,
14) znaczący wpływ – zdolność do udziału w podejmowaniu decyzji w zakresie
wyznaczania kierunków polityki finansowej i operacyjnej, w tym również
dotyczącej podziału zysku lub pokrycia straty bilansowej innego podmiotu,
15) bliskie powiązania:
a) posiadanie przez podmiot bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20 %
kapitału innego podmiotu lub prawa do wykonywania co najmniej 20 %
głosów w organach innego podmiotu lub
b) pozostawanie z innym podmiotem w związku gospodarczym, opartym
na stałej współpracy, w szczególności wynikającej z zawartej umowy
lub umów, który w ocenie Komisji Nadzoru Finansowego może mieć
istotny wpływ na pogorszenie się sytuacji finansowej jednego z pod-
miotów,
16) podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie – co najmniej dwa pod-
mioty, z których przynajmniej jeden bezpośrednio lub pośrednio wywiera
znaczący wpływ na pozostałe lub które stanowią dla banku jedno ryzyko go-
spodarcze ze względu na to, że kondycja finansowa jednego z nich może
mieć wpływ na spłatę zobowiązań przez pozostałe,
16a) przedsiębiorca – przedsiębiorcę, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia
2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz.
1807),
16b) przedsiębiorca zagraniczny – przedsiębiorcę zagranicznego w rozumieniu
art. 5 pkt 3 ustawy wymienionej w pkt 16a,
17) instytucja kredytowa – podmiot mający swoją siedzibę za granicą Rzeczypo-
spolitej Polskiej na terytorium jednego z państw członkowskich Unii Euro-
pejskiej, zwanych dalej „państwami członkowskimi”, prowadzący we wła-
snym imieniu i na własny rachunek, na podstawie zezwolenia właściwych
władz nadzorczych, działalność polegającą na przyjmowaniu depozytów lub
innych środków powierzonych pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym i udzie-
laniu kredytów lub na wydawaniu pieniądza elektronicznego,
18) oddział instytucji kredytowej – jednostkę organizacyjną instytucji kredyto-
wej wykonującą w jej imieniu i na jej rzecz wszystkie lub niektóre czynności
wynikające z zezwolenia udzielonego tej instytucji kredytowej, przy czym
wszystkie jednostki organizacyjne danej instytucji kredytowej odpowiadają-
2010-09-07
©Kancelaria Sejmu
s. 5/108
ce powyższym cechom, utworzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
uważa się za jeden oddział,
19) oddział banku krajowego za granicą – jednostkę organizacyjną banku krajo-
wego wykonującą w jego imieniu i na jego rzecz wszystkie lub niektóre
czynności wynikające z zezwolenia udzielonego bankowi krajowemu, przy
czym wszystkie jednostki organizacyjne danego banku krajowego odpowia-
dające powyższym cechom, utworzone na terytorium innego niż Rzeczpo-
spolita Polska państwa, uważa się za jeden oddział,
20) oddział banku zagranicznego – jednostkę organizacyjną banku zagraniczne-
go wykonującą w jego imieniu i na jego rzecz wszystkie lub niektóre czyn-
ności wynikające z zezwolenia udzielonego temu bankowi, przy czym
wszystkie jednostki organizacyjne danego banku zagranicznego odpowiada-
jące powyższym cechom, utworzone na terytorium Rzeczypospolitej Pol-
skiej, uważa się za jeden oddział,
21) działalność transgraniczna – wykonywanie przez instytucję kredytową na te-
rytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przez bank krajowy na terytorium
państwa goszczącego wszystkich lub niektórych czynności w zakresie wyni-
kającym z udzielonego zezwolenia, bez uczestnictwa oddziału tej instytucji
lub banku,
22) państwo macierzyste – państwo członkowskie, w którym dana instytucja
kredytowa uzyskała zezwolenie na wykonywanie działalności i na terenie
którego ma swoją siedzibę,
23) państwo goszczące – państwo członkowskie, na terytorium którego bank kra-
jowy wykonuje lub zamierza wykonywać działalność,
24) instytucja pośrednicząca – bank lub inną instytucję uczestniczącą w wyko-
nywaniu przelewów transgranicznych, niebędącą bankiem zleceniodawcy
ani bankiem beneficjenta,
25) towarzystwo funduszy inwestycyjnych – towarzystwo funduszy inwestycyj-
nych w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyj-
nych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546),
26) fundusz sekurytyzacyjny – fundusz sekurytyzacyjny w rozumieniu ustawy z
dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych),
27) umowa o subpartycypację – umowę, o której mowa w art. 183 ust. 4 ustawy
z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych.
28) instytucja dominująca w państwie członkowskim – instytucję kredytową lub
bank krajowy, w stosunku do których podmiotem zależnym lub blisko po-
wiązanym w rozumieniu pkt 15 lit. a jest instytucja kredytowa, instytucja fi-
nansowa lub bank krajowy, oraz które nie są podmiotami zależnymi w sto-
sunku do instytucji kredytowej działającej na podstawie zezwolenia udzielo-
nego w tym samym państwie lub instytucji finansowej z siedzibą na teryto-
rium tego samego państwa, lub banku krajowego,
29) podmiot dominujący w holdingu finansowym w państwie członkowskim –
podmiot dominujący w holdingu finansowym lub hybrydowym, który nie
jest podmiotem zależnym w stosunku do instytucji kredytowej działającej na
podstawie zezwolenia udzielonego w tym samym państwie lub w stosunku
do instytucji finansowej z siedzibą na terytorium tego samego państwa, lub
nie jest podmiotem zależnym w stosunku do banku krajowego, jeżeli pod-
miot ten ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
29a) spółka zarządzająca – spółkę zarządzającą, o której mowa w art. 2 pkt 10
ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych,
2010-09-07
Zgłoś jeśli naruszono regulamin